Otchłań

Charles Baudelaire

Otchłań Pascal miał otchłań, która wciąż płynęła za nim.  — Ach, wszystko jest otchłanią ! Żądza — mara — słowo —  Czyn! Nieraz włos mi wstaje, gdy czuję lodową  Bojaźń, co mię przenika wskroś z wiatru powianiem. [...]Charles BaudelaireUr. 9 kwietnia 1821 r. w Paryżu Zm. 31 sierpnia 1867 r. w Paryżu Najważniejsze dzieła: (zbiory wierszy) Kwiaty zła (1857), Sztuczne raje (1860), Paryski spleen (1864); (zbiory pism estetycznych) Salon 1845, Salon 1846, Malarz życia nowoczesnego (1863), Sztuka romantyczna (1868); Moje obnażone serce (1897) Francuski poeta i krytyk sztuki, jedna z najbardziej wpływowych postaci literatury XIX w. Zaliczany do grona tzw. ,,poetów przeklętych". Ostatni romantyk (wyprowadził własne wnioski z wielowątkowego dorobku tej epoki), był jednocześnie zwolennikiem metody realistycznej w literaturze. Bliskie sobie tematy i idee odnajdowali w jego twórczości parnasiści (?sztuka dla sztuki?, ?piękno nie jest użyteczne?), wyznawcy dekadentyzmu (ból istnienia), symboliści, surrealiści czy przedstawiciele modernizmu katolickiego; w jego dorobku za równie istotne jak utwory własne uważa się przekłady wierszy Edgara Allana Poego. W 1841odbył podróż morską odwiedzając wyspy Mauritius i Reunion oraz (być może) Indie, co jako doświadczenie egzotyki wpłynęło na jego wyobraźnię poetycką. Od 1842 r. przez dwadzieścia lat był związany z pół-Francuską, pół-Afrykanką urodzoną na Haiti Jeanne Duval, aktorką i tancerką, której poświęcił wiele ze swoich najsłynniejszych wierszy (m.in. Padlina, Do Kreolki, Sed non satiata, Zapach egzotyczny, Tańcząca żmija). Jej portret w półleżącej pozie stworzył w 1862 r. Manet. Pierwsze publikacje Baudelaire'a dotyczyły malarstwa (zbiory Salon 1845 i Salon 1846) i również później zajmował się on krytyką sztuk plastycznych (w 1855r. wydał kolejny tom szkiców), a jego artykuły poświęcone Delacroix, Ingresowi czy Manetowi (Malarz życia współczesnego) należą do kanonicznych tekstów teoretycznych o sztuce. Choć nie zajmował się muzyką, był pierwszym, który docenił dzieło Wagnera. W 1848 r. Baudelaire włączył się aktywnie w rewolucję Wiosny Ludów ? o epizodzie tym zadecydowały nie tyle poglądy polityczne, ile poryw ducha i osobista niechęć do ojczyma, Jacques'a Aupicka, generała armii francuskiej. Nie najlepiej czuł się w rzeczywistości ustanowionego po upadku rewolty burżuazyjno-konserwatywnego ładu II Cesarstwa; niemal jako osobistą tragedię przeżył zarządzoną przez Napoleona III przebudowę Paryża, w wyniku której wyburzono wiele ze starej, średniowiecznej zabudowy miasta. Z powodu wydanego w 1857 r. tomu poezji Kwiaty zła autor został oskarżony o obrazę moralności, skazany na grzywnę i zmuszony do usunięcia niektórych utworów (pełne wydanie ukazało się dopiero w 1913 r.). Baudelaire obracał się w kręgu najwybitniejszych twórców epoki, takich jak Balzac, Nerval, Flaubert czy Gautier. Zostawił też wiele artykułów (pisanych często na zamówienie do gazet) o współczesnych mu twórcach literatury oraz żywych portretów kolegów po piórze w pamiętnikach Moje serce obnażone czy wydanych pośmiertnie Dziennikach poufnych. Przy tej okazji formułował swój własny system filozoficzno-estetyczny. Pierwsze, powierzchowne wrażenie każe uznać, że Baudelaire epatuje obrazami wszystkiego, co budzi obrzydzenie oraz śmiałą erotyką. Jednak nie zajmował się on obrazoburstwem dla niego samego, ale uznając, że ?świat jest słownikiem hieroglifów?, uważał, że należy dostrzec i zinterpretować wszelkie przejawy rzeczywistości, co pozwoli dosięgnąć piękna będącego absolutem istniejącego poza światem; jego teoria estetyczna naznaczona była mistycyzmem w duchu Swedenborga i platońskim idealizmem. Pierwszy tom jego wierszy charakteryzuje klasyczna forma, w którą wlana została nie poruszana dotąd tematyka, natomiast Paryski spleen jako zbiór poematów prozą stanowi krok w kierunku poezji nowoczesnej. Powszechnie uważa się, że Baudelaire zmarł na syfilis, podobnie jak jego wieloletnia kochanka, był też uzależniony od laudanum i przypuszczalnie od opium, nadużywał alkoholu, przez lata pędził życie kloszarda. W 1866 r. podczas pobytu w Belgii doznał wylewu krwi do mózgu i został częściowo sparaliżowany. Rok później zmarł w klinice w Paryżu i został pochowany na cmentarzu Montparnasse. Wydaniem pozostałych po nim pism zajęła się owdowiała powtórnie matka. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czy moralność może być świecka?

Ks. dr Marian Morawski SJ

"Czy moralność może być świecka?" autorstwa ks. dr Mariana Morawskiego SJ to dogłębna analiza problematyki moralności w kontekście jej związku z religią i społeczeństwem. Książka ta jest doskonałym przewodnikiem po złożonych kwestiach etycznych, które pojawiają się w rozważaniach nad prawem, obowiązkiem, i strukturą społeczności. Autor stawia kluczowe pytania dotyczące fundamentów moralności, badając, czy można ją oddzielić od religijnych korzeni. Morawski prowadzi czytelnika przez skomplikowane związki między pojęciami prawa, obowiązku, winy i kary, a także analizuje, w jaki sposób moralność i religia wpływają na siebie nawzajem. W swojej pracy porusza kwestie fundamentalne dla nauk społecznych i politycznych, ukazując, jak głęboko etyka jest związana z religijnym rozumieniem ludzkiej egzystencji. Książka ta zwraca uwagę na rosnące tendencje w filozofii, które dążą do sekularyzacji moralności - oddzielania jej od religijnych podstaw. Zjawisko to, mające coraz większe znaczenie w sferze naukowej i politycznej, jest szczegółowo omawiane przez autora, który analizuje wpływ tej zmiany na współczesne myślenie o moralności. "Czy moralność może być świecka?" to lektura nie tylko dla osób zainteresowanych filozofią i etyką, ale także dla tych, którzy pragną zrozumieć złożone relacje między moralnością a religią, oraz dla tych, którzy śledzą zmiany w sposobie myślenia o podstawach społecznych i politycznych.

Kultor

Artur Urbanowicz

Wyczekiwany powrót na Suwalszczyznę autora bestsellerowego Inkuba. Straż Ochrony Rodziny to fundacja, która pomaga ofiarom sekt. Ja i mój Przyjaciel zajmujemy się najbardziej niebezpiecznymi przypadkami. Uwalniamy zastraszonych adeptów z grup psychomanipulacyjnych, rozbijamy je, infiltrujemy, zdobywamy informacje oraz dowody popełnionych przestępstw. Sami kiedyś z jednej uciekliśmy, więc znamy od podszewki techniki manipulacji, indoktrynacji, kontroli umysłu i prania mózgu. Pewnego dnia zwraca się do nas o pomoc przedsiębiorca, którego córka zaginęła bez wieści. Jedyny trop w sprawie prowadzi do tajemniczej społeczności z Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Dziewczyna postanowiła zbadać ją w ramach swojej pracy magisterskiej i od tamtej pory nie daje znaku życia. Kultyści, wszyscy o jednolitym, nienaturalnie bladym kolorze skóry, wierzą ponoć w drugiego Syna Bożego. Ich niesamowity, dom z kolorowymi witrażami w oknach góruje nad kotliną, która przypomina krater po meteorycie. Ziemia ta zdaje się emanować pradawną magią. Kusi. Przyciąga. Pochłania niczym czarna dziura. Ona, dom i wyznawcy to jedność. Całość. Jedna tożsamość. Kim tak naprawdę jest ich guru? Wytrawnym manipulatorem? Szarlatanem? Czarownikiem podszywającym się pod nową postać Boga? A może najprawdziwszym Antychrystem? Dlaczego porwał niewinną studentkę? Czy uda nam się ją odnaleźć? I czy fakt, że kiedyś sami należeliśmy do sekty, jest naszą siłą, czy słabością...? Artur Urbanowicz (ur. w 1990 w Suwałkach) pisarz literatury grozy. Z wykształcenia matematyk, z zawodu korpo szczur i wykładowca akademicki, z charakteru chorobliwy perfekcjonista. Smykałkę do tworzenia rozmaitych historii odkrył w sobie jeszcze w dzieciństwie. Pierwszą powieść napisał w wieku czternastu lat. W opowieściach nie stroni od wątków obyczajowych i skłaniających do głębszych przemyśleń. Wnikliwy obserwator i słuchacz. Wychodząc z założenia o rozrywkowej funkcji literatury, w tekstach stawia na lekkość, chce bawić i manipulować czytelnikiem oraz obowiązkowo na końcu zaskoczyć. Autor niezwykle popularnych i nagradzanych powieści: Gałęziste (2016, 2019), Grzesznik (2017, 2021), Inkub (2019), Paradoks, (2020), Deman (2022). Oficjalna strona autora: www.artururbanowicz.com

Alchemia Zaskakująca moc pomysłów, które pozornie nie mają sensu

Rory Sutherland

Przewrotna książka, zachęcająca nas do odkrywania magii, która pojawia się, kiedy tylko trochę bardziej zaufamy naszej własnej kreatywnej intuicji Aby być genialnym, trzeba być irracjonalnym - przekonuje Rory Sutherland, legenda reklamy i TED Talks. Dlaczego napój Red Bull jest tak popularny, chociaż wszyscy nienawidzą jego smaku? Dlaczego dzięki peronowym tablicom odliczającym czas pozostały do odjazdu pociągu mniej nas denerwują opóźnienia? I dlaczego wolimy, gdy pasta do zębów jest... pasiasta? Uważamy się za istoty racjonalne. A ekonomia i biznes opierają się na założeniu, że podejmujemy logiczne decyzje w oparciu o dowody. Ale wcale tacy nie jesteśmy. W wielu kluczowych obszarach naszego życia rozum odgrywa naprawdę znikomą rolę. Przyciąga nas to, co piękne, ale i to, co ekstrawaganckie, nadmierne, dziwaczne, absurdalne od kosztownych zaproszeń ślubnych po maleńkie buteleczki zawierające najnowsze perfumy. Jeśli więc chcecie wpływać na wybory dokonywane przez ludzi, musicie ominąć rozum. Najlepsze pomysły nie mają bowiem racjonalnego sensu: sprawiają, że bardziej czujemy, niż myślimy. To przełomowa książka, mądra i przy tym niezwykle zabawna. Rzeczywistość jest dobrze poukładana, często ujawnia swoje sekrety praktykom, choć prawie nigdy teoretykom, czego psychologowie, ekonomiści i osoby, które nie podejmują osobistego ryzyka, nie są po prostu w stanie zrozumieć. Koniecznie kupcie dwa egzemplarze tej książki na wypadek gdyby jeden wam ukradli. Nassim Nicholas Taleb, autor Czarnego łabędzia

Skąpiec. Lektura z opracowaniem

Molière

Kompletne wydanie Skąpca Moliere'a w klasycznym tłumaczeniu Tadeusza Boya Żeleńskiego, bez cięć w treści, przygotowaliśmy z myślą o uczniach - nie tylko zastosowaliśmy czcionkę ułatwiającą czytanie oraz wygodne marginesy, dzięki czemu wzrok nie męczy się szybko, ale także uzupełniliśmy tekst o przypisy, wyjaśniające trudne lub archaiczne zwroty. Ponadto wydanie zawiera opracowanie z biogramem autora, streszczeniem, kluczową dla utworu problematyką oraz najważniejszymi pojęciami z zakresu literaturoznawstwa, które dotyczą Skąpca oraz epoki, w której powstał. Opracowanie pomoże nie tylko w przygotowaniu do lekcji i do sprawdzianu, ale także będzie doskonałym materiałem powtórkowym przed egzaminem maturalnym. Seria Lektury wydawnictwa Pumilio powstaje pod opieką merytoryczną redaktorki prowadzącej, dr Agnieszki Wójtowicz-Zając, literaturoznawczyni, która dba o wysoki poziom opracowania tekstu, zgodny z podstawą programową.

Rutka

Zbigniew Białas

Koszmar życia w getcie, pierwsza miłość, wywózka do Auschwitz. Skromny rozmiarami dziennik Rutki ujawniony sześćdziesiąt lat po wojnie był sensacją historyczną. Rekonstruując losy dziewczyny w zbeletryzowanej formie Zbigniew Białas w nowej, niecierpliwie wyczekiwanej powieści składa wzruszający hołd nastolatce, której przyszło dorastać w nieludzkich czasach.

Ecce Homo

Kazimierz Kairos-Szarkowicz

Chcesz pokochać samego siebie zacznij od szacunku dla własnych myśli. Istnienie to nieustanny dialog z wewnętrznym głosem ten tomik jest zapisem osobistych refleksji powstałych pod wpływem różnych wydarzeń i przeżyć. Przenikając przez filozoficzne i psychologiczne warstwy doświadczeń, każdy wiersz staje się próbą zrozumienia siebie w otaczającej rzeczywistości, a słowa splatające się w wersy wiodą przez kręte ścieżki samopoznania ku nowym obszarom tożsamości. Ecce homo to poezja dla tych, którzy pragną przekroczyć granice, chcą zmierzyć się z pytaniem o cel życia i nadać mu nowy sens w harmonii z własnymi uczuciami, emocjami i intuicją. Kazimierz Kairos-Szarkowicz ur. w 1952 r. w Kętrzynie w rodzinie wypędzonych z Kresów Wschodnich. Po ukończeniu seminarium i studiach na KUL i Akademii Katolickiej w Warszawie współpracował z Polskim Towarzystwem Psychologicznym. Był pierwszym po wojnie kapelanem Szpitala Psychiatrycznego w Olsztynie. Od 40 lat mieszka w Niemczech, gdzie rozwinął kwalifikacje i pracował jako psychoterapeuta indywidualny oraz grupowy. Ojciec córki i trzech synów.

A cóż z tą Dzieciną

Autor nieznany

A cóż z tą Dzieciną... A cóż z tą Dzieciną będziem czynili,  Pastuszkowie mili, że się nam kwili?  Zaśpiewajmy Jej wesoło  I obróćmy się z Nią w koło,  Hoc, hoc, hoc, hoc.    Podobno Dzieciątko że głodne, płacze;  Dlatego tak z nami nierado skacze:  Więc ja Mu dam kukiełeczkę  I masełka osełeczkę,  Pa, pa, pa, pa.    Czy bez Matuleńki płacze Dziecina  Więc Ją do miłego zaprośmy Syna:  Mama, mama do Dziecięcia,  Utul tego płacz Panięcia,  Ma, ma, ma, ma.    Czy dlatego płacze ma Złota Duszka,  Że nie ma Józefa w domu staruszka:  Wiec Józefa zawołajmy,  I ciesząc Je, zaśpiewajmy:  Ta, ta, ta, ta. [...]Autor nieznanyAutor nieznany - hasło to odnosi się zarówno do utworów plastycznych i literackich, których autor pozostaje bezimienny, choć jest zapewne konkretną osobą, o której można by ustalić jakieś przypuszczalne informacje (jak np. o Gallu Anonimie czy Mistrzu Pięknej Madonny z Wrocławia), jak również do utworów będących najprawdopodobniej dziełem pewnej zbiorowości, np. cechu. W przypadku sztuk wizualnych szczególny rodzaj anonimowości zachowują autorzy tworzący w pracowniach wielkich mistrzów, wykonujący ich polecania, pomniejsze partie większych zamówień. Niemal detektywistyczne technologie, m.in.: badania wieku podłoża, prześwietlenie warstwy malarskiej podczerwienią, pozwalają współcześnie coraz lepiej identyfikować twórców. Czasami jednak można wskazać tylko krąg kulturowy twórcy, centrum artystyczne, pod którego wpływem autor tworzył oraz oszacować czas powstania dzieła. W przypadku literatury do dzieł o autorze zbiorowym zaliczyć można utwory ludowe lub niektóre dzieła starożytne, których powstanie ginie w mrokach dziejów: zrodzone w kulturze oralnej, były powtarzane i zapamiętywane przez kolejnych słuchaczy. Z czasem ktoś zapisywał zapamiętany utwór, niekiedy powstawało kilka niezależnych zapisów. Po epoce antycznej, kiedy twórczość miała zapewniać autorowi indywidualną, ,,imienną" nieśmiertelność - na początku średniowiecza za cnotę twórców uznawano anonimowość. Sztuka miała służyć chwale Boga, religii, kraju - instytucjom trwalszym od znikomego i mało istotnego jednostkowego bytu. Legendy, mity, wiele kronik czy pieśni - teksty ważne dla całych społeczności, to często dzieła, których autorów nie sposób wskazać.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.