Z Miodowej na Bracką. Opowieść powstańca warszawskiego. Część II

Maciej Bernhardt

Druga część wspomnień Macieja Bernhardta ukazuje nie tylko bogate życie niezwykłego człowieka, ale mówi również wiele o zagospodarowywaniu „ziem odzyskanych”, życiu codziennym w podnoszonej z gruzów Warszawie, wojskowym szkolnictwie w Polsce Ludowej i wielu innych aspektach powojennej rzeczywistości, o której nie pisze się nie tylko w podręcznikach.

II wojna światowa wybuchła w Szymankowie

Szczepan Michmiel

Szymankowo było pierwsze. 1 września 1939 roku, około godziny 4.30, w tej niewielkiej miejscowości na Żuławach Niemcy zamordowali dwudziestu jeden polskich celników i kolejarzy. Zginęli, ponieważ byli Polakami... Te dramatyczne wydarzenia towarzyszyły początkowi największego konfliktu zbrojnego w dziejach. Szczepan Michmiel opisuje zapomniany epizod II wojny światowej, przypomina jej pierwsze ofiary i bohaterów. Na podstawie bogatej literatury przedmiotu oraz wspomnień uczestników wydarzeń przedstawia okrucieństwo wojny na pograniczu polsko-niemieckim i rekonstruuje drogę prowadzącą do popełnionych zbrodni. Jak wyglądał pierwszy dzień wojny w Szymankowie i Tczewie? Jakie były założenia i przebieg "Operacji Dirschau"? Na czym polegało strategiczne znaczenie tczewskich mostów? Dlaczego postawa polskich kolejarzy z Szymankowa miała wpływ na wydłużenie wojny obronnej? Akty przemocy, które miały miejsce w Szymankowie i Tczewie zwiastowały potworności nadchodzącego konfliktu. Najnowsza publikacja portalu Histmag.org to pozycja obowiązkowa nie tylko dla miłośników historii II wojny światowej!   Szczepan Michmiel - mieszkaniec Szymankowa, absolwent historii na Uniwersytecie Gdańskim. Popularyzator wiedzy na temat wydarzeń, które miały miejsce w jego rodzinnej miejscowości 1 września 1939 roku.

Wikingowie na Rusi

Michał Beczek

U schyłku VIII wieku, gdy świat był pogrążony w mrokach średniowiecza, a państwa Europy dopiero zaczęły zapisywać karty historii, na wschodzie kontynentu pojawili się tajemniczy przybysze z północy. Michał Beczek ze znawstwem rozprawia się z wieloma mitami, opisuje dzieje obecności Skandynawów na terenie Rusi oraz ich bogate dziedzictwo. Już w VIII wieku założyli tam pierwsze osady, a zasiedlaniu tych ziem sprzyjało... arabskie złoto. Niespełna trzysta lat później związki ze Skandynawią praktycznie wygasły, jednak jeszcze wiele wieków później potomkowie Ruryka wpływali na losy całego kontynentu. Wikingowie? Waregowie? A może po prostu Rusowie? Czym zajmowali się na tych ziemiach? Co sprzyjało ich asymilacji z miejscową ludnością? Jaką rolę odegrała chrystianizacja Rusi w procesie tworzenia się organizmu państwowego i tożsamości mieszkańców? Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedzi w najnowszym e-booku Michała Beczka. Rozwikłajmy wspólnie tajemnice wikingów!   Michał Beczek - absolwent studiów historycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Publikował m.in. w piśmie "Societas Historicorum" i materiałach pokonferencyjnych "Colloquia Russica". Jego zainteresowania skupiają się na historii politycznej wczesnośredniowiecznej  Europy Środkowej i Wschodniej oraz na dziejach średniowiecznej wojskowości.

Gdy Polacy nosili dredy. Kołtun - historia prawdziwa

Marcin Winkowski

W pierwszej połowie XIX wieku na głowie u nawet co trzeciego mieszkańca wsi można było znaleźć uwity i sklejony węzeł włosów. Owe "polskie dredy" przez lata otoczone były niezwykłą aurą tajemnicy. Opowiadano, że ktoś po ich obcięciu utracił wzrok, inny dostał pomieszania zmysłów, trzeci zaś miał po miesiącu umrzeć... Równocześnie w największych miastach dawnej Rzeczpospolitej lekarze toczyli ożywione dysputy nad istotą zjawiska, spierając się o to, czy należy tę wyimaginowaną chorobę leczyć, czy też po prostu kołtuna ścinać. Marcin Winkowski, w oparciu o liczne źródła z epoki, przenosi czytelnika do dziewiętnastego wieku i przedstawia kompleksową analizę osobliwości, jaką był kołtun. Pisze zarówno o ówczesnym stanie higieny i wiedzy lekarskiej, jak i życiu codziennym polskich chłopów - o zabobonach i przesądach, o znachorach i medycynie ludowej. Jakie argumenty przytaczali obrońcy "choroby kołtunowej"? Dlaczego wiara w jej istnienie utrzymywała się tak długo? Jak na przestrzeni dekad zmieniał się stosunek do kołtuna? Na te i inne pytania odpowiada najnowszy e-book portalu Histmag.org, pozycja obowiązkowa dla wszystkich miłośników historii społecznej! Marcin Winkowski (ur. 1987) - absolwent Historii i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych na Uniwersytecie Gdańskim. Miłośnik historii społecznej i gospodarczej, szczególnie zagadnień związanych z rozwojem cywilizacyjnym społeczeństw. Pomorzanin z urodzenia, gdańszczanin z wyboru. Wolne chwile najchętniej spędza z żoną i synem na podróżach małych i dużych, odkrywając miejsca znane i te warte poznania.

Konkwista. W imię Boga, złota i Hiszpanii

Kacper Nowak

Imponujące wynalazki XV wieku rozbudziły głód zamorskich podróży oraz chęć odkrycia nieznanych dotąd szlaków i lądów. Pierwsza ekspedycja Kolumba utorowała drogę do podboju Ameryki. Druga rozpoczęła trwającą niemal sto lat epokę konkwisty, która przyniosła skutki dla całej ludzkości. Kacper Nowak, poruszając nieznane polskiemu czytelnikowi wątki, zabiera nas do czasów, w których Hernán Cortés, Francisco Pizarro Pedro de Alvarado i inni zdobywcy budzili podziw i przerażenie. Szermując wzniosłymi hasłami przelali morze krwi. Burzyli lokalne tradycje, a na ich gruzach stawiali nowy porządek na wzór europejski. Kim byli hiszpańscy i portugalscy konkwistadorzy? Żądni sławy poszukiwacze przygód czy odważni odkrywcy w służbie hiszpańskiej korony? Bezwzględni awanturnicy czy ofiarni śmiałkowie, którzy nie cofnęli się przed niczym, aby zbudować nowe imperia? Najnowszy e-book portalu Histmag.org to pozycja obowiązkowa dla wszystkich chcących lepiej poznać dzieje hiszpańskiej konkwisty!   Kacper Nowak (ur. 1986) - z zamiłowania historyk i podróżnik, który przemierzył szlaki hiszpańskich podbojów w Ameryce Łacińskiej. Autor książki pt. „Tortuga – dzieje wyspy piratów”.

Polacy na krańcach świata: XIX wiek. Część III

Mateusz Będkowski

Od gorącej i dzikiej Afryki Południowej po zimny i nieprzystępny Sachalin – Mateusz Będkowski po raz trzeci zabiera nas na wyprawę śladem polskich podróżników, którym w XIX wieku nie był obcy żaden zakątek świata. Dziewiętnaste stulecie to czas rewolucji w podróżowaniu i poszerzaniu horyzontów. To także okres gromadzenia wiedzy o dalekich lądach i ludach żyjących na wszystkich kontynentach. Dziś rzadko pamiętamy o tym, że wśród cenionych na świecie badaczy byli również Polacy. Tacy podróżnicy jak Konstanty Jelski czy Bronisław Piłsudski (brat Józefa!) nie tylko szukali przygód na dalekich lądach, ale również przysłużyli się światowej nauce. Inni, jak Ignacy Żagiell, chcieli zachwycać opisami dalekich krain swoich czytelników – dziś wiemy jednak, że jego wspomnienia była w większości zmyślone. Polacy chcieli jednak chłonąć informacje o świecie i dalekich podróżach, czytali więc chętnie czasopisma podróżnicze – tak, jak dzisiaj czytamy blogi podróżnicze i kolorowe magazyny. Wizjonerzy pragnęli zaś przejść do czynów i stworzyć „Nową Polskę”: na Wyspach Jońskich, w Brazylii lub... na Oceanie Spokojnym. Mateusz Będkowski opisuje świat podróżników i kulisy ich wypraw. Pokazuje nieudane projekty, wpływowych protektorów czy konieczność radzenia sobie z ograniczonym budżetem. Oddzielne miejsce poświęca podróżom po oceanach parostatkiem (kolejnej XIX-wiecznej rewolucji!) oraz... psom, które towarzyszyły Polakom na krańcach świata. Opowieść o polskich podróżnikach pozwoli czytelnikom poznać świat z czasów, gdy nowoczesność nie zawładnęła jeszcze całym światem, a dzika natura była dla ludzi odważnych na wyciągnięcie ręki. Mateusz Będkowski (ur. 1987 w Warszawie) – absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się losami polskich podróżników i odkrywców na przestrzeni dziejów, szczególnie z XIX wieku. W 2011 roku obronił pracę magisterską pt. „Wyprawa Stefana Szolc-Rogozińskiego do Kamerunu w latach 1882–1885”. Publikował m.in. w czasopismach „Mówią Wieki” i „African Review. Przegląd Afrykanistyczny”, a także w portalu Histmag.org.

Trylogia Sienkiewicza. Historia prawdziwa

Izabela Śliwińska-Słomska

Trylogia Henryka Sienkiewicza bawi, wzrusza i wzbudza zainteresowanie przeszłością u kolejnych pokoleń Polaków. Jednak to monumentalne dzieło, mimo wszystkich swoich zalet, zawiera również mnóstwo historycznych kłamstw i niedomówień. Zapytajmy więc: jak było naprawdę? Izabela Śliwińska-Słomska, zajmująca się naukowo okresem staropolskim, mówi „sprawdzam” powieściom i filmom, które pokochaliśmy i do których wracamy od lat. Okiem badacza pochyla się nad Sienkiewiczowskimi wyobrażeniami o przeszłości i pokazuje czytelnikowi, co jest prawdą, a co tylko fantazją ich twórcy. Dostarcza też solidnej dawki wiedzy o realiach epoki i kontekście wydarzeń, które znamy z „Ogniem i mieczem”, „Potopu” oraz „Pana Wołodyjowskiego”. Kim byli prawdziwi Andrzej Kmicic, Jan Skrzetuski czy Michał Wołodyjowski? Jak w rzeczywistości wyglądała obrona Jasnej Góry? Czy Bohdan Chmielnicki oraz Janusz Radziwiłł naprawdę zasługują na miano zdrajców? Na to pytanie i wiele innych odpowiada książka „Trylogia Sienkiewicza. Historia prawdziwa”. Izabela Śliwińska-Słomska — doktorantka Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się historią nowożytną ze szczególnym uwzględnieniem społecznej historii wojska. Od lat zafascynowana twórczością Henryka Sienkiewicza.

Warszawa - miasto grzechu. Prostytucja w II RP

Paweł Rzewuski

W czasach II Rzeczpospolitej Warszawa była prawdziwym miastem grzechu. Stołeczni policjanci nie radzili sobie z przestępczym półświatkiem, a ich największym problemem była… prostytucja. Najstarszy zawód świata opanował całe śródmieście przedwojennej stolicy. O tym, gdzie najlepiej iść „na panienki” wiedzieli już warszawscy gimnazjaliści. A ten, kto miał wątpliwości, mógł je szybko rozwiać. Dorożkarze, taksówkarze, recepcjoniści – za niewielką opłatą każdy z nich chętnie dzielił się swoją wiedzą. Płatna miłość dla każdego? Czemu nie! Dla biednych – szybka miłość w nadwiślańskich zaroślach. Dla zamożnych – towarzystwo eleganckich dam w luksusowych lokalach. Gdy Marszałek Piłsudski spacerował po Alejach Ujazdowskich dumając nad losami kraju, jego żołnierze nierzadko szukali ukojenia w ramionach „kobiet upadłych”. Podobnie robili urzędnicy, aktorzy, lekarze i inni szanowani obywatele. Tak wyglądała codzienność miasta grzechu. Wiele kobiet wybierało drogę nierządu w dramatycznych okolicznościach, próbując ratować się przed nędzą. Ale czy wszystkie? Ekskluzywne damy przesiadujące w Adrii czy w Gastronomii zarabiały więcej niż urzędniczki państwowe i niejednokrotnie były od nich lepiej wykształcone... Paweł Rzewuski w swojej książce „Warszawa miasto grzechu: prostytucja w II RP” zabiera Czytelników w podróż po mieście, o którym niewielu słyszało. Z dużą wprawą oprowadza po Warszawie pełnej mrocznych tajemnic, żądz, wstydliwych sekretów i przemocy. Byłby to wspaniały kryminał, gdyby nie fakt, że to wszystko zdarzyło się naprawdę… Paweł Rzewuski – redaktor portalu Histmag.org, filozof i historyk. Autor hitowych publikacji z serii „Wielcy zapomniani dwudziestolecia”. Mieszkaniec warszawskiego Mokotowa.