Kurs dramaturgii

Paweł Zapendowski

Rewelacyjnym uczuciem jest napisać sztukę teatralną i zobaczyć ją na scenie w wykonaniu aktorów. Przeżyć chwilę, gdy reżyser i aktorzy, ludzie zwykle zapracowani, pełni ambicji i własnych pomysłów, spośród wielu sztuk starych, nowych i najnowszych wybierają tekst przez nas napisany. Nasz tekst! Śmieją się, wzruszają, zaczynają dyskutować o problemach w nim zawartych. Zastanawiają się jak go wystawić, jakie zaprojektować kostiumy, kto ma wystąpić w głównej roli, a kto w epizodach. Jak to osiągnąć? Cóż, nie jest to proste, lecz jest możliwe. Wystarczy pisać i uczyć się. Jeśli w osiągnięciu tej satysfakcji Kurs Dramaturgii okaże się użyteczny, satysfakcja będzie i moja.   Kurs jest nastawiony na rozwiązanie problemów – warsztatowego, artystycznego, ideowego, emocjonalnego. Porusza najważniejsze aspekty sztuki dramatopisarskiej: budowę dramatu, scen, rodzaje narracji, charakter bohatera, cel i motywację postaci scenicznej, język jakim się mówi, ideowe przesłanie tekstu. Zagadnienia są krótko omówione na przykładach z repertuaru dramatycznego i filmowego – od m.in. Hamleta Szekspira, Panny Julii Strindberga, Emigrantów Mrożka, Monologów waginy Enserl i Factory Bauersimy, po filmy lubiane, jak Testosteron, Amadeusz, Człowiek z marmuru. Omawiam również moje sztuki teatralne: Jestem jaka jestem, Jak z Almodovara, Trakl nieskończony i Leo Lipski Story – Miłość na Miodowej. Na końcu każdego rozdziału znajdują się zadania do wykonania. Niektóre z pozycji zalecanych do przeczytania dostępne są bezpłatnie w internecie, a część z nich można zamówić u wydawcy.   Uczymy się przez całe życie. Nasza nauka pisania trwa praktycznie nieustannie przy pisaniu postów, mejli, artykułów, felietonów, książek, sztuk teatralnych i scenariuszy. Nieraz już na samym początku napotykamy na problem, który może zniechęcić do dalszej pracy Przychodzi mi na myśl skojarzenie z filmem Osiem i pół Federico Felliniego. O przygodach reżysera (w głównej roli wystąpił Marcello Mastroianni) przeżywającego kryzys. Ten film dowodzi, że i w naszej historii jaką wymyślamy i zamierzamy przedstawić innym, wszystko może się wydarzyć, włącznie z kryzysem. Bohater przeżywa swój kryzys związany z wiekiem, zawodem, życiem prywatnym i rodzinnym, a dramaturg zmaga się z warsztatowymi problemami, jak tę historię opowiedzieć.   W Kursie przedstawię zasady jakimi rządzi się dobra dramaturgia – pojawią się tzw. złote myśli, bez których nie ma warsztatu zawodowca. Będę czerpał z repertuaru dramaturgii oraz klasyki kina, jako że za dobrym filmem stoi zawsze dobry scenariusz, czyli to, co jest w branży na wagę złota.   Dlaczego repertuar filmowy? Współczesny teatr używa języka filmu i telewizji (internetu) tak często jak języka tradycyjnego teatru. Media się przenikają i anachronizmem byłoby upierać się, że któreś rozwiązanie jakiego użyjemy w dramacie jest stricte filmowe. Dogville Larsa von Triera to sfilmowany teatr. Teatralna komedia Bóg Woody Allena to uteatralnione kino. Dramaturgia potrzebuje nowej energii jaką daje obraz elektroniczny, montaż krótkich ujęć, epizodów, twarz pokazana w detalu, sampling efektów dźwiękowych, interakcja z widownią. Filmy mocniej też zapadają w naszą pamięć niż sztuki teatralne i łatwiej do nich dotrzeć.   Kurs prowadzi poprzez różne aspekty sztuki dramaturgii. Nie jest kompendium wiedzy o dramacie. Jest skierowany na praktykę. Jego celem jest zachęta do uważnego przemyślenia różnych aspektów – warsztatowego, ideowego, artystycznego – aby, jakby na zasadzie echa, później już podczas własnej pracy literackiej skorzystać z odkryć i olśnień, jakie zrodziły się podczas lektury.   W centrum zainteresowania Kursu znajduje się dobry dramat, czyli umiejętność napisania ciekawego tekstu na scenę. Widz dzisiaj reaguje podobnie jak dwa i pół tysiąca lat temu w czasach tragików greckich. Gdy bohater walczy z całym światem, albo choćby tylko z własnym obłędem, jeśli jego historia zostanie umiejętnie przedstawiona przez dramaturga będzie ją oglądać z zainteresowaniem szeroka widownia.   Kurs ten ma charakter wykładu raczej subiektywnego. Oprócz przedstawienia uniwersalnych zasad rządzących dziełem dramaturgicznym, obiektywnie sprawdzonych w wielu wybitnych dziełach, zawiera subiektywny punkt widzenia, czyli eksponuje to, co ja sam lubię w teatrze, filmie, co mnie interesuje i wzrusza. Jest tu trochę tak, jak w klasycznym sporze między „psychologami” a „ludźmi czynu”, w którym nie ma wygranych. Ktoś, kto lubi psychoanalizę, kto uwielbia sięgać wstecz do dzieciństwa bohatera, nie znajdzie uznania u behawiorysty nastawionego na „tu i teraz”. I na odwrót, ktoś kto lubi psychologię nie porozumie się dobrze z kimś, kto od niej ucieka, uważając, że jest niemodna lub że niepotrzebnie komplikuje życie. Jak różne można pisać dramaty, tak różne są szkoły pisania.   Na końcu Kursu zapraszam na spotkanie z gwiazdą kina Juliette Binoche. W wywiadzie jakiego mi udzieliła opowiada o roli Panny Julii w sztuce Augusta Strindberga. Wystąpiła w niej w maju i czerwcu 2012 w paryskim teatrze Odéon. Oprócz refleksji związanych z rolą, aktorka opowiada o życiu i sztuce – dwóch sferach jakie od tysięcy lat łączy subtelna, tajemnicza Alchemia, której na imię Dramaturgia.   (Namawiam do wydrukowania Kursu na papierze. Łatwiej będzie go czytać i robić notatki.)   Dziękuję Wydawcom, Autorom i Tłumaczom tekstów scenicznych wymienionych na końcu Kursu, z których zostały zaczerpnięte krótkie cytaty. Dzięki nim omawiane problemy warsztatowe zostały zilustrowane adekwatnymi przykładami z literatury dramatycznej.  

Single Page Web Applications. Programowanie aplikacji internetowych z JavaScript

Michael Mikowski, Josh Powell

Gdy uruchamiasz aplikację na swoim komputerze, tak naprawdę nie wiesz, czy jest to tradycyjna aplikacja działająca na Twoim sprzęcie czy też może aplikacja internetowa. Nie widać przejść między stronami, a atrakcyjny interfejs użytkownika pozwala Ci błyskawicznie wykonać konieczne zadania. Być może za wyświetlanie interfejsu odpowiedzialna jest wyłącznie przeglądarka, która z serwerem komunikuje się tylko w celu wymiany danych. Tak właśnie działają jednostronicowe aplikacje internetowe (ang. Single Page Applications). Jeżeli masz pomysł na taką aplikację, a nie wiesz, od czego zacząć, sięgnij po tę książkę. Dzięki niej zbudujesz swoją pierwszą jednostronicową aplikację internetową oraz poznasz możliwości współczesnego języka JavaScript. W kolejnych rozdziałach będziesz budować aplikację, jednocześnie zdobywając wiedzę na temat wzorca MVC, modelu danych, modułów oraz interfejsu. Kiedy już opanujesz tworzenie klienta, przyjdzie czas na implementację serwera. Jest on odpowiedzialny za przetwarzanie danych otrzymywanych z przeglądarki. W trakcie lektury poznasz możliwości Node.js oraz skonfigurujesz bazę danych. Na sam koniec przygotujesz Twoją aplikację do pracy w środowisku produkcyjnym. Dzięki tej książce: poznasz możliwości języka JavaScript skorzystasz ze wzorca MVC zbudujesz jednostronicową aplikację internetową skonfigurujesz serwer współdziałający z Twoją aplikacją wykorzystasz potencjał Node.js Zbuduj swoją pierwszą jednostronicową aplikację internetową!

O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą. 4/2022

Wydawnictwo AVT

Wiosna! Wszystko budzi się do życia…, a alergicy zaczynają kichać. Dlatego Raport Specjalny poświeciliśmy sposobom łagodzenia objawów uczuleń. Celeste McGovern przedstawia w nim przekonujące dowody przemawiające za naturalnymi rozwiązaniami w leczeniu alergicznego upośledzenia układu odpornościowego. Temat Numeru kwietniowego wydania O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą poświęciliśmy przewlekłemu zmęczeniu. Przedstawiamy w nim sposoby oparte zarówno o najnowszą wiedzę medyczną i doniesienia naukowe, jak i opracowane przez największe systemy medyczne południowo-wschodniej Azji. Chcąc pozbyć się kłopotów zdrowotnych, przede wszystkim należy zmienić sposób odżywiania, dlatego na podstawie zeszłorocznych badań naukowych opracowaliśmy też zestawienie najzdrowszych pokarmów i diet. Trudno zapomnieć o toczącej się tuż obok wojnie w Ukrainie i związanemu z nią zagrożeniu wojną globalną. Dlatego przygotowaliśmy krótki kurs pierwszej pomocy oraz duży tekst dotyczący obrony radiologicznej. Warto też przeczytać tekst o tym, jak ochronić się przed drugim zabójcą w krajach Zachodu – rakiem jelita grubego. Jest to naprawdę dużo prostsze, niż mogłoby się wydawać. Szczególnie polecam artykuł pt. „Borelioza kąsa stawy” – okazuje się, że często to, co bierzemy za reumatyzm, w rzeczywistości jest chorobą z Lyme. Ponadto nie zabraknie zaleceń Starego Doktora dotyczących przeciwdziałania podwyższonemu poziomowi hormonu stresu (kortyzolu) oraz problemom w nauce. Przedstawiamy też sprawdzone sposoby radzenia sobie ze stanem przedrzucawkowym i endometriozą. Detektyw Medyczny podpowie, które rośliny przeciwdziałają anemii, natomiast naturoterapeutka poradzi, jak poradzić sobie z narastającym na skutek wojny stresem.

Do Mikołaja Mieleckiego (Na swe złeś mię upoił, mój dobry starosta...)

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski Fraszki, Księgi wtóre Do Mikołaja Mieleckiego Na swe złeś mię upoił, mój dobry starosta, Bo czegoś snać nie wiedział, toć opowiem sprosta. Mnimasz ty, że ja tobie kłaniam się dlatego, Iżeś syn wojewody, nie wiem tam, jakiego. Albo że się masz dobrze, i złota na tobie I na tych dosyć widzę, które masz przy sobie. Fraszka u mnie twe herby i wsi pełne kmieci: Hańba (mówią Grekowie) bohatyrskie dziec... Jan Kochanowski Ur. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Barbie - Siostrzany klub tajemnic 1 - Plażowy rabuś

Mattel

Barbie i jej siostry, Skipper, Stacie i Chelsea, idą na plażę razem ze swoimi uroczymi psiakami. Na miejscu spotykają Kena i bliźniaki, Ryana i jak zawsze wystrojoną Raquelle. Wszyscy razem wskakują do wody i świetnie się bawią. Jednak po powrocie na brzeg okazuje się, że Raquelle nie może znaleźć swojej biżuterii. Siostry, zawsze chętne do pomocy, rozpoczynają poszukiwania. Czy uda im się rozwikłać tę zagadkę? Barbie od Mattel to ikona mody, światowa poszukiwaczka przygód i najlepsza przyjaciółka każdego dziecka. Od lat 50. ubiegłego wieku pozostaje popularną zabawką w domach na całym świecie i gwiazdą niezliczonych programów telewizyjnych, filmów i książek. Popularny serial Netflix Barbie Dreamhouse Adventures śledzi losy Barbie, jej siostry i jej chłopaka Kena. Pokazuje jak spędzają czas w Los Angeles i podróżują po świecie w kamperze Barbie. Dla młodszych fanów polecamy historię Chelsea, młodszej siostry Barbie, która w Barbie Dreamtopia wraz z siostrą spotyka syreny i wróżki w magicznej krainie marzeń. W ostatnich latach Barbie szturmem zdobyła YouTube jako popularna vlogerka. W swoich filmikach opowiada o modzie, rodzinie, życiu w Malibu. Porusza również trudne tematy, takie jak rasizm, zdrowie psychiczne i obraz ciała. Nowa misja Barbie ma inspirować dziewczynki do spełniania wszelkich marzeń. Najnowsza linia lalek z wzorami do naśladowania obejmuje polską podróżniczkę Martynę Wojciechowską, indyjską paraolimpijkę Manasi Joshi i amerykańską piłkarkę Alex Morgan. Natomiast seria Inspiring Women sławi wyjątkowość bohaterek takich jak Maya Angelou, Florence Nightingale i astronautkę Sally Ride. Barbie i powiązane znaki towarowe są własnością Mattel i są używane na licencji Mattel Europa. 2021 Mattel

Robotnik Emeljan i pusty bęben

Lew Tołstoj

Lew Tołstoj / : Robotnik Emeljan i pusty bęben / . Wydanie w dwóch wersjach językowych: polskiej i rosyjskiej. Car był zazdrosny o swego sługę Emeljana, który poślubił piękną kobietę. Dlatego postanowił usunąć męża krasawicy, zlecając mu zadania ponad jego siły i możliwości. Ale żona Emeljana była czarodziejką, więc jakoś radziła sobie z każdym zadaniem: nawet zbudowaniem pałacu w jedną noc, a nawet z wykopaniem rzeki. Wreszcie car pomyślał o czymś naprawdę niemożliwym: Emeljan miał znaleźć to, o czym car sam nie wiedział, co to jest...  

Upadek smoka. Tajemna historia Dungeons & Dragons

Ben Riggs

Historia narodzin i upadku TSR firmy, która uwolniła wyobraźnię fanów na całym świecie dzięki grze Dungeons & Dragons Współtworzona przez entuzjastów gier wojennych Gary'ego Gygaxa i Dave'a Arnesona oryginalna gra Dungeons & Dragons wydana przez Tactical Studies Rules w 1974 roku powołała do życia całkowicie nowe medium: gry RPG. Przez następne dwie dekady TSR odnosiła sukcesy, wydając wiele edycji D&D, liczne mutacje gry osadzone w tym samym świecie, periodyki, gry wideo, bestsellerowe powieści autorstwa Margaret Weis, Tracy'ego Hickmana i R. A. Salvatore'a z serii Dragonlance, a nawet program telewizyjny! Jednak w 1997 roku seria nietrafionych decyzji i nieudanych projektów doprowadziła TSR na skraj zagłady Autor książki w trakcie własnej, pełnej przygód kampanii, polegającej na przeprowadzeniu dogłębnych badań i wywiadów z głównymi postaciami na rynku gier RPG oraz pozyskaniu tajnych dokumentów, ujawnia prawdziwą historię powstania i katastrofy TSR. Zaglądamy za kulisy siedziby firmy w Lake Geneva, gdzie innowacyjni artyści i pisarze na nowo zdefiniowali gry z gatunku miecza i czarów, a menedżerowie i kierownictwo sabotowali swój własny sukces, co ostatecznie uczyniło z TSR firmę wydawniczą niezdolną do wydania choćby pocztówki... Oto tajemnice i mity, wzloty i upadki oraz ukryty świat magicznego królestwa TSR i jego największego dzieła: Dungeons & Dragons. Fantastyczna relacja o legendach i prawdzie, opowiedziana przez ludzi, którzy tam pracowali. Gorąco polecam!. Mike Mason, współtwórca Call of Cthulhu

Energetyczne aspekty procesów technologicznych. Wybrane zagadnienia aplikacyjne

Tomasz P. Olejnik

Z recenzji prof. dr. hab. inż. Krzysztofa Gaski, Politechnika Śląska w Gliwicach: "Monografia reprezentuje bardzo wysoki poziom naukowy. […] Stanowi cenny wkład w rozwój  zaawansowanych metod badawczych w zakresie opracowania modeli matematycznych opisujących wybrane zjawiska fizykochemiczne i ich utylitarnego zastosowania, co jednoznacznie potwierdza wybitne osiągnięcie naukowe podsumowujące wieloletnie badania Autora. Praca jest efektem trudnych i złożonych analiz wykorzystujących wiedzę z zakresu reologii, przemian fazowych oraz zagadnień związanych  z optymalizacją procesów technologicznych pod kątem minimalizacji nakładów energetycznych oraz ograniczenia ubytków masy przetwarzanego surowca." Z recenzji prof. dr. hab. inż. Pawła Ocłonia, Politechnika Krakowska "Praca stanowi rzetelne opracowanie przedstawiające zagadnienia związane z optymalizacją technologii w aspektach możliwości odzysku i wykorzystania energii w wybranych zakładach przetwórczych. […] Opisane prace badawcze i proponowane rozwiązania mogą stanowić podstawę do wprowadzenia zmian  w przedsiębiorstwach produkcyjnych. Nowatorskim zagadnieniem […] jest opisanie wykorzystania  symulacji komputerowych oraz modeli, [których] zastosowanie umożliwi […] nowoczesne zarządzanie przedsiębiorstwem pod kątem minimalizacji strat energii i przetwarzanego surowca, a maksymalizacji zysku – co nawiązuje bezpośrednio do jednego z obszarów (ekonomicznego) zrównoważonego rozwoju."