Karl Jaspers: Filozof - świadek czasu

Czesława Piecuch

Rozprawy zawarte w niniejszym tomie prezentują myśl Karla Jaspersa i innych wybitnych filozofów ukazujących w swych dziełach dylematy epoki i dostrzegających w takim zaangażowaniu swe zadanie. Wedle Jaspersa istnieje ścisły związek filozoficznego myślenia z wyzwaniami epoki, uważa on, że pytania filozofii są odwieczne, ale uwarunkowania epoki zmieniają ich kształt na skutek nowych doświadczeń historycznych. W jego przekonaniu, filozofia nie ogranicza się do samego myślenia, lecz potwierdza się  w praktyce życia jednostek i w ich życiu politycznym. Ci wyjątkowi myśliciele są nie tylko obserwatorami negatywnych zjawisk i autorami dramatycznych diagnoz, wyrazicielami niepokojów trawiących współczesne społeczeństwa, lecz także aktywnymi świadkami epoki, podejmującymi wysiłki w kierunku opracowania filozoficznego remedium na ułomności naszego świata.  Stawiają oni pytania o to,  czym jest człowieczeństwo, na czym polega stawanie się człowiekiem i na jakie zagrożenia ono dzisiaj napotyka. Przedstawiają analizy takich zagrożeń, tak jak na przykład wybitny myśliciel, Otto F. Bollnow, który wskazuje na technikę i racjonalizację życia jako główne w dzisiejszych czasach przeszkody na drodze jego realizacji. Filozofia Emmanuela Mouniera, przedstawiciela współczesnego personalizmu, podobnie jak Karla Jaspersa, szuka rozwiązania problemów współczesnego świata w uczestnictwie jednostek we wspólnocie ogólnoludzkiej, w podkreślaniu tego, że człowiek jest istotą społeczną. Te koncepcje konfrontowane są z filozofami dialogu, a o fenomenologii Świadka, którym może być filozof, piszą autorzy tekstu o Gabrielu Marcel, nazywanym filozofem świadectwa. Zagrożenia rozpatrywane są również z perspektywy politycznej przez przedstawicieli myśli politycznej, do których należy Hannach Arendt. Jednym z celów filozofii politycznej Hannah Arendt i Karla Jaspersa stała się po II wojnie światowej walka z wszelkimi przejawami przemocy, szczególnie wojennej, autorytarnej i totalitarnej. Pragnęli oni polityki opierającej się na komunikacji i dotrzymywaniu zobowiązań. Ale łączyły ich także zapatrywania na temat innych współczesnych niebezpieczeństw, z których największym dla nich wówczas było zagrożenie wybuchem bomby atomowej i wyścig zbrojeń. W tym kontekście wraca na stronach niniejszej książki zagadnienie winy niemieckiej, w nawiązaniu do znanej Jaspersowskiej rozprawy, a także w krytycznym odniesieniu do Michaela Schmidt-Salomona. Zagrożenia analizowane w prezentowanych artykułach mają też swój wymiar społeczny i objawiają się niezadowoleniem, które rodzi nowe filozoficzne zainteresowania, związane z myślą Karola Marksa, a będące przedmiotem krytyki Jaspersa, uważającego ją za ideologię w przebraniu naukowości. Zaangażowanie Jaspersa  w sprawy epoki ukazane jest też w tematach prezentowanych artykułów, z pozoru odległych od bieżących wydarzeń, jak zagadnienie języka, pisma i mowy czy jego ujęcie postaci Jezusa.   

Spowiedź grzesznika

Thomas M

Adam miał być księdzem, ale w jego życiu pojawiła się ONA. Kobieta, która pokazała mu, jak smakuje zakazany owoc. Jedna przypadkowa i niewinna znajomość sprawiła, że z nieśmiałego chłopca, na którego kobiety nie zwracały uwagi, stał się obiektem pożądania wielu z nich. Serce, które zamienił w kamień, doprowadziło do tego, że budził się u boku pięknych kobiet, których imion zazwyczaj nie pamiętał. Rozkochiwał je w sobie, dając im najcudowniejszą noc swojego życia, a następnie o nich zapominał. Przez lata wszystko szło zgodnie z jego planem, do czasu kiedy pojawiła się Agata. Zwykła kobieta, która miała być tylko przyjemnością na jedną noc, okazała się być tą, która skruszyła jego serce z kamienia. Karma jednak nie zapomniała jego grzechów i gdy najmniej tego się spodziewał, przyszło mu zapłacić za wszystkie swoje winy, których dopuścił się wobec poznanych kobiet.

Fatum. Cienie Rodziny Barrosa #1

Karolina Wilchowska

Rachela, córka rynkowego potentata prowadzącego firmę IT, wskutek intrygi, jaką zaplanował jej przyrodni brat Benjamin, trafia na ranczo rodziny Barrosa. Z dnia na dzień traci luksusowe i beztroskie życie, a majątek, do którego ma zyskać dostęp, staje się jej przekleństwem. Javier Barrosa przez nieostrożność brata zostaje wmieszany w aferę mafijną. Chcąc ratować rodzinę z opresji, przystaje na propozycję Abrahama Singha, ojca Racheli. Wraz ze swoim synem Sergio zabiera dziewczynę na ranczo do Santa Rosa, gdzie będzie musiał stoczyć bój o miłość i bezpieczeństwo najbliższych. Sergio Barrosa-Santos po traumie, jaką przeżył, widząc śmierć siostry, a następnie samobójstwo matki, dorasta szybciej niż jego rówieśnicy. Rachelę zna od urodzenia, lecz dopiero nieoczekiwane spotkanie po latach powoduje, że zaczyna czuć do niej coś więcej niż jedynie chęć niesienia pomocy.

Algebra liniowa

Jerzy Topp

Jest to najnowsza wersja podstawy wykładów i ćwiczeń dla studentów informatyki, prowadzonych przez autora na Uniwersytecie Gdańskim, Politechnice Gdańskiej i w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Elblągu. Treść obejmuje: podstawowe struktury algebraiczne, liczby zespolone, wielomiany, macierze, układy równań liniowych, wyznaczniki, przestrzeń wektorową, przekształcenia liniowe, iloczyn skalarny i ortogonalność wektorów, wartości własne, formy kwadratowe i elementy geometrii analitycznej. Teorię przedstawiono w sposób czytelny i ścisły, dowodząc prawie wszystkie twierdzenia. Ważniejsze pojęcia, twierdzenia i metody algebry liniowej zilustrowane są w ponad 300 rozwiązanych przykładach. Do zrozumienia materiału wystarczą standardowe wiadomości i umiejętności matematyczne na poziomie szkoły średniej.  

Urbanism as a way of life. Trying to rediscover

red. Marek S. Szczepański, Grzegorz Gawron, Barbara Lewicka

Miasta, od chwili ich założenia przed wiekami, zawsze były przestrzeniami działań społecznych, masowych aktywności i zbiorowych zachowań. Wynikało to z ich niezwykłej siły przyciągania. Były – i są nadal – wpływowe, inspirujące i wzbudzają zainteresowanie. Z wielu powodów miasta są ważne zarówno dla zwykłych mieszkańców, jak i artystów i myślicieli. W 20. wieku Louis Wirth opisał zurbanizowane przestrzenie w kategoriach intensywnej gęstości zaludnienia, zróżnicowania społecznego i znacznych rozmiarów populacji – cech, które wydają się oczywiste i naturalne. W książce Urbanism as a way of life. Trying to rediscover autorzy podjęli próbę rozważenia, czy idee Louisa Wirtha nadal są żywe. Podjęli próbę odpowiedzi na pytanie, czy idee te – jeżeli poddane koniecznym modyfikacjom – mogą być użyteczne podczas analizy współczesnych miejskich przestrzeni.

Szymek

Piotr Kościelny

Opowieść o nietolerancji, strachu i odmienności. Szare ulice miasta, brud, przemoc i młody chłopak szukający swojego prawdziwego ja. Audiobook w interpretacji Mariusza Bonaszewskiego i Macieja M. Tomaszewskiego. Wrocław, początek lat dziewięćdziesiątych. Piętnastoletni Szymon Dąbrowski popełnia samobójstwo, rzucając się pod pociąg. Sprawa zostaje umorzona. Kilka dni później jego starszy brat Tomek także decyduje się na radykalny krok i skacze z dachu wieżowca. Wtedy prokuratura wszczyna śledztwo. Piotr Żmigrodzki policjant borykający się z problemem alkoholowym i demonami przeszłości stara się ustalić przyczyny takiego postępowania braci. Komisarz kilka lat wcześniej popełnił błąd, który doprowadził niewinnego człowieka przed oblicze kata, co odcisnęło piętno na jego psychice. Do wydziału trafia młody policjant. Razem z doświadczonym komisarzem zaczynają powoli odkrywać okoliczności śmierci Dąbrowskich. Czy śledczym uda się ustalić, co było powodem decyzji nastolatków? Czy osoby winne samobójczej śmierci braci poniosą karę? Czy przeszłość ponownie da znać o sobie?

Wiedza. Krótkie Wprowadzenie 48

Jennifer Nagel

Wiedza stanowi zwięzłe wprowadzenie do teorii poznania. Autorka omawia główne zagadnienia i debaty w epistemologii, w tym problem sceptycyzmu. Czym jest wiedza? Czym różni się od przekonania? Jaki charakter powinno mieć uzasadnienie, aby było wystarczająco dobre do posiadania wiedzy? Skąd wiemy, że świat zewnętrzny istnieje naprawdę, a nie jest tylko snem? Autorka nie tylko przybliża czytelnikowi te klasyczne problemy, pojawiające się już w starożytności, ale również odnosi je do najnowszych wyników badań dotyczących poznania, języka i umysłu.

Wallenrod

Marcin Wolski

Jak wyglądałby świat, w którym Polska zwyciężyła w II wojnie światowej?     W maju 1935 roku Józef Piłsudski leży na łożu śmierci, jednak niezwykła terapia przedłuża jego życie, pozwalając mu przetasować karty historii. Marszałek decyduje się na ryzykowny sojusz z Adolfem Hitlerem i wkrótce połączone polskie i niemieckie dywizje ruszają na wschód. Łosie i Heinkle bombardują plac Czerwony, nie dochodzi do Holocaustu, a zachód Europy trwoży się przed zjednoczoną potęgą Niemiec i Polski.     Pośród zawieruchy wojny niezwykła agentka polskiego wywiadu, Helena Wichman, przenika nazistowskie struktury, aby w nieuniknionym starciu z niepewnym sojusznikiem przechylić szalę zwycięstwa na stronę Polski.     Wallenrod  to brawurowa odpowiedź na pytanie: Co by było, gdyby losy II wojny światowej potoczyły się zupełnie inaczej?     Wallenrod to powieść, która dosłownie wbija w fotel. Czyta się ją jednym tchem, a rozmach przedstawionej przez Marcina Wolskiego alternatywnej wersji naszych dziejów oszałamia. Po zamknięciu książki trudno pozbyć się myśli: ależ pięknie mogła potoczyć się nasza historia! Szkoda, że profesor Wieczorkiewicz nie zdążył jej przeczytać. Piotr Zychowicz, autor Paktu Ribbentrop-Beck     Myślę, że jest to najlepsza jak dotąd rzecz Marcina Wolskiego. Elementy fantastyki naukowej przeplatają się w niej ze świetną publicystyką polityczną, bohaterowie powieści szpiegowskiej zostają ożywieni, uprawdopodobnieni dzięki dywagacjom, na które pozwala dzienniczek panienki z dobrego domu a wszystko w tempie karuzeli i w znakomitej polszczyźnie! Bohdan Urbankowski, autor m.in. Czerwonej mszy     Czytać, nie czytać? Zdecydowanie czytać. Marcin Wolski stanął na wysokości zadania i stworzył zajmującą książkę, która nie tylko jest świetną rozrywką, ale także zmusza do refleksji. Katedra.pl