Pamięć kulturowa a symptomy traumy. Idea ojczyzny w liryce bułgarskiej po 1989 roku

Dorota Gołek-Sepetliewa

Głównym celem monografii jest wielostronna interpretacja idei ojczyzny w liryce bułgarskiej po 1989 roku przez pryzmat koncepcji pamięci kulturowej i traumy. Zgodnie z przyjętym modelem teksty poetyckie są nośnikami pamięci kulturowej i traumatycznej, a zatem wyznaczają przestrzeń, w której pamięć jest przedmiotem kreacji, afirmacji i wspólnotowego konsensusu. W ramach dialogu lirycznego z tradycją literacką dochodzi do rekonstrukcji, odtworzenia lub rewizji tradycyjnych wyobrażeń o tym, co rodzime. Manifestowany w liryce stosunek do ojczyzny bułgarskiej objaśniany jest w szerokich kontekstach historycznych, społecznych, kulturowych i literackich. Problematyzacja idei ojczyzny odnosi się głównie do wątków traumatycznego charakteru bułgarskiej (post)transformacji i jej ideowej polifonii.

Muzyka

Charles Baudelaire

Muzyka Często muzyka chwyta mię jak morze!    I we mgle nagle  K’bladej mej gwieździe lub w sine przestworze,    Rozpinam żagle;    Piersiami naprzód, wytężywszy płuca,    Jak żagiel wzdęty,  Mknę po fal grzbietach, gdy noc cienie rzuca,    Na wód odmęty. [...]Charles BaudelaireUr. 9 kwietnia 1821 r. w Paryżu Zm. 31 sierpnia 1867 r. w Paryżu Najważniejsze dzieła: (zbiory wierszy) Kwiaty zła (1857), Sztuczne raje (1860), Paryski spleen (1864); (zbiory pism estetycznych) Salon 1845, Salon 1846, Malarz życia nowoczesnego (1863), Sztuka romantyczna (1868); Moje obnażone serce (1897) Francuski poeta i krytyk sztuki, jedna z najbardziej wpływowych postaci literatury XIX w. Zaliczany do grona tzw. ,,poetów przeklętych". Ostatni romantyk (wyprowadził własne wnioski z wielowątkowego dorobku tej epoki), był jednocześnie zwolennikiem metody realistycznej w literaturze. Bliskie sobie tematy i idee odnajdowali w jego twórczości parnasiści (?sztuka dla sztuki?, ?piękno nie jest użyteczne?), wyznawcy dekadentyzmu (ból istnienia), symboliści, surrealiści czy przedstawiciele modernizmu katolickiego; w jego dorobku za równie istotne jak utwory własne uważa się przekłady wierszy Edgara Allana Poego. W 1841odbył podróż morską odwiedzając wyspy Mauritius i Reunion oraz (być może) Indie, co jako doświadczenie egzotyki wpłynęło na jego wyobraźnię poetycką. Od 1842 r. przez dwadzieścia lat był związany z pół-Francuską, pół-Afrykanką urodzoną na Haiti Jeanne Duval, aktorką i tancerką, której poświęcił wiele ze swoich najsłynniejszych wierszy (m.in. Padlina, Do Kreolki, Sed non satiata, Zapach egzotyczny, Tańcząca żmija). Jej portret w półleżącej pozie stworzył w 1862 r. Manet. Pierwsze publikacje Baudelaire'a dotyczyły malarstwa (zbiory Salon 1845 i Salon 1846) i również później zajmował się on krytyką sztuk plastycznych (w 1855r. wydał kolejny tom szkiców), a jego artykuły poświęcone Delacroix, Ingresowi czy Manetowi (Malarz życia współczesnego) należą do kanonicznych tekstów teoretycznych o sztuce. Choć nie zajmował się muzyką, był pierwszym, który docenił dzieło Wagnera. W 1848 r. Baudelaire włączył się aktywnie w rewolucję Wiosny Ludów ? o epizodzie tym zadecydowały nie tyle poglądy polityczne, ile poryw ducha i osobista niechęć do ojczyma, Jacques'a Aupicka, generała armii francuskiej. Nie najlepiej czuł się w rzeczywistości ustanowionego po upadku rewolty burżuazyjno-konserwatywnego ładu II Cesarstwa; niemal jako osobistą tragedię przeżył zarządzoną przez Napoleona III przebudowę Paryża, w wyniku której wyburzono wiele ze starej, średniowiecznej zabudowy miasta. Z powodu wydanego w 1857 r. tomu poezji Kwiaty zła autor został oskarżony o obrazę moralności, skazany na grzywnę i zmuszony do usunięcia niektórych utworów (pełne wydanie ukazało się dopiero w 1913 r.). Baudelaire obracał się w kręgu najwybitniejszych twórców epoki, takich jak Balzac, Nerval, Flaubert czy Gautier. Zostawił też wiele artykułów (pisanych często na zamówienie do gazet) o współczesnych mu twórcach literatury oraz żywych portretów kolegów po piórze w pamiętnikach Moje serce obnażone czy wydanych pośmiertnie Dziennikach poufnych. Przy tej okazji formułował swój własny system filozoficzno-estetyczny. Pierwsze, powierzchowne wrażenie każe uznać, że Baudelaire epatuje obrazami wszystkiego, co budzi obrzydzenie oraz śmiałą erotyką. Jednak nie zajmował się on obrazoburstwem dla niego samego, ale uznając, że ?świat jest słownikiem hieroglifów?, uważał, że należy dostrzec i zinterpretować wszelkie przejawy rzeczywistości, co pozwoli dosięgnąć piękna będącego absolutem istniejącego poza światem; jego teoria estetyczna naznaczona była mistycyzmem w duchu Swedenborga i platońskim idealizmem. Pierwszy tom jego wierszy charakteryzuje klasyczna forma, w którą wlana została nie poruszana dotąd tematyka, natomiast Paryski spleen jako zbiór poematów prozą stanowi krok w kierunku poezji nowoczesnej. Powszechnie uważa się, że Baudelaire zmarł na syfilis, podobnie jak jego wieloletnia kochanka, był też uzależniony od laudanum i przypuszczalnie od opium, nadużywał alkoholu, przez lata pędził życie kloszarda. W 1866 r. podczas pobytu w Belgii doznał wylewu krwi do mózgu i został częściowo sparaliżowany. Rok później zmarł w klinice w Paryżu i został pochowany na cmentarzu Montparnasse. Wydaniem pozostałych po nim pism zajęła się owdowiała powtórnie matka. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Ewa i jej goście

Ewa Siwicka

 Ewa S. Natura obdarzyła ją hojnie walorami umysłu, ducha i ciała. Posługuje się nimi roztropnie, z wrodzonym instynktem i niezawodnym gustem. Imponujący format, klasa! Takich rzeczy w szkołach nie uczą. Ewa Siwicka jest w świecie mediów (i nie tylko!) ewenementem. Joanna Rawik ...to nie tylko osobisty urok i zdecydowanie pani Ewy Siwickiej, to przede wszystkim pytania, na które warto było odpowiadać, nad którymi trzeba było się zastanowić... ...każda rozmowa kiedyś się kończy, z panią Ewą trwa... Henryk Talar Wielką rzadkością są osoby, które zadają pytanie i są ciekawe odpowiedzi. Zazwyczaj odpowiedź jest dla nich obojętna. Często rozmawiamy z obowiązku i jest to obowiązek obopólny. Gdy spotyka się takie osoby jak pani Ewa, to chce się rozmawiać nawet o rzeczach, tematach, o których na ogół nie rozmawiam. Krzysztof Zanussi

Dziewięć kołatek Troya

Alicja Czarnecka-Suls

Średniowieczny artefakt, templariusze, seniorzy, niemieccy i polscy kibole - przygoda, zagadki historyczne, cosy mystery crime Świat należy nie do młodych, ale do tych, którzy mają odwagę po niego sięgnąć. Nigdy nie jest za późno na małą przygodę oraz na miłość, o czym przekonuje się czworo przyjaciół po sześćdziesiątce. Lula, pełna fobii debiutująca pisarka, jej partner Gabryś, były alpinista zawsze gotowy na nową przygodę, Ada, empatyczna psycholożka, oraz Kris, roztargniony informatyk, chcą udowodnić, że rodzina niemieckiego naukowca Dagoberta Troya nadal ma związaną z templariuszami średniowieczną antabę z głową lwa. Ich przodek podczas wojny ukradł ten cenny przedmiot z bazyliki w Czerwińsku. Niewinne śledztwo dziwnym przypadkiem zmienia się w nieplanowaną kradzież kołatki. Czworo przyjaciół po sześćdziesiątce musi uciec przed ścigającymi ich niemieckimi kibolami i równocześnie rozwiązać kryjącą się za kołatką zagadkę historyczną. A po drodze sami przeżyją wiele uczuciowych rozterek. Bo czy można spotkać miłość po sześćdziesiątce? Alicja Czarnecka-Suls z niesamowitym humorem opisuje, co by się stało, gdyby członkowie "Czwartkowego Klubu Zbrodni" Richarda Osmana spotkali w klasztornej bibliotece Dana Browna i Umberta Eco.

Faust

Johann Wolfgang von Goethe

Faust dramat Johanna Wolfganga von Goethego w dwóch częściach, napisany w latach 1773-1832, wydany w całości dopiero po śmierci autora w 1833. Zawiera blisko 12 tysięcy wersów, dlatego uważany jest za dzieło niesceniczne. Uznaje się go za najwybitniejsze dzieło Goethego i syntezę jego poglądów. Tematem utworu jest zakład Boga z Mefistofelesem o duszę tytułowego doktora Fausta. Faust ma ją oddać diabłu, gdy zasmakuje pełni szczęścia i wypowie słowa: trwaj chwilo, jesteś piękna. (za Wikipedią).

Rozmówki angielskie ze słownikiem i gramatyką

Lingea

Rozmówki angielskie Lingea zawierają wszystko, co potrzebne w podróży. Uporządkowaliśmy zwroty, dzięki którym odnajdziesz się w drodze, podczas szukania miejsca noclegowego, na lotnisku lub dworcu, a także w barze czyrestauracji. Zawarliśmy również wyjaśnienia napisów informacyjnych, nazw dni tygodnia oraz kolorów i liczebników.

Opowieści niepokojące

Joseph Conrad

Archipelag Malajski, francuska prowincja, Afryka, Londyn - tu toczą się akcje pięciu opowieści zgromadzonych w tym tomie. Conrad kreśli w nich portrety ludzi, a mistrzowskie pióro prowadzi tak, jak nakazują reguły thrillera psychologicznego. Te opowieści to podróż - w głąb ludzkiej duszy. Po szlakach wytyczanych nie przez mapy, lecz przez miłość, zdradę, ból, walkę, strach, rozstanie, śmierć. Co jest celem tych podróży? Na to pytanie Conrad nie daje jasnej odpowiedzi. Oto dumny radża ze Wschodniego Archipelagu, dręczony przez demony przeszłości. Oto mieniący się jego przyjaciółmi obieżyświaty, którzy krążą szkunerem między wyspami, szukając szczęścia i bogactwa. Oto chciwi handlarze kością słoniową, których działania i zaniechania prowadzą do tragedii. Oto małżeństwo wieśniaków w Bretanii, nieszczęśliwych, bo rodzą im się dzieci napiętnowane chorobą psychiczną. Oto małżeństwo z wyższych sfer londyńskich - w zaciszu ich domu rozgrywa się tragifarsa odejścia, niedoszłej zdrady, powrotu. Oto zakochani, którzy uciekli przed światem w głąb dżungli... Na niniejszy tom składa się pięć opowiadań: - "Karain: wspomnienie", - "Placówka postępu" oraz - "Laguna" w tłumaczeniu Anieli Zagórskiej, a także - "Idioci" oraz - "Powrót" w tłumaczeniu Heleny Gay. To wydanie przygotowaliśmy na podstawie wydania Biblioteki Polskiej z 1939 roku. Nasze wydanie jest wydaniem poprawionym, z uwspółcześnioną pisownią.

Duszpasterz. Błogosławiony Ksiądz Michael McGivney

Julie M. Fenster, Douglas Brinkley

Kim był XIX-wieczny ksiądz, który wyprzedził epokę? Dlaczego postawił w parafii na pracę z mężczyznami, aby w ten sposób wesprzeć rodziny? Co stanowiło inspirację do najważniejszego projektu jego życia Rycerzy Kolumba? Wreszcie, jak swoją wizją i determinacją w trosce o najuboższych wpłynął na kształt Kościoła w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie? Ten bestseller The New York Times oferuje odpowiedzi na te i wiele innych pytań. To błyskotliwa analiza początków katolicyzmu w USA, a także dziejów i motywacji niezwykłego kapłana bł. ks. Michaela McGivneya.