Pieśni

Francesco Petrarca

Za życia Petrarca zdobył sławę jako filolog i autor łaciński. Dopiero w XVI w. pojawi się większe zainteresowanie jego włoską twórczością, które przekształca się w petrarkizm – modę na naśladowanie poety, obecną także poza granicami Italii: zwłaszcza we Francji, Anglii, Hiszpanii i w Chorwacji. Wpływ Petrarki na literaturę polską nie był tak silny, widoczny jest w niektórych lirykach Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego. Ponownie twórczością poety zainteresowano się w romantyzmie (sonety przekładał m.in. Adam Mickiewicz). Twórczość Petrarki miała ogromny wpływ na rozpowszechnienie się w literaturze europejskiej sonetu. Tę formę podjęli poeci francuscy, hiszpańscy, portugalscy i angielscy. Warto również wspomnieć, iż Petrarca słynie z jednej z pierwszych wypraw turystycznych i alpinistycznych, którą opisał w jednym z listów. Była to wyprawa górska w 1336 roku na Mont Ventoux. (za Wikipedią).

Najdawniejsze dzieje Polski od czasów mitycznych, czyli wstęp krytyczny do dziejów Polski

August Bielowski

Historia Polski od czasów najdawniejszych. Przegląd źródeł. Najstarsze kroniki polskie i obce, w których znajdują się informacje dotyczące Polski: Kronika lechicka. Roczniki polskie. Mirosza Kronika Lechitów i Polaków. Kronika Gawła mnicha i Michała kanclerza, Latopis Nestora, Kronika Kosmasa, Mateusza Kronika Lechitów i Polaków, Kronika Kadłubka, Kronika Bogufała, Godysława paska Kronika Lechitów i Polaków. Historie Gwidona i Matsudiego. Dzieje Lechitów. Rodowód. Słowiańszczyzna do r. 1033. Władcy pogańscy. Popielidzi. Piastowie zastępują wcześniejszą dynastię. Legenda o św. Germanie. Słowianie i Polacy od schyłku V wieku do czasów Mieszka II. Annales Benedictini i inne arcyciekawe tematy i zagadnienia.

O pojedynku

Arthur Schopenhauer

Zasada honoru rycerskiego nie jest zasadą pierwotną, opartą na ludzkiej naturze; jest ona sztuczną, a początek jej łatwo odnaleźć. Jest ona dzieckiem wieków, w których pięści były więcej wyćwiczone niż głowy i w których księża więzili rozsądek, tych wieków średnich, tak słynnych z rycerskości. W owych czasach Pan Bóg nie tylko miał czuwać nad nami, lecz i sądzić za nas. To też sprawy sądowe drażliwe decydował Sąd Boży, który zasadzał się z małymi wyjątkami na walkach szczególnego rodzaju, nie tylko między rycerzami, lecz i między mieszczaństwem. Walka w Sądzie Bożym była najwyższą instancją, do której można się było odwołać od wszelkiego wyroku. Tym sposobem nie rozum był trybunałem, ale siła i zręczność fizyczna, czyli zwierzęcość. W naszych jeszcze czasach, pomiędzy ludźmi, którzy stosują się do takich pojęć, nie najwykształceńsi i nie najrozumniejsi upatrują ostateczną rację w sprzeczce, która sprowadza pojedynek. Są to pojęcia przejęte dziedzicznie i tradycjonalne...

Kwiaty wschodnie: zbiór zasad wyjętych z Talmudu

Abraham Buchner

Tradycja, kultura, literatura żydowska : zbiór zasad moralnych, teologicznych, przysłów, reguł towarzyskich, allegoryi i powieści wyjętych z Talmudu i pism ówczesnych. Zawartość dzieła: Traktat Brachuth. Traktat Szabat. Talmud Jerozolimski. Traktat Tanis. Traktat Aboth. Traktat Rabi Natan. Traktat Eurubin. Megila. Psachim. Chagigaa. Roszhaszun. Juma Beice. Traktat Baba Kama. Baba Mecye. Baba Batra. Sanhedryn. Szebuet. Aboda Zara. Hurejet. Jewumes. Kiduszyn. Gitin. Nedarim. Nuzyr. Suta. Midrasz. Tauchuma. Miszle. Samuel. Taane Dbe Elilaeh. Midrasch Rabba. Merasz Thilim. Drugi Zbiór. Zasady teologiczne. Porównania. Powieści. Przysłowia. Alegorie. Myśli sławnych rabinów. Zasady moralne. Reguły towarzyskie.

Serce kobiety

Jack London

Zbiór znakomitych opowiadań sławnego amerykańskiego pisarza ukazujących piękno nie tylko ciała, ale także dusz i serc kobiet dalekiej mroźnej północy, a wszystkie opisane tu przygody czy zdarzenia za tło mają wspaniała, chociaż surową Alaskę z jej niezapomnianymi krajobrazami, z jej przyrodą. Zbiór zawiera osiem opowiadań, są to: Serce Kobiety, Keesh, syn Keesha, Żona z plemienia Siwash, Zamążpójście Lit-Lit, Śród lasów Północy, Historia Jees Uck, Przemyślny Porportuk, Negore-Tchórz.

Żywoty Świętych Pańskich. Tom Dziesiąty. Październik

Władysław Hozakowski

Dnia 1. października: Święty Remigiusz z Rheims, biskup. (439 542.). Inni święci z dnia 1. października: Św. Aretas, męczennik. - Św. Germana, dziewica i męczenniczka. - Św. Michał, opat. - Św. Remedyusz, wyznawca. - Św. Sewer, kapłan. - Bł. Tomasz, arcybiskup z Medyolanu. - Św. Wiril, opat. - Św. Wulgizy, kapłan. - Św. Bawon, Benedyktyn. - Św. Dodon, opat. / Dnia 2. października: Uroczystość Aniołów-Stróżów. (Około r. 1608). Inni święci z dnia 2. października: Św. Edmund, arcybiskup z Armagh. - Św. Eleutery, żołnierz i męczennik. - Czcigodny Frańciszek z Bergamo, Kapucyn; - ŚŚw. Leodegar, biskup z Autun i Geryn, bracia. - Św. Leudomer, biskup z Chalons sur Marne. - Św. Łukasz z Ascoli, Frańciszkanin. - Św. Seren, kapłan. - Św. Tomasz, biskup z Herford. - ŚŚw. męczennicy Prymus, Cyryl i Sekundaryusz. / Dnia 3. października: Święty Gerard z Brogue, opat. (+ r. 959.). Inni święci z dnia 3. października: Św. Kandydus, męczennik. - Św. Cypryan, biskup z Toulon. - ŚŚw. męczennicy Dyonyzy, Faustus, Kajusz, Piotr i Paweł. - ŚŚw. bracia Ewaldowie, kapłani i męczennicy. - Św. Hezychyusz, pustelnik. - Św. Jowinus, wyznawca. - Św. Maksymian, biskup z Afryki. - Św. Romana, dziewica i meczenniczka. / Dnia 4. października: Święty Frańciszek z Asyżu. (1182 1226.). Inni święci z dnia 4. października: Św. Amon, pustelnik. - Św. Aurea, ksieni. - Św. Kryspus i Gajus, uczniowie św. Pawła. - Błog. Dyonizy Mały, mnich. - Św. Hieroteusz, uczeń św. Pawła. - Św. Magdalweusz, biskup z Verdun. - Św. Petroniusz, biskup z Bolonii. - Św. Piotr, biskup z Damaszku. / Dnia 5. października: Święty Placyd i towarzysze, męczennicy. (+ r. 546.). Inni święci z dnia 5. października: Św. Apolinary, biskup z Valence. - Św. Karytyna, dziewica i męczenniczka. - Św. Felikula, dziewica. - Św. Galia, wdowa. - Św. Gallus, biskup z Aosta. - Św. Hieronim, biskup z Nevers. Św. Marcelin, biskup z Raweny. - Św. Peregryna, dziewica i męczenniczka. - Św. Jan z Penna, Frańciszkanin. - Św. Firmatus, dyakon, oraz siostra jego Flawyana. - Św. Trazeas, biskup z Frygii. / Dnia 6. października: Święty Brunon, założyciel Kartuzów. (1030 1101.). Inni święci z dnia 6. października: Św. Apolinary, arcybiskup z Bourges. - Św. Epifania, królewna i Benedyktynka. - Św. Fides, dziewica i męczenniczka. - Św. Marya Frańciszka od Pięciu ran Jezusowych, Frańciszkanka. - Św. Probus, biskup z Gaeta. - Św. Renat, biskup z Sorrento. - Św. Roman, biskup z Auxerre. / Dnia 7. października: Święta Osyta, dziewica i męczenniczka. (Umarł około r. 870.). Tego samego dnia: Święci Sergiusz i Bachus, męczennicy. (+ około r. 300.). Inni święci z dnia 7. października: Św. Augustus, kapłan z Berry. - Św. Eumeniusz, biskup z Aleksandryi. - Św. Gerold, pielgrzym i męczennik. - Św. Helan, kapłan. - Św. Julia, dziewica i męczenniczka. - Św. Justyna, dziewica i męczenniczka. - ŚŚw. męczennicy Apulejusz i Marceli. - Św. Marek, papież. - Św. Marcin, opat. - Św. Paladyusz, biskup z Saintes. / Dnia 8. października: Święta Brygida z Szwecyi, wdowa. (1302 1373.). Tego samego dnia. Święta Pelagia, pokutnica, (+ około r. 453.). Inni święci z dnia 8. października: Św. Benedykta, dziewica i męczenniczka. - Św. Dymitr, męczennik. - Św. Euzebia, dziewica i ksieni. - Św. Ewodyusz, biskup z Rouen. - Św. Gratus, biskup z Chalons. - Św. Liborya, dziewica i męczenniczka. - Św. Piotr, męczennik. - Św. Reparata, dziewica i męczenniczka. - Św. Symeon, starzec, znany z ewangelii św. Łukasza. - Św. Tais, pokutnica w Egipcie. - Św. Tryduana, dziewica. - Św. Metropolus, biskup Trewiru. - ŚŚw. dziewice Palacya i Laurencya, męczenniczki. / Dnia 9. października: Święty Dyonyzy z Aten, biskup i męczennik. (+ około r. 95.). Tego samego dnia: Błogosławiony Jan Lobedau z Torunia. (+ r. 1264.). Inni święci z dnia 9. października: Patryarcha Abraham z Starego Zakonu. - Bł. Adalbero, biskup z Augsburga. - Św. Andronik z żoną Atanazyą. - Św. Doroteusz, wyznawca. - Św. Gislen, opat. - Św. Goswin, opat. - Św. Ludwik Bertrand, Dominikanin. - ŚŚw. męczennicy Marceli, Geminus, Nuwiusz i Prymina. - Św. Publia, ksieni. - Bł. Sibyla de Gages, Cysterka. - Bł. Gunter, pustelnik. / Dnia 10. października: Święty Frańciszek Borgia. (1510 1572.). Inni święci z dnia 10. października: Św. Bazyan, wyznawca. - Św. Bertulian, męczennik. - Św. Cerboniusz, biskup z Werony. - Św. Klarus, biskup z Nantes. - Św. Galia, męczennica. - ŚŚw. Gereon, Wiktor, Kasyusz i Florencyusz, męczennicy. - Św. Paulin, biskup z Yorku. - Bł. Robert Malatesta, książę. - Św. Wenancyusz, pustelnik i męczennik. - Św. Ludwik Bertrand, Dominikanin. / Dnia 11. października: Święty Nikazy z Rouen, męczennik. (+ około r. 102.). Inni święci z dnia 11. października: Św. Emilian, wyznawca. - Św. Antonin, biskup z Meaux. - Św. Brunon, arcybiskup Kolonii. - Św. Kenny, opat. - Św. Etelburga, ksieni. - Św. Firmin, biskup z Uzez. - Św. German, biskup z Besancon, męczennik. - Św. Juliana, ksieni. - Św. Placyda, dziewica. - ŚŚw. męczennicy Tarakus, Probus i Andronik. - Św. Zenas i Filonela, siostry. - Św. Nektaryusz, patryarcha z Konstantynopola. / Dnia 12. października: Święty Serafin z Monte Oranaro. (1540 1604.). Inni święci z dnia 12. października: Św. Edwin, król angielski. - Św. Eustachy, kapłan. - ŚŚw. męczennicy Ewagryusz i Pryscyan. - Św. Julian, biskup z Lodź. - Sw. Maksymilian, biskup z Lorch. - Bł. Rudolf, jenerał Kamedułów. - Św. Salwin, biskup Werony. - ŚŚw. biskupi Feliks i Cypryan, męczennicy w Afryce. - Św. Sperya, dziewica i męczenniczka. / Dnia 13. października: Święty Edward, król angielski. (+ r. 1066.). Inni święci z dnia 13. października: Św. Chelidonia, dziewica. - Św. Koloman, pielgrzym i męczennik. - Św. Daniel i towarzysze, męczennicy. - Św. Florencyusz, męczennik. - Św. Gerald, hrabia. - Św. Leobin, wyznawca. - Św. Łukasz, opat Bazylianów. - Św. Maurycy, opat Cystersów. - Św. Romulus, biskup z Genui. - Św. Teofil, biskup z Antyochyi. - Św. Wenancyusz, opat. / Dnia 14. października: Święty Kalikst I., papież i męczennik, (+ r. 222.). Inni święci z dnia 14. października: Św. Kuźma, biskup z Majuma. - Św. Burchard, biskup z Wurzburga. - Św. Donacyan, biskup z Rheims. - Św. Fortunat, biskup z Todi. - ŚŚw. męczennicy Fortunata, Karponiusz, Ewaryst, Pryscyan, rodzeństwo. - ŚŚw. męczennicy Lupus i Aurelia. - Św. Manechylda, dziewica. - Św. Gaudenty, biskup z Rimini, męczennik. / Dnia 15. października: Święta Teresa, Karmelitanka. (1515 1582.). Inni święci z dnia 15. października: Św. Agileusz, męczennik. - Św. Aurelia, dziewica. - Św. Deodat, biskup z Vienne. - Św. Fortunat, męczennik. - Św. Roger, biskup z Canne w Neapolitańskiem. - Św. Sabinus, biskup z Katanii. - Św. Sewer, biskup z Trewiru. / Dnia 16. października: Święty Gerard Majella (1726 1755). Inni święci z dnia 16. października: Św. Ambroży, biskup z Cahors. - Św. Balderyk, opat. - Św. Bertrand, pustelnik. - Św. Bolonia, dziewica i męczenniczka. - Św. Koloman, biskup irlandzki. - Św. Gallus, opat. - Św. Lullus, arcybiskup Moguncyi. - ŚŚw. bracia Martynyan i Saturnyan, męczennicy. Św. Witalis, pustelnik. - Św. Ewodyusz biskup z Uzala, męczennik. - Św. Maksyma, dziewica. - Św. Sylwan, męczennik. / Dnia 17. października: Święta Jadwiga z Trzebnicy, księżna (+ r. 1243.). Tego samego dnia: Błogosławiona Małgorzata Alacoque. (1647 1690). Inni święci z dnia 17. października: Św. Andrzej z Krety, Bazylianin. - Św. Klemens, kapłan. - ŚŚw. bracia Etelred i Etelbert, książęta-męczennicy. - Św. Florency, biskup z Orange. - Św. Lupus, biskup z Angers. - Św. Solina, dziewica i męczenniczka. - Św. Wiktor, biskup z Kapuy. - Św. Zenon, biskup Benewentu. - Bł. Gilbert, opat Cystersów. - Św. Mamelta, męczenniczka. - Św. Heron z Antyochyi, biskup i męczennik. / Dnia 18. października: Święty Łukasz, ewangelista. (+ około r. 86.). Inni święci z dnia 18. października: Św. Asklepiades, biskup z Antyochyi. - Bł. Benon, biskup z Hamburga. - Bł. Bertylda, ksieni. - Św. Julian, pustelnik. - Św. Justus, męczennik. - Św. Łucyusz, Wiktoryn i Agnieszka, męczennicy. - Św. Monon, pustelnik. - Św. Tryfonia, męczennica. / Dnia 19. października: Święty Piotr z Alkantara. (1499 1562.). Inni święci z dnia 19. października: Św. Akwilin, biskup z Evreux. - ŚŚw, męczennicy Beronik i Pelagia. - Św. Dezydery, opat. - Św. Gratus, biskup z Oleron. - Św. Laura, wdowa i męczenniczka. - Św. Lupus, biskup z Soissons. - Św. Weran, biskup z Cavaillon. - Św. Eusteryusz, biskup z Salerno. - Św. Etbin, opat. / Dnia 20. października: Święty Jan Kanty. (1397 1473.). Inni święci z dnia 20. października: Św. Irena, dziewica. - Św. Wendelin, opat - Św. Adelina, ksieni. - Św. Edan, wyznawca. - Św. Artemiusz, męczennik. - Św. Kaprazy, męczennik. - Bł. Humbald, biskup z Auxerre. - ŚŚw. Marta i Saula, dziewice-męczenniczki. - Św. Maksym, dyakon. - Św. Syndulf, pustelnik. - Bł. Urszula Benincasa, założycielka Teatynek. / Dnia 21. października: Święta Urszula i towarzyszki, męczenniczki. (+ r. 450.). Inni święci z dnia 21. października: Św. Agaton, opat. - Św. Angelina, dziewica-męczenniczka. - Św. Akwilin, biskup koloński. - Św. Asteryusz, meczennik. - Św. Bertold, braciszek z zakonu Benedyktynów. - Św. Darya, matka św. Urszuli. - Św. Florencya, dziewica-męczenniczka. - Św. Hilaryon, opat. - Św. Malchus, mnich. - Św. Modest, męczennik. - Św. Reparat, dyakon. / Dnia 22. października: Święty Filip z Heraklei i towarzysze, męczennicy. (+ r. 304.). Inni święci z dnia 22. października: Św. Abercyusz, biskup z Hierapolis. - ŚŚw. dziewice Kandyda, Flora, Kordula, towarzyszki św. Urszuli, męczenniczki. - Św. Donat, biskup z Fiesole. - Św. Jan z Ryło w Bułgaryi. - Bł. Władysław z Gielniowa. - Św. Marek, biskup Jerozolimy. - Św. Marya Salome, matka Jakóba Większego i św. Jana. - Św. Melaniusz (Mello), biskup z Rouen - Św. Werekundus, biskup Werony. / Dnia 23. października: Święty Ignacy z Konstantynopola, patryarcha. (+ r. 878). Inni święci z dnia 23. października: Św. Seweryn, biskup z Kolonii. - Św. Ammon, biskup z Toul. - Bł. Boecyusz, filozof. - Bł. Bonifacy II., papież. - Św. Klerydona, dziewica. - Św. Jan Kapistran, Frańciszkanin. - Św. Leokadyusz, biskup z Auch. - Św. Oda, wdowa. - Św. Piotr Paschazy, biskup z Jaen, męczennik. - ŚŚw. męczennicy Serwandus i Germanus. - Św. Werus, biskup z Salerno. / Dnia 24. października: Święty Rafał, archanioł. Inni święci z dnia 24. października: Bł. Anioł z zakonu Sług Maryi. - Bł. Armella Nicolas, służebna. - Św. Ewergezyl, biskup i męczennik z Kolonii. - ŚŚw. męczennicy Feliks biskup, Adauktuś i January kapłani, Fortunat i Septymus lektorzy. - Św. Fromund, męczennik, - ŚŚw. męczennicy Maksencya dziewica i jej sługa Barbacy. - Św. Proklus, arcybiskup Konstantynopola. - Św. Rembert, biskup z Besancon. - Św. Senoch. Opat. / Dnia 25. października: Święci małżonkowie Chryzanty i Darya, męczennicy. (+ r. 284.). Tego samego dnia: Święci bracia Kryspin i Kryspinyan, męczennicy. (+ r. 287.). Inni święci z dnia 25. października: Św. Bonifacy I., papież. - Św. Celzyn, kapłan. - Św. Fronto, biskup z Perigueux. - Św. Fruktus, pustelnik. - Św. Gaudenty, biskup z Brescia. - ŚŚw. męczennicy Martyryusz i Marcyan. - ŚŚw. męczennicy Prot, kapłan, i January, dyakon. - Bł. Sylissa, dziewica. - Bł. Wibert, opat. - Św. Hildemarka, dziewica i ksieni. - Św. Minyasz, żołnierz i męczennik. / Dnia 26. października: Błogosławiony Bonawentura z Potenza. (1651 1711.). Tego samego dnia: Święty Ewaryst, papież i męczennik. (+ r. 108.). Inni święci z dnia 26. października: Św. Amand, biskup z Strassburga. - Czcigodny Armand de Rance, założyciel Trapistów. - Św. Bernward, biskup z Hildesheim. - Św. Ceolfryd, opat irlandzki. ŚŚw. męczennicy Łucyan, Floryusz, Marcyan, Herakliusz, Tutus i Florus. - Św. Rustyk, biskup z Narbonne. - Św. Weran, biskup z Pizy. - ŚŚw. męczennicy Rogacyan i Felicissimus. / Dnia 27. października: Święty Frumencyusz, apostół Etyopii. (W czwartym wieku.). Inni święci z dnia 27. października: Św. Dezydery, biskup z Auxerre. - Św. Elesban, król etyopski. - Św. Eucharyusz, biskup i męczennik z Toul. - Św. Florency, męczennik. - Św. Oran, biskup irlandzki. - Bł. Rolandyn z Florencyi, Frańciszkanin. - Św. Tetta, ksieni. - Św. Wiktorya, dziewica i męczenniczka, - ŚŚw. męczennicy Wincenty, Sabina, Chrysteta. / Dnia 28. października: ŚŚw. Szymon Zelotes i Juda Tadeusz, apostołowie (+ około r. 80.). Inni święci z dnia 28. października: Bł. Abgar, książę Edessy. - ŚŚw. męczennicy Anastazya i Cyryl. - Bł. Egbert, z zakonu Cystersów. - Św. Fidelis, żołnierz i męczennik. - ŚŚw. Firmilian, biskup, i Melchior, kapłan. - Św. Remigiusz, biskup z Lyon. - ŚŚw. męczennicy Terencyusz i Neolinis, małżonkowie oraz ich synowie Nitus, Sarbilus, Hieraks, Teodul, Fokas, Belas, Eunicy. - Czcigodny Leodard, piekarz z Soissons. - Św. Genezy, męczennik. / Dnia 29. października: Święty Narcyz z Jerozolimy, biskup. (+ r. 214.). Inni święci z dnia 29. października: Św. Baldus, pukutnik. - Bł. Dulcinela, Frańciszkanka. - Św. Elfleda, ksieni. - Św. Ermlindis, dziewica i pustelniczka. - Św. Euzebia, dziewica. - Bł. Zygbert, król angielski. - Św. Tedor, opat. - Św. Zenobiusz, kapłan i męczennik. - ŚŚw. męczennicy Klaudyusz, Asteryusz, Neon i Teonyla. - Św. Berynger, opat. / Dnia 30. października: Święty Marceli i synowie, męczennicy. (+ r. 298.). Tego samego dnia: Święty Alfons Rodriguez. (1531 1617.). Inni święci z dnia 30. października: Św. Alwin, biskup z Leon. - Bł. Anioł z Aeri, Kapucyn. - Św. Artemas, uczeń Jezusowy, biskup z Lystra. - Św. Epimach, męczennik. - Św. Eutropia, męczenniczka. - Św. Gerard, biskup z Potenza. - Św. German, biskup z Kapuy. - Św. Serapion, biskup z Antyochyi. - ŚŚw. męczennicy Zenobiusz i Zenobia, rodzeństwo. - Bł. Liberat z Lauro, Frańciszkanin. / Dnia 31. października: Święty Wolfgang z Ratyzbony, biskup. (924 994.). Inni święci z dnia 31. października: Św. Aukta, dziewica i męczenniczka. - Św. Benignus, wyznawca. - Św. Lucyl, biskup z Werony. - Św, Nemezyusz, dyakon, i córka jego Lucyla, męczennicy. - Św. Kwintyn, męczennik. - Św. Stachis, uczeń św. Pawła, biskup z Konstantynopola. - Bł. Teresa Enriquez, księżna-wdowa. - Bł. Tomasz z Florencyi, Frańciszkanin. - ŚŚw. męczennicy Rogacyan, Wincenty, Rustycyan, Agapita, Wiktorya.

Nieco o mitologii polskiej i słowiańskiej

Jan Radwański

REPRINT. Krotka rzecz mitologii słowiańskiej w ogólności a w szczególności jednej zabawy ludowej, w Polsce Turoniem zwanej. Nazwa Turoń pochodzi od tura. Gdy Turoń (to jest przedstawiający tura) miał łeb ośli, nazwa się nie zmieniała: bo łeb ośli dla łatwiejszego przyrządzenia go, w braku rogów na ustrojenie łba wolego, zdaje się, był dawany. Człowiek-figlarnik zwany mający na swej głowie sztuczny łeb woli, lub ośli, przyodziany kożuchem sierścią, wywróconym od grzbietu, a płachtą lub czym innym od przodu, mający ręce i nogi okutane w jakie tam rękawy futrem na zewnątrz wywrócone, tak się w tym całym przybraniu układa, aby mógł jako taki zwierz, na czworakach chodzić lub też na dwóch dęba stawać bez zdradzenia swej właściwej postaci. Tak ubranego Turoniem nazywają. Jeden lub trzech ludzi towarzyszy mu do kompanii. Gdy gdzie przyjmują takie odwiedziny, Turoń wchodzi na czworakach. Zwykle trzymany bywa na sznurku przez przewodnika i na jego-to rozkazy bądź na czworgu chodzi, bądź się prostuje, a przytem, sam ze siebie, zżyma się i ryk udaje, otwiera mordę (za pomocą sznurka) i zamyka (która kłapie, lub nie, w miarę tego, z czego zrobiona), oczywista dla przerażenia młodych widzów i udawania, że iście jest żywym...

Szpieg

Józef Ignacy Kraszewski

Opowieść o dramacie niektórych Polaków, którzy najpierw zaangażowani w walkę o wolność Ojczyzny z rozmaitych powodów przeszli na stronę rosyjskiego zaborcy. Akcja dzieje się w okresie międzypowstaniowym po zdławieniu powstania listopadowego, a w przeddzień powstania styczniowego. Ojciec uwikłany w kolaborację z carskim okupantem staje w sytuacji, gzy jego własny syn zostaje przez Rosjan aresztowany i osadzony w cytadeli... Co było dalej dowie się czytelnik po przeczytaniu książki.