Ponad DSM. Ku alternatywnej, opartej na procesach diagnozie i terapii zaburzeń psychicznych

Steven C. Hayes, Stefan G. Hofmann

Psycholodzy i psychoterapeuci od lat skupiali się na diagnozach opartych na zespołach objawów, tworząc przy tym prężnie rozwijającą się dziedzinę wiedzy naukowej. Obecnie jednak takie podejście budzi coraz więcej wątpliwości. Stosowanie klasyfikacji takich jak DSM i protokołów terapeutycznych dostosowanych do poszczególnych zaburzeń nie przyczyniło się bowiem do lepszego zrozumienia problemów zdrowia psychicznego. Klinicyści często zarzucają protokołom nadmierną sztywność, która nie pozwala skutecznie pomagać klientom, oraz zmagają się z problemem przypisywania jednej osobie wielu diagnoz psychiatrycznych w tym samym czasie. Ponadto, jak pokazują badania, zgodność diagnozy między poszczególnymi diagnostami jest niewystarczająca. W tej rewolucyjnej książce uznani klinicyści i badacze proponują rozwiązanie alternatywne. Zamiast o leczeniu jednostek chorobowych ujętych w DSM piszą o pomaganiu konkretnym osobom zmagającym się z konkretnymi problemami w określonym kontekście ich życia. Wskazują, jak ważne jest zrozumienie związków przyczynowych między bodźcami a reakcjami i historią klienta dla zidentyfikowania i obrania za cel interwencji podstawowych procesów, które prowadzą do rozwoju psychopatologii. Autorzy przedstawiają koncepcję nowego systemu diagnostycznego i dostosowane do niego sposoby interwencji. Bazują przy tym na procesach psychologicznych, które wywołują rozmaite objawy, ale same w sobie są podobne w różnych zespołach objawów. Wyrażają nadzieję, że koncentracja na procesach zmiany zbliży do siebie badaczy i praktyków z różnych obszarów. Wielką wartość publikacji stanowi oparcie prezentowanych koncepcji na wynikach badań naukowych. Dzięki tej książce specjaliści w zakresie zdrowia psychicznego poznają nowe sposoby rozpoznawania złożoności cierpienia człowieka. Zaznajomią się ze strategiami elastyczniejszego leczenia wielu różnych problemów psychicznych i ze wskazówkami dotyczącymi opracowywania konceptualizacji przypadku, która uwzględnia podstawowe procesy psychologiczne odpowiadające za powstanie i podtrzymywanie problemu klienta. Dowiedzą się, jak zbudować solidne podstawy spersonalizowanej, opartej na dowodach diagnozy alternatywnej wobec tej bazującej na zespole objawów. Ta przełomowa książka zmienia podejście do diagnozy i interwencji, wyznaczając nowe standardy psychoterapii opartej na dowodach naukowych.

SIEDEM PRAKTYK SZCZĘŚCIA. Osiągnij wewnętrzny spokój i harmonię dzięki neuronauce i starożytnej mądrości w coraz bardziej chaotycznym i niespokojnym świecie

Rick Hanson

Człowiek od zawsze poszukiwał sposobu na osiągnięcie szczęścia i realizację pełni swojego potencjału. Ta przełomowa, a zarazem niezwykle praktyczna i życiowa książka przypomina, że szczęście wcale nie zależy od zewnętrznych okoliczności to stan umysłu, który możemy osiągnąć, i wybór, którego możemy dokonać. Jak to zrobić? Rick Hanson krok po kroku prowadzi nas przez siedem uniwersalnych praktyk, które pomagają osiągnąć głębokie i trwałe poczucie szczęścia. Opiera się przy tym na wynikach najnowszych badań z zakresu neuronauki i sięga po ponadczasowe idee starożytnej mądrości Wschodu to połączenie określił mianem neurodharmy. Hanson zaleca, byśmy trenowali umysł i koncentrowali się na dobrych wydarzeniach, gdyż to pozwala trwale zmienić struktury neuronalne mózgu. W wyniku ewolucji nasz mózg jest nastawiony na skanowanie otoczenia w poszukiwaniu złych wiadomości, bolesnych przeżyć i zagrożeń. Nadmiernie się na nich skupia, przesadnie na nie reaguje, a co więcej przechowuje je w pamięci niezwykle długo. Kiedyś pozwalało to ludziom przewidywać niebezpieczeństwa i przetrwać, dziś głównie szkodzi, jest źródłem cierpienia i konfliktów. Jak przerwać takie błędne koło? Negatywne nastawienie mózgu możemy kompensować, otwierając się na to, co pozytywne i korzystne, oraz to chłonąc. W tym pomagają bardzo proste praktyki i ćwiczenia. Trenując umysł w ten sposób, budujemy równowagę emocjonalną, rezyliencję, uważność, życzliwość, wdzięczność i wewnętrzne zadowolenie. Czego więcej potrzeba do szczęścia? CO ZNAJDZIESZ W KSIĄŻCE Dawkę solidnej wiedzy na temat mózgu i jego pozytywnej plastyczności. Ćwiczenia i medytacje o potwierdzonej naukowo skuteczności, służące budowaniu konkretnych kompetencji. Praktyczne wskazówki dotyczące rozwijania podstawowych zasobów umysłowych w codziennym życiu. Przystępne metody służące pokonaniu negatywnego nastawienia i natrętnych myśli. Jasny język i łatwą w odbiorze treść. Rick Hanson napisał wyczerpujący przewodnik, w którym łączy teorię z ćwiczeniami i medytacjami, osobistym doświadczeniem i praktycznymi wskazówkami. Ta cechująca się przejrzystym stylem, pełna życzliwości książka stanowi nieocenione źródło wiedzy i narzędzie do codziennej pracy nad poczuciem szczęścia. CO CI DA JEJ LEKTURA Uwolnisz się od tego, co bolesne i krzywdzące. Osiągniesz równowagę emocjonalną i spokój umysłu. Nauczysz się koncentrować na tym, co ważne i potrzebne. Staniesz się życzliwy i serdeczny wobec innych. Zaczniesz akceptować to, czego doświadczasz. Osiągniesz wyżyny swojego potencjału. Zwiększysz swoją rezyliencję.

Unikanie, wycofanie, izolacja. Zacznij żyć życiem, którego pragniesz, dzięki technikom terapii TBT

Daniel F. Gros

Czy unikasz osób, miejsc i sytuacji, które wywołują w tobie niepokój? Czy wycofujesz się z relacji i zajęć, które dotąd dawały ci radość? Czy izolujesz się od otoczenia i unikasz nowych wyzwań? Czy ciągle odkładasz działanie na właściwy moment? Prawdopodobnie stosujesz strategię unikania i izolowania się, aby poradzić sobie z trudnymi, bolesnymi emocjami. Czujesz jednak, że to droga donikąd. Z powodu swoich lęków i kiepskiego samopoczucia unikasz kontaktów z rodziną, spotkań z przyjaciółmi czy podejmowania wyzwań zawodowych. Rezygnujesz z codziennych przyjemności i rozwijania swoich pasji. Nieustannie chowasz się w życiowym narożniku, czekając na lepszy moment. Przy czym unikanie nie tylko zamyka cię w domu i trzyma z dala od tego, co dla ciebie ważne, ale przede wszystkim dystansuje cię coraz bardziej od prawdziwego życia. Unikanie stanowi sposób radzenia sobie z uczuciami, które wydają się nie do zniesienia. Pomaga nam ukoić emocje i doraźnie poczuć się lepiej. W rzeczywistości jednak tymczasowy komfort i chwilowa ulga to pułapka, a nie rozwiązanie. Za każdym razem, gdy postanawiasz kogoś lub czegoś uniknąć, oddalasz się bowiem od siebie i od swojego wymarzonego życia. Wycofując się z tego, co bolesne czy stresujące, wycofujesz się także z tego, co potencjalnie dobre. Jak zatem przerwać błędne koło unikania i izolacji? Daniel F. Gros krok po kroku poprowadzi cię ku życiu, jakiego pragniesz. Autor przełożył wyniki wieloletnich badań nad transdiagnostyczną terapią behawioralną na praktyczny i przystępnie napisany poradnik. Proponuje proste, oparte na dowodach naukowych podejście, które pomaga przezwyciężyć unikanie i zacząć prawdziwie żyć. Dzięki tej książce przestaniesz uciekać od upragnionego przez siebie życia. Stawisz czoło życiowym wyzwaniom z odwagą i pewnością siebie!

DZIECI I MŁODZIEŻ ZE ZDEZORGANIZOWANYM STYLEM PRZYWIĄZANIA. Podejście mentalizowania w empatycznej opiece opartej na wiedzy o przywiązaniu i traumie

Chis Taylor

Dzieci, które doświadczyły przemocy fizycznej lub psychicznej, doznały bolesnego odrzucenia czy wielokrotnie zmieniały środowisko opiekuńcze, często wymagają specjalistycznego wsparcia. Wczesna trauma może mieć druzgocący wpływ na rozwój przywiązania, przyczyniając się do powstania jego pozabezpieczanego, zdezorganizowanego stylu. Nie da się odwrócić trudnych zdarzeń, ale można sprawić, by pozostawione przez nie blizny były mniej bolesne i miały mniejszy wpływ na dorosłe życie. W tym praktycznym poradniku autor wyjaśnia, jak sprawować opiekę nad dziećmi i młodzieżą ze zdezorganizowanym stylem przywiązania, zmagającymi się w związku z tym z trudnościami społecznymi, emocjonalnymi i behawioralnymi. Przedstawiony model pracy łączy założenia teorii przywiązania, wiedzę o traumie i podejście mentalizowania z najnowszymi wynikami badań z dziedziny neuronauki. Koncentrując się na znaczeniu więzi interpersonalnych, książka wyposaża czytelnika w umiejętności pozwalające sprawować skuteczną, trwałą i co najważniejsze empatyczną opiekę nad najbardziej podatnymi na zranienie, skrzywdzonymi dziećmi. Rozwija praktyczne kompetencje niezbędne do stworzenia opiekuńczego, bezpiecznego środowiska wspierającego zarówno dzieci, jak i ich opiekunów. Książka stanowi cenne źródło praktycznych informacji dla osób sprawujących opiekę nad dziećmi, które doświadczyły traumy, przemocy czy zaniedbania w tym dla opiekunów zastępczych, rodziców adopcyjnych, pracowników ośrodków opiekuńczo-wychowawczych, pedagogów, psychologów i terapeutów.

Psychoseksuologia. Metody diagnostyczne i terapeutyczne

Opracowanie zbiorowe

Książka pod redakcją profesora Zbigniewa Lew-Starowicza to pierwsza publikacja na polskim rynku wydawniczym, w której tak kompleksowo omówiono zagadnienia z zakresu psychoseksuologii. Autorzy uznani eksperci w swojej dziedzinie prezentują aktualne koncepcje diagnostyczne i terapeutyczne oraz ich zastosowanie w praktyce klinicznej, powołując się na wyniki najnowszych badań naukowych. W części pierwszej czytelnik znajdzie omówienie zastosowania klasyfikacji ICD-11w diagnostyce problemów zdrowotnych związanych z seksualnością. Zapozna się także z zagadnieniami dotyczącymi diagnozowania, opiniowania i leczenia sprawców przestępstw seksualnych w świetle zasad etyki zawodu seksuologa. Część druga jest poświęcona metodom diagnostycznym wykorzystywanym w terapii problemów seksualnych. Zawiera informacje na temat: wywiadu seksuologicznego, narzędzi służących do oceny cyklu reakcji seksualnych, skal i kwestionariuszy przydatnych w pracy terapeutycznej, metod oceny czynników ryzyka i skuteczności leczenia w seksuologii sądowej oraz zalet i kontrowersji związanych ze stosowaniem testów projekcyjnych. W ostatniej części książki omówione zostały różne aspekty diagnozy i terapii psychoseksuologicznej. Czytelnik znajdzie tu przegląd substancji psychoaktywnych wraz z konsekwencjami ich zażycia dla funkcjonowania psychoseksualnego, a także opis metod leczenia zaburzeń seksualnych, w tym wskazań i przeciwskazań do terapii, postępowania w przypadku konkretnych problemów oraz najczęściej spotykanych błędów w diagnostyce i leczeniu. Osobne rozdziały poświęcono psychopatii, zaburzeniu kompulsywnych zachowań seksualnych, pedofilii, duchownym w roli sprawców, przemocy seksualnej w postaci gwałtu oraz pracy klinicznej z osobami LGB. Książka stanowi nieocenione źródło wiedzy dla psychologów rozpoczynających studia specjalizacyjne w zakresie psychoseksuologii i będących w trakcie specjalizacji.

ŻYCIE BEZ NAŁOGU. Uwolnij się od uzależnienia, wykorzystując techniki ACT

Kelly G. Willson, Troy DuFrene

Spoglądaj w przyszłość, działaj w teraźniejszości Zapewne masz za sobą wiele prób rzucenia nałogu. Znasz więc poczucie bezsilności, zablokowania, tkwienia w miejscu. Wiesz, czym są rozpacz, zmaganie z samym sobą, próby wytrwania w postanowieniu i gorycz kolejnej porażki. Książka Życie bez nałogu pomoże ci wyjść z zaklętego kręgu destrukcyjnych zachowań. Dowiesz się z niej, jak dzięki technikom terapii akceptacji i zaangażowania poradzić sobie z przytłaczającymi emocjami i bolesnymi myślami, które utrudniają wytrwanie bez używek. Poznasz sposoby na uporanie się z gniewem, wstydem, brakiem wiary w siebie, niepewnością czy lękiem które są przyczyną ciągłych powrotów do nałogu. Nauczysz się także skupiać na byciu tu i teraz zamiast na niepowodzeniach z przeszłości czy obawach o przyszłość. Przestaniesz działać impulsywnie i polegać na automatycznych odruchach, odkryjesz swoje prawdziwe wartości i odnajdziesz motywację do trwałej zmiany swojego życia na lepsze. Dzięki zamieszczonym w książce przykładom i praktycznym ćwiczeniom dowiesz się, jak: pozbyć się destrukcyjnych przekonań i szkodliwych nawyków, poradzić sobie z pokusami i natrętnymi myślami, rozwiązywać problemy w konstruktywny sposób, kształtować w sobie trwałą motywację, uzdrowić relacje z bliskimi. Nie czekaj dłużej. Ta książka pomoże ci zwalczyć uzależnienie na dobre!

Perfekcjonizm. Jak uwolnić się od samokrytyki, zbudować stabilne poczucie własnej wartości i odnaleźć wewnętrzną równowagę?

Sharon Martin

Czy narzucasz sobie a być może również innym wyjątkowo wysokie standardy? Czy twój wewnętrzny głos wciąż ci powtarza, że jesteś kimś niewystarczająco dobrym, niezależnie od tego, jak wiele osiągasz? Czy nie podejmujesz nowych wyzwań z obawy przed porażką? Perfekcjoniści stawiają sobie nierealistycznie wysokie wymagania, dążą do doskonałych rezultatów i są bezlitośnie samokrytyczni. Wiążą swoje poczucie wartości z wynikami i osiągnięciami, dlatego z obawy przed porażką, zawstydzeniem czy uznaniem za niekompetentnych unikają angażowania się w nowe rzeczy, odmienne od tego, co znają. Łatwiej przychodzi im zauważanie swoich błędów i niedociągnięć, trudniej zalet i dokonań. Miewają też trudności z dotrzymywaniem terminów, bo chcąc wykonać zadanie jak najlepiej, odkładają je na później bądź w nieskończoność poprawiają i nigdy nie są w pełni zadowoleni. Taka postawa przyczynia się do życia w ciągłym stresie i napięciu, obniżenia nastroju, przepracowania, straty możliwości. Niszczy poczucie własnej wartości i więzi z ludźmi. Jak zatem odnaleźć równowagę? Dzięki tej praktycznej książce odkryjesz źródła swojego perfekcjonizmu i uświadomisz sobie, jak perfekcjonizm przejawia się w twoim życiu oraz jak negatywnie wpływa na twoje zdrowie i relacje. Zrozumiesz, że on nie pozwala ci podejmować ryzyka i ruszyć naprzód. Autorka opisuje zweryfikowane naukowo, skuteczne techniki poznawczo-behawioralne, dzięki którym zmienisz perfekcjonistyczne, często kłopotliwe zachowania i uwolnisz się od ograniczających cię przekonań. Przestaniesz określać swoją wartość na podstawie produktywności i osiągnięć, a w zamian nauczysz się okazywać sobie współczucie, radzić sobie z ostrym samokrytycyzmem, prokrastynacją, poczuciem winy i wstydem, a także przezwyciężać potrzebę kontroli i koncentracji na osiąganiu wyznaczonych celów. Zaakceptujesz swoje niedoskonałości i zaczniesz postrzegać popełniane błędy jako okazje do rozwoju. Rozpoczniesz nowe życie życie bez lęku przed porażką, zażenowaniem, krytyką czy odrzuceniem.

KONTEKSTUALNA TERAPIA SCHEMATÓW. Integracyjne podejście do zaburzeń osobowości, dysregulacji emocjonalnej i funkcjonowania w relacjach

Eckhard Roediger, Bruce A. Stevens, Robert Brockman

Kontekstualna terapia schematów to przełomowa książka integrująca terapię schematów z nurtami trzeciej fali terapii poznawczo-behawioralnych. Do podstawowego modelu Jeffreya E. Younga autorzy włączyli koncepcje i metody interwencji zaczerpnięte z terapii akceptacji i zaangażowania, terapii skoncentrowanej na współczuciu i psychoterapii opartej na analizie funkcjonalnej. Pomagają one klientowi rozpoznać niezdrowe style radzenia sobie i wzorce zachowań oraz zwiększyć elastyczność psychologiczną. W zaktualizowanym modelu rolą terapeuty jest już nie tylko pomaganie w opracowaniu bardziej adaptacyjnej treści schematów, lecz również pogłębianie świadomości trybów, jako podstawowego mechanizmu zmiany. W książce opisano także techniki doświadczeniowe i skoncentrowane na emocjach. Zasady pracy psychoterapeutycznej zostały objaśnione za pomocą opisów przypadków i dialogów z klientem, które szczegółowo ilustrują etap konceptualizacji i stosowanie poszczególnych strategii terapeutycznych. Ta ważna książka zawiera przejrzysty, kompleksowy plan postępowania, który ułatwi terapeucie opracowanie interwencji i pomoże skroić ją na miarę z wykorzystaniem skutecznych technik osadzonych w pełnej troski relacji terapeutycznej.