Układ(a)ne

Aoko Matsuda

Takiej japońskiej prozy w Tajfunach jeszcze nie było! Zbiór opowiadań jednej z najbardziej awangardowych i podziwianych współczesnych pisarek po raz pierwszy w tłumaczeniu – to prawdziwa światowa premiera. Korporacyjne mrówki w wielkim biurowcu zdradzają swoje największe sekrety; każde piętro to kolejni bohaterowie, różni, ale pod wieloma względami podobni do swoich kolegów z innych pięter. Zaglądamy przez okna, podsłuchujemy, ale nowe postacie nakładają się na te nam już wcześniej znane, nawarstwiają, żeby chwilę później się rozwarstwić. Śledzimy dziewczynę, która wkrótce bierze ślub; ale każde spotkanie to inna bohaterka, inne okoliczności. Kto tu jest kim? O co tak naprawdę chodzi? Słuchamy protestujących kobiet w parku, przyglądamy się bohaterce, która zakopuje kolejne i kolejne przedmioty w ogrodzie, żeby poradzić sobie… no właśnie, z czym? Bohaterowie Aoko Matsudy nie mają imion. Każdy może być każdym, albo kimś zupełnie innym. To labirynt, który przypomina raczej poukładane na sobie kolejne warstwy, a w nich kolejne opowieści – niczym tytułowe Pojemniki z jednego z opowiadań. Układ(a)ne to słodko-gorzkie spojrzenie na współczesny świat, w którym wszyscy jesteśmy do siebie tak podobni, że aż tacy sami. Matsuda przedstawia dylematy kobiet we współczesnym społeczeństwie, absurdy życia korporacyjnego, presji i zobowiązań; pisze o miłości i mniejszościach, kobietach, ale i mężczyznach, ale zawsze w niespodziewany i humorystyczny sposób. W swoich tekstach bawi się formą i strukturą: bohaterowie zmieniają kształty i postać, proza zamienia się w dramat, a poważne tematy nabierają lekkości. Literacki majstersztyk pełen zabaw słownych i rytmu, który sprawia, że teksty wwiercają się w nas i zostają tam na długo.

Czarna skrzynka. Sprawa, która stała się symbolem japońskiego #MeToo

Shiori Ito

W 2017 roku dziennikarka Shiori Itō publicznie wyznała, że dwa lata wcześniej została zgwałcona przez uznanego dziennikarza, Noriyukiego Yamaguchiego. Czarna skrzynka to szczery zapis zmagań z systemem - trudnym, upokarzającym dochodzeniem oraz z góry skazanym na porażkę procesem karnym. A także opowieść o traumie i braku zrozumienia, którego doświadczyła ze strony społeczeństwa i bliskich osób. Książka Itō wzburzyła opinią publiczną i stała się katalizatorem ruchu #MeToo w Japonii. Oprócz głosów poparcia autorkę zalała też fala krytyki. Sprawa miała swój finał dopiero w 2019 roku - gdy Itō wygrała proces cywilny przeciwko Yamaguchiemu. Czarna skrzynka to lektura trudna, ale inspirująca - dowód na to, że bez względu na wszystko, warto walczyć o to, żeby prawda wyszła na jaw. Trudno mówić o współczesnym japońskim feminizmie bez książki Shiori Itō. Wydanie opatrzone posłowiem Karoliny Bednarz.

Gąsienica

Ranpo Edogawa

Opowiadania Ranpo ewoluowały na przestrzeni lat - zaczynał od typowo detektywistycznych opowiadań w stylu Arthura Conan Doyle'a czy Agathy Christie, z czasem jednak zaczął przesuwać się w stronę opowiadań grozy a la Edgar Allan Poe (od niego również zapożyczył swój artystyczny pseudonim - Edogawa Ranpo wypowiedziane szybko brzmi niemal jak Edgar Allan Poe) i skupiał się na ciemnych zakamarkach ludzkiej psychiki. Wolał szokować, straszyć i zadawać zagadki, niż je rozwiązywać. Razem z tłumaczem antologii Dariuszem Latosiem wybraliśmy opowiadania, które najlepiej pokazują różne etapy jego pisarstwa.

Demon z samotnej wyspy

Ranpo Edogawa

Kinnosuke Minoura, przeciętny młodzieniec z nudną pracą, podkochuje się w koleżance z firmy. Drobne przejęzyczenie całkowicie zmienia jego dotychczasowe życie - trafia w środek spirali szokujących zbrodni, zagadkowych szyfrów i ukrytych skarbów, w której centrum kryje się prawdziwie diaboliczny spisek. Przewodnikiem Minoury po świecie intryg i tajemnic staje się zakochany w nim bez pamięci Michio Moroto, przystojny student medycyny, w wolnym czasie przeprowadzający makabryczne eksperymenty na zwierzętach. Autor Gąsienicy, zainspirowany twórczością Edgara Allana Poego i ówczesną popularnością teatrów osobliwości, stworzył powieść zaskakującą, momentami szokującą, a na pewno testującą naszą współczesną wrażliwość. W Demonie z samotnej wyspy (1929-1930) wielbiciele Ranpo Edogawy, ojca japońskiego kryminału, znajdą wszystko, za co pokochali jego opowiadania: atmosferę dziewiętnastowiecznej gotyckiej powieści, zagadkę morderstwa w zamkniętym pokoju, wątki przygodowe i erotyczną groteskę.