Co mówił stary klon?

Eliza Orzeszkowa

Eliza Orzeszkowa Co mówił stary klon? ISBN 978-83-288-2551-2 Czy ludzie tylko posiadają mowę? Gdzie tam! Wszystko, co żyje na niebie i ziemi, mówi; nietylko co żyje, bo nawet kamień u brzegu rzeki, albo kurzawa, unosząca się nad drogą, posiadają wyrazy, w które wsłuchiwać się warto. Trzeba wprawdzie mieć uszy tak urządzone aby tę gadatliwość wszechrzeczy słyszeć mogły, ale bywają takie, i ja sam Wyznać muszę, że był niedawno moment, w którym ogromnie zleniwiały mi r... Eliza Orzeszkowa Ur. 6 czerwca 1841 r. w Miłkowszczyźnie Zm. 18 maja 1910 r. w Grodnie Najważniejsze dzieła: Nad Niemnem (1888), Cham (1888), Meir Ezofowicz (1878), Gloria victis (1910), Dobra pani (1873), A...B...C... (1873), Niziny (1885), Dziurdziowie (1885) Polska pisarka nurtu pozytywizmu znana pod nazwiskiem męża, Piotra Orzeszko, nazwisko rodowe: Korwin-Pawłowska. Publikowała pod pseudonimami: E.O., Bąk, Wa-Lit-No, Li...ka, Gabriela, Litwinka. Pierwszymi jej tekstami były powieści tendencyjne (Marta 1873); cele swojej wczesnej twórczości przedstawiła w rozprawach: Kilka uwag nad powieścią (1866) i Listy o literaturze (1873). Drugim etapem pisarskim Orzeszkowej był realizm (Nad Niemnem), oscylujący niekiedy w kierunku naturalizmu (Dziurdziowie). Teoretycznoliterackie opracowanie założeń powieści realistycznej znalazło się w rozprawie O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle (1879). Późne utwory noszą cechy prozy modernistycznej (tom Gloria victis). Najsłynniejsza powieść Orzeszkowej, Nad Niemnem, dotyczy tematu tożsamości narodowej, będąc jednocześnie uczczeniem powstania styczniowego, w którym autorka czynnie brała udział. Samo powstanie było bardzo ważną częścią jej życia - w swoim domu ukrywała ostatniego dyktatora tego zrywu narodowego, Romualda Traugutta, osobiście też organizowała zaopatrzenie i pomoc lekarską dla powstańców. Pisarka utrzymywała ścisłe kontakty ze środowiskiem literackim: M. Konopnicka była jej bliską przyjaciółką jeszcze z pensji; ożywiona korespondencja łączyła Orzeszkową z L. Méyetem i Z. Miłkowskim; była związana z tygodnikiem Bluszcz. Nominowana do Nagrody Nobla w 1905 r., przegrała jednak z H. Sienkiewiczem. Twierdziła, że literatura powinna odpowiadać za los społeczeństwa. autor: Bartłomiej Sandomierski Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Co myśli i czuje pies. Przygody ze zwierzęcą neuronauką

Gregory Berns

Czy psy przeżywają emocje tak samo jak my? By poznać odpowiedź na to pytanie, naukowiec i bestsellerowy autor Gregory Berns wraz ze swoim zespołem zrobił to, czego nikt nigdy nie próbował: wytresowali psy tak, by całkowicie świadome mogły przejść badanie MRI. To umożliwiło badaczom zrozumienie, co czują i myśli ich podopieczni. Ale psy to dopiero początek. W Co myśli i czuje pies Berns pokazuje nam mózgi i umysły dzikich zwierząt lwów morskich, które mogą nauczyć się tańczyć, oraz delfinów, które widzą za pomocą dźwięku. W neuroarcheologicznym eksperymencie Berns rekonstruuje mózg jednego z najbardziej tajemniczych zwierząt w historii, wilkowora tasmańskiego, by wyjaśnić, czemu ten gatunek wymarł. Przełomowe badania Bernsa pokazują, jak podobne są mózgi zwierząt i ludzi. Sam autor udowadnia, że zwierzęta - tak samo jak my mają uczucia. To rzuca zupełnie nowe światło na kwestię praw zwierząt. Pełna mądrości, humoru i empatii, Co myśli i czuje pies to książka o nowym świecie, w którym inteligentne istoty są wszędzie wokół. To nowy manifest wyzwolenia zwierząt w dwudziestym pierwszym wieku.

Co nam leży na wątrobie

Samuel Didier

Wątroba jest narządem, o którym wiemy niewiele. Jej dolegliwości przez długi czas były uznawane za wstydliwe z powodu ich rzekomych związków z alkoholizmem. Czas najwyższy rozprawić się z tymi stereotypami. Wątroba ma kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia jako stacja oczyszczająca przetwarza substancje przechodzące przez ludzkie ciała. Bez niej leki, które przyjmujemy, byłyby całkowicie nieskuteczne. To wątroba odkaża nasze ciało i dokonuje syntezy białek, a rola jej położenia między sercem a jelitami jest nie do przecenienia! Dlatego tak ważne jest, by dbać o nią każdego dnia. Prof. Didier Samuel, jeden z najwybitniejszych francuskich hepatologów, pisze w swojej książce o: - prawdziwych przyczynach marskości wątroby, dementując szkodliwe mity; - straszliwej i wciąż zbyt mało znanej epidemii niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NASH); - fascynującym mechanizmie regeneracji wątroby; - działaniu rozmaitych diet na organizm; - naukowej ocenie skandalu wokół szczepionki przeciwko żółtaczce typu C. Co nam leży na wątrobie to inspirowana troską o zdrowie pozycja, która dzięki przystępnemu językowi oraz solidnej dawce wiedzy trafi do każdego.

Co nam mówi niebo. Opowieść o wszechświecie i tych, którzy go badali

Gertrude Kiel

Fascynująca, nieco baśniowa opowieść o astronomii William to dziewięciolatek, który ma wszystkiego dość. Są wakacje, jego rodzice muszą pracować, a on został wysłany do zrzędliwej ciotki, która nie lubi dzieci. Jednak szalona ciotka wie co nieco o astronomii. Dzięki temu zapowiadający się straszliwie tydzień zmienia się w pasjonującą przygodę wypełnioną opowieściami o grawitacji, gwiazdach, kosmosie, Galileuszu, Koperniku i innych sławnych naukowcach. Co nam mówi niebo jest dla historii astronomii tym, czym Świat Zofii dla filozofii. Książka przybliża skomplikowane zagadnienia w zrozumiały i atrakcyjny sposób. Wraz z Williamem dzieci uczą się o Ziemi i jej miejscu we wszechświecie. Dowiadują się, jak na przestrzeni wieków zmieniały się koncepcje na ten temat i którzy naukowcy mieli na to największy wpływ, jakich narzędzi używali do badań i jak dokonali swoich odkryć. Książka jest pełna fascynujących opowieści, które inspirują i poszerzają horyzonty w niezwykle wciągający sposób. Wiek 9+

Co nam zostało

Shilpi Somaya Gowda

Przejmującą powieść o rodzinie, której członkowie wskutek życiowej tragedii oddalają się od siebie, a potem na powrót jednoczą. Autorka międzynarodowych bestsellerów "Sekretna córka" oraz "Ukochany syn" oddaje teraz w nasze ręce przejmującą powieść o rodzinie, której członkowie wskutek życiowej tragedii oddalają się od siebie, a potem na powrót jednoczą. Rodzina Olandrów uosabia współczesny amerykański sen. Jaya - wykształcona córka hinduskiego dyplomaty, oraz Keith - pochodzący z Filadelfii ambitny bankier, poznają się w londyńskim pubie w 1988 roku, a po ślubie zamieszkują w pięknym domu w Kalifornii. Ich związek opiera się na wspólnych wartościach oraz miłości do dwójki dzieci - nieco niepokornej nastolatki Kariny oraz młodszego syna, Prema, który jest w ich domu prawdziwym promykiem słońca. Jednak miłość i dostatek nie są w stanie uchronić ich przed niespodziewaną tragedią, która poważnie narusza niestabilne - jak się okazuje - fundamenty ich życia rodzinnego. Wszystko to, co zdawało się trwałe, w jednej chwili kruszy się. Jaya szuka pocieszenia w duchowości. Keith stawia na wielką karierę. Karina stara się patrzeć wyłącznie przed siebie, marząc, o niezależności. Wszystkim tym rozpaczliwym próbom zmierzenia się z życiem w obliczu tragedii przygląda się Prem - kompletnie bezradny wobec rozpadu niegdyś tak silnych więzi. "Co nam zostało" to portret czterech osób, które starają się zrozumieć, co to znaczy być rodziną, i próbują przejść od bolesnej przeszłości do napawającego nadzieją jutra. Głęboko wzrusza refleksja nad tym, jak usilnie poszukujemy naszego miejsca - w małżeństwie, rodzinie, społeczności, a przede wszystkim w sobie samych. Zachwycająca! I jakże prawdziwa Emma Donoghue, autorka bestsellerów "Cud i Pokój" "Co nam zostało" to powieść o dzieciach i rodzicach, małżeństwie, miłości, rasie i kulturze, ale przede wszystkim o odnajdowaniu nadziei po czasie mroku. Shilpi Somaya Gowda potrafi z głębokim współczuciem snuć frapującą opowieść. Jean Kwok, autorka "Girl in Translation" Shilpi Somaya Gowda urodziła się i wychowała w Toronto. Podczas studiów pracowała jako wolontariuszka w hinduskim sierocińcu, co zainspirowało ją do napisania pierwszej powieści "Sekretna córka", wydanej w 2010 r. Książka znalazła się na liście bestsellerów "New York Timesa" i została przetłumaczona na 30 języków. Jej druga powieść Ukochany syn również wylądowała na listach bestsellerów w wielu krajach. Otrzymała m.in. francuską nagrodę literacką Prix des Lycéens Folio. Książki Gowdy sprzedały się w przeszło dwóch milionów egzemplarzy. Autorka ma dyplom MBA Uniwersytetu Stanforda oraz licencjat z ekonomii Uniwersytetu Karoliny Północnej w Chapel Hill. Była członkinią Rady Doradczej Funduszu Obrony Dzieci; patronuje też organizacji Childhaven International. Wraz z mężem i dziećmi mieszka w Kalifornii.

Co nigdy prawdą nie było ani nie będzie

Michał Matys

Michał Matys Co nigdy prawdą nie było ani nie będzie ISBN 978-83-288-5387-4 Kiek se juhasił na Waksmundzkiej, był hań baca, dwók juhasów, a jo był honielnikiem naganiołek [u]owce do dojenio. Ji roz nom sie tak przytrofiéło, ze num brakło [u]ognia w sałasiy. I baca godo tému najstarsému juhasowi tak: Jasieeeek! Idzze hań p[u]od K[u]osystom, jes hań taki dziadék, co siedzi w sałasiy. Idź hań do nijego, [u]on zawse [u]ogień mo. Idź go popytoj, to ci moze do. Nej Jas... Michał Matys Ur. 1981 r. w Nowym Targu Zamieszkały w Białce Tatrzańskiej, gm. Bukowina Tatrzańska, pow. tatrzański, woj. małopolskie. Posługuje się gwarą podhalańską, która należy do dialektu małopolskiego. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Co nowego w nowych mediach? Transformacje, perspektywy, oczekiwania

red. Barbara Orzeł

Publikacja wieloautorska „Co nowego w nowych mediach? Transformacje, perspektywy, oczekiwania” to zbiór referatów (niektórych w wersji rozszerzonej, uzupełnionej) wygłoszonych podczas ogólnopolskiej konferencji naukowej, która odbyła się 27 kwietnia 2016 roku w Katowicach. Autorzy artykułów zaprezentowali w tomie zagadnienia związane ze sferą wizualną interfejsów, algorytmami warunkującymi optykę naszego oglądu świata, nowymi zachowaniami komunikacyjnymi, czy wykorzystaniem nowych mediów w edukacji. Praca może być skierowana do wszystkich uczestników nowomedialnej kultury.

Co Polska i Polacy dali światu

Przemysław Słowiński, Teresa Kowalik

Czytelnicy wspaniale przyjęli Królewski dar, w którym autorzy opisywali dorobek polskich wynalazców, odkrywców i badaczy. Oddajemy w ręce czytelnika kolejny tom monumentalnego dzieła tym razem zawierający poczet żołnierzy, wodzów, polityków, biznesmenów, duchownych i bohaterów ratujących ludzkie życie. Ponad pięćdziesiąt postaci, o których powinieneś wiedzieć; tych pomnikowych i tych niedocenionych przez historię powszechną. Łączyła ich polska nić wspólnoty. Żołnierze i wodzowie Krzysztof Arciszewski Rogata dusza Jan III Sobieski Lew Lechistanu Tadeusz Kościuszko Polski i amerykański bohater Tadeusz Rozwadowski Pierwszy hetman odrodzonej ojczyzny Stanisław Maczek Bijcie się twardo, ale po rycersku Witold Pilecki Ochotnik do Auschwitz Krystyna Skarbek Ulubiony szpieg Churchilla Jan Zumbach As myśliwski bohater bitwy o Anglię Ryszard Kukliński Pierwszy polski oficer w NATO Politycy Maryna Mniszchówna Polska caryca Józef Retinger Postać tajemnicza, fascynująco-intrygująca Zbigniew Brzeziński Polak w Białym Domu Biznesmeni Jerzy Franciszek Kulczycki Nauczył Europejczyków pić kawę Helena Rubinstein Cesarzowa piękna Antoni Cierplikowski Król fryzjerów i fryzjer królów Barbara Piasecka-Johnson Od pokojówki do multimilionerki Duchowni Maksymilian Kolbe Teolog, Boży szaleniec, męczennik z Auschwitz Władysław Bukowiński (i inni apostołowie ZSRS) Przewodnicy do Niebieskiego Jeruzalem Jan Paweł II Pomazaniec z Krakowa Ratujący ludzkie życie Henryk Sławik Wielki zapomniany bohater trzech narodów Irena Sendlerowa Matka dzieci Holocaustu Wanda Błeńska Matka trędowatych Lektura obowiązkowa dla wszystkich, którzy interesują się historią i tych, którzy dobrze życzą Polsce. W przygotowaniu równie obszerny tom poświęcony artystom i sportowcom.

Co pomoże w walce z bólem? Leki, rośliny i metody alternatywne

Praca zbiorowa

Rośliny i leki na ból Zioła a leki - 14 kluczowych interakcji, które wpływają na stan Twojego zdrowia Środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe - wady i zalety Maści, olejki i nalewki - jak dostosować formę preparatu do doznawanego bólu Metody alternatywne w leczeniu bólu: Akupunktura i akupresura - łagodzenie bólów głowy, mięśni i bezsenności masaż, który przynosi ulgę Jak skutecznie walczyć z bólem Bezpieczne korzystanie z terapii alternatywnych - od czego zacząć?

Co potrafi człowiek

Andrzej Moszczyński

Z okazji premiery książki pt. „Co potrafi człowiek” autorstwa Andrzeja Moszczyńskiego przekazujemy Państwu w formie prezentu seminarium filmowe z udziałem gwiazd polskiego kina. Jak to się dzieje, że jedni ludzie osiągają szczęście i spełnienie, podczas gdy drudzy cały czas bezskutecznie poszukują sensu w życiu? Wbrew pozorom to nie jakiś wrodzony talent jest najważniejszy w odniesieniu sukcesu, lecz znalezienie w sobie wewnętrznej siły, odpowiedniej motywacji i wystarczającej wytrwałości. Autor pisze, jak istotne dla poprawy naszego życia jest to, byśmy potrafili rozpoznać własne predyspozycje oraz byśmy zrozumieli, że nasze możliwości są niemal nieograniczone. Odwołując się do inspirujących przykładów osiągnięć ludzkiego rozumu i ciała, wskazuje, jak rozwijać nasz potencjał oraz jak wyznaczać życiowe cele i skutecznie dążyć do ich realizacji.

Co pozwala powiedzieć noc

Pierre J. Mejlak

Kobieta cieszy się na wieść o śmierci męża. Do mieszkania młodej pary wlatuje wrona i niszczy wyobrażenia tej dwójki na temat ich związku. Umierający ojciec wysyła syna w podróż do dawnej kochanki. Młody chłopak zaprzyjaźnia się ze spalonymi zapałkami, a wdowa przywłaszcza sobie rękopis powieści, którą pisał jej mąż. Czy o granicznych momentach w życiu można mówić lekko i żartobliwie? Co pozwala powiedzieć noc to zbiór, który choć mocno osadzony w codzienności zaskakuje. Oto proza z samego serca Morza Śródziemnego. Mejlak to nowy głos europejskiej literatury, wrażliwy obserwator i uważny kolekcjoner ludzkich nastrojów.

Co pożera wszechświat? I inne zagadki kosmosu

Paul Davies

Czy przestrzeń ma prędkość, a czas – kształt? Czy możliwa jest podróż w czasie i powstawanie czegoś z niczego? Czy nasz kosmos jest jedynym wszechświatem, a Ziemia jedynym miejscem, gdzie istnieje życie? Kilkanaście lat temu w gwiazdozbiorze Erydanu odkryto dziwnie pusty fragment nieba, który zgodnie z obecnymi modelami kosmologicznymi nie powinien istnieć – zupełnie jakby coś ,,pożarło” kawałek wszechświata. Czym jest ta gigantyczna pustka i jak powstała? To tylko jedna z wielu zagadek, z którymi zmagają się współcześni kosmologowie. Choć dzięki postępom fizyki i astronomii potrafimy prześledzić życie i śmierć gwiazd, usłyszeć drgania czasoprzestrzeni i dostrzec łunę Wielkiego Wybuchu, kosmos wciąż kryje przed nami wiele tajemnic, na czele z tą najważniejszą – jak powstał wszechświat i życie. Najnowszą książkę Paula Daviesa czyta się jak najlepszą powieść kryminalną. Słynny fizyk gra w niej rolę detektywa, który błyskotliwie i z gawędziarską swadą prowadzi nas od zagadki do zagadki, proponuje i rozważa możliwe odpowiedzi, ale i stawia kolejne znaki zapytania. Przejrzyste, pełne wiedzy i dowcipu wprowadzenie do wielkich pytań współczesnej fizyki i kosmologii, w którym opisane są nie tylko triumfy, ale także sprawy nierozwiązane. Paul Davies w najlepszym wydaniu! Ian Stewart, autor książki Liczby natury

Co raz wejdzie do głowy - już z niej nie wyleci, czyli frazeologia prosta i przyjemna. Podręcznik dla uczniów, pomoc dla nauczycieli (B1-C1)

Anna Pięcińska

Niniejsza książka jest przeznaczona przede wszystkim dla uczniów, którzy znają już nieco język polski i chcieliby powiększyć zasób posiadanych wyrażeń lub sprawdzić swoją wiedzę. Ów zbiór materiałów językowych chciałby także stać się inspiracją dla nauczycieli i stanowić pomoc w procesie nauczania języka polskiego jako obcego... Poszczególne rozdziały podręcznika omawiają grupy frazeologizmów powiązanych ze soba tematycznie ("ciało człowieka","świat wokół nas", "Biblia i mity")... Książka zawiera wiele kolorowych ilustracji i ćwiczeń, które jednocześnie bawia i uczą. Uczeń znajdzie tu zarówno zadania, które mają wspomóc jego pamięć, jak też i takie, które wymagają twórczego wysiłku i pozwalają zastosować poznany materiał w praktyce. Do książki dołączono również płytę CD oraz plansze do gier. MATERIAŁ DŹWIĘKOWY DO POBRANIA na universitas.com.pl

Co robią ptaszki

Maria Konopnicka

Maria Konopnicka Co robią ptaszki Od wschodu, od rzeczki, Wietrzyk tuman niesie, Zbudziły się ptaszki Na gałązce w lesie. Zbudziły się ptaszki Na ten dzionek złoty, Dalej, dalej, śpiochy, Do swojej roboty! Ty jeden polecisz, Gdzie te kwiaty białe, Będziesz razem z niemi Śpiewał Bogu chwałę. Ty drugi polecisz Pod tę niską strzechę, Bę... Maria Konopnicka Ur. 23 maja 1842 r. w Suwałkach Zm. 8 października 1910 r. we Lwowie Najważniejsze dzieła: O Janku Wędrowniczku, O krasnoludkach i sierotce Marysi, Nasza szkapa, Miłosierdzie gminy, Rota, Dym, Mendel Gdański Poetka, publicystka, nowelistka, tłumaczka. Zajmowała się krytyką literacką. Pisała liryki stylizowane na ludowe i realistyczne obrazki (W piwnicznej izbie). Wydawała cykle nowel (Moi znajomi, Nowele, Na drodze). W otoczeniu ośmiorga swoich dzieci tworzyła bajki (Na jagody). Jako poetka, inspiracji szukała w naturze (Zimowy poranek). Swoje wiersze publikowała głównie w prasie. Wiersz patriotyczny Rota konkurował z Mazurkiem Dąbrowskiego o miano hymnu Polski. Wiele jej utworów powstało podczas podróży po Europie (Italia). Ostatnie lata życia poświęciła poematowi Pan Balcer w Brazylii. autor: Bartłomiej Chwil Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Co rządzi obrazem? Powtórzenie w sztukach audiowizualnych

Aleksandra Hirszfeld

Przedmiotem analizy książki Co rządzi obrazem?... są prace z obszaru szeroko pojętej sztuki audiowizualnej, która jawi się jako znaczący czynnik kształtujący naszą rzeczywistość kulturową, nacechowaną swoistą wszechobecnością obrazów. Cytat, pastisz, patchwork, remake, retake, seria, found footage itp. stały się dominującymi strategiami wielu współczesnych twórców. Wskrzeszając przewrotnie hasło Albertiego, zgodnie z którym „obraz jest oknem na świat” i odnosząc je do obrazów filmowych, a konkretniej: do zasad regulujących sposób ich generowania, warto uchwycić sens niektórych procesów odpowiedzialnych za przemiany tego, co aktualne. Prace wizualne często stanowić więc będą punkt wyjścia, medium, za pośrednictwem którego będzie można rozszyfrować mechanizmy rządzące „pod spodem”, nie tylko strukturami samych obrazów, ale również transformacjami świata kultury, polityki czy ekonomii. Poza oczywistym nawiązaniem do teorii powtórzenia Gilles’a Deleuze’a, obecnej w Różnicy i powtórzeniu, w głównej mierze badania te zogniskowane są na poszukiwaniu alternatywnych rozwiązań teoretycznych, na konstruowaniu – w duchu „empiryzmu pojęciowego” – poręcznych narzędzi filozoficznych, często będących raczej wynikiem kontaminacji koncepcji rozmaitych autorów, takich jak Deleuze, Nietzsche, Foucault, Barthes, Said, Žižek, Theweleit czy Althusser niż elementami istniejących już, konsekwentnych teorii powtórzenia, jak choćby Derridiańska koncepcja iteracji czy teologiczno-egzystencjalna teoria Kierkegaarda.   Aleksandra Hirszfeld – filozofka działająca w obszarze praktyk artystycznych i teorii sztuki nowych mediów. Realizuje własne projekty z pogranicza instalacji, sound artu oraz obiektów (https://hirszalex.art.pl/). Współpracuje m.in. z portalami www.artandsciencemeeting.pl i www.dwutygodnik.com.

Co się przyśni

Władysław Syrokomla

Władysław Syrokomla Wybryki dobrego humoru Co się przyśni Jeszcze chwilka, o dziewico! Na dobranoc oczkiem błyśnij, Niech cię słodkie sny pochwycą, Co się przyśni, to przyciśnij! Może piesek ulubiony, Kosz cukierków albo wiśni, Może jaśnie oświecony, Co się przyśni, to przyciśnij! Może jeńcy staréj daty, Podagryczni, lecz korzystni, Może kwiaty lub dukaty, Co się przyśni, to przyciśnij! Może zbrojny but w ostrogi, Może nawet ci się wyśni T... Władysław Syrokomla Ur. 29 września 1823 w Smolhowie na Białorusi Zm. 15 września 1862 w Wilnie Najważniejsze dzieła: Margier, Urodzony Jan Dęboróg, Kasper Kaliński (Obrona Olsztyna), Janko Cmentarnik, Wielki Czwartek, Żywot poczciwego człowieka, Nagrobek obywatelowi; Chatka w lesie; Melodie z domu obłąkanych (zbiór poezji); Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna; Podróż swojaka po swojszczyźnie. Właśc. Ludwik Władysław Kondratowicz, pseudonim artystyczny utworzył z drugiego imienia i nazwy herbu rodzinnego. Poeta, pisarz i tłumacz doby romantyzmu. Był piewcą swojskości (przeciwny emigracji), idei demokratycznych (lecz nie rewolucyjnych), ludowości i rdzennej kultury litewskiej. Nazywał siebie ,,lirnikiem wioskowym" (tytuł jednego z wierszy), piszącym dla ,,braci w siermiędze i braci w kapocie". Jego styl cechuje programowa prostota języka, humor, niekiedy ironia (np. w nawiązaniach do sielankowych opisów życia na wsi). Solidaryzował się z egzystencją chłopów i drobnej szlachty, krytykował egoizm ziemiaństwa. Jego poglądy na współczesne mu tematy społeczne wyrażają m.in. wiersze Hulaj dusza! i Wyzwolenie włościan. Ważnym dokonaniem Syrokomli są przekłady łacińskojęzycznej literatury staropolskiej, m.in. Jana Kochanowskiego, Klemensa Janickiego, Sebastiana Klonowicza czy Macieja Kazimierza Sarbiewskiego - w pracy tej celem było przybliżenie rodakom spuścizny kultury polskiej. Ponadto tłumaczył również współczesną poezję rosyjską i ukraińską (Rylejewa, Lermontowa, Niekrasowa, Szewczenki), a nawet wielkich romantyków niemieckich (Króla Olch Goethego, liryki Heinego), te jednak przekłady nie są wierne i służyły raczej Syrokomli dla wyrażenia cudzym słowem tego, czego sam, w warunkach rosyjskiej cenzury, nie mógł pisać. Cieszył się popularnością w całym kraju, nie tylko na rodzinnej Litwie i Białorusi, ale również w Warszawie, Krakowie i w Wielkopolsce, gdzie w latach 50. przyjmowano go bardzo uroczyście. Ostatnie lata niedługiego życia Syrokomli naznaczył cień zbliżającego się powstania styczniowego. W 1861 r. wracając do Wilna z Warszawy, gdzie brał udział w manifestacjach patriotycznych (po części jako współpracownik ,,Kuriera Wileńskiego"), został aresztowany i uwięziony, a następnie osadzony przymusowo w Borejkowszczyźnie. Tam stworzył niezwykle dojrzałe liryki zebrane później w zbiorze Poezja ostatniej godziny (wyd. 1862, obejmują m.in. Melodie z domu obłąkanych). Dzięki usilnym staraniom przyjaciół zezwolono na jego powrót do Wilna na kilka miesięcy przed śmiercią. Został tam pochowany na cmentarzu na Rossie, a jego pogrzeb zgromadził tłumy i sam stał się demonstracją patriotyczną doby przedpowstaniowej. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.