Film amerykański

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Film amerykański Grają skrzypce, a w skrzypcowy amarant wjeżdża cowboy, wspaniały bandyta. Mustang rzuca się pod nim jak baran, łącząc w skoku wszystkie cztery kopyta. On się śmieje biało spod sombrera i z wierzchowcem tańczy jak lajkonik! Dziś się żyje jutro się umiera, ale żyje się: siłą stu koni! Widma zwierząt! Widma ludzi Młodych, w krajobrazach czarno... Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Ur. 24 listopada 1891 w Krakowie Zm. 9 lipca 1945 w Manchesterze Najważniejsze dzieła: Szofer Archibald. Komedia w 3 aktach, Baba-Dziwo. Tragikomedia w 3 aktach, Niebieskie migdały, Różowa magia. Poezje, Pocałunki Poetka i dramatopisarka, córka malarza Wojciecha Kossaka, siostra satyryczki Magdaleny Samozwaniec. Specjalizowała się w krótkich utworach poetyckich, przywołujących na myśl starożytną tradycję epigramatu. Najczęściej pisała wiersze o tematyce miłosnej, zazwyczaj oparte na nieoczekiwanych konceptach. Nieobca była jej też tematyka pozycji kobiety w społeczeństwie. W czasie wojny tworzyła z kolei wiersze opisujące wpływ brutalnej historii na losy i mentalność ludzką. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Film japoński a kultura europejska. Obcość przezwyciężona?

Aneta Pierzchała

Czy Europejczyk uformowany przez reguły myślowe i konwencje estetyczne swojej kultury jest w stanie przezwyciężyć obcość w kontakcie z wyrosłym na gruncie odmiennej kultury filmem japońskim? Albo inaczej: czy w ogóle powinien dążyć do zniesienia owej obcości? W jaki sposób zachodni odbiorca dzieł Akiry Kurosawy, Yasujiro Ozu, Masaki Kobayashiego może złagodzić „szok kulturowy”, jakiego nieuchronnie doznaje podczas projekcji dzieł japońskich mistrzów ekranu? Na te i wiele innych fascynujących pytań stara się odpowiedzieć autorka w swojej książce, analizując najbardziej reprezentatywne dla odmiennych przypad-ków obcości kulturowej dzieła, wnikliwie omawiając ich specyfikę estetyczną i filozoficzną, przybliżając rozmaite aspekty mentalności człowieka Dalekiego Wschodu, które stanowią o artystycznej niepowtarzalności japońskiego kina.

Film noir i kino braci Coen

Kamila Żyto

Czym jest kino noir? Jakie relacje zachodzą między kinem noir a neo-noir? W jaki sposób bracia Coen czerpią z tradycji klasycznego filmu noir? Czy ich filmy jedynie „pasożytują” na historii kina, czy jednak stanowią coś więcej niż tylko próbę reanimacji nobliwego przodka? Czytelnik otrzymuje do rąk pierwszą polską monografię, w której tak gruntownie podejmuje się tematykę filmu noir i próbę doprecyzowania tego pojęcia. Zarówno w części pierwszej, dotyczącej rozważań teoretycznych na temat kina noir i neo-noir, jak i w drugiej, na którą składają się interpretacje wybranych filmów braci Coen (Śmiertelnie proste; Ścieżka strachu; Fargo; Człowiek, którego nie było), autorka stara się wypracować własne stanowisko. W moim przekonaniu na szczególne podkreślenie i docenienie zasługuje teza autorki, w myśl której noir (w jej rozumieniu) nie mógł w okresie klasycznym, jako nurt historyczny w kinie amerykańskim lat czterdziestych, zrealizować w pełni swojego potencjału z racji ograniczeń narzuconych przez producentów, cenzurę i autocenzurę, limitujące to, co w kinie uznawano za dozwolone i eliminujące to, co zakazane. Tym samym późniejsze nawiązania do noir były nie tylko sui generis kontynuacjami tego, co zostało już zrealizowane i utrwaliło się w powszechnej świadomości jako noir właśnie, lecz także twórczym rozwijaniem niewykorzystanego potencjału. W tym duchu dr Kamila Żyto interpretuje fenomen twórczości Ethana i Joela Coenów. Z recenzji prof. dr hab. Alicji Helman

Film w literaturze XXI wieku

Anna Ślósarz

Powstało mnóstwo książek o filmowych adaptacjach, ale niewiele dotyczących wykorzystania w literaturze filmowych praktyk i technologii. Tymczasem poeci, pisarze i dramaturdzy wnikliwie przedstawiają rolę filmu – filmów fabularnych, dokumentalnych, audycji telewizyjnych, spotów reklamowych, wizualizacji w grach. Obrazowo, wręcz multimedialnie ilustrują i diagnozują zachowania ludzi, zjawiska społeczne oraz fundamentalne trendy kultury. Radość z rozpoznania motywów i konwencji popularnego kina wyzwala zaś czytelniczą satysfakcję. „Książka Pani Profesor Anny Ślósarz pt. Film w literaturze XXI wieku to propozycja wydawnicza o wysokiej wartości poznawczej i intelektualnej, ciekawa, wciągająca przy lekturze. […]. Badaczka prezentuje autorską wizję korespondencji sztuk, opartą na metodologii antropologiczno-filozoficznej z elementami statystyki, a swoje rozważania odnosi do przemian współczesnej kultury i obyczajowości.” dr hab. Dorota Kulczycka, prof. UZ „Co ciekawe, o ile wpływ literatury na film (i odwrotnie), w szczególności zjawiska adaptacji filmowej i przyliterackości filmu były przedmiotem bardzo wielu analiz, o tyle wskazane przez Annę Ślósarz ujęcie zagadnienia okazuje się – mimo pozornej oczywistości – oryginalne. Z tego względu przywołany przez Autorkę stan badań jest dość skromny. Dobrze świadczy to o wyborze tematu, bowiem omówiona w książce problematyka jest raczej nieobecna w piśmiennictwie polskim i zagranicznym.” dr hab. Piotr Sitarski, prof. UŁ Anna Ślósarz – dr hab., prof. UP: nauki o mediach i komunikacji społecznej, literaturoznawstwo. E-dydaktyk i e-metodyk, od 2011 r. prowadzi na platformie MOODLE e-zajęcia. Członek Editorial Board czasopisma „Journal of Research in E-learning”. Publikuje m.in. w: „Educatio Nova”, „International Journal of Continuing Engineering Education and Life-Long Learning”, „Media – Kultura – Komunikacja Społeczna”, „Roczniku Komparatystycznym”, „Studia de Cultura”. Książki: Interpretanty lektur. Produkty przemysłu medialnego (2018), Ideologiczne matryce. Lektury a ich konteksty. Postkomunistyczna Polska – postkolonialna Australia (2013), Media w służbie polonisty (2008), Lektury licealne a kino komerycjne (2002). Opracowała i wdrożyła metodę nauczania za pośrednictwem multimedialnych modułów tematycznych.

Filmora Efficient Editing. Create high-quality videos for any discipline from scratch using chroma keys, split screens, and audio

Alexander Zacharias

Whether you want to create short films, YouTube videos, music videos, or videos for any social event, Filmora is a powerful, innovative, and user-friendly video editing software that you can use for all this and much more!Filmora Efficient Editing is a comprehensive introduction for those who are new to video editing as well as those looking to transition to Filmora. The book starts by helping you develop an understanding of video editing and Filmora’s interface and gradually takes you through adding sources and exporting your first project. Next, you’ll learn how to make your videos engaging and fun using audio, personalization, the split-screen function, and Chroma keys. You’ll understand how to plan as well as create your videos using Filmora from scratch. With simplified concepts, steps, and real-world editing examples, this book covers applications such as YouTube, animated intros, professional marketing videos, and industry-standard tips.By the end of this video editing book, you’ll have learned how to use Filmora's powerful tools and functionality to create high-quality and professional videos from scratch.

Filmoterapia.Opis przypadku

Olga Łoza

Filmoterapia jest częścią arteterapii, ta zaś stanowi formę psychoterapii (psychoterapii przez sztukę). Filmoterapia współczesna została zaproponowana stosunkowo niedawno, w  latach 90. XX w., przez  Berg-Cross, Jennings oraz Baruch [1]. Jednocześnie o filmoterapii można mówić w każdym przypadku świadomego wykorzystania filmu jako narzędzia korzystnej zmiany psychoemocjonalnej, czyli praktycznie od powstania filmu jako zjawiska. Arteterapia jest platformą/medium do nawiązania współpracy terapeutycznej z pacjentem poprzez jego zaangażowanie w przeżycie artystyczne oraz uruchomienia kreatywnych procesów psychicznych. Proces terapeutyczny osadzony w środowisku wolnej ekspresji pozwala na osiągnięcie wglądu oraz bezpiecznej konfrontacji ze zdarzeniami zewnętrznymi i przeżyciami wewnętrznymi. Siła przemiany pod wpływem interwencji arteterapeutycznej może być szczególnie znacząca, kiedy pacjent przechodzi od fazy zaostrzenia do remisji. Pozwala wówczas na zbudowanie „nowego otwarcia” – ułatwienia pacjentowi odnalezienia się w pochorobowej rzeczywistości. Mówiąc jeszcze bardziej esencjonalnie, filmoterapia wykorzystuje fenomen utożsamienia się z akcją filmu. Proces ten sprawia wrażenie powrotu do bezpośredniego modelowania postaw i zachowań.

Filmowa Europa

Michał Pabiś-Orzeszyna, Monika Rawska, Piotr Sitarski

Czytelnik otrzymuje autorską antologię przekładów najważniejszych współczesnych tekstów poświęconych kinu europejskiemu. Zamieszczone w książce artykuły podejmują kwestie specyfiki tego kina, jego relacji do kinematografii poszczególnych krajów Starego Kontynentu oraz jego związków z kinem hollywoodzkim i kulturą amerykańską. W analizach uwzględnione zostały nie tylko największe kinematografie europejskie, ale także mniejsze, jak holenderska czy czeska. Ponieważ zamieszczone teksty są stosunkowo nowe, Czytelnik ma także okazję zapoznać się z aktualnymi ujęciami metodologicznymi i tematycznymi filmoznawstwa, takimi jak badanie widowni, badanie produkcji, badanie kultury filmowej czy zagadnienia festiwali filmowych.

Filmowe cuda i sztuczki magiczne. Szkice z archeologii kina

Justyna Hanna Budzik

Praca składa się z dwóch części: szkiców analityczno-intepretacyjnych oraz appendiksu dydaktycznego. Autorka podejmuje się tropienia i odkrywania we współczesnych filmach „medialnych cudów”, za które uważa przede wszystkim ślady „starych” mediów, niegdyś fascynujących i pobudzających wyobraźnię: zabawek optycznych, pokazów fantasmagorii, filmów trikowych i fantastycznych, automatów i mechanicznych zabawek. Badania prowadzone przez autorkę wpisują się w nurt archeologii mediów oraz Nowej Historii Kina. Szkice dotyczą filmów z szeroko rozumianej sfery popularnej, takich jak: Oz Wielki i Potężny Sama Raimiego, Hugo i jego wynalazek Martina Scorsese czy Babadook Jennifer Kent. Przyjęta perspektywa badawcza sprzyja dostrzeganiu w analizowanych obrazach licznych treści autotematycznych. Appendiks dydaktyczny, skierowany przede wszystkim do nauczycieli i wykładowców pracujących w dziedzinie edukacji filmowej z odbiorcami w różnym wieku, zawiera pomysły na konkretne ćwiczenia, inspirowane filmowym seansem. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie: „Forum Akademickie” nr 12/2015, s. 71 (Marek Misiak: Magicy kina) „Nowe Książki” 12/2015, s. 52–53 (Tomasz Jopkiewicz: Tęsknota za baśnią)

Filmowe kłamstwa i manipulacje, czyli sposób na pranie mózgu

Jan Kochańczyk

Mniej więcej 100 lat temu Lenin orzekł, że kino to najważniejsza ze sztuk, bo może w magiczny sposób wpływać na ludzkie serca i umysły.Lenin miał rację. Filmy fabularne, dokumentalne i w końcu reklamowe tworzyły historię burzliwego wieku XX! Kreowały wielkich dyktatorów. Stalin cudownie przemawiał z ekranu do KAŻDEGO Z OSOBNA człowieka radzieckiego. Później okazało się, że na ekranie nie zawsze to był sam towarzysz Stalin, bo wódz często korzystał z usług sobowtóra!Hitler miał magiczny wpływ na miliony Niemców, którzy oglądali w kronikach filmowych świetnie fotografowanego NADCZŁOWIEKA. Bez filmów propagandowych, zrealizowanych pod nadzorem ministra Goebbelsa, Niemcy nie byliby zdolni do wojennych zbrodni na kosmiczną skalę.W innym zakątku świata - Hollywood wykreował mit cudownej Ameryki; mit, który był w stanie olśnić nawet obywateli czerwonego imperium zła. Książka dowodzi, że komunizm pokonały w gruncie rzeczy filmy Disneya i jego amerykańskich kolegów. Wystarczyło, że przeniknęły za żelazną kurtynę w epoce wideo i telewizji satelitarnej. Z filmowymi mitami trudno wygrać.Jak się steruje uczuciami tysięcy widzów w kinie i przed ekranami TV? Filmowe kłamstwa i manipulacje próbują dać odpowiedź na to pytanie. Lektura pożyteczna zarówno dla tych, którzy chcą wpływać na innych w kinie, studiu telewizyjnym czy w agencji reklamowej; jak i dla zwykłych zjadaczy chleba, którzy chcą zyskać odporność na magiczne sztuczki filmowe.

Filmowe pejzaże Ameryk

red. Barbara Kita, Magdalena Kempna-Pieniążek

Filmowe pejzaże Ameryk, będące kontynuacją tomu Filmowe pejzaże Europy, prezentują różnorodne podejścia do badania filmowego krajobrazu, których wspólnym mianownikiem jest przekonanie, że amerykańskie pejzaże w stopniu zdecydowanie większym niż pejzaże europejskie uległy mitologizacji. Problematyka filmowych topografii i geografii spotyka się na kartach książki z zagadnieniami autorskich strategii (Wes Anderson, John Carpenter, John Ford, Patricio Guzmán, Alfred Hitchcock, Claudia Llosa, Michael Mann, Kelly Reichardt). W tomie podjęte zostają również wybrane problemy: gatunkowego toposu przestrzeni (western, horror, slasher, film o zombie), hollywoodzkich pejzaży studyjnych, roli krajobrazu w filmach o odkrywaniu Nowego Świata oraz estetycznej funkcji pustkowia we współczesnych realizacjach kina drogi.

Filmowe pejzaże Europy

red. Magdalena Kempna-Pieniążek, red. Barbara Kita

Książka Filmowe pejzaże Europy jest przeglądem współczesnego kina europejskiego z perspektywy charakterystycznego ujęcia krajobrazu. W jaki sposób europejscy twórcy wykorzystują pejzaż? Czy jest dla nich znaczący i determinuje wybór odpowiednich środków, sposoby filmowania? Na pytania te odpowiadają autorzy dziesięciu esejów. Każdy z artykułów poddaje pod refleksję zestaw filmów, w których krajobraz odgrywa istotną rolę. Czasem rozumiany jest on w sposób metaforyczny, jako element autorskiej narracji (artykuły Ilony Copik o postindustrialnym pejzażu generującym kwestie społeczne oraz Wojciecha Sitka o filmach „złamanej Brytanii”). Innym razem przedmiotem namysłu jest krajobraz miejski, ujmowany w wymiarze symbolicznym (artykuł Andrzeja Gwoździa, pokazujący, w jaki sposób mur berliński [nie] istniał w kinie oraz esej Przemysława Pieniążka poddający interpretacji infernalny pejzaż filmów Dario Argento). Kompleksowe ujęcie krajobrazu filmowego można odnaleźć w interpretacji kina hiszpańskiego, w którym Joanna Aleksandrowicz zestawia ze sobą pejzaże baskijskie oraz andaluzyjskie. Propozycja Karoliny Kostyry wpisuje się w peregrynację pejzaży natury, będących nieodłącznym elementem filmów coming of age w kinie światowym. Zupełnie inaczej funkcjonują wiejskie romantyczne pejzaże w twórczości Jana Jakuba Kolskiego, stanowiące przedmiot zainteresowania Jakuba Zajdla, który filmowe przywiązanie do nich odnajduje w życiorysie reżysera. Wreszcie Magdalena Kempna-Pieniążek oraz Natalia Gruenpeter zajęły się autorskimi interpretacjami pejzażu w kinie Bruno Dumonta oraz Lucile Hadžihalilović.

Filmowe sensorium. Teoria zmysłów i jej krytyczny potencjał

Marta Stańczyk

"W książce: Filmowe sensorium. Teoria zmysłów i jej krytyczny potencjał poza przedstawieniem spójnej, przemyślanej refleksji w obszarze wyznaczonym tytułem dokonuje się ponadto rodzaj (re)interpretacji istotnych dla rozwoju współczesnego filmoznawstwa stanowisk. Inaczej także można po jej lekturze spojrzeć na historię kina jako na przykład reprezentacji przygód cielesności. [Autorka] Bowiem [...] reorientuje dotychczasową historię myśli filmowej, wydobywając z niej wątki o potencjalnie rozwojowym dla sensuous theory charakterze. Ponadto zaś odsłania dość - zwłaszcza przed polskimi czytelnikami, którzy nie znają wcale lub dobrze przywołanych na kartach pracy autorów i ich przemyśleń - nową perspektywę badawczą, jeszcze nie do końca utrwaloną, ciągle dynamiczną, podlegającą zmianom i licznym innerwacjom różnych koncepcji badawczych". Z recenzji dr hab. Barbary Kity, prof. UŚ Marta Stańczyk - filmoznawczyni, pracuje w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego, redaktorka czasopisma "Ekrany". Autorka książki Czas w kinie (2019), za którą otrzymała nagrodę Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami za najlepszy debiut książkowy, współredaktorka publikacji Poszukiwacze zaginionych znaczeń (2016). Zajmuje się teorią filmu, przemianami kina współczesnego, a także związkami kina ze studiami nad zwierzętami.

Filmowe skandale i skandaliści

Jan Kochańczyk

W Hollywood każdy kradnie, żeby nie być okradzionym. Charlie Chaplin Kto powiedział, że noce są do spania? Marilyn Monroe Jeżeli film będzie za krótki, to dołożę sen! Luis Bunuel Dlaczego dwaj najpotężniejsi ludzie Ameryki, szef FBI John Edgar Hoover i magnat prasowy Hearst, wypowiedzieli bezwzględną wojnę sympatycznemu Chaplinowi? - Dlaczego ścigali go zaciekle także agenci Hitlera? - Dlaczego Stalin z kolei wzruszał się i płakał na filmach Chaplina? Dlaczego Ronald Reagan, który donosił na kolegów-aktorów podczas hollywoodzkiego polowania na czarownice, mimo wszystko... cieszył się ich sympatią? Dlaczego późniejsze szaleństwa prezydenta-kowboja zostały uznane za najlepszą rolę Reagana, odegraną po mistrzowsku, wedle precyzyjnego scenariusza? Jak to się stało, że surowy filozof kina Ingmar Bergman stał się skandalistą, a na jego film waliły tłumy podnieconych uczniaków? Urocza, uczciwa, serdeczna Sophia Loren zamieszana w skandal stulecia... Historia kina była jednocześnie historią przemian obyczajowych i politycznych XX wieku. Taśmy utrwaliły świadomość i podświadomość Homo Sapiens w naszym nowym, wspaniałym świecie. Artyści, którzy wywoływali (programowo lub bezwiednie) skandale, pokazywali względność norm obyczajowych i przyczyniali się do ich zmian. Polityczne skandale ujawniały sprzeczności interesów grup społecznych, narodów czy ras. W kinowym zwierciadle odbijały się twarze Prospera, Ariela, ale także i rozmaitych Kalibanów współczesnej cywilizacji. Niekiedy to były tylko maski. Zerwanie maski kończyło się skandalem. Często nieprzyjemnym - na ogół jednak bardzo pouczającym. Najciekawsza jest prawda bez makijażu. Także w kinie. Spis treści: Wstęp 8 David Wark Griffith Rasista! 10 Rudolph Valentino Milion złamanych serc 16 Luis Bunuel Brzytwą po oczach 21 Mae West Nieprzyzwoita kobieta 26 Orson Welles Od arcydzieła do prostytucji 31 Marlena Dietrich Anioł w łóżku 37 Leni Riefenstahl Dotknięcie zła 41 Walt Disney Wyzyskiwał świnki? 47 Sergiej Eisenstein Lekcja historii u Stalina 54 Charlie Chaplin Zemsta Hitlera 59 Alfred Hitchcock Człowiek, który wiedział za dużo? 65 Ronald Reagan Przyjazny świadek 71 Brigitte Bardot Być symbolem... 76 Marilyn Monroe Pluskwa w każdej ścianie 81 Liz Taylor Ideał piękna 86 Gualtiero Jacopetti Pieski świat 91 Ingmar Bergman Milczenie i cenzura 96 George C. Scott Oscar wzgardzony 101 Francis Ford Coppola Tylko koni żal! 105 Stanley Kubrick Zbrodnia na jawie 110 Bernardo Bertolucci Ostatnie tango w Paryżu 115 Marco Ferreri Wielkie żarcie 120 Pier Paolo Pasolini Sodoma i Gomora 125 Roman Polański Krótka rozkosz, pokuta długa... 130 Tinto Brass Kaligula płaci 136 Pedro Almodovar Hiszpan potrafi! 140 Aleksander Ford Samobójstwo wielkiego mistrza 144 Jodie Foster Mroczny obiekt pożądania 149 Sophia Loren Gwiazda za kratkami 155 Nicholas Meyer Banda liberałów! 159 Martin Scorsese Grzesznik bez winy? 163 Eddie Murphy Pomysł własny? 169 Drew Barrymore Zagubiona dziewczynka 174 Klaus Kinski Kocham wszystkie kobiety! 179 Sharon Stone 4 minuty grzechu! 184 Spike Lee Czarne i białe w kolorze 188 Macaulay Culkin Urodzony morderca? 192 Abel Ferrara Po upadku 197 Brandon Lee Ręka przeznaczenia? 203 River Phoenix Balansowanie na linie 207 Federico Fellini Niewierny mąż! 211 Keanu Reeves Nie był na własnym ślubie! 215 Tom Cruise Zwycięska walka wampira 219 David Cronenberg Zabójcza rozkosz 226 Milosz Forman Pornograficzna wolność 230 Lew Rywin Zwycięstwo telewizji 235 Mel Gibson Tak było? 239 Michael Moore Prywatna wojna z Bushem 245 Na zakończenie: Sensacja, której nie było! 250 Gerard Philipe Zaproszenie na egzekucję? 250 Bibliografia: 266 Jan Kochańczyk Dziennikarz. Absolwent Uniwersytetu Śląskiego (polonistyka). Od roku 1975 redaktor ogólnopolskiej gazety Sport (Katowice). Droga zawodowa: od korektora do zastępcy sekretarza redakcji, kierownika działu publicystyki i szefa redakcji dodatków kolorowych. Publikacje dotyczące głównie sportów lotniczych, lekkoat-letyki, pływania i problemów ruchu olimpijskiego. Nagrody dziennikarskie i literackie miedzy innymi Grand Prix prezesa koncernu prasowego RSW (Warszawa) za cykl publikacji dotyczących sportu zawodowego w krajach socjali-stycznych (1989). Polskie opinie i dyskusje odbiły się wtedy echem także w Związku Radzieckim (epoka pieriestrojki Gorbaczowa) i przyspieszyły reformy ruchu olimpijskiego po naradzie na Kubie. Nagrody w konkursach na artykuły i opowiadania sportowe. Od 1991 roku zastępca redaktora naczelnego tygodnika filmowego Ekran, przeniesionego w tym czasie z Wars-zawy do Katowic (Grupa Fibak Noma Press). Od 1994 zastępca redaktora naczelnego tygodnika Panorama. Współpraca z katowickimi redakcjami Dziennika Śląskiego, Wieczoru, Integracji Europejskiej i in. Wydania książkowe m. in. Filmowe skandale i skandaliści (Twój Styl, 2005) oraz Ścigany Roman Polański (część biograficzna). W Hollywood każdy kradnie, żeby nie być okradzionym. Charlie Chaplin Kto powiedział, że noce są do spania? Marilyn Monroe Jeżeli film będzie za krótki, to dołożę sen! Luis Bunuel Dlaczego dwaj najpotężniejsi ludzie Ameryki, szef FBI John Edgar Hoover i magnat prasowy Hearst, wypowiedzieli bezwzględną wojnę sympatycznemu Chaplinowi? - Dlaczego ścigali go zaciekle także agenci Hitlera? - Dlaczego Stalin z kolei wzruszał się i płakał na filmach Chaplina? Dlaczego Ronald Reagan, który donosił na kolegów-aktorów podczas hollywoodzkiego polowania na czarownice, mimo wszystko... cieszył się ich sympatią? Dlaczego późniejsze szaleństwa prezydenta-kowboja zostały uznane za najlepszą rolę Reagana, odegraną po mistrzowsku, wedle precyzyjnego scenariusza? Jak to się stało, że surowy filozof kina Ingmar Bergman stał się skandalistą, a na jego film waliły tłumy podnieconych uczniaków? Urocza, uczciwa, serdeczna Sophia Loren zamieszana w skandal stulecia... Historia kina była jednocześnie historią przemian obyczajowych i politycznych XX wieku. Taśmy utrwaliły świadomość i podświadomość Homo Sapiens w naszym nowym, wspaniałym świecie. Artyści, którzy wywoływali (programowo lub bezwiednie) skandale, pokazywali względność norm obyczajowych i przyczyniali się do ich zmian. Polityczne skandale ujawniały sprzeczności interesów grup społecznych, narodów czy ras. W kinowym zwierciadle odbijały się twarze Prospera, Ariela, ale także i rozmaitych Kalibanów współczesnej cywilizacji. Niekiedy to były tylko maski. Zerwanie maski kończyło się skandalem. Często nieprzyjemnym - na ogół jednak bardzo pouczającym. Najciekawsza jest prawda bez makijażu. Także w kinie. Spis treści: Wstęp 8 David Wark Griffith Rasista! 10 Rudolph Valentino Milion złamanych serc 16 Luis Bunuel Brzytwą po oczach 21 Mae West Nieprzyzwoita kobieta 26 Orson Welles Od arcydzieła do prostytucji 31 Marlena Dietrich Anioł w łóżku 37 Leni Riefenstahl Dotknięcie zła 41 Walt Disney Wyzyskiwał świnki? 47 Sergiej Eisenstein Lekcja historii u Stalina 54 Charlie Chaplin Zemsta Hitlera 59 Alfred Hitchcock Człowiek, który wiedział za dużo? 65 Ronald Reagan Przyjazny świadek 71 Brigitte Bardot Być symbolem... 76 Marilyn Monroe Pluskwa w każdej ścianie 81 Liz Taylor Ideał piękna 86 Gualtiero Jacopetti Pieski świat 91 Ingmar Bergman Milczenie i cenzura 96 George C. Scott Oscar wzgardzony 101 Francis Ford Coppola Tylko koni żal! 105 Stanley Kubrick Zbrodnia na jawie 110 Bernardo Bertolucci Ostatnie tango w Paryżu 115 Marco Ferreri Wielkie żarcie 120 Pier Paolo Pasolini Sodoma i Gomora 125 Roman Polański Krótka rozkosz, pokuta długa... 130 Tinto Brass Kaligula płaci 136 Pedro Almodovar Hiszpan potrafi! 140 Aleksander Ford Samobójstwo wielkiego mistrza 144 Jodie Foster Mroczny obiekt pożądania 149 Sophia Loren Gwiazda za kratkami 155 Nicholas Meyer Banda liberałów! 159 Martin Scorsese Grzesznik bez winy? 163 Eddie Murphy Pomysł własny? 169 Drew Barrymore Zagubiona dziewczynka 174 Klaus Kinski Kocham wszystkie kobiety! 179 Sharon Stone 4 minuty grzechu! 184 Spike Lee Czarne i białe w kolorze 188 Macaulay Culkin Urodzony morderca? 192 Abel Ferrara Po upadku 197 Brandon Lee Ręka przeznaczenia? 203 River Phoenix Balansowanie na linie 207 Federico Fellini Niewierny mąż! 211 Keanu Reeves Nie był na własnym ślubie! 215 Tom Cruise Zwycięska walka wampira 219 David Cronenberg Zabójcza rozkosz 226 Milosz Forman Pornograficzna wolność 230 Lew Rywin Zwycięstwo telewizji 235 Mel Gibson Tak było? 239 Michael Moore Prywatna wojna z Bushem 245 Na zakończenie: Sensacja, której nie było! 250 Gerard Philipe Zaproszenie na egzekucję? 250 Bibliografia: 266 Jan Kochańczyk Dziennikarz. Absolwent Uniwersytetu Śląskiego (polonistyka). Od roku 1975 redaktor ogólnopolskiej gazety Sport (Katowice). Droga zawodowa: od korektora do zastępcy sekretarza redakcji, kierownika działu publicystyki i szefa redakcji dodatków kolorowych. Publikacje dotyczące głównie sportów lotniczych, lekkoat-letyki, pływania i problemów ruchu olimpijskiego. Nagrody dziennikarskie i literackie miedzy innymi Grand Prix prezesa koncernu prasowego RSW (Warszawa) za cykl publikacji dotyczących sportu zawodowego w krajach socjali-stycznych (1989). Polskie opinie i dyskusje odbiły się wtedy echem także w Związku Radzieckim (epoka pieriestrojki Gorbaczowa) i przyspieszyły reformy ruchu olimpijskiego po naradzie na Kubie. Nagrody w konkursach na artykuły i opowiadania sportowe. Od 1991 roku zastępca redaktora naczelnego tygodnika filmowego Ekran, przeniesionego w tym czasie z Wars-zawy do Katowic (Grupa Fibak Noma Press). Od 1994 zastępca redaktora naczelnego tygodnika Panorama. Współpraca z katowickimi redakcjami Dziennika Śląskiego, Wieczoru, Integracji Europejskiej i in. Wydania książkowe m. in. Filmowe skandale i skandaliści (Twój Styl, 2005) oraz Ścigany Roman Polański (część biograficzna).

Filmowe spotkania z psychologią

red. Justyna Lipka, Michał Brol, Agnieszka Skorupa

Czy tylko dr Cal Lightman z „Magii kłamstwa” potrafi skutecznie wykryć kłamstwo? Czy każdy nastolatek ma tak silną potrzebę określenia swojej tożsamości jak Lady Bird? Czy „Sala samobójców” może nas uwrażliwić na syndrom presuicydalny? “Filmowe spotkania z psychologią” są zaproszeniem do poszukiwania odpowiedzi na te i wiele innych pytań, które pojawiają się na styku psychologii i filmu. W czternastu rozdziałach analizujemy filmy ukazujące funkcjonowanie rodziny w kryzysie, rozwój człowieka na przestrzeni życia, bliskie związki, czy choroby i zaburzenia. Dzieło filmowe staje się ilustracją zjawisk psychologicznych, które tłumaczone są w sposób bardzo przystępny, a jednocześnie zgodny z najnowszą wiedzą naukową z dziedziny. Książka dedykowana jest wszystkim osobom pracującym z filmem, nauczycielom chcącym pogłębić wiedzę własną lub przybliżyć uczniom zjawiska psychologiczne, studentom różnych kierunków jako uzupełnienie kursu z psychologii, a przede wszystkim każdemu, kto jest zainteresowany filmem i psychologią. Każde „spotkanie” jest okazją do analizy zjawisk psychologicznych na przykładzie konkretnego filmu, przytaczane są dialogi i opisy konkretnych scen. Na koniec znajduje się zestawienie innych polecanych filmów, do których czytelnik może sięgnąć samodzielnie.

Filmowe zarządzanie pamięcią. Kino polskie 2005-2020 o historii najnowszej

Magdalena Urbańska

Od 2005 roku – wraz z powstaniem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej – nastąpił w polskim kinie renesans historii. Rodzime kino o historii stało się podstawą nowej narracji tożsamościowej i jednym z najważniejszych narzędzi odpowiedzialnych za budowę określonego obrazu przeszłości. Filmy nierzadko stanowią nie tylko reprezentację przeszłych wydarzeń, ale również – za ich pośrednictwem – komentarz do aktualnej sytuacji społecznej czy politycznej, a ich produkcja jest motywowana ideologicznym zapotrzebowaniem. Mają przez to zarówno kulturową, jak i polityczną nośność. Wychodząc z założenia, że wszelkie pozafilmowe okoliczności mają wpływ na całościowy obraz kina, w Filmowym zarządzaniu pamięcią korzenie poszczególnych wątków filmowych sięgają realnych państwowych działań, wydarzeń, debat i dyskusji, a także czasem trudnego do ujęcia „ducha czasów”. Z takiej analizy wyłania się obraz historii podatnej na polityczne aktualizacje oraz będącej poważną stawką w grze o pamięć zbiorową. Za znakomity uważam już sam pomysł Magdaleny Urbańskiej, aby przyjrzeć się filmowemu zarządzaniu pamięcią. Należy podkreślić, że było to zadanie niezwykle trudne, ponieważ wymagało namysłu nad zjawiskami znajdującymi się w gruncie rzeczy in statu nascendi, budzącymi silne emocje, uwarunkowanymi kwestiami politycznymi i tożsamościowymi. Autorka wywiązała się z niego świetnie, oferując czytelnikom oryginalne, zajmujące i efektywne ujęcie interesującego ją zagadnienia, ale także przybliżając i pogłębiając wiedzę o szeroko rozumianych relacjach kina, historii i polityki, polskiej kinematografii czy społecznym imaginarium. Magdalena Urbańska napisała książkę interesującą, oryginalną, posiadającą dużą wartość poznawczą, poruszającą problematykę o fundamentalnym znaczeniu dla polskiej kultury, oferującą czytelniczą przyjemność na różnych poziomach. Z recenzji prof. dr. hab. Piotra Zwierzchowskiego Magdalena Urbańska – absolwentka wiedzy o teatrze, filmoznawstwa oraz studiów doktoranckich w zakresie nauk o sztuce na Uniwersytecie Jagiellońskim. Menedżerka kultury, producentka wydarzeń artystycznych, koordynatorka projektów kulturalnych. Laureatka Stypendium Twórczego Miasta Krakowa. Zajmuje się współczesnym kinem polskim.   Przedsięwzięcie jest realizowane ze środków pochodzących ze „Stypendium Twórczego Miasta Krakowa”.

Filo

Sebastian Brejnak

Znakomity debiut poetycki Sebastiana Brejnaka Kto wie, może to jest najciekawszy głos młodego pokolenia poetów? Oto debiutancki tom wierszy Sebastiana Brejnaka, wszechstronnie utalentowanego poety i muzyka. Filo to ciasto składające się z warstw, etymologicznie w różnych językach znaczyć może też, na przykład, nić albo ostrze. Taka jest ta poezja śmiała, wrażliwa, łącząca różne rejestry, języki itradycje. Jest w niej trochę zgrywy, ale równie dużo dążenia do wyławiania z pomieszania sensu prawdziwości lub nieprawdziwości tego, co wyrażane. Autor wyrywa słowa z ich utartych znaczeń, by wepchnąć je w inne konteksty; gra aluzjami, skojarzeniami, dochodząc do absurdu, a czasem do paradoksu.