Obraz Hannibala w literaturze antycznej

Patrycja Matusiak

Niniejsza praca jest próbą zbadania obrazu Hannibala istniejącego w literaturze antycznej. Obraz ten można podzielić na trzy podobrazy. Hannibal dla Rzymian jest przede wszystkim Punijczykiem, następnie wrogiem i w dalszej kolejności wodzem. Nacechowanie poszczególnych etapów postrzegania zmienia się od negatywnego po wręcz pozytywny. Hannibal jako Punijczyk opisany w rozdziale pierwszym "Hannibal Poenus" to obcy, spadkobierca Fenicjan, przeciwieństwo "typowego" Rzymianina, obdarzony zestawem cech kontrastujących z rzymskimi. Ważne jest tu rozróżnienie między negatywnym terminem "Punijczyk", a całkiem neutralnym i w niektórych kontekstach wręcz pozytywnym "Kartagińczyk". Ten fragment obrazu Hannibala został poddany największej typizacji i podatny był na wszelkie manipulacje. Hannibal-wróg omówiony w rozdziale drugim "Hannibal hostis" to człowiek okrutny i budzący strach, bardzo często wykorzystywany jako retoryczne "exemplum". Podobraz wodza zanalizowany w rozdziale trzecim "Hannibal dux" bazuje zaś na roztropności, przemyślności i doświadczeniu, co często stanowiło podstawę porównania z Hannibalem, pełniącego zazwyczaj funkcję laudacyjną. Owe porównania stanowią osobną kategorię, budującą obraz Kartagińczyka, w ramach której można wyróżnić koncept "Hannibal Romanus" czy też "novus Hannibal", przedstawioną w rozdziale czwartym "Alter Hannibal". Obraz Hannibala różni się w zależności od rodzaju literatury – poezja posługiwała się swobodniej niż historiografia osobą Kartagińczyka – oraz czasu powstania. U schyłku republiki akcentowano podobraz wroga, w czasach Augusta Punijczyka, a w epoce cesarstwa wodza. Praca adresowana jest do osób zainteresowanych historią i literaturą starożytną – filologów klasycznych i historyków starożytności.

Łabędzie. Tom I i II

Jacek Dehnel

Zaskakująca i porywająca książka Jacka Dehnela. Brazylijscy dyplomaci przemycający tony złota, luksus bijący po oczach w peerelowskiej szarzyźnie, wielki proces i wieloletnie wyroki więzienia. Reportaż, saga rodzinna i historia niezwykłego serwisu. W Łabędziach Jacek Dehnel rozsadza wszelkie gatunkowe ograniczenia i szufladki. Jego nowe dzieło, składające się z dwóch uzupełniających się części, można czytać jako rasowy reportaż true crime, historię rodziny, powieść sensacyjną albo esej o pamięci prywatnej, publicznej i wreszcie sekretnej, ukrytej w aktach IPN-u. Peerelowska prasa opisywała ich w latach 70. jako gang złotogłowych zuchwałą szajkę, która przemycała złoto, dolary i dzieła sztuki. Zachodnie samochody, biżuteria, futra, noce upływające na hazardzie i skrytki pełne złotych sztabek rozpalały wyobraźnię obywateli Polski Ludowej. Do dziś tę uproszczoną i propagandową wersję można znaleźć w popularnych artykułach i książkach typu wielkie afery PRL-u. Tak się jednak składa, że skazany w pokazowym procesie Witold Mętlewicz był krewnym pisarza, który teraz postanowił dokładniej przyjrzeć się tej historii. Dehnel odtwarza dzieje zamożnego warszawskiego rodu Mętlewiczów, a jednocześnie odkrywa liczne sekrety i konfrontuje się z przemilczeniami i lukami. Przed naszymi oczami przewija się cała plejada barwnych postaci, babek i dziadków, ciotek i wujków, a każdy z nich odgrywa tu istotną rolę. Tak powstaje potężna rodzinna saga, rozpisana na ponad sto lat, od czasów przedwojennych do współczesności a także szeroka i zaskakująca nieraz panorama społeczeństwa Polski Ludowej. Łabędzie to wreszcie opowieść o samym pisarzu, wyjątkowa w polskiej literaturze autofikcja. Dehnel w wielu miejscach odważnie odsłania samego siebie, tworzy swoisty dziennik pisania, w którym jest miejsce na prawdę i zmyślenia, na fakty i prowokację. Ale też na pasjonującą opowieść o najsłynniejszym serwisie w dziejach porcelany miśnieńskich Łabędziach, stworzonych na polecenie hrabiego von Brühla. Tomy I i II Łabędzi mieszczą się w jednym woluminie.

Thino'pai

Adrianna Biełowiec

DAJ SIĘ WYRWAĆ Z RAMION RZECZYWISTOŚCI I UPROWADZIĆ EPICKIEJ HISTORII ROZGRYWAJĄCEJ SIĘ W NIEZWYKŁYM ŚWIECIE! Zabijają nie dla zasobów, terytorium czy przekazywania genów, gdyż prawa przyrody od dawna ich nie dotyczą. W swojej nienawiści czynią tak, bo nie mają nad tym kontroli. Na planecie Calcaris psychopatyczna sekta ateistów szykuje się do rytuału. Idealną kandydatką na złożenie w ofierze wydaje się młoda Hanako Sahara, mieszkanka spokojnego azjatyckiego miasteczka. W pobliskiej puszczy giną zwierzęta i ludzie, psuje się sprzęt, jednak szeryf lokalnej tauricji twierdzi, że panuje nad sytuacją. Czy anomalie mogą mieć związek ze stanowiącymi zagrożenie dla całego świata likanami? Kim jest niezwykły mężczyzna nieznanego pochodzenia, któremu towarzyszy zmiennokształtny pies?

Pamięć krwi

Izabela Degórska

Polskie wampiry wychodzą na żer... Milena, zmęczona pracą dziennikarka, wpada na trop morderstw, do jakich dochodzi w podziemiach Szczecina. Równocześnie dowiaduje się o dziwnym zachowaniu swojego byłego chłopaka, Darka. Spotkanie z nim kończy się w łóżku, a pobudka przynosi odkrycie dziwnych obrażeń na ciele. Od tego momentu jej świat ulega zmianie. Przechodząc transformację w wampira, Milena odkrywa swoje niezwykłe zdolności - może bez obaw poruszać się w słońcu, a srebro i święte symbole nie są dla niej zagrożeniem. To, co mogło zdawać się błogosławieństwem dla Mileny jako wampira, okazuje się równocześnie jej przekleństwem, ściąga bowiem na nią uwagę innych krwiopijców. Dzieje się tak, gdyż Milena nosi w sobie zagadkę nieśmiertelności - zagadkę krwi. Izabela Degórska - z zawodu dziennikarka, przez dziesięć lat realizowała reportaże dla ogólnopolskich stacji telewizyjnych (m.in. "Magazyn Reporterów" w TVP2, "Zdrowie" w TVN24, "Interwencja" w Polsacie) oraz współpracowała z prasą i radiem. Wyprodukowała kilka teledysków, pisała dialogi dla telenoweli "Klan", wyreżyserowała film dokumentalny pt. "Azyl dla dzikich ptaków". Zadebiutowała w 2002 roku Bajką o szczęściu, obecnie jedną z najczęściej wystawianych w Polsce sztuk teatralnych dla dzieci. Laureatka konkursów komedio- i dramatopisarskich, autorka opowiadań fantastycznych i bajek. W 2008 roku nakładem Zysk i S-ka Wydawnictwa pojawiła się jej powieść pt. Najwyższa pora na miłość. Mieszka w Szczecinie wraz z mężem i dziećmi.

Sny o Warszawie. Wizje przebudowy miasta 1945-1952

Krzysztof Mordyński

Po wojnie Warszawa nie została odbudowana. Przywrócono ją do życia, ale w odmiennej formie, ukształtowanej przez mieszankę sentymentu, poczucia misji, szaleńczej odwagi, przesadnej pewności siebie i specyficznych powojennych okoliczności. Czasy były ciężkie, sytuacja polityczna co najmniej dwuznaczna, środki ograniczone. A jednak w powstających koncepcjach nowej stolicy możemy znaleźć ogromny ładunek pracy, zaangażowania, przemyśleń i marzeń. Architektura to nie historia cegieł, betonu i stalowych prętów. To historia ludzi, którzy czuli, żałowali, pragnęli, ale też nienawidzili. Do projektowania domów, do kreślenia planów urbanistycznych popychały ich różne motywacje. To jest książka o koncepcjach kształtowania nowej Warszawy, o próbach znalezienia urbanistycznego i architektonicznego przepisu na szczęście. Bo to, co widzimy nad powierzchnią, jest tylko małym fragmentem całości, której większość skrywa się głębiej. Każdy z obiektów składających się na stolicę był emanacją jakiejś idei, ostatecznie zrealizowanej tylko w niewielkiej części. Architekci i urbaniści szukali idealnej formy miasta: jako perfekcyjnie zaprojektowanej maszyny, harmonijnej przestrzeni życia społecznego, jako codziennego doświadczenia piękna. Gdzieś wcześniej zrodziła się myśl i wizja, skutek doświadczeń, efekt lat wytężonej pracy, finalny produkt wielu prób i porażek. W czyjejś głowie tysiąc przesłanek złożyło się w jedną całość, w logiczny system, w koncepcję nowej organizacji miasta po wojennej zagładzie. Krzysztof Mordyński (ur. 1978), historyk, kustosz muzealny, wykładowca, autor. Absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, doktorant Instytutu Sztuki PAN, ukończył Podyplomowe Studium Muzealnicze przy Instytucie Historii Sztuki UW. Kustosz w Muzeum UW, kurator kilkudziesięciu wystaw o profilu historycznym, autor niemal stu artykułów naukowych i popularnonaukowych poświęconych zagadnieniom z historii sztuki. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na dziejach urbanistyki i architektury Warszawy, ze szczególnym uwzględnieniem okresu powojennej przebudowy miasta. Jako wykładowca prowadzi kursy, spacery edukacyjne i wykłady dotyczące historii, estetyki oraz funkcjonalności miasta. Jego wystawy kilkukrotnie zdobywały wyróżnienia w konkursie "Mazowieckie Zdarzenie Muzealne - WIERZBA". W 2019 roku otrzymał nagrodę Otwartego Uniwersytetu Warszawskiego, przyznawaną najlepszym wykładowcom.

Poradnik satyryczny Tadka Padewskiego

Tadeusz Padewski

E-book – "Poradnik satyryczny Tadka Padewskiego". Seria Satyra Pisać zacząłem ze strachu, ZUS przysłał mi papier ile dostanę emerytury, jak dożyję, dlatego drogi Czytelniku oceń po analizie treści tego tomiku, czy wybrałem właściwą drogę. Tadeusz Padewski Utwory zawarte w tomiku „Poradnik satyryczny Tadka Padewskiego” są bardzo różnorodne, pisane z potrzeby serca, w wyniku przeprowadzonych rozmów, wykonywanej pracy czy codziennych obowiązków i niezbicie z nich wynika, że Autor jest żywo zainteresowany i poruszony sprawami dziejącymi się dookoła. Utwory te bawią, rozśmieszają ale też zaskakują, gdyż mimo swej prostoty ukazują niezwykłą spostrzegawczość i przenikliwość Autora, który w sposób dowcipny, a czasami nawet prześmiewczy, wyraża swój stosunek do pracy, kolegów, zainteresowań, instytucji, a nawet władzy. Dosadne słownictwo zastosowane przez Autora jest uzasadnione w świetle poruszanych tematów, w których można dostrzec nie tylko ironię, ale też przenikliwe i trafne pointy, skłaniające do zadumy nad otaczającą rzeczywistością.

Polio w Polsce 1945-1989. Studium z historii niepełnosprawności

Marcin Stasiak

Autor, podejmując temat doświadczenia niepełnosprawności w powojennej Polsce, punktem wyjścia rozważań czyni epidemię polio. Szczególne nasilenie tej ostrej choroby zakaźnej przypadło na lata pięćdziesiąte XX wieku, a ponieważ dotykała przede wszystkim dzieci, powszechny strach wzbudzały jej skutki: czasowy lub stały paraliż różnych partii mięśni, najczęściej zlokalizowanych w obrębie narządu ruchu. Wychodząc z założenia, że niepełnosprawność jest wytwarzana społecznie i kulturowo na bazie fizycznej niesprawności, Marcin Stasiak stawia pytania o główne składniki dyskursu o niepełnosprawności w PRL-u. Docieka także, jak przyjęte definicje wpływały na kształt życia codziennego tych, którzy w dzieciństwie przeszli polio. Wreszcie, widząc w nich aktywnych aktorów, opisuje postawy i działania osób z niepełnosprawnościami. W Polio w Polsce 1945–1989. Studium z historii niepełnosprawności została wykorzystana pespektywa historii życia: autor zestawił indywidualne biografie konkretnych osób z działaniami państwa, strukturą społeczną i kontekstem historycznym. Dzięki szerokiemu zastosowaniu źródeł wywołanych książka stanowi również próbę oddania głosu tym, którzy z niepełnosprawnościami musieli mierzyć się na co dzień. Marcin Stasiak – dr, historyk, pracownik naukowy Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego zainteresowania badawcze obejmują historię społeczną i antropologiczną Polski po 1945 roku oraz metodologię badań historycznych. Współautor (wraz z Martą Kurkowską-Budzan) książki Stadion na peryferiach, wydanej przez TAiWPN Universitas w 2016 roku.  

Ten Inny

Ryszard Kapuściński

Inni... to zwierciadło, w którym się przeglądam, które uświadamia mi, kim jestem. Ryszard Kapuściński zawsze próbuje rozumieć istnienie Innego jako istnienie kogoś nam bliskiego i podobnego. Myślę, że właśnie stąd płynie moc jego pisarstwa, jako że staje się ono opowieścią o nas samych, postawionych co najwyżej wobec obcych dla nas, czasem niemożliwych i niewyobrażalnych sytuacji. Czytając o innych, czytamy więc o sobie w szerokich ramach ludzkiego "My". W świecie dominujących i bezwzględnych rządów "Ja" ta perspektywa uczy pokory i nieskończenie poszerza naszą świadomość. Olga Tokarczuk (marzec 2020) Książka Ten Inny Ryszarda Kapuścińskiego to zbiór sześciu wykładów słynnego reportera, wygłoszonych w Wiedniu, Krakowie i Grazu, a poświęconych naszym relacjom z ludźmi różniącymi się od nas językiem, kolorem skóry, religią oraz naszemu pojmowaniu "inności" - zarówno w dawnych epokach, jak i dziś. Konieczność akceptacji i zrozumienia wielokulturowości współczesnego świata, a wcale nie jest on, dowodzi Kapuściński, globalną wioską, stanowi zawsze aktualne i głęboko humanistyczne przesłanie tej publikacji.