Przechadzka

Stanisław Jachowicz

Stanisław Jachowicz Bajki i powiastki Przechadzka Był to dzień majowy, wesoły, pogodny, I wietrzyk od wschodu powiewał łagodny, I konik świergotał, ptaszęta śpiewały, Dziewczynki szły łąką, kwiateczki zbierały, I doszły do lasku, usiadły pod cieniem. Cieszył je strumyczek łagodnym mruczeniem, Niewinne kwiateczki spostrzegły na brzegu, Widziały wiewiórkę i jelenia w biegu, Widziały motylków skrzydełka w promyki, I pilne... Stanisław Jachowicz Ur. 17 kwietnia 1796 w Dzikowie (dziś dzielnica Tarnobrzega) Zm. 24 grudnia 1857 w Warszawie Najważniejsze dzieła: Rozmowy mamy z Józią służące za wstęp do wszelkich nauk, a mianowicie do gramatyki, ułożone dla pożytku młodzieży, Pisma różne wierszem Stanisława Jachowicza, Śpiewy dla dzieci, Rady wuja dla siostrzenic: (upominek dla młodych panien), Pomysły do poznania zasad języka polskiego, Ćwiczenia pobożne dla dzieci, rozwijające myśl, Podarek dziatkom polskim: z pozostałych pism ś. p. Stanisława Jachowicza, Upominek z prac Stanisława Jachowicza: bajki, nauczki, opisy, powiastki i różne wierszyki Poeta, bajkopisarz, pedagog, działacz charytatywny. Ukończył szkołę pijarów w Rzeszowie oraz gimnazjum w Stanisławowie. Studiował na wydziale filozoficznym na Uniwersytecie we Lwowie. Na studiach był współzałożycielem i wpływowym członkiem tajnego Towarzystwa Ćwiczącej się Młodzieży w Literaturze Ojczystej, a także inspiratorem i prezesem Towarzystwa Studenckiego Koła Literacko-Naukowego. Po studiach zamieszkał w Warszawie, gdzie objął posadę kancelisty w Prokuratorii Generalnej Królestwa Polskiego. Przystąpił do Związku Wolnych Polaków, po wykryciu którego otrzymał zakaz zajmowania posad rządowych. Wobec tego jego głównym zajęciem była praca pedagogiczna jako nauczyciela języka polskiego w domach i na prywatnych stancjach dla dziewcząt. Debiut literacki Jachowicza miał miejsce w 1818 r. w Pamiętniku lwowskim, gdzie opublikował bajki. Pierwszą książkę wydał w 1824 r. - zbiór bajek i powiastek pt. Bajki i powieści. Przez cztery kolejne lata ukazywały się rozszerzone wydania tego zbioru pod tym samym tytułem; w 1829 r. zbiór zawierał już 113 utworów. Jest autorem kilkuset wierszyków i powiastek dydaktyczno-moralizatorskich. Publikował również w periodykach pod własnym nazwiskiem lub pod pseudonimem Stanisław z Dzikowa. W 1829 r. redagował przez rok Tygodnik dla Dzieci. W W 1830 r. przy współudziale Ignacego Chrzanowskiego zaczął wydawać pierwsze w Europie codzienne pismo dla dzieci - Dziennik dla Dzieci. Publikowane przez niego gazety i książki miały wychowywać, ale też uczyć czytania, liczenia i historii. Zajmował się również opieką społeczną nad dziećmi. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przechadzka przed świtem

Gustaw Ehrenberg

Gustaw Ehrenberg Dźwięki minionych lat Przechadzka przed świtem Przyrodo! tyś kobiéta z wejrzeniem dziewiczém, Tchnie pierś twoja niewinna boską wonią kwiatów, Zorza cię przywitała ciekawém obliczem, A tyś się zapłoniła rumieńcem szkarłatów! Łza błysnęła ci w oku, a pieniem słowiczém Tyś modlitwę posłała do Pana wszech światów! Nie płacz śliczna dziewico, ach! nie trwóż się niczém, ... Gustaw Ehrenberg Ur. 14 lutego 1818 w Warszawie Zm. 28 września 1895 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Dźwięki minionych lat (1848), Szubienica Zawiszy, Gdy naród do boju Polski poeta, tłumacz Dantego i Shakespearea. W 1833 r. przyjechał z Warszawy do Krakowa, gdzie wstąpił do tajnego Stowarzyszenia Akademickiego. W 1836 r. dołączył do podziemnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego. Pisał propagandowe pieśni, prowadził działalność wśród ludu, walcząc o prawa dla chłopów, prowadził tajne odczyty w Warszawie. W 1837 r. został aresztowany i oskarżony o agitację patriotyczną i radykalno-społeczną oraz o podjudzanie ludu przeciwko władzy. Został skazany na konfiskatę majątku i wywieziony do ciężkich robót na Syberię. Tam dalej dużo czytał oraz pisał wiersze. W 1858 r. wrócił do Warszawy, gdzie pracował w Bibliotece Zamojskich. W 1870 r. przeprowadził się do Krakowa. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przechadzka wieczorna

Gustaw Ehrenberg

Gustaw Ehrenberg Dźwięki minionych lat Przechadzka wieczorna Natura, jak kobiéta ładna i światowa, Co się w dzień napieściła pieszczonemi słowy, Zalotnie słania ciało powabne; jéj głowa Téż się słania, bo ziemskie jéj ciężą okowy; Rzuciła dzienne gwary i kłamane słowa, Z boską pogodą lica śni sen nieświatowy; Złote oko, choć w splotach warkoczy się chowa, Strzela iskrami ż... Gustaw Ehrenberg Ur. 14 lutego 1818 w Warszawie Zm. 28 września 1895 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Dźwięki minionych lat (1848), Szubienica Zawiszy, Gdy naród do boju Polski poeta, tłumacz Dantego i Shakespearea. W 1833 r. przyjechał z Warszawy do Krakowa, gdzie wstąpił do tajnego Stowarzyszenia Akademickiego. W 1836 r. dołączył do podziemnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego. Pisał propagandowe pieśni, prowadził działalność wśród ludu, walcząc o prawa dla chłopów, prowadził tajne odczyty w Warszawie. W 1837 r. został aresztowany i oskarżony o agitację patriotyczną i radykalno-społeczną oraz o podjudzanie ludu przeciwko władzy. Został skazany na konfiskatę majątku i wywieziony do ciężkich robót na Syberię. Tam dalej dużo czytał oraz pisał wiersze. W 1858 r. wrócił do Warszawy, gdzie pracował w Bibliotece Zamojskich. W 1870 r. przeprowadził się do Krakowa. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przechodząc przez próg, zagwiżdżę

Wiktoria Bieżuńska

Bohaterka tej książki nie należy do siebie. Nie ma imienia, prawa do własnego ciała, jej zdanie się nie liczy. Mała dziewczynka zepchnięta na margines spraw dorosłych bywa wciągana w środek rodzinnego dramatu jako narzędzie szantażu czy rekwizyt w teatrze pozorów. Mimo to bohaterka-narratorka opowiada. Odzyskuje podmiotowość dzięki językowi i wyobraźni, które dają napęd doświadczeniu – głównie cierpienia i bólu, ale też przyjemności i zdumienia światem. I nagle wyrósł wokół mnie świat upiornie zmysłowy, pachnący przetrawionymi piwem, smakujący zależałym ptasim mleczkiem, gryzący jak wełniany sweter, którego jednak nie chciałam zdjąć. Kiedy dotarłam do ostatniej strony, och, jak żałowałam.Dla mnie odkrycie na miarę Marieke Lucas Rijneveld. Aleksandra Zbroja

Przechodzień

Bolesław Leśmian

Bolesław Leśmian Napój cienisty Przechodzień Zgony liliowe w pustce nad drogą, I nic i bezbrzeż traw! Do traw bezbrzeży i do nikogo Wołałem: Zbaw mnie, zbaw! A szedł przechodzień Nie wiem, dlaczego Dłonią mi podał znak. Może pomyślał, że to do niego, Do niego wołam tak! A była cisza, jakby świat minął, Trwał jeszcze słońca brzeg, A on na ciszę oczami skinął, Zrozumiał coś i rzekł: Nie mam ni ... Bolesław Leśmian Ur. 22 stycznia 1878 r. w Warszawie Zm. 7 listopada 1937 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: zbiory wierszy: Sad rozstajny (1912), Łąka (1920), Napój cienisty (1936), Dziejba leśna (1938); zbiory baśni prozą: Klechdy sezamowe (1913), Przygody Sindbada Żeglarza (1913) i Klechdy polskie Wybitny polski poeta, eseista, prozaik i tłumacz tworzący w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Pochodził ze spolszczonej inteligenckiej rodziny Lesmanów. Spokrewniony z A. Langem i J. Brzechwą. Ukończył studia prawnicze w Kijowie. Współtworzył Chimerę i Teatr Artystyczny w Warszawie. Jego poezję cechował symbolizm, sensualizm, mistycyzm, spirytyzm, zainteresowanie paranormalnością, postulowanie powrotu do natury (poeta jako człowiek pierwotny), poszukiwanie miejsca Boga w świecie, ale i egzystencjalne spory ze stwórcą. Nawiązywał do ludowości (tworząc neologizmy oraz własne mity i postaci), stylistycznie do baroku i romantyzmu, ideowo do filozofii Nietzschego i Bergsona. Mistrz wiersza sylabotonicznego. W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. autor: Alicja Szulkowska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przechwyceni

Sławomir M. Kozak

PRZECHWYCENI, to książka o przechwyconych i zablokowanych 11 września 2001 roku, w ramach celowych działań realizatorów amerykańskiej tragedii, żywotnych dla obronności kraju, informacjach. O przechwyconych i celowo zmienionych poleceniach dla załóg myśliwców … przechwytujących! O ogromnym, przerażającym kłamstwie 9/11.  Ale jest to też rzecz o przechwyconych dowodach na zaprzaństwo komisji śledczej, administracji rządowej oraz całego aparatu państwowego, którego podstawowym zadaniem była ochrona kraju i obywateli. O przechwyconych przez dociekliwych ludzi depeszach lotniczych, ukazujących z nieubłaganą precyzją, prawdę 9/11.  Jest więc to książka o zwycięstwie prawdy nad kłamstwem. O tym, że wykorzystywane przez zamachowców najnowsze zdobycze techniki, z czasem obracają się przeciw nim samym. O tym, że fałszowanie danych radarowych, zapisów czarnych skrzynek i nagrań z kokpitów, w efekcie końcowym, w zderzeniu z determinacją ludzi szukających wyjaśnień i ich techniczną wiedzą, nie zdają się na nic. Z tego powodu, jest to więc książka o nadziei. "Autor ‘Przechwyconych’ (…) nie snuje żadnych „spiskowych teorii” – konsekwentnie skupia się na potwierdzonych źródłowo informacjach. Nie jest jego winą, że układają się one w czytelny wzorzec spiskowej... praktyki.  I jeszcze jedno: ustalenia Sławomira M. Kozaka, choć poczynione na materiale odległym w czasie i przestrzeni, mają niewątpliwe istotne znaczenie dla interpretacji sprawy kluczowej dziś dla kwestii polskiej: kłamstwa smoleńskiego. Bo też analogie do zamachu 10 kwietnia 2010 roku, a także praktyczne wnioski z tych analogii płynące, są w „Przechwyconych” tyleż czytelne, ile potencjalnie rewelacyjne."  Grzegorz Braun, scenarzysta i reżyser

Przechytrzyć historię. Niezwykłe przygody człowieka, który ocalił milion książek w jidysz

Aaron Lansky

Wspaniała opowieść, pełna ekscytujących przygód i postaci równie niezapomnianych, jak bohaterowie Singera. New York Post Jako dwudziestoczteroletni student Aaron Lansky postanowił podjąć próbę ocalenia porzuconych książek w jidysz, zanim będzie za późno. Dzisiaj, ponad milion książek później, może się on pochwalić nadzwyczajnym osiągnięciem, które nazwano największą kulturalną akcją ratowniczą w żydowskiej historii. W książce Przechytrzyć historię Lansky opowiada o swoich przygodach i dzieli się z czytelnikiem wzruszającymi, a często rozśmieszającymi do łez historiami, które usłyszał, kiedy przemierzał Amerykę, podążając tropem książek. Przedstawia nam oszałamiającą plejadę pisarzy i pokazuje, że kultura, która niemal całkowicie przepadła, może być mostem pomiędzy minionym światem a przyszłością; świadczy też o tym, że słowo pisane może zjednoczyć wszystkich, którzy wierzą w moc wielkiej literatury. Najlepsza książka według Library Journal Massachusetts Book Award w dziedzinie literatury faktu ALA Notable Book Nagroda American Library Association Niesamowita Inspirująca Ważna Library Journal Coś, co zaczęło się jako opowieść o donkiszotowskiej wyprawie, okazało się później romansem łotrzykowskim, powieścią detektywistyczną, ważną lekcją historii i wzruszającym przywołaniem minionego świata. The Boston Globe Raz na jakiś czas pojawia się książka niosąca niemal uniwersalny przekaz. Przechytrzyć historię jest taką właśnie książką. The Sunday Oregonian Aaron Lansky jest założycielem i prezesem Yiddish Book Center (yiddishbookcenter.org) w Amherst w stanie Massachusetts. Otrzymał Nagrodę MacArthur Fellowship (nazywaną grantem dla geniuszy) za nadzwyczajny wkład w odrodzenie literatury żydowskiej w Stanach Zjednoczonych. Wraz z rodziną mieszka w zachodniej części stanu Massachusetts.

Przechytrzyć social media

Evan Bailyn

Lektura obowiązkowa dla pasjonatów serwisów społecznościowych! Media społecznościowe, z Facebookiem na czele, generują ogromną większość ruchu w Internecie. Dokonywane przez nas wybory internetowe mogą okazać się niezwykle ważne, służą bowiem do zdobywania informacji na temat naszych zainteresowań, osiągnięć, celów i kontaktów. Z tego właśnie źródła wyłania się cyfrowy obraz każdego użytkownika sieci. Gdy na ten obraz nałożymy informacje na temat haseł wrzucanych do najpopularniejszej wyszukiwarki internetowej, obraz nabiera kolorów, staje się niezwykle wyraźny. Zacząłeś już zastanawiać się nad tym, jak wykorzystać te dane? Nie jesteś sam. Nad tymi samymi zagadnieniami głowią się dzisiaj wszyscy. Dzięki tej książce będziesz o krok przed innymi. W trakcie lektury poznasz historię pojedynku między potentatami rynku – Google i Facebookiem - oraz zdobędziesz kluczowe informacje na temat poprawienia swojej pozycji w wynikach wyszukiwania lokalnego. Kolejne rozdziały pozwolą Ci zdobyć wiedzę o czerpaniu zysków z mediów społecznościowych - perfekcyjne opanowanie tych kanałów sprzedaży zdecydowanie zwiększy Twoje szanse na sukces. Książka ta pełna jest opisów przypadków dotyczących największych klientów Bailyna, a ponadto oferuje kompleksowe prognozy, uważne analizy i - co najważniejsze - praktyczne porady. Przeczytaj ją, przygotuj się na przyszłość i zacznij zbierać nagrody! Zdobądź wiedzę na temat: reklam społecznościowych, wyszukiwania w czasie rzeczywistym, czerpania zysków z mediów społecznościowych, możliwości portalu YouTube. Sprawdź, jak odnieść sukces w mediach społecznościowych!

Przecież ich nie zostawię. O żydowskich opiekunkach w czasie wojny

Magdalena Kicińska, Monika Sznajderman

Autorki: Beata Chomątowska, Sylwia Chutnik, Patrycja Dołowy, Magdalena Kicińska, Karolina Przewrocka-Aderet, Karolina Sulej, Monika Sznajderman, Agnieszka Witkowska-Krych. Z posłowiem Hanny Krall To był pomysł z gatunku tych oczywistych, tych, które pewnego dnia przychodzą do głowy i budzą zdziwienie: Dlaczego nie wcześniej? Dlaczego dopiero teraz pomyślałyśmy o tym, by przywołać pamięć o żydowskich kobietach, które w czasie wojny poświęciły się opiece nad osieroconymi lub chorymi dziećmi i tak często, nie próbując się ratować, były z nimi aż do końca? Oddajemy w Państwa ręce książkę, w której osiem autorek napisało o kilkunastu z nich. Wśród bohaterek są kobiety lepiej i słabiej znane, są też takie, o których nie wiemy niemal niczego, znamy tylko imię, skrawek życia. Wybór, jakiego dokonały redaktorki, nie wyczerpuje oczywiście tematu. Chciałybyśmy, by nasza książka była tylko strażą przednią i by w ślad za nią powstały dalsze, poświęcone jeszcze innym spośród tych, o których nie wolno nam zapomnieć. Fragment wstępu To nieprawda, że zło jest banalne. Zło jest kunsztowne i wyszukane. Pyszni się, kryguje. Dba o pointy. Zło mówi: Wstań, kolego, dosyć się już nażyłeś. Teatralnym gestem trąca pejczem człowieka leżącego na ziemi. Wstań, kolego, mówi w jidysz. Albo mówi: Nie mogę, i opuszcza karabin. Ich kann nicht, powtarza, a potem podnosi karabin i strzela do kobiety, którą kocha. To dobro jest banalne. Niepozorne, niepokaźne. Czasem nazwiska pozbawione, czasem imienia. Hanna Krall

Przecież świat nie jest taki

Wiktor Okrój

‘’Przecież świat nie jest taki” to tomik/śpiewnik, który zawiera teksty i piosenki.   Autor próbuje się zmierzyć ze swoimi ograniczeniami fizycznej niepełnosprawności.Tym razem prezentuje utwory liczne, które są zapisem zdarzeń, ale nie tylko.     Chciałbym przedstawić Państwu książkę o wydarzeniach w moim życiu. Czuję, że ten zbiór moich przemyśleń i obserwacji powstał w odpowiednim momencie mojej drogi. Wszystkie utwory są dla mnie ważne.   Zapraszam, Wiktor

Przecież zaraz wrócę

Magdalena Lilla

Szukasz książki, która przyciągnie niczym magnes, pozwoli się wzruszyć, szczerze zaśmiać czy otrzeć po kryjomu łzę? Czasami wartościowych opowieści nie trzeba szukać daleko. Można je odnaleźć w codziennych radościach, wyzwaniach i troskach. Trzeba tylko otworzyć na nie szeroko oczy, uszy i serce. A w tym może pomóc dobra literatura. Poznaj z nami świat Julii - niezwykłej kobiety, która poszukuje sposobów na to, by poradzić sobie w niby zwyczajnym życiu. Czytając powieść Magdaleny Lilla, odnosi się wrażenie, jakby słuchało się melodii utkanej ze słów, której każdy dźwięk porusza najbardziej wrażliwe nuty serca czytelnika. W "Przecież zaraz wrócę" wątek sensacyjny splata się ze wzruszającą historią o miłości, głębokiej przyjaźni i relacjach międzyludzkich. Autorka porusza również temat szeroko rozumianej straty, nie tylko pod kątem utraty osoby bliskiej, ale również utraty pewności siebie i własnej wartości, w kontekście hejtu rówieśniczego, z jakim musi zmierzyć się córka głównej bohaterki. To książka dla tych, którzy wciąż chcą odkryć, co decyduje o szczęściu w życiu, na czym polega sens istnienia i jak radzić sobie nawet wtedy, gdy przeciwności tworzą przeszkody niemal nie do pokonania. Zobacz świat oczami Julii i odkryj całą gamę kolorów życia również dla siebie! ----------------- "PRZECIEŻ ZARAZ WRÓCĘ" to fascynująca podróż przez historię głównej bohaterki, która pomimo wielu trudnych doświadczeń, dzięki otaczającej ją miłości i przyjaźni, pokazuje ogromną siłę i niezłomność charakteru. Przechodząc przez kolejne rozdziały życia Julii, naturalnie utożsamiamy się z bohaterką, nabierając poczucia, że drzemiąca w każdym z nas siła pozwala radzić sobie z nieprzewidywalną zmiennością losu. Poruszająca opowieść nie tylko celebruje przyjaźń i miłość, ale także rzuca światło na społecznie ważny temat dawstwa szpiku oraz działalność Fundacji DKMS. Historia przyjaciółki głównej bohaterki uświadamia czytelnikom istotę idei dawstwa szpiku, pokazując, że po doświadczeniu ciężkiej choroby można wrócić do normalności i być źródłem nadziei dla innych. Justyna Rogowiec, Fundacja DKMS -------------------- Opinie czytelników: Książkę przeczytałam z zapartym tchem! Wartka akcja, niespodziewane wydarzenia, odpowiednia dawka humoru i refleksji oraz garść ciekawych i ważnych informacji, podanych w przystępny sposób, pięknie wplecionych w treść sprawiły, że nie mogłam się oderwać od lektury. Główna bohaterka to z pewnością postać nietuzinkowa i z chęcią przeczytam o jej dalszych losach. Ta pozycja czytelnicza skłania również do przyjrzenia się swoim relacjom z najbliższymi oraz zadbania o swoje zdrowie, bo zapominamy jak ono smakuje dopóki się nie zepsuje... Dziękuję! Czekam na ciąg dalszy! Bogusia Książka zdecydowanie godna polecenia. Interesujące wątki, przedstawione w bardzo ciekawym świetle z wyjątkową dbałością o detale, trafiają w najwrażliwsze miejsca czytelnika. Refleksja nad wartościami, priorytetami, tym, co jest ważne w obliczu tragedii, nad kruchością życia, relacji z bliskimi, ubrana i osadzona w prawdziwym życiu bohaterów sprawia, że lektura dostarcza dużej dawki przyjemności. Niesamowite zakończenie zaś, pozostawiające czytelnika w niedosycie sprawia, że oczekuje się kontynuacji losów bohaterów w kolejnym tomie. Marcin P Tyle wspomnień się uruchomiło u mnie podczas czytania tej ciepłej, jakże mądrej i tak wiele uświadamiającej książki... Poruszonych zostało w niej wiele ważnych wątków i treści dających do myślenia i stymulujących do działania... Tak wiele wyczytałam między wierszami... Polecam z całego serca. Hanna K

Przeciw antysemityzmowi 1936-2009 (tom 1-3)

Adam Michnik

Antologia ta jest pierwszą tego rodzaju publikacją na naszym rynku wydawniczym – przed wojną ukazało się kilka broszurek mieszczących wybrane artykuły z prasy owego czasu (głównie socjalistycznej); po wojnie wydano tylko jedną taką broszurę („Martwa fala” z 1947 r.) oraz antologię tekstów prasy konspiracyjnej omawiających powstanie w getcie warszawskim („Wojna żydowsko-niemiecka” pod red. Pawła Szapiro, Londyn 1992). W tej sytuacji nie sądzę, by konieczne były szczegółowe wyjaśnienia, dlaczego tego rodzaju antologia jest dziś niezmiernie potrzebna.   Teksty pomieszczone w antologii można podzielić, z grubsza biorąc, na cztery grupy:   a/ wystąpienia publicystyczne będące reakcją na postawy i wystąpienia antysemickie – chodzi zwłaszcza o publicystykę przeciwstawiającą się ekscesom ugrupowań faszyzujących w ostatnich latach II Rzeczypospolitej (pogromy, kampania numerus clausus), o reakcję intelektualistów polskich na falę antysemityzmu z lat 1945-1947 (której symbolem stał się pogrom kielecki), a także o wypowiedzi piętnujące oficjalną propagandę antyżydowską i antyizraelską z lat 1956-1957 i 1967-1968; b/ teksty opisujące zachowania Polaków wobec rozgrywającego się na ich oczach Holocaustu – chodzi zarówno o wypowiedzi o charakterze perswazyjnym (artykuły drukowane w prasie podziemnej z lat 1941-1944, zapewniające o powszechnej solidarności naszego narodu z mordowanymi Żydami, w istocie miały na celu ugruntowanie takich właśnie postaw wśród Polaków), jak też o analizy historyczne (ujawniające skalę obojętności wobec Zagłady i rozmiary patologii – szmalcownictwa, donosów itp.); c/ analizy mające na celu opisanie natury postaw antysemickich w społeczeństwie polskim – zwłaszcza po roku 1989, kiedy to po raz pierwszy podjęto szczegółowe badania (socjologiczne, prasoznawcze itp.) nad specyfiką i zasięgiem obsesji antyżydowskich; d/ analizy historyczne zmierzające do opisania procesu kształtowania się stereotypów antyżydowskich, podejmujące też analizę źródeł (religijnych, kulturowych, ekonomicznych itp.) i postaw ideologicznych (nacjonalizm, rasizm) sprzyjających narastaniu antysemityzmu. Teksty ułożone są w zasadzie w porządku chronologicznym, z nielicznymi odstępstwami – i tak fragmenty książki Jana Grabowskiego „Ja tego Żyda znam!”, wydanej w 2004 r., a będącej pierwszą i jak na razie jedyną monografią zjawiska szmalcownictwa, z oczywistego względu pomieszczono w części dotyczącej lat 1939-45, z podobnego powodu artykuł Leopolda Ungera „Widziane z Polski, widziane z Brukseli” z 2001 r. pomieszczono w części dotyczącej kampanii antysemickiej z lat 1967-68. W porządku chronologicznym umieszczono natomiast zarówno artykuł Jana Błońskiego „Biedni Polacy patrzą na getto”, głosy w dyskusji, jaką wywołał film Claude'a Lanzmanna czy też blok wypowiedzi poświęconych „ponownemu odkryciu” zbrodni w Jedwabnem. Wspomniane teksty, choć dotyczyły epizodów odległych w czasie, miały olbrzymie znaczenie dla aktualne toczącej się dyskusji nad kwestią polskiego antysemityzmu – dość wspomnieć, że sprawa Jedwabnego po raz pierwszy uświadomiła Polakom w tak dramatyczny sposób kwestię winy naszego narodu wobec Żydów, o czym świadczy choćby fakt, że skłoniła do zabrania głosu najwyższe autorytety w państwie (prymas, prezydent). W tym sensie Jedwabne było tematem zdecydowanie bardziej bieżącym niż historycznym. Adam Michnik

Przeciw diabłom i infamisom. Przypadki starościca Wolskiego

Józef Hen

Najpierw potyka się z infamisem. Potem z okrutnym Diabłem Stadnickim ma sprawę. Uśmierza zabijaków, łowi opryszków, karze morderców, zmaga się z bezprawiem, nadużyciami, występuje przeciw krzywdzie. Zwycięża i ponosi klęski, pada na duchu, nieraz przywiedziony jest do rozpaczy. Czasem odgrywa rolę pierwszorzędną, czasem pojawia się tylko na chwilę, by potem znowu ukryć się w cieniu. Oto mój bohater: Piotr Wolski, starościc… Józef Hen Czy XVII-wieczna Rzeczpospolita była sprawiedliwa? Czy szlachta na swoich włościach mogła czynić, co jej się podoba? Jak działało prawo za Zygmunta III Wazy, kto bronił słabszych? Piękne, pełne wyobraźni opowiadania awanturnicze – wzięte z prawdziwych historii spisanych w ówczesnych aktach sądowych – o jurydycznym starościcu Wolskim, które oprócz jego przygód i zmagania się ze złem dają nam całkiem poważny ogląd życia społecznego i prawnego wieku XVII.

Przeciw interpretacji i inne eseje. Wydanie III

Susan Sontag

Zbiór głośnych esejów amerykańskiej intelektualistki. Opublikowany w 1966 roku, szybko stał się pozycją klasyczną i wywarł wielki wpływ na myślenie o współczesnej sztuce i kulturze. Sontag w oryginalny, a niekiedy i prowokacyjny jak na tamte czasy sposób pisze m.in. o twórczości Sartre'a, Ionesco i Levi-Strausse'a, analizuje filmy Godarda i Bressona, podejmuje temat wyobrażenia katastrofy w filmach science fiction czy też zagadnienia współczesnej myśli religijnej. W tomie znalazły się najbardziej znane teksty Sontag - esej tytułowy oraz Zapiski o kampie, dowodzące jej niezwykłej wrażliwości na nowe zjawiska w kulturze. Jak zaznacza we wstępie sama autorka, wartością tych tekstów jest nie tyle krytyka poszczególnych dzieł, co istotność poruszanych problemów. Sontag pisze przenikliwie i z żarem, dając dowód na to, że - cytując zakończenie tytułowego eseju - "nie potrzebujemy hermeneutyki, ale erotyki sztuki".

Przeciw PRL. Szkice z dziejów opozycji demokratycznej

Jan Olaszek

Druga książka młodego, niezależnego naukowca z IPN, nagradzanego badacza i popularyzatora dziejów opozycji demokratycznej w PRL. Tym razem dr Jan Olaszek przygotował zbiór popularnonaukowych artykułów o nietuzinkowych bohaterach podziemia, których później historia postanowiła odstawić na boczny tor oraz o zapomnianych epizodach walki o wolną Polskę, niekiedy bardzo kontrowersyjnych. O książce: prof. Antoni Dudek - W mediach często słyszymy o jakiejś postaci: legendarny opozycjonista z czasów PRL. Jednak wśród nas jest coraz więcej ludzi, którzy nie mają właściwie pojęcia, co ten zwrot oznacza. Jeśli do nich należysz, to koniecznie powinieneś przeczytać tę książkę. Jeśli zaś uważasz, że masz już o opozycji z lat PRL wystarczającą wiedzę, to też powinieneś to zrobić. Jan Olaszek szybko wyprowadzi Cię z błędu. prof. Jerzy Eisler - Należę do osób, które uważają, że głębokie podziały polityczne we współczesnej Polsce w znacznym stopniu mają swoje źródło nie tylko w historii III Rzeczpospolitej, ale również, a może nawet przede wszystkim, w dziejach PRL w jej schyłkowym okresie. Mam tutaj na myśli zarysowujące się coraz wyraźniej w drugiej połowie lat 70. oraz w latach 80. różnice i podziały wśród aktywnych uczestników antykomunistycznej opozycji. Myślę nie tylko o bodaj najłatwiej dostrzegalnych, choć zarazem najusilniej skrywanych przez samych zainteresowanych, sporach personalnych, ale także o tych ideologicznych, politycznych, a nawet strategicznych. O wszystkim tym myślałem, czytając z przyjemnością i zainteresowaniem najnowszą książkę dr. Jana Olaszka.

Przeciw rozpaczy. O tragicznej wizji świata i sposobach jej przezwyciężania

Wojciech Załuski

 Uważna refleksja nad kondycją człowieka doprowadziła wielu myślicieli do wniosku, że jej najbardziej charakterystycznym rysem jest tragiczność. Poczucie tragiczności egzystencji było szczególnie intensywne wśród starożytnych Greków epoki przedklasycznej, którzy dali mu ponadczasowy wyraz w poematach Homeryckich, zwłaszcza w Iliadzie. Czy jednak przekonanie o tragiczności życia jest uzasadnione? Czy rzeczywiście istnieją przekonywujące racje za tak gorzką oceną ludzkiej egzystencji? Książka nie próbuje dostarczyć jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie; jest ono osobiste, by nie powiedzieć intymne – z rodzaju tych, z którymi każdy musi zmierzyć się samodzielnie i uzyskaną odpowiedź zachować dyskretnie dla siebie, nie próbując do niej przekonywać innych. Może jednak do pewnego stopnia pomóc w systematycznej refleksji nad tym zagadnieniem.