Zrównoważona turystyka. Strategiczny wybór projektów ICT

Beata Gontar, Zbigniew Gontar

Nowa wizja rozwoju Polski zawarta w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, zakłada budowanie wizerunku naszego kraju jako atrakcyjnej, bezpiecznej i otwartej destynacji turystycznej. Obejmuje ona m.in. rozwój tzw. przemysłu czasu wolnego, w tym sektora gospodarki turystycznej, a także koncentrację potencjału finansowego lokalnego biznesu na jednym, dużym i kompleksowym produkcie turystycznym. Przewiduje się uruchomienie zintegrowanego produktu turystycznego, umożliwiającego efektywne prowadzenie działań promocyjnych, co będzie stymulować ruch turystyczny i przyczyni się do wzrostu gospodarczego. W niniejszej książce autorzy proponują budowę zintegrowanego produktu turystycznego wokół idei miejskiej zrównoważonej turystyki oraz oferują narzędzia ewaluacyjne umożliwiające ocenę współpracy miasta z wyższymi uczelniami i korporacjami ICT we wdrażaniu pilotażowych rozwiązań. Na potrzeby publikacji stworzono listę potencjalnych pilotażowych projektów ICT wspierających strategię miejskiej zrównoważonej turystyki, m.in. budowy smart society w ramach projektów rewitalizacyjnych realizowanych na podobnej zasadzie, jak w korporacji Panasonic w Tokio czy Berlinie. Zaproponowano metodę oceny i hierarchizacji projektów ICT wspierających rozwój miejskiej zrównoważonej turystyki, pozwalającą oszacować wartość współpracy miasta z interesariuszami przy realizacji wspólnych projektów innowacyjnych.

Zrównoważone Zarządzanie Zasobami Ludzkimi - wybrane zagadnienia

Katarzyna Piwowar-Sulej, Dominika Bąk-Grabowska, Katarzyna Grzesik, Czesław Zając

Celem opracowania jest systematyzacja wybranych zagadnień tworzących głównie społeczny wymiar koncepcji ZZZL rozpatrywanych w kontekście pochodzenia analizowanej koncepcji oraz roli i architektury systemu HRM. Ponieważ problematyka ZZZL jest obszerna i wielowątkowa, w monografii skoncentrowano się na prezentacji najważniejszych kwestii. Ze względu na to, że jednym z głównych filarów ZZL jest rozwój personelu, autorzy omawiają w książce zagadnienia kształtowania tzw. kompetencji przyszłości oraz zrównoważonego przywództwa. Poruszają także rzadko eksplorowany w kontekście ZZL temat dotyczący kreowania form zatrudnienia. Aby osiągnąć przyjęty cel, dokonują analizy zagranicznej i krajowej literatury przedmiotu, a także posługują się wynikami badań wtórnych.

Zrównoważony kod. Dobre praktyki i heurystyki dla inżynierów oprogramowania

Mark Seemann

Wielu zdolnych programistów uczestniczy w nieefektywnych, źle prowadzonych projektach. Inni muszą utrzymywać kod, który właściwie nigdy nie powinien ujrzeć światła dziennego. Źródeł tego rodzaju trudności jest wiele: programowanie samo w sobie jest niełatwym zagadnieniem, a tworzenie funkcjonalnych aplikacji najczęściej wymaga współdziałania wielu osób. Sprawia to, że kod budujący aplikację szybko zwiększa swoją złożoność, staje się niezrozumiały i bardzo trudny w utrzymaniu. Na szczęście te problemy zostały dostrzeżone i obecnie mamy wiele sposobów ich rozwiązywania. Ta książka jest przeznaczona dla doświadczonych programistów, którzy chcą zdobyć lub pogłębić wiedzę o metodologiach i dobrych praktykach tworzenia złożonego oprogramowania. Stanowi interesująco napisany zbiór heurystyk i technik ułożonych w kolejności stosowania podczas rozwijania projektu programistycznego. Omówiono tu między innymi listy kontrolne, TDD, rozdzielenie poleceń i zapytań, Git, złożoność cyklomatyczną, przezroczystość referencyjną, wycinki pionowe, refaktoryzację zastanego kodu czy programowanie typu outside-in. Pokazano również, jak utrzymać właściwe tempo pracy podczas dodawania funkcjonalności, jak rozwiązywać problemy optymalizacji, enkapsulacji, a także projektowania API i testów jednostkowych. Poszczególne zagadnienia zostały zilustrowane kodem przykładowego projektu napisanego w C#, zrozumiałego dla każdego, kto zna dowolny język zorientowany obiektowo. Dzięki książce zrozumiesz, jak: wybierać sprawdzone procesy tworzyć listy kontrolne ułatwiające polepszenie wyników unikać "paraliżu analitycznego" przeciwdziałać degradacji kodu i niepotrzebnej złożoności stosować lepsze techniki modyfikacji kodu i rozwiązywania problemów skuteczniej godzić wymogi wydajności i bezpieczeństwa Celem nie jest pisanie kodu. Celem jest funkcjonalne oprogramowanie!

Zrównoważony rozwój - naturalny wybór

Małgorzata Burchard-Dziubińska, Dominik Drzazga, Agnieszka Rzeńca

Koncepcja zrównoważonego rozwoju wydaje się najlepszym osiągalnym sposobem urządzenia współczesnego świata, dającym szansę trwałego i sprawiedliwego rozwoju ludzkiej społeczności zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej. Jest podejściem holistycznym, integrującym materialne i niematerialne elementy ludzkiego życia i gospodarowania. Choć, jak zaznaczono w tytule książki, zrównoważony rozwój powinien być naturalnym wyborem każdego z nas, autorzy mają świadomość, że złożoność współczesnego świata wymaga podjęcia wysiłku poznawczego, aby lepiej rozumieć aspekty społeczne, przyrodnicze i ekonomiczne, które determinują rozwój oraz służące mu procesy decyzyjne. Książka adresowana jest do szerokiego kręgu czytelników reprezentujących zwłaszcza środowisko akademickie i różne szczeble władzy. Może być także wykorzystywana jako literatura pomocna w zdobywaniu wiedzy o tym, jak podejmować działania w sferze planowania przestrzennego i rozwoju społeczno-gospodarczego zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Jest to tym istotniejsze, że pojęcie zrównoważonego rozwoju stało się niemal wszechobecne w ustawodawstwie Unii Europejskiej, skąd przenika do prawa krajowego i praktyki gospodarczej. Prawidłowe rozumienie kategorii zrównoważonego rozwoju jest zatem kluczowe także z uwagi na jego pragmatyczne znaczenie. Wątkiem przewodnim pracy są zagadnienia związane z wykorzystywaniem i ochroną środowiska przyrodniczego.  

Zrównoważony rozwój gospodarczy jednostek samorządu terytorialnego

Eugeniusz Sobczak

W większości artykułów prezentowanych w niniejszym opracowaniu rozwój zrównoważony jest rozumiany w wielu znaczeniach, a między innymi jako rozwój owocujący poprawą spójności regionalnej i harmonijności rozwoju. 

Zrównoważony rozwój jednostek samorządu terytorialnego oraz przyczyny spowolnienia realizacji celów strategicznych

Eugeniusz Sobczak

Autorzy rozdziałów: 1. Agnieszka Tomczak, Wydział Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej 2. Alfreda Kamińska, Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie 3. Eugeniusz Sobczak, Michał Staniszewski, Wydział Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej 4. Elżbieta Kotowska, Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie 5. Waldemar Kunz, Akademia Pomorska w Słupsku   Monografia jest jedenastą kolejną publikacją na temat zrównoważonego społeczno-gospodarczego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego wydawaną przez Oficynę Wydawniczą Politechniki Warszawskiej. Świadczy to o kształtującym się ośrodku badawczym integrującym wiele zespołów badawczych.

Zrównoważony rozwój lokalny. Podstawy teoretyczne i działania praktyczne

Alicja Sekuła, Andrzej Miszczuk, Julia Wojciechowska-Solis, Joanna Nucińska

W monografii omówiono jedną z koncepcji rozwoju lokalnego, jaką jest rozwój zrównoważony. Przedstawiono teoretyczne podstawy tego rozwoju na poziomie lokalnym oraz ukazano jego przejawy i działania praktyczne w sferach gospodarczej, społecznej i ekologicznej, ze szczególnym uwzględnieniem turystyki i oświaty jako wewnętrznych czynników rozwojowych. Ponadto w kontekście rozwoju zrównoważonego poruszono zagadnienia Agendy 2030, Europejskiego Zielonego Ładu, inicjatywy LEADER, turystyki wiejskiej oraz partnerstw terytorialnych.

Zrównoważony rozwój miast. Polityka i finanse

Beata Guziejewska

Publikacja poświęcona jest finansom jednostek samorządu terytorialnego, w szczególności miast, w dwóch kontekstach: krajowej polityki miejskiej oraz zrównoważonego rozwoju. Na tym tle omawiane są zagadnienia finansowania rozwoju miast, inwestycji, zadłużenia, rewitalizacji oraz zadań, takich jak polityka mieszkaniowa czy ochrona zdrowia. Opisano w niej wiele wątków podjętej problematyki, co podkreślane jest również w dokumentach strategicznych, takich jak Krajowa Polityka Miejska (polityki rozwoju lokalnego i regionalnego, źródła finansowania zrównoważonego rozwoju miast, rozwój Łodzi i jego uwarunkowania finansowe oraz społeczne aspekty finansowania miast). Duże znaczenie miast i problematyki miejskiej ujęto w perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2014–2020. Miasta będą mogły ubiegać się o fundusze unijne z programów krajowych i regionalnych, a także ze specjalnie dla nich przygotowanego nowego instrumentu – Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. Przewidywane kierunki działań miast to m.in.: wzmacnianie konkurencyjności firm, walka z ubóstwem i dyskryminacją, włączenie społeczne, przechodzenie na gospodarkę niskoemisyjną, wzmacnianie jakości zatrudnienia i transport zrównoważony. Na szeroko rozumiane programy rewitalizacji miast planowane są zarówno miliardowe środki krajowe, jak i europejskie. Zawarte w książce zagadnienia były omawiane na konferencji naukowej zorganizowanej w kwietniu 2015 r. przez Katedrę Finansów Publicznych Uniwersytetu Łódzkiego. 

Zrównoważony rozwój personelu poprzez szkolenia

Katarzyna Piwowar-Sulej

Nie da się wdrożyć w organizacji założeń zrównoważonego rozwoju bez kompetentnych pracowników, dlatego kluczowym działaniem pracodawców powinien być zrównoważony rozwój personelu poprzez szkolenia. Rozwój taki nie tylko promuje idee sustainablity w treściach edukacyjnych, ale sam jest realizowany zgodnie z zasadami zrównoważonego zarządzania zasobami ludzkimi. Monografia odpowiada na pytanie, jak realizować rozwój personelu, by móc go nazwać zrównoważonym, operacjonalizuje analizowany konstrukt i przedstawia wyniki badań empirycznych nad realizacją poszczególnych zasad zrównoważonego rozwoju personelu poprzez szkolenia.

Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy gmin i województw

Eugeniusz Sobczak

Rozwój zrównoważony wyraża się w integracji wszystkich dziedzin rozwoju społeczno-gospodarczego, w tym spójności społecznej, rozwoju ekonomicznego i ochrony środowiska naturalnego, a jednocześnie ogranicza istniejące dysproporcje rozwojowe. W praktyce jest to trudne do osiągnięcia, ale wszystkie władze (rządy i samorządy) mają obowiązek uwzględniania harmonizacji przestrzennej w rozwoju regionów i krajów. Niniejsza praca ma im pomóc w tym trudnym zadaniu.

Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy gmin oraz podregionów i regionów w Polsce

Eugeniusz Sobczak

Autorzy rozdziałów: Jacek Sroka, Joanna Podgórska-Rykała, Leszek Jerzy Jasiński, Agnieszka Tomczak, Waldemar Kunz, Eugeniusz Sobczak, Michał Staniszewski, Aleksandra Jadach-Sepioło, Janusz Sarnowski   Prezentowana monografia jest dziesiątą kolejną publikacją na temat zrównoważonego społeczno-gospodarczego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego wydawaną przez Oficynę Wydawniczą Politechniki Warszawskiej. Świadczy to o kształtującym się ośrodku badawczym integrującym wiele zespołów badawczych z całej Polski.

Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy jednostek samorządu terytorialnego w świetle indykatorów aktywności rozwojowej

Eugeniusz Sobczak

W opracowaniu omówiono następujące zagadnienia: stan wdrażania w Polsce środków europejskich z perspektywy finansowej 2014-2020 wspierających zrównoważony rozwój; międzyregionalne różnice ekonomiczne w Polsce i w wybranych krajach świata; wpływ aktywności sektora badawczo-rozwojowego na zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy województw; opodatkowanie instalacji OZE podatkiem od nieruchomości; wybrane teoretyczne i praktyczne aspekty zrównoważonego rozwoju Krakowa; społeczno-demograficzne uwarunkowania bezrobocia w gminach powiatu ciechanowskiego; relacje między architekturą innowacyjną a ponadczasowymi tendencjami; wpływ działalności Centrum Ekologii i Zrównoważonego Rozwoju w powiecie ostrowskim na zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy oraz znaczenie przynależności do Unii Europejskiej dla mieszkańców gminy Cekcyn.

Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy regionów i gmin polskich

Eugeniusz Sobczak

W książce omówiono różne aspekty zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego realizowanego na terenie naszego kraju. Kolejne części opracowania dotyczą: aktywności innowacyjnej różnych regionów Polski; analizy dynamiki i struktury PKB w regionach i podregionach Polski; oceny poziomu spójności demograficznej obszarów wiejskich w porównaniu z miastami w latach 2005–2015; analizy porównawczej gmin, wykazujących się najwyższym syntetycznym miernikiem rozwoju i dynamiką wskaźnika przedsiębiorczości w województwie mazowieckim; zrównoważonego rozwoju jako zasady prawnej ochrony środowiska, stanowiącej gwarancję realizacji „wizji” programowej i godnego życia w jednostkach samorządu terytorialnego; sieci ekoturystycznej „Między Bugiem a Narwią” na tle rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu ostrowskiego; rozwoju lokalnego gmin wiejskich na wybranych przykładach, a także finansowania ze środków unijnych zadań z zakresu zrównoważonego rozwoju w krajach Grupy Wyszehradzkiej.

Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy województw oraz miast i gmin wiejskich

Eugeniusz Sobczak

Współcześnie aktualnym paradygmatem w rozwoju społeczno-gospodarczym na poziomie lokalnym, regionalnym, jak również na poziomie Unii Europejskiej jest zrównoważony rozwój. Termin ten jest wynikiem tłumaczenia z angielskiego @sustainable development, co jest zwykle tłumaczone jako rozwój trwający, ciągły, samonapędzający lub też jako zrównoważony rozwój – ekorozwój. Początkowo termin ten był stosowany do siedlisk leśnych, w których chodziło o zabezpieczenie lasów przed nadmierną eksploatacją (wycinką), co miało prowadzić do utrzymania względnie stałego zalesienia obszarów. Koncepcja @sustainable development została przeniesiona również do rolnictwa, w wyniku czego zaczęto stymulować powstawanie tzw. gospodarstw ekologicznych-organicznych, w których odstąpiono od stosowania nawozów mineralnych oraz środków ochrony roślin na rzecz naturalnych nawozów oraz powrócono do gospodarki płodozmiennej, która w naturalny sposób zapobiega koncentracji zachwaszczenia, chorób i szkodników. Z czasem koncepcja zrównoważonego rozwoju była przenoszona na inne sektory gospodarki (przemysł wydobywczy i przetwórczy, usługi itp.). W dwudziestym pierwszym wieku znaczenia nabiera społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw (@corporate social responsibility – CSR). W CSR oprócz dbałości o środowisko naturalne dochodzą takie aspekty, jak cyrkulacyjna ekonomia, społeczność lokalna, w której przedsiębiorstwo prowadzi działalność, ustawiczne kształcenie pracowników i motywowanie do angażowania się w ciągłe poprawiane jakości wytwarzanego produktu. Na uwagę zasługuje nowe podejście do wartości dodanej, które powinno się koncentrować na innowacjach produktowych i technologicznych, których celem powinno być systematyczne zmniejszanie zużycia tzw. rzadkich surowców. W kontekście CSR duże znaczenie przypisuje się redukcji zużycia energii wytwarzanej na bazie klasycznych surowców energetycznych i przechodzeniu na odnawialne źródła energii. Społeczna odpowiedzialność odnosi się również do jednostek samorządu terytorialnego (JST), które pełnią podwójną rolę, a mianowicie jako specyficzne przedsiębiorstwo realizujące projekty inwestycyjne i jako interesariusz lokalny, zainteresowany odpowiedzialnym działaniem przedsiębiorstw komercyjnych. W odniesieniu do projektów inwestycyjnych realizowanych przez JST ważna jest ich ekonomiczna i społeczna zasadność (odpowiedzialność) przy jednoczesnym najmniejszym oddziaływaniu na środowisko naturalne. Podczas szczytu ziemi w Rio de Janeiro w 1992 roku przyjęto definicję, która stwierdza, że „rozwój zrównoważony jest strategią przekształceń ekologicznych, społecznych, techniczno-technologicznych i organizacyjnych, których celem jest osiągnięcie racjonalnego i trwałego poziomu dobrobytu społecznego, umożliwiającego przekazanie go następnym pokoleniom, bez obawy zagrożenia destrukcją zasobów przyrody i ekosystemów”. Jak wynika z powyższego rozwój zrównoważony jest strategią, która określa kierunki działań i ograniczenia, wynikające z eksploatatorskiego podejścia do zasobów środowiska naturalnego, w tym zasobów surowcowych oraz ekosystemów. Niezbędne jest zatem racjonalne podejście do wykorzystania zasobów naturalnych (stałe nakłady przy zwiększającej się liczbie wytwarzanych jednostek produktu, lub stała liczba wytwarzanych jednostek produktu przy malejących nakładach). Dążenie do optymalnego wykorzystania zasobów naturalnych występuje zwykle wówczas, gdy pojawia się zagrożenie wystąpienia radykalnych niedoborów, na przykład ropy naftowej lub innych nośników energii. Szczególnie mocno podkreśla to E.F. Schumacher, który zwraca uwagę na konieczność poszanowania środowiska przyrodniczego i rozumnego korzystania z jego zasobów. W wyniku tego poglądu kształtowana była koncepcja technik dostosowawczych, które powinny być kapitało-, energo- i materiałooszczędne, ale przy tym pracochłonne, łatwe do adaptacji i pozwalające na optymalne wykorzystanie miejscowych zasobów. Reasumując, można stwierdzić, że rozwój zrównoważony jest strategią rozwoju społeczno-gospodarczego, w której musi być uwzględniona spójność społeczna, rozwój ekonomiczny i ochrona środowiska naturalnego. Spójność społeczna nakłada na rządy i samorządy obowiązek uwzględniania harmonizacji przestrzennej w rozwoju regionów i krajów. Można zatem stwierdzić, że różna interpretacja zrównoważonego rozwoju przedstawiona przez L.J. Jasińskiego, powinna być uwzględniana przy kształtowaniu rozwoju zrównoważonego. Należy także podkreślić, że rozwój zrównoważony wyraża się w integrowaniu wszystkich dziedzin rozwoju społeczno-gospodarczego i jednocześnie ograniczania istniejących dysproporcji rozwojowych. W praktyce jest to trudne do osiągnięcia. Rozwój jest bowiem procesem bardzo złożonym, w którego realizacji pojawiają się coraz to nowe trudności-ograniczenia, dlatego trzeba stwierdzić, że jest to przechodzenie od jednego do drugiego stanu nierównowagi. Można zatem mówić o nieustannym równoważeniu sfery społecznej, ekonomicznej i przyrodniczej (środowiska naturalnego) i wykorzystywaniu procesu równoważenia do poprawy jakości życia ludności i kształtowania systematycznych działań rozwojowych. Niniejsza monografia jest ósmą, kolejną publikacją na temat zrównoważonego społeczno-gospodarczego rozwoju JST wydawaną przez Oficynę Wydawniczą Politechniki Warszawskiej. Świadczy to o kształtującym się ośrodku badawczym integrującym wiele zespołów badawczych z całej Polski.

Zrównoważony rozwój transportu na tle współczesnych procesów społeczno-gospodarczych

Barbara Pawłowska

U podstaw współczesnego rozwoju gospodarczego leży koncepcja zrównoważonego rozwoju. Trwały rozwój oznacza, że potrzeby obecnego pokolenia należy zaspokajać bez uszczerbku dla możliwości zaspokajania tych potrzeb przez przyszłe pokolenia. Idea ta, zawarta w Traktacie, jest nadrzędnym celem Unii Europejskiej przyświecającym całej polityce i wszystkim działaniom. Sektor transportu stanowi rzeczywiste wyzwanie dla społeczeństwa w realizacji koncepcji zrównoważonego i trwałego rozwoju. Transport jest kluczowym elementem nowoczesnej gospodarki i współczesnego społeczeństwa. Mobilność ma zasadnicze znaczenie zarówno dla funkcjonowania rynku wewnętrznego, jak i jakości życia obywateli. Transport umożliwia realizację wzrostu gospodarczego i tworzenie miejsc pracy, dlatego też musi być zrównoważony w świetle nowych wyzwań, przed jakimi stoi. Transport ma charakter globalny, więc skuteczne działania na rzecz jego zrównoważenia wymagają silnej współpracy międzynarodowej. Transport jest systemem złożonym, którego funkcjonowanie zależy od wielu wzajemnie powiązanych czynników, obejmujących zarówno ścieżki lokalizacji osadnictwa, jak i modele konsumpcji czy organizację produkcji na danym obszarze. Ze względu na tę złożoność, jakiekolwiek działania optymalizacyjne w sektorze muszą być oparte o długoterminową, spójną wizję działania na rzecz zrównoważonej mobilności osób i towarów. Nowoczesny system transportowy musi być zrównoważony z punktu widzenia czterech aspektów: ekonomicznego, społecznego, przestrzennego, ekologicznego. Efektywny system transportu jest niezbędny dla poprawy dobrobytu społeczeństwa, gdyż ma znaczący wpływ nie tylko na tempo wzrostu gospodarczego, ale też rozwoju społecznego i ochronę środowiska.

Zrównoważony rozwój w zarządzaniu

Izabela Krawczyk-Sokołowska (red.)

Monografię charakteryzuje wielowątkowość treści. Poszczególne rozdziały zostały przygotowane przez naukowców reprezentujących różne obszary badań, co pozwala na szeroki ogląd problemów związanych z realizacją koncepcji zrównoważonego rozwoju w praktyce. Książka zawiera zarówno treści teoriopoznawcze, jak i studia przypadków oraz analizy branżowe. Celem monografii było jest przedstawienie koncepcji zrównoważonego rozwoju i jej ujęcia w strukturze celów przedsiębiorstwa oraz scharakteryzowanie i poddanie ocenie przejawów wdrażania i realizacji zrównoważonego rozwoju w działalności poszczególnych przedsiębiorstw, branż i sektorów gospodarczych na poziomie lokalnym, jak i globalnym. Struktura monografii, składającej się z szesnastu rozdziałów, została podporządkowana realizacji założonych celów i podzielona na trzy części. Zaprezentowano wybrane aspekty związane z: ujęciem płynności w aspekcie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw, organizacją platform współpracy wspierających ekoinnowacje na rzecz zrównoważonego rozwoju, regionalnym wsparciem innowacyjności podmiotów oraz zarządzaniem rozwojem regionalnie zrównoważonym. Przedstawiono zagadnienia dotyczące: zjawiska wykluczenia finansowego, obligacji społecznych jako formy finansowania rozwoju Ukrainy, działalności banku centralnego w warunkach kryzysu, ze szczególnym uwzględnieniem NBP, wpływu niestabilnej sytuacji geopolitycznej na polski system bankowy, sytuacji na rynku kredytów hipotecznych, odzwierciedlenia działań proekologicznych w sprawozdawczości finansowej oraz przemian w strategii dystrybucji banków wywołanych postępem technologicznym. Zwrócono uwagę na: znaczenie wiedzy w kształtowaniu kompetencji współpracy, rolę doświadczenia w kształtowaniu kompetencji współpracy w zespole osób młodych, przedsiębiorczość kobiet i rozwój MŚP, ubezpieczenia sportowe w Polsce oraz realizację zapotrzebowania społecznego na świadczenia zdrowotne. Monografia została przygotowana przez pracowników naukowych Politechniki Częstochowskiej, Politechniki Warszawskiej, Szkoły Głównej Handlowej, Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Uniwersytetu Opolskiego oraz uczelni ukraińskich.