Boli tylko, gdy się śmieję... Listy i rozmowy

Stanisław Lem, Ewa Lipska, Tomasz Lem

Nieznane listy Stanisława Lema i Ewy Lipskiej Korespondencja odsłaniająca kulisy wyjątkowej przyjaźni Gdyby nie to, że mi się nie chce, napisałbym operę Porno, bo zdaje się, że tego jeszcze nie było. Dwie wybitne osobowości: poetka i pisarz. Obdarzeni talentem, wrażliwością, poczuciem humoru i rozbrajającą autoironią. Dzieliło ich ponad dwadzieścia lat, lecz łączyło więcej: miłość do literatury i zabawy słowem, umiejętność wnikliwej obserwacji rzeczywistości. Ich korespondencja z lat 80. XX wieku to nie tylko zapis wyjątkowej przyjaźni i zmagań z codziennością, ale również portret ówczesnego życia literackiego Polski i Krakowa. Jakie wiersze pisał Stanisław Lem? Czyją poezję najbardziej cenił? Dlaczego Ewa Lipska chciała zatrudnić referenta? Boli tylko, gdy się śmieję zawiera także zapisy rozmów, jakie poetka i pisarz prowadzili na początku XXI wieku oraz listy, które Ewa Lipska wymieniała z synem Stanisława Lema, który wówczas studiował w USA. Książka, wzbogacona licznymi fotografiami, pokazuje nieznane oblicze twórczości obojga literatów, ich charaktery oraz skomplikowane czasy, w których żyli. Jej publikacja to jedno z istotnych wydarzeń literackich i kulturalnych ostatnich lat. Ewa Lipska (ur. 1945) jedna z najwybitniejszych poetek współczesnych należąca do generacji Nowej Fali. Zawsze jednak osobna, tak jak osobna i wyrazista jest jej dykcja poetycka, nieufność do zastanego języka, błyskotliwa metaforyka, gęstość znaczeń, paradoks. Autorka tekstów piosenek, felietonistka. Współzałożycielka, redaktorka i współpracowniczka kilku pism (m.in. miesięczników Pismo, Kraków). Przez wiele lat pracownik polskiej dyplomacji w Austrii. Uhonorowana prestiżowymi nagrodami za twórczość literacką, w tym Nagrodą Literacką Gdynia za tomik Pogłos. Uczestniczka międzynarodowych festiwali literackich oraz pobytów stypendialnych (USA, Niemcy). Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz członek polskiego Pen Clubu i Polskiej Akademii Umiejętności. Stanisław Lem (19212006) najwybitniejszy polski pisarz fantastyczny, futurolog, filozof i satyryk. Jego książki zostały przetłumaczone na 41 języków i osiągnęły łączny nakład ponad 30 mln egzemplarzy. Tomasz Lem (ur. 1968) ukończył American International School w Wiedniu, studiował fizykę i matematykę na Uniwersytecie Wiedeńskim. Absolwent fizyki na Princeton University. Jest tłumaczem.

Rynek 14/1

Janusz Szuber

Dwadzieścia dwa nowe wiersze Janusza Szubera. Tłem tej opowieści poetyckiej, zawikłanej i  niejednoznacznej, są traumy rodzinne i osobiste swoista przypowieść o dzisiejszym Hiobie, bez szczęśliwego zakończenia. Mocne realia, jak sugeruje tytuł, zogniskowane wokół centrum, miejsca zamieszkania przy sanockim rynku, skąd widok na przeszłość, kościoły, San, zamek, nieco dalej na szpital. Precyzja, wielopiętrowe sensy i subtelna autoironia wszystko, czym sanocki poeta zachwycił niegdyś Herberta, Miłosza czy Barańczaka, powraca i w tym tomie.

Drugi koniec świata

Małgorzata Sobieszczańska

Opowieść o tym, że nic nie jest nam dane na zawsze, o dziedzictwie, które nieświadomie w sobie nosimy, o przemijaniu i przebaczeniu. Nowa powieść autorki bestsellerowych Kilku dni lata Jest rok 1938. W Mirabilii pod Nowogródkiem mieszkają obok siebie Polacy, Białorusini, Tatarzy i Żydzi. Są wśród nich gospodarze, jest pisarz ikon, żydowski skryba, szeptucha i jurodiwy. I dwie siostry Olga, która chce tylko przyzwoicie przeżyć swoje życie, oraz Joanka, marząca o tym, by zostać aktorką. Świat, który miał trwać wiecznie, nieoczekiwanie kończy się we wrześniu 1939 roku, gdy do Nowogródka wkraczają Rosjanie.  Kilkadziesiąt lat później, we współczesnej Warszawie, poznajemy Joasię, wnuczkę jednej z sióstr. Skończyła właśnie wydział aktorski i walczy o pracę w zawodzie. Śni jej się wielka kariera, a tymczasem nie zawsze stać ją na opłacenie czynszu. Nieoczekiwanie otrzymuje propozycję zagrania epizodu w filmie fabularnym. Wszystko jednak przebiega zupełnie inaczej, niż przypuszczała  Drugi koniec świata to opowieść o pasji i sile przetrwania na przekór wszystkiemu, o sztuce i miłości, o naszej bezradności wobec zła i ulotności istnienia. Czy sami kształtujemy nasz los, czy jest on już zdeterminowany genami, miejscem i czasem urodzenia?  Przedwojenny Nowogródek i tętniąca życiem współczesna Warszawa w nowej powieści Małgorzaty Sobieszczańskiej te światy doskonale się przeplatają. Autorka po raz kolejny udowadnia, że jak mało kto potrafi pisać o ludziach, ich sile, wytrwałości, marzeniach i namiętnościach.

Klangor

Urszula Kozioł

Dramatyczne treny po śmierci Ukochanego. Gwałtowna dotkliwość tej autorefleksji. Mistrzowska liryka, ukazująca słowa i wiersze jako najistotniejsze elementy wiążące podmiot liryczny utworów z żywiołem życia, ze światem, tak teraz niepełnym, okaleczonym, ubywającym. Czy to moja najostatniejsza książka? No nie wiem. Tyle milczeń, zamilczeń aż porobiły się z tego bryły i słupy tarasujące wyjście. Mogę poruszać się jedynie slalomem po tej przestrzeni, tak jak slalomem już poruszam się w mieszkaniu wśród całej sterty papierzysk czy w takich warunkach można się dogadać ze sobą! Urszula Kozioł

Sybir. Zesłanie Józefa P

Tomasz Łysiak

Młody Józef Piłsudski w okowach Syberii Najnowsza powieść historyczna Tomasza Łysiaka Koniec XIX wieku, Wilno. Dwudziestoletni Piłsudski nieświadomie pomaga zamachowcowi przygotowującemu spisek na życie cara. Zostaje aresztowany i przewieziony do więzienia w Petersburgu. 1 maja 1887 roku zapada straszliwy wyrok pięcioletnie zesłanie w głąb Rosji. Rozpoczyna się niebezpieczna podróż przyszłego Marszałka przez syberyjskie więzienie bez dachu. Jak Syberia wpłynęła na losy Piłsudskiego? W jaki sposób wydarzenia na Dalekim Wschodzie zaważyły na jego poglądach? Najnowsza książka Tomasza Łysiaka, dziennikarza i autora powieści historycznych, to fascynująca i metafizyczna historia o mniej znanym okresie życia Józefa Piłsudskiego. Tajemniczym narratorem jest rosyjski urzędnik, który zafascynowany postacią Naczelnika szczegółowo odtwarza jego rosyjską tułaczkę i plastycznie portretuje napotkane przez niego postacie, zarówno historyczne, jak i fikcyjne: polskich powstańców, wojskowych, poetów, szamanów, a także pierwszą wielką miłość Marszałka. Sybir. Zesłanie Józefa P. to również przejmujący portret tysięcy Polaków z Syberii, którzy nigdy nie zapomnieli o kraju swego pochodzenia. Tomasz Łysiak (ur. 1970 w Warszawie) dziennikarz, pisarz, scenarzysta. Jest autorem cyklu książek historyczno-awanturniczych Kroniki Szalbierskie: Szalbierz (2007), Bliznobrody (2008), Psy Tartaru (2010); powieści osadzonej w czasach powstania styczniowego Cytadela (2013); zbioru esejów historycznych Medalion na pancerzu (2015).

Matka (prawie) idealna

Kerry Fisher

Ktoś ci powiedział, że nie jesteś idealną kobietą i matką? Uwierz, że jesteś wyjątkowa i ważna. Idź do przodu i nie oglądaj się za siebie. Czy sprzątaczka może poczuć się jak księżniczka? Maia Etxeleku jest inteligentną i atrakcyjną młodą kobietą. Nie wierzy jednak w siebie i rzadko zdarza się, żeby ktoś pytał ją poważnie o zdanie. Życzliwa osoba zachęciła ją, aby pomyślała o dokończeniu edukacji przerwanej błędem młodości, a jej szlachetny gest prawdziwy uśmiech losu sprawił, że dzieci Mai, Harley i Bronte, mają szanse na naukę w najlepszej w mieście prywatnej szkole. Są jednak pewne warunki, które należy spełnić, a błąd młodości o imieniu Colin zadufany w sobie partner Mai, leń żyjący z zasiłku dla bezrobotnych zamiast ją wesprzeć, podcina jej skrzydła. Zdeterminowana, by dać dzieciom lepszą przyszłość, kobieta podejmuje wyzwanie. Ale czy jej się uda w świecie zadzierających nos mamusiek zajętych organicznymi dietami i nicnierobieniem? Czy jej dzieci znajdą przyjaciół wśród uczniów podwożonych do szkoły najnowszymi modelami bentleya? Ktoś nieoczekiwanie wyciąga pomocną rękę... A los nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Pełna ciepła i komizmu romantyczna wersja bajki o współczesnym Kopciuszku. Czytelniczki bestsellerowych powieści Kerry Fisher Posłuszna żona i Sekretne dziecko będą w siódmym niebie!

Terapia na życie. Rozmowy z Dominiką Dudek i Małgorzatą Skowrońską

Jerzy Aleksandrowicz

Częste leżenie na kozetce może zaszkodzić? Rozmowy z Jerzym Aleksandrowiczem wybitnym psychiatrą, lekarzem, filozofem i krakowianinem. Czy psychoterapia to moda? Jak dorasta się w cieniu wybitnego ojca? Jak powstawał pierwszy ośrodek psychoterapii w Krakowie? Czy hipnoza leczy? Czy taksówkarz to też psychoterapeuta? Dominika Dudek, lekarka psychiatra, i Małgorzata Skowrońska, dziennikarka, zadają prof. Jerzemu Aleksandrowiczowi trudne pytania. O życie, Holokaust, wiarę, psychoterapię. Profesor odpowiada szczerze i odważnie. Chętnie dzieli się zabawnymi anegdotami i co ciekawszymi przypadkami ze swojej wieloletniej praktyki. Opowiada o psychoterapeutycznym życiu towarzyskim w oparach dymu papierosowego i nad kieliszkiem wódki. O uczeniu się pracy z pacjentem od najlepszych Stefana Ledera i Antoniego Kępińskiego. O realiach pracy psychiatry w latach 60., 70. i 80. w komunistycznej Polsce. O pierwszym oddziale leczenia nerwic mieszczącym się w dawnej służbówce. Rozmowy przeprowadzono niedługo przed śmiercią prof. Aleksandrowicza, dlatego książkę tę można uznać nie tylko za barwną opowieść o polskiej psychiatrii, ale w pewnym sensie także za podsumowanie dorobku i całego bogatego w wydarzenia życia. Znacie dowcip o dwóch psychoanalitykach? Kawał z brodą, za młode jesteście, żeby go znać. Sytuacja jest taka: dwóch psychoterapeutów pracuje w tym samym budynku, na tym samym piętrze. Wychodzą po pracy o tej samej porze. Młodszy opuszcza gabinet z obłędem w oczach, powłóczy nogami, wygląda, jakby go walec przejechał. Drugi, choć o wiele starszy, po wielogodzinnych sesjach wychodzi rześki. Ten pierwszy pyta: Doktorze, jak pan to robi, że nie jest pan w ogóle zmęczony? Ja padam po tylu godzinach słuchania pacjentów. I słyszy odpowiedź: A, bo ty jeszcze słuchasz.... Żarty żartami, ale to naprawdę wykańczający emocjonalnie zawód. Możesz mieć setki pacjentów, którym pomogłeś, ale pamiętasz tych kilku, którym nie udało ci się pomóc, albo tych, którym zaszkodziłeś. Psychoterapeuci uczą się, jak sobie z tym radzić, jak nie obarczać się winą, a i tak zostaje w każdym z nich poczucie, że zrobiło się za mało albo nie to, co trzeba. Fragment książki

Pola i inne rzeczy teatralne

Hanna Krall

Poruszające opowieści Hanny Krall przeniesione na scenę Hanna Krall to nie tylko wzór dla pokolenia młodych reporterów, ale również pisarka inspirująca uznanych filmowców i wybitnych ludzi teatru. Motywy stale powracające w jej twórczości, dzięki swojej wyrazistości i ascetyczności stylistycznej, okazują się doskonałym materiałem do przeniesienia na scenę czy na plan filmowy. Pola i inne rzeczy teatralne to kilka różnych historii: o szalonych dzielnych kobietach i zamachach na rosyjskiego cara i na Lenina, o dwóch Markach Edelmanach, o złych postaciach, które uciekają z bajek, o Apolonii Machczyńskiej, która zginęła razem z ukrywanymi Żydami, o przyjacielu Kafki, który w kawiarni spotyka bohatera Kafkowskiego Zamku Czerpali z nich Krzysztof Warlikowski, Kazimierz Dejmek czy Krzysztof Kieślowski. Bohaterowie tych opowieści wciąż żyją, mówią własnymi głosami i zadają bolesne pytania. Nadal istnieją w teraźniejszości i nie dają o sobie zapomnieć. W końcu kwietnia 2006 Andrzej Wajda powiedział, że dobrze byłoby porozmawiać. O Katyniu, o filmie o Katyniu i w ogóle porozmawiać. Ale ja nigdy o Katyniu nie pisałam, niewiele czytałam... Nie szkodzi, powiedział Wajda, porozmawiajmy. Ale ja nawet o pana ojcu nie wiedziałam. Nikt nie wiedział. Jedna dziewczyna z naszego roku mówiła o ojcu w Katyniu i na drugi dzień nie było jej w szkole filmowej. Nie, nie siedziała długo, Wanda Jakubowska wyciągnęła ją z więzienia. Nie, nie wróciła do szkoły. Nie, nie robiła filmów... To może tak mógłby się zacząć film? Pola i inne rzeczy teatralne to lektura obowiązkowa nie tylko dla miłośników reportaży Autorki, ale każdego, kto chce zobaczyć, w jaki sposób proza zyskuje drugie życie w teatrze i filmie. Hanna Krall jedna z najważniejszych światowych reporterek. Jej książki, w tym blisko dziewięćdziesiąt przekładów, na stałe weszły do kanonu reportażu.