Przestrzenny wymiar badań dziedzictwa kulturowego

Łukasz Musiaka

Przekazywany w ręce Czytelnika podwójny tom 9-10/2020 Studiów z Geografii Politycznej i Historycznej nosi tytuł Przestrzenny wymiar badań dziedzictwa kulturowego. Prezentowane prace akcentują znaczenie, jakie w badaniach nad dziedzictwem kulturowym (heritage studies) ma geografia historyczna. Monografia składa się z trzynastu rozdziałów, Pro Memoria poświęconego prof. Piotrowi Eberhardtowi, notatki naukowej oraz sprawozdania z konferencji naukowych. Za wyróżniającą cechę publikacji należy uznać interdyscyplinarność. Objawia się ona w różnorodności ośrodków i dyscyplin badawczych reprezentowanych przez Autorów poszczególnych rozdziałów, a także w zróżnicowaniu metodologii oraz tematyki i skali czasoprzestrzennej przedstawionych analiz. Pierwszą, największą część tomu stanowią prace dotyczące badań przemian przestrzennych osadnictwa, w dalszej części poruszono kwestie wybranych elementów materialnego dziedzictwa kulturowego w postaci zabytkowych obiektów obronnych, rezydencjonalnych, sakralnych, kultury ludowej i miejskiej. Zasadniczą część monografii zamykają dwa rozdziały z pogranicza historii, geografii historycznej i politycznej, dotyczące wpływów kulturowych obszarów niemieckojęzycznych na geografię ludności i spuściznę kulturową Europy Środkowo-Wschodniej. Redaktor wyraża nadzieję, że treści prezentowane w książce będą interesujące dla wszystkich Czytelników, również dla badaczy i praktyków szeroko pojmowanego dziedzictwa kulturowego i studiów osadniczych, oraz będą stanowić inspirację do prowadzenia dalszych, interdyscyplinarnych studiów w tym zakresie. Łukasz Musiaka

Współczesne oblicza medialnych rozmów o sporcie

Beata Kacperska

Autorka podejmuje temat aktualny, atrakcyjny dla czytelnika. Monografia ma charakter naukowy, napisana jest z dbałością o precyzyjne użycie terminów i pojęć z zakresu językoznawstwa. Autorka dokonuje przemyślanego wyboru literatury przedmiotu, a praca ukazuje Jej duże oczytanie w publikacjach z zakresu lingwistyki sportu. Do dotychczasowego stanu badań książka wnosi przede wszystkim doprecyzowanie terminu "rozmowa medialna", a także próby wskazania jej specyfiki oraz medialnych form dialogowych. Autorka odwołuje się do metodologii zaproponowanej przez Marię Wojtak, konsekwentnie stosuje kolejne kroki badawcze, w każdym (sub)gatunku analizując aspekt pragmatyczny, strukturalny, stylistyczny i poznawczy. Monografia z pewnością zainteresuje językoznawców i medioznawców, nie tylko badaczy języka sportu. Z pewnością do grona jej odbiorców będą należeli dziennikarze profesjonalni oraz amatorzy, działający w ramach dziennikarstwa społecznego/obywatelskiego. Warta polecenia jest również studentom kierunków humanistycznych i społecznych, głównie dziennikarstwa. Z recenzji dr hab. Marty Wójcickiej, prof. UMCS

Historia Zrzeszenia Polskich Nauczycieli Geografii

Marek Sobczyński, Monika Cepil

W opracowaniu celowo wymieniono dużą liczbę osób, w tym takich, których aktywność w ramach ZPNG była niekiedy tylko incydentalna, objawiała się sprawowaniem jakiejś funkcji w lokalnym Kole ZPNG, wygłoszeniem referatu, poprowadzeniem lekcji pokazowej albo wycieczki, a nawet jedynie zabraniem głosu w dyskusji. Przez struktury ZPNG przewinęło się zapewne znacznie ponad tysiąc nauczycieli geografii, większość z nich nie zostawiła utrwalonego drukiem śladu swojej działalności, ale wszystkich tych, o których możemy się dowiedzieć z dokumentów, chcieliśmy przypomnieć. W ten sposób pragniemy oddać hołd polskim nauczycielom geografii, którzy w okresie odbudowy państwa po zaborach, podjęli trud edukacji geograficznej, podnoszenia jej poziomu i metodyki nauczania, szkolenia kadry nauczycielskiej i patriotycznego wychowania młodzieży, a gdy we wrześniu 1939 r. stanęli w obliczu najazdu wrogich sąsiadów, niejednokrotnie za swój trud zapłacili życiem.

The Role of Regions in EU-China Relations

Tomasz Kamiński

More and more regions are cooperating with their Chinese counterparts in many different areas: economy, environment, culture, academic exchange. Although the subnational dimension has started to be a visibly important element of EU-China relations, this trend is not reflected in the academic literature on EU-China relations. Until now, we have not known what the network of contacts with China at the regional level looks like and what the determinants and institutional forms of inter-regional partnerships there are. The present book maps Sino-European relations at the regional level and presents a detailed analysis of subnational contacts in the six analysed EU member states, illustrated by case studies of interesting regions from each country. It shows the rising role of non-state actors in international relations, the growing importance of paradiplomacy, as well as the necessity to look at the EU-China relations as a multi-layer phenomenon, engaging different types of actors on different levels.

Wdrażanie innowacji społecznych przez wiejskie organizacje pozarządowe i lokalne grupy działania

Katarzyna Zajda

W monografii podjęto rzadko poruszaną w Polsce, a jednocześnie bardzo popularną w krajach zachodnich problematykę wdrażania innowacji społecznych. Na podstawie bogatego materiału empirycznego próbowano dociec, na czym polegają nietypowe praktyki rozwiązywania lokalnych problemów społecznych wdrażane przez wiejskie organizacje pozarządowe oraz lokalne grupy działania. Co może stymulować proces ich realizacji? Czy znacząca jest tutaj współpraca tych organizacji z innymi podmiotami i udział mieszkańców wsi w ich rozwiązywaniu? Jakie efekty przynoszą innowacje społeczne? Publikację kończą rekomendacje dotyczące wspierania innowacji społecznych sformułowane w odniesieniu do specyfiki wiejskich organizacji pozarządowych oraz stosunkowo nowych podmiotów wspomagających rozwój wsi, to jest lokalnych grup działania. Czytelnik odnajdzie w niej zarówno przegląd najnowszej literatury przedmiotu dotyczącej tego typu innowacji, problemową analizę efektów badań socjologicznych (prowadzonych z wykorzystaniem metody jakościowej i ilościowej), jak i inspiracje do podjęcia kolejnych analiz.

Archipelagi wielkomiejskiej biedy. Historia, metodologia, podstawowe ustalenia łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem

Agnieszka Golczyńska-Grondas, Małgorzata Potoczna

Książka zawiera reanalizę dokonań zespołu socjolożek i socjologów, który w latach 1992-2016 prowadził badania dotyczące biedy i wykluczenia społecznego w Łodzi, mieście o szczególnej historii, a także wyjątkowym współczesnym charakterze. Autorki opracowania prezentują historię działalności badawczego kolektywu, w skład którego wchodziły, oraz stosowane w analizach ramy teoretyczne, wiele miejsca poświęcając metodyce realizowanych przez zespół przedsięwzięć badawczych. Uwzględniając zarówno perspektywę socjohistoryczną, makrospołeczną, jak i podejście mikrosocjologiczne, przedstawiają specyfikę wielkomiejskiego ubóstwa, charakterystyczne dla niego zjawiska, mechanizmy i procesy oraz realia życia w zubożałych sąsiedztwach. Opisują funkcjonowanie instytucji realizujących zadania polityki społecznej w "enklawach biedy". Wskazują na aplikacyjne rezultaty badań w postaci programów kształcenia dla studentek i studentów pracy socjalnej i socjologii na Uniwersytecie Łódzkim oraz curriculów edukacyjnych przeznaczonych dla osób zatrudnionych w instytucjach i organizacjach pomocowych. W aneksach umieszczono przykłady narzędzi badawczych stosowanych w pracach zespołu. Książka może wzbudzić zainteresowanie nie tylko naukowczyń i naukowców zajmujących się kwestiami społecznymi czy osób zainteresowanych metodologią nauk społecznych, lecz także kadr odpowiedzialnych za kształtowanie polityki społecznej oraz praktyków i praktyczek szeroko rozumianej profesjonalnej pomocy.

Rodzice więźniów. Studium doświadczeń

Angelika Cieślikowska-Ryczko

Problematyka kryzysu penitencjarnego rodzin, choć stanowi ważne zagadnienie w ramach teorii i praktyki resocjalizacyjnej, nadal wydaje się nierozpoznana. Studium doświadczeń rodzicielskich to propozycja szczególnego wglądu w biografie ojców i matek uwięzionych (dorosłych) dzieci. Autorka w interpretatywnej perspektywie odkrywa, ujawnia i analizuje biografie rodziców przygniecionych ciężarem przestępczej działalności dzieci. Krok po kroku przeprowadza czytelnika przez kolejne etapy narastania bezładu, wzmacniania napięć i kumulowania zagrożeń. Kim są, kim byli i kim ostatecznie stają się rodzice więzionych dzieci? Jak postrzegają swoją rodzicielską rolę? Jak kształtuje się ich relacja z dzieckiem pozbawionym wolności? To tylko kilka wybranych pytań towarzyszących podjętym analizom.

Rzeczywistość (nie)opisana. Życie teatru na łamach prasy branżowej w latach 1983-1989

Joanna Królikowska

Jest to wartościowa poznawczo i oparta na rzetelnych rozpoznaniach źródłowych rozprawa, która w zdyscyplinowany (pod względem formalnym i metodologicznym) sposób przedstawia wizje życia teatralnego kreowane przez trzy czasopisma branżowe ukazujące się w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Nadal brakuje opracowań dotyczących dziejów krytyki teatralnej w ostatnich latach trwania PRL. Książka Pani Joanny Królikowskiej świetnie pokazuje społeczno-polityczne uwikłania redaktorów naczelnych, ich zmagania z cenzurą, a także sieć napięć polityczno-towarzyskich, które odciskały piętno na indywidualnych strategiach pisarskich i krytycznych. Publikacja jest ciekawą i inspirującą propozycją uzupełniającą dotychczasowy stan wiedzy na temat życia społeczno-kulturalnego w Polsce w latach osiemdziesiątych XX stulecia. Postawa badawcza, wolna od przekonania o możliwości stworzenia "obiektywnego", opartego na "prawdzie" i ponadjednostkowego obrazu przeszłej rzeczywistości, wymaga precyzyjnego warsztatu badawczego związanego m.in. z krytyką źródeł. W tym przypadku Autorka wykazała się sporymi umiejętnościami. Z recenzji prof. dr. hab. Krzysztofa Kurka