Wieczny powrót Dreyfusa

Kurska Jolanta

[...] Sprawa Dreyfusa [...] to historia niezłomności człowieka w obliczu osobistej tragedii, opowieść o jego godności i wytrwałej obronie własnej w klimacie zmasowanych oszczerstw i kłamstw. Ale sprawa Dreyfusa to znacznie więcej. Zapowiadała ona bo-wiem wiele znaczących wydarzeń i zjawisk XX wieku: rozdział Kościoła od państwa, wagę uniwersalnych praw człowieka, rozwój silnej i niezależnej prasy, ale także narastanie antysemityzmu, którego kulminacją były ustawy antyżydowskie reżimu Vichy i, de facto, jego współudział w Zagładzie. I choć afera Dreyfusa rozgrywała się na przełomie wieków we Francji, to jej historia jest ponadczasowa i globalna. A pytania, jakie stawia, nie przestają do nas przemawiać. Od autorki Dreyfus był francuskim nacjonalistą, czym nie różnił się od innych oficerów sztabu generalnego. Jednak – zdaniem historyka Francji Marka Sobolewskiego – „był Żydem, a w sztabie, zwłaszcza w kontrwywiadzie, siedzieli oficerowie reakcyjni wychowani w szkołach zakonnych, gwałtowni antysemici”. Ta koalicja korpusu oficerskiego z duchowieństwem tworzyła potężny obóz polityczny. [...] O tym wszystkim opowiada książka Jolanty Kurskiej. Reakcje prawicy nacjonalistycznej i dużej części opinii klerykalnej autorka pokazuje w sposób sugestywny i ciekawy, bowiem poznajemy niektóre aspekty historii Francji od podszewki. Każdy naród ma zapewne takie skrywane obszary, które przypominają otwartą ranę. W Polsce swoistym odpowiednikiem sprawy Dreyfusa była sprawa zabójstwa pierwszego prezydenta II RP Gabriela Narutowicza. Jego wrogowie sięgali po ten sam repertuar argumentów, co wrogowie Dreyfusa. Adam Michnik Jolanta Kurska to doktor nauk społecznych w zakresie nauki o polityce, romanistka, absolwentka Sorbony, była prezeska Fundacji im. prof. Bronisława Geremka, autorka esejów i artykułów publikowanych we francuskich pismach naukowych, tłumaczka książek, autorka m.in książki „Rozmowy w Awinionie”, która ukazała się także we francuskiej wersji językowej.

Geopolityka fundamentalizmów muzułmańskich

Larroque Anne-Clémentine

Członkowie salafijji, Bracia Muzułmanie, walczący o niepodległość w Chinach Ujgurzy, bojownicy Państwa Islamskiego, fundamentaliści w Indonezji, na Filipinach, we Francji, Anglii i Stanach Zjednoczonych wszyscy oni są dziś uznawani za przedstawicieli fundamentalizmu muzułmańskiego. Tymczasem zjawisko to jest bardzo złożone, a błędy w stosowaniu pojęcia częste. Warunkiem sine qua non zrozumienia go jest uwzględnienie różnorodności fundamentalizmów muzułmańskich oraz wpisanie ich w odpowiednie konteksty polityczne i geograficzne. Anne-Clémentine Larroque w swej niewielkiej, lecz niezwykle bogatej w treść książce przedstawia struktury tych ruchów, analizuje źródła i podstawy doktryn sunnickich i szyickich, geopolityczne zakorzenienie poszczególnych ruchów oraz ich stosunek do kwestii zdobywania władzy, tworząc tym samym nieodzowną pomoc w rozumieniu współczesnego świata.

Leksykon wiedzy o Chinach współczesnych

Praca zbiorowa

Książka zawiera artykuły-hasła dotyczące problematyki społecznej, kulturalnej, zagadnień politycznych, obyczajów, religii, miejsca tradycji, zagadnień ekonomicznych współczesnych Chin i chińskiej diaspory. Artykułów tych zamieszczono 300. Są one powiązane odsyłaczami z innymi podobnymi w treści hasłami. W ten sposób czytelnik zapoznaje się z problemem z różnych punktów widzenia. Ponadto, w książce zamieszczono szczegółowy indeks tematyczny, zawierający wyjaśnienie haseł niemających własnych omówień oraz liczne mapy. Autorami haseł są wysokiej klasy specjaliści, naukowcy pracujący w najbardziej renomowanych uczelniach we Francji, Szwajcarii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Chinach. Wprowadzenie do Leksykonu stanowi omówienie sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej współczesnych Chin.

Perfumy, attar i bahkur. Przewodnik po świecie arabskich wonności

Jolanta Mikołajczyk

Czym jest dla nas zapach? To wspomnienie przywołujące obrazy z dzieciństwa, podróży, przypominające osoby, sytuacje. To osobiste odczucie owiane tajemniczością, które tak trudno opisać. Ma moc wyzwalania emocji, choć nie możemy go zobaczyć, dotknąć, a jedynie poczuć. To niematerialne dziedzictwo każdego zakątka świata, które oprowadza podróżnych po miejscach kultu, restauracjach, ogrodach. […] Najmocniej działają na nas zapachy, którymi nie oddychamy na co dzień. Zapach to jednocześnie najtrudniejsze do opisania w książce wrażenie zmysłowe. Mimo to „Perfumy, attar i bakhur” to książka przepełniona zapachami. Zabierze Czytelnika w zapachową podróż w czasie i przestrzeni, przybliży historię perfum i kadzideł, składniki wykorzystywane w perfumerii, zwyczaje „zapachowe” funkcjonujące na Półwyspie Arabskim, a wreszcie przekaże podstawy wiedzy, jak stworzyć własną kompozycję zapachową oraz jak wybierać perfumy i nie dać się oszołomić feerią aromatów.

Kto rządzi w Korei Północnej?

Levi Nicolas

Praca Nicolasa Leviego: Kto rządzi w Korei Północnej? jest dziełem pionierskim w polskiej literaturze, mamy tu bowiem do czynienia z pierwszą próbą analizy klasy rządzącej w KRLD oraz procesu podejmowania decyzji w północnokoreańskim establishmencie. Badanie najnowszych dziejów Korei Północnej, w tym jej wewnętrznego systemu politycznego, jest zadaniem niezwykle trudnym, złożonym i wymagającym od badacza wielkiej rozwagi i ostrożności zarówno w opisie wydarzeń, jak i ocenie historycznych faktów. Te same słowa, gesty i symbole mogą mieć zupełnie inne znaczenie w zależności od adresata przesłania, kontekstu, momentu historycznego. Należy pamiętać, że badanie Korei Północnej, jednego z najbardziej zamkniętych reżimów świata, wciąż przypomina badanie góry lodowej: skala informacji, do których mamy dostęp, jest bardzo ograniczona, a oficjalne enuncjacje - wyjątkowo mało wiarygodne. Samo podjęcie tego tematu przez autora jest zatem wyzwaniem zasługującym na uznanie. Z zadania Nicolas Levi wywiązał się w sposób wzorowy. Źródła wykorzystane w pracy są imponujące, zarówno pod względem liczby, jak i ciężaru gatunkowego. Mamy tu zatem nie tylko monografie, pamiętniki dzieł twórców systemu, ale też relacje północnokoreańskich uciekinierów, z którymi autor osobiście rozmawiał podczas pobytu w Korei Południowej, oraz sporo informacji niejawnych, pochodzących od osób, utrzymujących oficjalne kontakty z północnokoreańskimi dyplomatami, politykami i dziennikarzami. W rezultacie powstała książka, która ujawnia nieznane polskiemu czytelnikowi wydarzenia, fakty, procesy i mechanizmy rządzące ostatnim na ziemi państwem totalitarnym. Prof. Waldemar Jan Dziak

Chińska kultura symboliczna

Kasarełło Lidia

Jest to pierwsza próba przybliżenia i wyjaśnienia symbolicznych treści i języka, jakim posługują się współcześni artyści chińscy. Książka pokazuje metamorfozę chińskiej kultury symbolicznej na przykładzie wybranych dzieł. Pośród analizowanych tekstów kultury są powieści i opowiadania Gao Xingjiana, Mo Yana i Su Tonga, a także obrazy Hu Yongkaia oraz najwybitniejszych przedstawicieli chińskiej awangardy końca XX i początków XXI wieku. Twórczość teatralną reprezentuje monumentalna opera o buddyzmie chan Śnieg w sierpniu (Bayue xue) napisana i wyreżyserowana przez Gao Xingjiana. Poszukiwaniom symboli, metafor i aluzji towarzyszy refleksja na temat roli tradycji, chroniącej podstawowe struktury znaczeniowe, pojęcia, znaki i obrazy. Chodzi tu o proces kształtowania symboli głębokich, zakorzenionych m.in. w korelatywnej kosmologii chińskiej i uniwersyzmie, a także o kulturę dobrowróżbną, przechowującą model myślenia symbolicznego. Współczesny twórca chiński czerpie z tradycji kulturowej i doświadczenia społecznego, w których pamięć wspólnoty splata się z indywidualną pamięcią i wyobraźnią artystyczną. Jego wypowiedzi, nasycone symbolami, aluzjami i alegoriami nie tylko pozostają w dialogu ze współczesną kulturą i sztuką na świecie, ale przede wszystkim odgrywają ważną rolę w poszukiwaniu własnej tożsamości kulturowej.

Cóż wam pozostało? Losy Palestyńczyków na podstawie prozy Gassana Kanafaniego

Małgorzata Al-Khatib

Książka jest prezentacją rzeczywistości palestyńskiej do lat 70-tych XX wieku, ujętą na podstawie twórczości najwybitniejszego prozaika palestyńskiego Ğassāna Kanafāniego. Autorka prezentuje twórczość tego pisarza na tle historii Palestyńczyków. Szczególne ważny jest tu obraz stosunków żydowsko-palestyńskich i izraelsko-palestyńskich, oddający wiernie konflikty, do jakich dochodzi między obiema społecznościami. Niniejsza pozycja – oparta na oryginalnych źródłach arabskich – stanowi istotny wkład do przedstawienia polskiemu odbiorcy obiektywnego obrazu tego konfliktu.

Zatopiona arka

Aleksiej Warłamow

Co łączy zagubioną w syberyjskiej tajdze osadę z dzisiejszym Sankt Petersburgiem? Odwróconych od świata wyznawców starej wiary i bezwzględną współczesną sektę? Zakochanych i – samotnych? Świętych i – grzesznych? W tej powieści to tylko barwna kanwa, nad którą unosi się duch odwiecznej Tajemnicy: sensu ludzkiego istnienia. Z książki wyłania się zaskakujący, polskiemu czytelnikowi nieznany, obraz współczesnej Rosji... Aleksiej Nikołajewicz Warłamow (ur. 1963), absolwent Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Moskiewskiego, członek Związku Pisarzy Rosyjskich, autor opowiadań, powieści i esejów krytycznych, publikuje od 1987 roku, m.in. w pismach „Nowyj Mir”, „Znamia”, „Moskwa”, „Roman-gazieta” (w tej ostatniej jest członkiem kolegium redakcyjnego). W 2002 roku jego trzy powieści: Rożdienije, Łoch i właśnie Zatonuwszij kowczieg (Zatopiona arka) ukazały się w jednym tomie nakładem cenionego przez czytelników i pisarzy wydawnictwa Mołodaja Gwardia, w nowej serii „Proza wieku” (obok Bunina, Astafiewa i Bułhakowa). Warłamow jest laureatem nagrody Anti-buker za powieść Rożdienije. W 1995 roku otrzymał nagrodę Klubu Lipskiego za najlepsze opowiadanie rosyjskie. Autor jest też laureatem Nagrody Literackiej Sołżenicyna za rok 2006. Zaliczany do najzdolniejszych prozaików średniego pokolenia, zdaniem niektórych krytyków jest bliski tzw. apokaliptycznemu nurtowi współczesnej prozy rosyjskiej. Jego utwory przetłumaczono na język angielski, niemiecki, serbski, chiński i japoński. We wstępie do rosyjskiego wydania ceniony moskiewski krytyk literacki, Walentin Kurbatow, pisze o Zatopionej arce, że „spośród tłumu zdolnych rówieśników Warłamowa wyróżnia silna wiara w możliwość ludzkiego przeciwstawienia się najtrudniejszym okolicznościom i uwarunkowaniom”. Kurbatow podkreśla też „żywą narrację i zaskakującą fabułę, która zaintryguje zarówno przeciętnego czytelnika, jak wybrednego intelektualistę”.