Geneza i rozwój nihilizmu w Rosji

Ks. Stanisław Załęski

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Dlaczego i po co dzisiaj rozprawiać i pisać o nihilizmie? U nas go nie widać, w Rosji już znaków życia nie daje, kogo więc dzisiaj ta kwestia może obchodzić? Można tak odpowiedzieć: nihilizm rosyjski, choć ma swe bardzo odrębne cechy, jest jednak w każdym razie odłamem tej wielkiej ogólnoeuropejskiej kwestii socjalnej, która od ponad stulecia urządza życie już nie tylko Europejczyków, ale i całego świata. Dlatego jak można sądzić aby pewne zjawiska zachodzące dzisiaj tak w życiu społecznym, jak i politycznym, należy sięgnąć i do takich korzeni, jakie stanowi nihilizm rosyjski. A wtedy wiele spraw się rozjaśni, wiele będzie można pojąć, a nawet spróbować przewidzieć jak mogą się potoczyć losy świata. Byle czytać bez uprzedzeń i z prawdziwym zrozumieniem.

Gorgiasz

Platon

Gorgiasz z Leontinoi (ur. ok. 480, zm. ok. 385 p.n.e.) grecki filozof, retor, teoretyk wymowy należący do 10 najwybitniejszych mówców w Starożytnej Grecji, prekursor teorii sztuki, jeden z czołowych sofistów. Pochodził z Leontinoj na Sycylii. Był uczniem Empedoklesa i nauczycielem Tukidydesa. W 427 p.n.e. przybył do Aten, by w imieniu ojczystej polis prosić o pomoc przeciw Syrakuzom. Zawarł tam wiele znajomości z ludźmi bogatymi i wpływowymi. Sam też wpływał na sprawy bieżące przez swoją siłę wymowy. Dyskurs był dla niego jedynie środkiem służącym do wpływania na ludzi i ich namiętności, pozwalający osiągnąć zamierzony cel (co w późniejszych czasach nazwane zostało erystyką). Jest bohaterem platońskiego dialogu Gorgiasz. (za: https://pl.wikipedia.org/wiki/Gorgiasz)

Faraon - The Pharaoh and the Priest

Bolesław Prus

Akcja powieści rozgrywa się w czasach upadku dwudziestej dynastii w starożytnym Egipcie. Państwem zarządza Ramzes XII, uzależniony całkowicie od władzy kapłanów. Tymczasem kraj znajduje się w stanie kryzysu zmniejsza się zaludnienie i wpływy finansowe, pogłębia się również zadłużenie państwa, pożyczającego ogromne sumy od Fenicjan. Młody następca tronu wyrusza w podróż, podczas której ma poznać kraj i zrozumieć przyczyny jego kłopotów. Kiedy po śmierci ojca zostaje nowym faraonem, Ramzesem XIII, posiada już pomysł na reformy, mogące przywrócić świetność Egiptu. Planuje je jednak przeprowadzić bez udziału posiadającej znaczne wpływy kasty kapłańskiej, aby tym samym umocnić władzę faraonów. Nie docenia jednak wiedzy i siły przeciwników... (https://pl.wikipedia.org/wiki/Faraon_(powieść) Pharaoh is set in the Egypt of 108785 BCE as that country experiences internal stresses and external threats that will culminate in the fall of its Twentieth Dynasty and New Kingdom. The young protagonist Ramses learns that those who would challenge the powers that be are vulnerable to co-option, seduction, subornation, defamation, intimidation and assassination. Perhaps the chief lesson, belatedly absorbed by Ramses as pharaoh, is the importance, to power, of knowledge. (https://en.wikipedia.org/wiki/Pharaoh_(novel)

Mistrz Wincenty Kadłubek. Sentencje

Artur Lis

Ze wstępu: Ostatnie 50-lecie obfitowało w liczne konferencje naukowe, których tematem były rozważania wokół pierwszego polskiego uczonego, patrona diecezji sandomierskiej, kronikarza, biskupa, cystersa – błogosławionego Wincentego Kadłubka (ok. 1150-1223). Wspomnieć należy o sympozjum pt. „Mistrz Wincenty Kadłubek – pierwszy uczony polski – w 750-lecie śmierci”, zorganizowanym w dniach 23 i 24 listopada 1973 roku w Poznaniu staraniem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Polskiego Towarzystwa Historycznego, którego materiały opublikowano w 20. numerze „Studiów Źródłoznawczych”. W pierwszym artykule pt. „Mistrz Wincenty – autor i utwór” Gerald Labuda poddał krótkiej charakterystyce dotychczasową historiografię. Mediewista wymienił poszczególne wydania „Kroniki polskiej” i jej badaczy począwszy od Adama Naruszewicza. Kolejny referat pt. „Ośrodki i peryferie kultury umysłowej w Europie XII wieku” przygotował Aleksander Gieysztor. Podkreślił on, iż pierwsze uniwersytety zostały zorganizowane już wieku XII. Charakteryzując przodujące ośrodki kultury umysłowej w Europie, badacz ten wymienił m.in. we Francji Chartres i Paryż, w Italii Bolonię i Salerno, a ponadto Oxford, Cambridge i Salamankę.

Sobowtór bankiera

Kurt Matull, Matthias Blank

3 część serii powieści kryminalnych noszących wspólny nadtytuł: Lord Lister - tajemniczy nieznajomy. Lord (Eward) Lister to postać fikcyjnego londyńskiego złodzieja-dżentelmena, kradnącego oszustom, łotrom i aferzystom ich nieuczciwie zdobyte majątki, a także detektywa-amatora broniącego uciśnionych, krzywdzonych, niewinnych, biednych i wydziedziczonym przez los, która po raz pierwszy pojawiła się w niemieckim czasopiśmie popularnym zatytułowanym Lord Lister, genannt Raffles, der Meisterdieb i opublikowanym w 1908, autorstwa Kurta Matulla i Theo Blakensee. Po wydaniu kilku początkowych numerów serię kontynuowano, pt. Lord Lister, znany jako Raffles, Wielki Nieznajomy, który był tytułem pierwszej powieści. Seria stała się bardzo popularna nie tylko w Niemczech (ukazało się tam 110 cotygodniowych wydań, a ostatnie wydanie cyklu zakończyło się w 1910); została przetłumaczona na wiele języków, i wydawana w wielu krajach na całym świecie. W Polsce od początku listopada 1937 do końca września 1939 wydawano serię 16-stostronicowych zeszytów pt. Tygodnik Przygód Sensacyjnych. Lord Lister. Tajemniczy Nieznajomy Każdy numer zawierał jedną mini-powieść cyklu, która stanowiło oddzielną całość.

Drzewo przeklęte. Dzieciobójca

Antoni Pietkiewicz

"Antoni Pietkiewicz. Dwa znakomite opowiadania zapomnianego już nieco autora, Antoniego Pietkiewicza: Drzewo przeklęte i Dzieciobójca. Napisane po mistrzowsku pokazują ludzkie serca i dusze, codzienne problemy, które nie zawsze muszą się dobrze skończyć, czy mieć dobre rozwiązanie. Fragment: Zbudzono brzękiem łańcucha!... Z niebios przeniosłem wzrok na ziemię, i spostrzegłem o kilkadziesiąt kroków od siebie, nieopodal od jakiejś chatki, pod krzyżem na rozdrożu, między dwoma żołnierzami stojącymi z bronią na ramieniu, klęczącego starca, który oczy i ręce wznosząc ku niebu, zdawał się modlić głęboko. Kajdany, które miał na nogach, zbudziły mię z dumań, silniejsze zrobiwszy wrażenie, niźli dźwięk dzwonu na Anioł Pański, co jeszcze nie ustał. Cóż to za zbrodniarz, pomyślałem sobie, który na dźwięk kościelnego dzwonu, z tak głęboką skruchą pada na kolana? I niepohamowaną zdjęty ciekawością, z wolna zwróciłem się ku tamtej stronie, by mimo figury przechodząc, z bliska się przypatrzyć interesującej mię postaci. Przeszedłem niepostrzeżony, i niepostrzeżony usiadłem na przyzbie chatki przeciw krzyża, i oczu od starca oderwać nie mogłem..."

Tales of the Enchanted Islands of the Atlantic

Thomas Wentworth Higginson

Hawthorne in his Wonder Book has described the beautiful Greek myths and traditions, but no one has yet made similar use of the wondrous tales that gathered for more than a thousand years about the islands of the Atlantic deep. Although they are a part of the mythical period of American history, these hazy legends were altogether disdained by the earlier historians; indeed, George Bancroft made it a matter of actual pride that the beginning of the American annals was bare and literal. But in truth no national history has been less prosaic as to its earlier traditions, because every visitor had to cross the sea to reach it, and the sea has always been, by the mystery of its horizon, the fury of its storms, and the variableness of the atmosphere above it, the foreordained land of romance. In all ages and with all sea-going races there has always been something especially fascinating about an island amid the ocean. Its very existence has for all explorers an air of magic. An island offers to us heights rising from depths; it exhibits that which is most fixed beside that which is most changeable, the fertile beside the barren, and safety after danger. The ocean forever tends to encroach on the island, the island upon the ocean. They exist side by side, friends yet enemies. The island signifies safety in calm, and yet danger in storm; in a tempest the sailor rejoices that he is not near it; even if previously bound for it, he puts about and steers for the open sea. Often if he seeks it he cannot reach it.

Zgon Oliwiera Becaille i inne opowiadania

Emil Zola

Émile Zola (ur. 2 kwietnia 1840 w Paryżu, zm. 29 września 1902 tamże) - francuski pisarz, główny przedstawiciel naturalizmu. Tom zawiera opowiadania: ZGON OLIWIERA BECAILLE, ATAK NA MŁYN, POWÓDŹ, JAK LUDZIE UMIERAJĄ. Znakomicie opisane ludzkie dramaty. Opowiadania trzymające w napięciu. Zaskakujące, trudne do odgadnięcia zakończenia. Książka powinna się znaleźć w bibliotece każdego, kto uważa się za inteligenta.