"Nowa Biblioteka. New Library. Usługi, technologie informacyjne i media" 2016, nr 2 (21): Współczesne biblioteki na świecie

red. Jolanta Szulc

Prezentowany numer kwartalnika naukowego „Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media” (2/2016) pod redakcją Jolanty Szulc, zatytułowano „Współczesne biblioteki na świecie”. Na zawartość tomu składają się teksty poświęcone różnym aspektom działalności wybranych, zagranicznych bibliotek. Należą do nich: artykuł Anthi Katsirikou omawiający przeszłość, teraźniejszość i perspektywy bibliotek greckich; praca Khaiser Nikam i M. Shivraj prezentująca wykorzystanie e-książek w środowisku akademickim Uniwersytetu w Mysore w Indiach; tekst Reginy Frąckowiak będący omówieniem wybranych dokumentów piśmienniczych i niepiśmienniczych związanych z Polską, gromadzonych i udostępnianych w Bibliotece Kongresu USA; opracowanie Lidii Derfert-Wolf poświęcone badaniu funkcjonalności i wpływu bibliotek w Europie i Stanach Zjednoczonych; publikacja Jarosława Packa omawiająca nowoczesne metody i techniki udostępniania zbiorów oraz ich metadanych na przykładzie prowadzonego przez Bibliotekę Narodową Australii serwisu Trove; czy też artykuł Izabeli Swobody prezentujący genezę i współczesne oblicze bibliotek Florencji. Ponadto w numerze czasopisma znalazły się: tekst Barbary Marii Morawiec, dotyczący The Library of Birmingham oraz komunikat Agnieszki Bangrowskiej na temat ochrony i konserwacji zbiorów bibliotecznych w wybranych krajach na świecie. Tom zawiera także sprawozdanie z IX Ogólnopolskiej Konferencji Studencko-Doktoranckiej Kół Naukowych Bibliotekoznawców (Katowice, 2015) oraz omówienie publikacji pokonferencyjnej: „E-technologie w kształceniu inżynierów. Otwarci na nowe wyzwania – wybieramy MOOC?” (Gdańsk 2015). Niniejsze wydanie „Nowej Biblioteki” stanowi interesujący przegląd idei i rozwiązań dla zmieniającego się oblicza współczesnych bibliotek.

Wpływ unijnej polityki regionalnej na zrównoważony rozwój euroregionów zachodniego pogranicza Polski

Anna Misztal

Podstawowym celem monografii jest ocena wpływu unijnej polityki regionalnej na zrównoważony rozwój euroregionów zachodniego pogranicza Polski. W publikacji podjęto problematykę rozwoju regionalnego oraz opisano zadania polityki regionalnej Unii Europejskiej w niwelowaniu dysproporcji w rozwoju poszczególnych regionów. Następnie omówiono zagadnienia związane ze współpracą transgraniczną i rolą euroregionów w rozwoju peryferyjnych obszarów transgranicznych. Końcowe rozważania dotyczą statystycznej oceny wpływu funduszy unijnych na zrównoważony rozwój euroregionów. W tym celu stworzono wskaźnik zrównoważonego rozwoju euroregionów, a także przeprowadzono statystyczną analizę wpływu zmiennych cząstkowych na jego poziom z wykorzystaniem wskaźnika korelacji Pearsona i statystycznej analizy regresji.

Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w systemie polityki, pracy i edukacji

Jakub Niedbalski

Nieustannie poszukuje się nowych rodzajów oddziaływania rehabilitacyjnego, które mobilizowałyby osoby niepełnosprawne do aktywności, zapewniały partnerską współpracę między osobami niepełnosprawnymi a pełnosprawnymi i ułatwiały przez to proces integracji. Dla powodzenia tych działań niezbędne staje się zaangażowanie instytucji państwowych, organizacji pozarządowych, a także podmiotów działających na zasadach komercyjnych. W niniejszej publikacji chcieliśmy określić, jakie systemowe i strukturalne warunki powinny być spełnione m.in. w sferze pracy, edukacji i szerzej w zakresie polityki społecznej, których rezultatem byłoby stworzenie dogodnych warunków dla realizacji celów i osiągania sukcesów życiowych przez osoby niepełnosprawne. Pragnęliśmy pokazać, jak wielki potencjał może być wykorzystany do szeroko rozumianego przeciwdziałania wykluczeniu i marginalizacji społecznej tej kategorii osób. 

Żelazny krzyż z gdańskiego herbu

Bogdan Borys Przylipiak

Marzec 1945. Dogasają walki o wyzwolenie Gdańska, hauptman Wolf wraca do domu rodzinnego w Danzigu. 1956. Dorotka, Bruno, Danek i Wołodia jeszcze nie wiedzą, że za kilka lat pewne zdarzenia splotą się w całość i zmienią życie każdego z nich. 1968. Milicja i SB mają pełne ręce roboty: rozruchy studenckie, antysemicka nagonka i do tego jeszcze tajemnicze morderstwa gdańskich prostytutek. Jaką rolę w tym wszystkim pełni żelazny krzyżyk z herbu Gdańska odłamany z wisiorka? Mroczna powieść kryminalna, gdzie akcję dodatkowo zagęszcza polityczno-społeczny kontekst.

Cyberkultura. Syntopia sztuki, nauki i technologii. Wyd. 2. popr

Piotr Zawojski

Cyberkultura i krytyczne studia nad jej historią oraz konstytuowaniem się jako nowego paradygmatu kulturowego stanowią jeden z najważniejszych fenomenów technospołeczeństwa, którego funkcjonowanie determinują nowe media cyfrowe oraz sieć. Fundamentalną tezą, wyznaczającą kierunek podejmowanych w niniejszej pracy teoretycznych i interpretacyjnych wysiłków,  jest przekonanie, że cyberkultura opiera się na syntopii sztuki, nauki i technologii. Nim jednak zdefiniowana zostaje cyberkultura zarysowane są historyczne konteksty tego zjawiska. Koncepcje trzeciej kultury i Nowego Renesansu, zaproponowane przez Johna Brockmana, traktuję jako bazę teoretyczną dla formowania się społeczeństwa sieci. Cyberkulturę uznać należy za zwieńczenie procesów zapoczątkowanych w latach 60. wystąpieniami kontrkulturowymi. Rozdział drugi szeroko rozwija koncept syntopii sztuki, nauki i technologii. Sztuka technologii i technologie sztuki odwołują się do zaplecza naukowego, korzenie tego zjawiska tkwią w pierwszych manifestacjach sztuki komputerowej w latach 60. Po zdefiniowaniu cyberkultury w rozdziale trzecim w kolejnym rozpatrywane jest miejsce sztuki w cyberprzestrzeni i cyberkulturze. W rozdziale piątym przedstawione są kluczowe dla cybersztuki formy partycypacji, to znaczy zagadnienia interaktywności (i interpasywności), immersji i interfejsu. Rozdział szósty poświęcony jest teorii i praktyce dokumentacji oraz prezentacji sztuki mediów cyfrowych w dobie rewolucji informatycznej i telematycznej. Kluczowe pojęcia oddające zmieniające się warunki kultury zorientowanej dotychczas na magazynowaniu, a obecnie na transmisji danych, to immaterialność, meatmedialność i sieciowość. Archiwa bez fizycznej lokalizacji, platformy sieciowe przejmujące rolę galerii, muzeów, bibliotek i magazynów wyznaczają zupełnie nowe standardy myślenia o funkcjonowania sztuki w obiegu publicznym. W ostatnim rozdziale podejmowane są zagadnienia wirtualnych muzeów jako nowego terytorium sztuki, zarówno tej posługującej się tradycyjnymi mediami, jak i cybersztuki. Cyberkulturę traktuję w zakończeniu pracy jako rodzaj rewitalizacji ekonomii i kultury daru proklamującej w digitalnej rzeczywistości nową rewolucję życia codziennego.

Polska monografia popularnonaukowa przełomu XIX I XX wieku. Studium genologiczne

Anetta Gajda

Publikacja dotyczy książki popularnonaukowej. Autorka omawia dzieje idei popularyzacji, świadomość genologiczną popularyzatorów, a także rekonstruuje rodzinę gatunków popularyzujących wiedzę w Polsce w wieku XIX i na początku wieku XX. Analizuje przede wszystkim wzorzec gatunkowy monografii popularnonaukowej - jej strukturę, pewne aspekty pragmatyczne, zwłaszcza relacje między nadawcą i odbiorcą, problematykę wartościowania oraz aspekt stylistyczny. Prezentowana książka jest bardzo cennym opracowaniem z zakresu genologii lingwistycznej (w szczególności genologii historycznej). Wypełnia znakomicie lukę w badaniach nad dziejami stylu popularnonaukowego, stylów pokrewnych, czyli naukowego i dydaktycznonaukowego. Jest jednak przede wszystkim wzorcowo skomponowaną i fachowo opracowaną monografią konkretnego gatunku. Autorka usytuowała swe dociekania w ramach prężnego nurtu badawczego, uzupełniwszy jego teoretyczne instrumentarium o nowe zagadnienia, które na trwałe wejdą do dziedzictwa genologii. Z recenzji prof. dr hab. Marii Wojtak (UMCS)

Staropolskie kobiety władzy w historiografii polskiej doby zaborów

Ewa Janeczek-Jabłońska

W publikacji zostały przedstawione wizerunki staropolskich władczyń z uwzględnieniem kontekstu historyczno-kulturowego okresu zaborów i ogólnych tendencji w historiografii. Co historycy czasów narodowej niewoli sądzili o polskich księżnych i królowych, które jako żony i matki towarzyszyły mężczyznom sprawującym władzę? Czy miały one jakiś udział w rządach? Którzy dziejopisowie XIX i początku XX wieku zajmowali się tematyką kobiecą? Zagadnienia te są przedmiotem badań autorki, która oparła swoje analizy na 12 syntezach historycznych oraz ponad 350 artykułach i szkicach. Książka jest adresowana nie tylko do humanistów różnych specjalności, lecz także do pasjonatów historii zainteresowanych pozycją i rolą kobiet w dawnej Polsce. "Praca jest oryginalna i odkrywcza pod względem badawczym. Autorka uporządkowała i uzupełniła istniejący stan badań w zakresie historii kobiet. Przebadała i opisała motywy oraz sposoby wprowadzania postaci kobiecych do narracji o charakterze ogólnym". Z recenzji dr. hab. Andrzeja Stępnika, prof. UMCS

Trzecia część Clavier Übung Johanna Sebastiana Bacha

Tomasz Górny

Książka Tomasza Górnego stanowi pierwsze tak szczegółowe i kompetentne opracowanie na gruncie muzykologii polskiej jednej z najważniejszych kolekcji dzieł organowych w dorobku Johanna Sebastiana Bacha. Jest to niewątpliwie publikacja cenna – zawiera nieznany wcześniej materiał źródłowy i wiele innych skrupulatnie zebranych, zweryfikowanych i prawidłowo zinterpretowanych informacji. Książka będzie znakomitą lekturą zarówno dla lepiej zorientowanych melomanów, jak i profesjonalistów: organistów i muzykologów. Jako badacz twórczości Bacha od lat zaangażowany w przybliżanie postaci kompozytora i wyjaśnianie jego kluczowej roli dla historii muzyki, szczególnie cieszę się, że oto pojawia się nowa i ważna pozycja w bibliografii Bachowskiej, która wyszła spod pióra polskiego autora. dr hab. Szymon Paczkowski Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego   Tomasz Górny jest adiunktem w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jego badania dotyczą przede wszystkim związków muzyczno-literackich oraz twórczości Johanna Sebastiana Bacha. Ostatnio opublikował monografię Polifonia. Od muzyki do literatury (Kraków 2017).