Przeczucie śmierci

Maciej Szukiewicz

Prze­czu­cie śmier­ci Opła­ka­ną przez wierz­by idę w po­le dro­gą...  Stroj­ne ma­jo­wą ru­nią szem­rzą sen­nie drze­wa.  Przez ich so­czy­ste li­ście słoń­ce się prze­le­wa  Roz­to­pio­nych szma­rag­dów wil­got­ną po­żo­gą.    Ni za mną, ni przede mną nie wi­dać ni­ko­go --  Myśl ob­ra­ca się w prze­szłość i smut­nie omdle­wa  Ja­ko ta za­błą­ka­na nad od­mę­tem me­wa,  Któ­rą -- nim lą­du do­pnie -- hu­ra­ga­ny zmo­gą.    Sam idę, lecz jak za­wsze sa­mot­ny nie je­stem. [...]Maciej SzukiewiczUr. 13 maja 1870 w Sztokholmie Zm. 28 września 1943 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Rymy i rytmy; Na głębiach. Poemat; Śnieg. Baśń ludowa; Z ziemi fiordów i fieldów. Luźne kartki z podróży Pisarz, tłumacz, krytyk teatralny, historyk literatury, historyk sztuki. Urodził się w Sztokholmie, dokąd wyemigrowali jego rodzice po upadku powstania styczniowego, w którym oboje brali udział. W 1872 r. rodzina osiadła w Krakowie, gdzie Maciej ukończył gimnazjum i debiutował jako poeta w czasopiśmie ,,Przyszłość" (1890). Następnie studiował w Pradze chemię technologiczną, by po trzech latach przenieść się na historię sztuki na wydziale filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W Krakowie wszedł w środowisko cyganerii artystycznej i początkowo objął buławę po Tadeuszu Micińskim w rodzącym się środowisku Młodej Polski. Wysoko ceniono wówczas jego talent poetycki. W imieniu młodzieży akademickiej przemawiał podczas odsłonięcia pomnika Mickiewicza. W 1896 r. podjął korespondencję ze Stanisławem Przybyszewskim i przetłumaczył jeden z jego dramatów (Das grosse Glück, w tł. pol. Dla szczęścia). Wkrótce w środowisku krakowskiej bohemy został zdetronizowany przez Przybyszewskiego, sam zaś wybrał stabilizację życiową. Tłumaczył literaturę czeską. Publikował w wielu krakowskich czasopismach wiersze oraz szkice z zakresu historii sztuki. W 1899 r. podjął pracę w Muzeum Narodowym w Krakowie, gdzie został kustoszem, a w 1900 r. objął posadę w muzeum w Domu Jana Matejki w Krakowie (napisał następnie wiele prac i studiów poświęconych temu artyście).Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Do dnia

Pjotr Janicki

Pjotr Janicki Nadal aksamit: liryki Oko odbite w szybie Do dnia Nooo jesteś fantastyczny, że próbujesz odrąbać ode mnie wszystko, czego porządnie nie przeżyłem. Pamiętam cię dopiero od tej chwili, kiedy schwycony jak meluzyna ocknąłem się nad rzeką z rozdziawioną... Pjotr Janicki Ur. 1974 r. w Białymstoku Najważniejsze dzieła: Nadal aksamit (2006), Wyrazy uznania (2014), 13 sztuk (2016) Właśc. Piotr Janicki. Polski poeta, autor trzech książek poetyckich. Laureat Nagrody Literackiej Gdynia w roku 2015. W 2017 roku nominowany do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w kategorii książka roku za tom 13 sztuk. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Vanagas

Adam Mickiewicz

Adomas Mickevičius Krymo sonetai Vanagas tłum. Motiejus Gustaitis Ant Kikineiso viršns Bdinas vanaglis! J audra pastvr Ir svetimą šal toli nugabeno; Su vtromis kovodams, čionai atplazdeno, Tarp žmoni ant šio stiebo sparnelius pasvr. Nurimk! Čia piktoms rankoms tavęs neapspęsti! Tikras tarsi ant miško šakos betupt. Jisai svečias, Giovanna kas svečią nudt, Jeigu mariomis plaukia, tebijos paskęsti. Atmink mano, atminki savo prityrimą; Tu gyvenimo marj jau mačius... Adam Mickiewicz Ur. 24 grudnia 1798 r. w Zaosiu koło Nowogródka Zm. 26 listopada 1855 r. w Konstantynopolu (dziś: Stambuł) Najważniejsze dzieła: Ballady i romanse (1822), Grażyna (1823), Sonety krymskie (1826), Konrad Wallenrod (1828), Dziady (cz.II i IV 1823, cz.III 1832), Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego (1833), Pan Tadeusz (1834); wiersze: Oda do młodości (1820), Do Matki Polki (1830), Śmierć pułkownika (1831), Reduta Ordona (1831) Polski poeta i publicysta okresu romantyzmu (czołowy z trójcy wieszczów). Syn adwokata, Mikołaja (zm. 1812) herbu Poraj oraz Barbary z Majewskich. Ukończył studia na Wydziale Literatury Uniwersytetu Wileńskiego; stypendium odpracowywał potem jako nauczyciel w Kownie. Był współzałożycielem tajnego samokształceniowego Towarzystwa Filomatów (1817), za co został w 1823 r. aresztowany i skazany na osiedlenie w głębi Rosji. W latach 1824-1829 przebywał w Petersburgu, Moskwie i na Krymie; następnie na emigracji w Paryżu. Wykładał literaturę łacińską na Akademii w Lozannie (1839), a od 1840 r. literaturę słowiańską w College de France w Paryżu. W 1841 r. związał się z ruchem religijnym A. Towiańskiego. W okresie Wiosny Ludów był redaktorem naczelnym fr. dziennika Trybuna Ludów i organizatorem ochotniczego Zastępu Polskiego, dla którego napisał demokratyczny Skład zasad. autor: Cezary Ryska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Ludzie

Bolesław Leśmian

Bolesław Leśmian Napój cienisty Ludzie Szli tędy ludzie biedni, prości, Bez przeznaczenia, bez przyszłości. Widziałem ich, słyszałem ich! Szli niepotrzebni, nieprzytomni, Kto ich zobaczy ten zapomni. Widziałem ich, słyszałem ich! Szli ubogiego brzegiem cienia, I nikt nie stwierdził ich istnienia. Widziałem ich, sł... Bolesław Leśmian Ur. 22 stycznia 1878 r. w Warszawie Zm. 7 listopada 1937 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: zbiory wierszy: Sad rozstajny (1912), Łąka (1920), Napój cienisty (1936), Dziejba leśna (1938); zbiory baśni prozą: Klechdy sezamowe (1913), Przygody Sindbada Żeglarza (1913) i Klechdy polskie Wybitny polski poeta, eseista, prozaik i tłumacz tworzący w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Pochodził ze spolszczonej inteligenckiej rodziny Lesmanów. Spokrewniony z A. Langem i J. Brzechwą. Ukończył studia prawnicze w Kijowie. Współtworzył Chimerę i Teatr Artystyczny w Warszawie. Jego poezję cechował symbolizm, sensualizm, mistycyzm, spirytyzm, zainteresowanie paranormalnością, postulowanie powrotu do natury (poeta jako człowiek pierwotny), poszukiwanie miejsca Boga w świecie, ale i egzystencjalne spory ze stwórcą. Nawiązywał do ludowości (tworząc neologizmy oraz własne mity i postaci), stylistycznie do baroku i romantyzmu, ideowo do filozofii Nietzschego i Bergsona. Mistrz wiersza sylabotonicznego. W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. autor: Alicja Szulkowska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Tęcza mundurów

Miłosz Biedrzycki

Miłosz Biedrzycki * Cieszyn cyklicznie, Europa odwraca się tyłem do Słońca, ciepło zgromadzone przez upalny dzień rozprasza się w przestrzeń. gdzieś między trzecią i czwartą jest już porządnie zimno prawie zwija się w kłębek na ławce w poczekalni; obudzony szturchnię... Miłosz Biedrzycki ur. 6 sierpnia 1967 Najważniejsze dzieła: * (1993), OO (1994), Pył/Łyp (1997), No i tak (2002), Sonce na asfaltu/Słońce na asfalcie/Il sole sull'asfalto (2003), Porumb (2013) Poeta, tłumacz, inżynier geofizyk. Książki podpisuje jako MLB, a tytuły wielu jego tomików są równie krótkie jak ten akronim. Urodził się w Słowenii, mieszka w Krakowie. Tłumaczył na polski wiersze Tomaža Šalamuna, prywatnie swojego wuja. Sam jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych autorów wiązanych przez krytykę z tak zwanym pokoleniem bruLionu". Chętnie bawi się językiem, zmieniając np. telefon komórkowy w telefon wielokomórkowy z jamą chłonąco-trawiącą. Krytyczka Anna Kałuża dostrzega w tej poezji efekt oszołomienia realnością. Za książkę poetycką pt. Porumb, polemizującą z poezją Zbigniewa Herberta, Biedrzycki nominowany był m. in. do Nagrody Poetyckiej Silesius i Nagrody Literackiej Gdynia. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Na zachowanie

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski Fraszki, Księgi wtóre Na zachowanie Co bez przyjaciół za żywot? Więzienie, W którym niesmaczne żadne dobre mienie. Bo jeslić się co przeciw myśli stanie, Już jako możesz, sam przechowaj, panie! Nikt nie poradzi, nikt nie pożałuje; Takżeć, jeslić się dobrze poszańcuje, Żaden się z tobą nie będzie radował, Sam sobie będziesz w komorze sma... Jan Kochanowski Ur. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Do Matki (W ciemnościach postać mi stoi matczyna...)

Juliusz Słowacki

Do Matki W ciemnościach postać mi stoi matczyna,  Niby idąca ku tęczowej bramie —  Jej odwrócona twarz patrzy przez ramię,  I w oczach widać, że patrzy na syna.    [...]Juliusz SłowackiUr. 4 września 1809 r. w Krzemieńcu Zm. 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu Najważniejsze dzieła: Kordian (1834), Anhelli (1838), Balladyna (1839), Lilla Weneda (1840), Beniowski (1840-46), Sen srebrny Salomei (1844), Król-Duch (1845-49); wiersze: Grób Agamemnona (1839), Hymn o zachodzie słońca (1839), Odpowiedź na ?Psalmy przyszłości? (1848) Polski poeta okresu romantyzmu, epistolograf, dramaturg. W swoich utworach (zgodnie z duchem epoki i ówczesną sytuacją Polaków) podejmował problemy związane z walką narodowowyzwoleńczą, przeszłością narodu i przyczynami niewoli. Jego twórczość cechuje kunsztowność języka poetyckiego. W późniejszym, mistycznym okresie stworzył własną odmianę romant. mesjanizmu i kosmogonii (system genezyjski). Studiował prawo w Wilnie, krótko pracował w Warszawie w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz w Biurze Dyplomatycznym Rządu powstańczego 1831 r. Podróżował po Szwajcarii, Włoszech, Grecji, Egipcie i Palestynie. Osiadł w Paryżu, gdzie zmarł na gruźlicę i został pochowany na cmentarzu Montmartre. W 1927 r. jego prochy złożono w katedrze na Wawelu. autor: Katarzyna Starzycka Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Nawiedzona w Skrzacie

Wioletta Grzegorzewska

Wioletta Grzegorzewska Orinoko Nawiedzona w *Skrzacie* Po rynnie zjeżdżał prysznicowy wirtuoz, który zmieniał skarpetki raz na ruski rok, raz na zawsze chciał skoczyć na piwo. Malarka spod piątki, pogotowie seksualne w kotłowni, lekką ręką pomagała kolegom. ... Wioletta Grzegorzewska ur. 9 lutego 1974 Najważniejsze dzieła: Wyobraźnia kontrolowana (1997), Parantele (2003), Orinoko (2008), Inne obroty (2010), Pamięć Smieny/Smena's Memory (2011), Guguły (2014) Poetka i prozaiczka, absolwentka filologii polskiej w Częstochowie. Książki wydawane w języku angielskim podpisuje jako Wioletta Greg. W latach 20032005 wspólnie z Szymonem Grzegorzewskim prowadziła magazyn literacki i niezależne wydawnictwo Bulion. Autorka kilku tomików poetyckich i dwóch tomów prozatorskich. W tej drugiej kategorii popularność przyniosły jej Guguły, opowiadające o dziewczynce dorastającej na PRL-owskiej wsi, po angielsku wydane pod tytułem Swallowing Mercury. W 2015 otrzymała nominacje do Griffin Poetry Prize, Nagrody Literackiej Nike i Nagrody Literackiej Gdynia. Zdaniem krytyczki Anny Kałuży utrzymuje wiersze na granicy snu i jawy, wyobraźniowej fantasmagorii i realnego konkretu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.