Historia sztuki Mariana Sokołowskiego

Magdalena Kunińska

Książka jest kompleksową rekonstrukcją paradygmatu historii sztuki uprawianej przez jej pierwszego profesora akademickiego – Mariana Sokołowskiego. Autorka odchodzi od biograficzno-faktograficznego uprawiania historii dyscypliny, próbując jednocześnie wskazać na możliwości interpretacyjnego wykorzystania nie tylko źródeł archiwalnych, publikacji, ale również tzw. cichych dyskursów. Podzielona na trzy duże części publikacja porzuca również utarte schematy myślenia o początkach historii sztuki w Polsce i na świecie, wpisując ją na powrót w sferę głębokiego kulturowego i społecznego zaangażowania. Za punkt wyjścia dla książki autorka przyjęła obecną w XIX-wiecznej historiografii artystycznej metaforę ogrodu sztuki i roślin/artefaktów pielęgnowanych i poznawanych przez historyka sztuki. Dlatego część pierwsza publikacji przedstawia w sposób wyczerpujący zagadnienia badań nad pojedynczym dziełem sztuki, starając się rozwikłać skomplikowaną sieć zależności od niemieckiej historii sztuki i przewartościowując podkreślane dotychczas związki historii sztuki Mariana Sokołowskiego ze środowiskiem wiedeński. Zawiera również obszerne studium dotyczące mediów wykorzystywanych w dydaktyce historiografii artystycznej oraz esej dotyczący znaczenia ich wyboru dla paradygmatu naukowego. W części drugiej czytelnik znajdzie analizę teorii historycznego rozwoju form artystycznych, przeprowadzoną na podstawie badań tekstów, wyborów dydaktycznych oraz dyskursu muzealnego. Część trzecia podsumowuje rolę historii sztuki w życiu społecznym i specyficznym rodzaju samoedukacji, czerpanej z niemieckiego pojęcie Bildung. Autorka jest historykiem sztuki oraz absolwentką filozofii. Obecnie zawodowo związana jest z Instytutem Historii Sztuki UJ. W zakres jej zainteresowań od wchodzi teoria i filozofia sztuki, metodologia historii sztuki, sposoby prezentacji i reprodukcji dzieł sztuki i ich konsekwencje ontologiczne i epistemologiczne.  

Historia sztuki. Rzeźba

Magdalena Gutowska, Bartłomiej Gutowski

Technika rzeźbiarska, rozwijana przez wieki, zaowocowała wspaniałymi dziełami. Przedstawiona w książce historia tych najbardziej znanych wraz z fotografiami są doskonałym kompendium wiedzy w tej dziedzinie sztuki. Fascynację sztuką warto rozbudzać w człowieku jak najwcześniej, gdyż płynące z tego korzyści mają bezcenny wpływ na jego duchowość

Historia ślimaka, który odkrył znaczenie powolności

Luis Sepúlveda

Ślimak to kolejne zwierzę w czarodziejskim świecie stworzonym przez chilijskiego pisarza. Żyje on w czasach zdominowanych przez pośpiech, ukazuje nam jednak znaczenie powolności, czasu, przeszłości, pamięci. Ślimak ów domaga się od swych pobratymców imienia, które ma odróżnić go od innych. W swej wędrówce spotyka żółwia imieniem Niezapominajek, który nazywa ślimaka Buntownikiem. Oba imiona mają głębokie znaczenie symboliczne: buntować się przeciw niesprawiedliwości i nie zapominać o przeszłości. W książce pojawia się także puchacz symbol mądrości. Puchacz i żółw stają się dla ślimaka nauczycielami wartości. Należy podkreślić, że w książkach Sepulvedy żadne zwierzę nie występuje w roli niszczycielskiej. Wszystkie żywią głęboki szacunek dla świata i środowiska naturalnego. Autor na spotkaniu z czytelnikami przyznał, że inspirację do szkicowania postaci zwierząt czerpał z obserwacji autentycznych osób, jakie spotkał w życiu. Książeczka wpisuje się w bogatą tradycję bajek dla czytelników w wieku od 1 do 100 lat.

Historia świata każdego dnia

Beata Pomykalska, Paweł Pomykalski

Bogato ilustrowana książka zapoznaje czytelnika z najciekawszymi i najważniejszymi wydarzeniami, których rocznica przypada w danym dniu roku kalendarzowego. Wśród nich znalazły się takie przełomowe momenty dla historii naszego globu, jak wybuchy wojen i bitew czy wystrzelenie w kosmos pierwszego sztucznego satelity Ziemi i wyemitowanie pierwszego na świecie znaczka pocztowego.

Historia światła

Jan Nemec

Fotografia ma swój patos, zresztą oddaje go już częściowo sama etymologia termin fotografia składa się z greckich słów światło i pismo. Można powiedzieć, że jako fotografowie piszemy światłem. Jego fotografie i słynne akty, które nazywał snami o świetle i cieniu, wyprzedzały czasy, w których powstawały. František Drtikol był jednocześnie dandysem z małego miasteczka, mistrzem aktów, który nie miał szczęścia do kobiet i buddyjskim mistykiem wierzącym w komunizm. Człowiekiem o wielu twarzach, w biografii którego dominowały jednak cienie. Książka Jana Němca to biograficzny fresk, obejmujący niemal pół wieku życia czeskiego fotografa: od przybramskiej kopalni srebra, przez secesyjne Monachium, aż po kipiącą twórczym fermentem Pragę. Realizmu powieści dodają wplecione wojenne listy i pamiętniki Drtikola oraz krótka autobiografia, napisana przez fotografa do władz w związku z dopuszczeniem do Związku Artystów, z których wyłania się postać równie genialnego, co samotnego artysty.

Historia tanga dla początkujących i zaawansowanych

Ewa Stala

Historia tanga dla początkujących i zaawansowanych to pozycja dla wszystkich zainteresowanych tym tańcem w mniejszym lub większym stopniu – stąd też podział wewnętrzny na dwie główne części. Część pierwsza, dla początkujących, swoista „nota biograficzna” tanga, jest opowieścią o jego narodzinach i ewolucji aż po dzień dzisiejszy, usytuowaną w kontekście historycznym, geograficznym i społecznym. Część druga, dla zaawansowanych, składa się z serii krótkich szkiców na temat obecności tanga w literaturze, kinie, sztukach plastycznych, jego filozofii, obecności w innych krajach, specyficznego języka tangowych tekstów i ich ewolucji, powstania i działalności Narodowej Akademii Tanga, wreszcie – prezentacji kilku czołowych artystów tego gatunku. Dodatkowym atutem książki są archiwalne fotografie pochodzące z zasobów Narodowego Archiwum w Buenos Aires. Jest to pierwsza na polskim rynku wydawniczym monografia poświęcona temu pięknemu i coraz popularniejszemu zjawisku kulturowemu, ale też próba pokazania, że tango to dużo więcej niż taniec.   Fakt, że wśród ponad czterdziestu pozycji, z jakich składa się Bibliografia książki, praktycznie nie ma polskich tytułów (…), dobitnie przemawia za koniecznością publikacji w Polsce tego erudycyjnego przewodnika retrospektywnego, oprowadzającego po szeroko pojętej historii społecznej i kulturowej tanga. Historia tanga dla początkujących i zaawansowanych staje się jedynym w swoim rodzaju, unikalnym studium „narodowego dziedzictwa artystycznego”, „autentycznego wyrazu narodu argentyńskiego” czy, innymi słowy, idealnego produktu eksportowego, jakim Argentyna podzieliła się z resztą świata. dr hab. Anna Sawicka 

Historia to nie dziwka. Antologia tekstów Pawła Jasienicy, jego interlokutorów i recenzentów

Arkadiusz Kierys

Antologia tekstów Pawła Jasienicy to podróż w intelektualny świat polskiej inteligencji lat powojennych, w którym polemika publicystyczna stała się jedną z form walki z narzuconym reżimem. Indoktrynacja ideologiczna i na nowo definiowany patriotyzm wyzwoliły w absolwencie Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i żołnierzu Armii Krajowej wolę obrony wartości nadrzędnych – wolności sumienia, wolności słowa i w konsekwencji wolności badań i edukacji historycznej. W publikowanych tekstach poruszał tematy drażliwe i niewygodne zarówno dla ideologów marksistowskich, jak i nacjonalistycznych. Wskazywał na dwuznacznie moralne wysiedlenia ludności niemieckiej z Ziem Zachodnich i repatriacji Polaków zabużańskich zasiedlających te tereny; przestrzegał przed niszczeniem zabytków kultury niemieckiej na Śląsku i Mazurach. Sprzeciwiał się powojennej konspiracji; uważał, że młode pokolenie powinno się kształcić, wypełniając szczególnie dotkliwe straty w warstwie inteligenckiej. Bolało go polskie zobojętnienie na cierpienie współbraci w wierze, szczególnie niezrozumiałe po epoce pieców, a realizowane na popieliskach obozów koncentracyjnych w postaci „złotych żniw”.                    Antologia publicystyki Pawła Jasienicy i jego interlokutorów przygotowana przez dra Arkadiusza Kierysa ukazuje szeroką panoramę poglądów polskiej inteligencji – egzemplifikowaną przez dominujące wówczas pisma periodyczne z „Tygodnikiem Powszechnym” na czele. Jest to zbiór artykułów polemicznych, dotyczących problemów związanych z kształtowaniem się Polski Ludowej. Głos oceniający historiozofię autora Polski Jagiellonów zabierają zarówno historycy zawodowi, jak i koledzy-literaci, ale przede wszystkim wyznawcy materializmu historycznego. Antologia zawiera także wspomnienia przyjaciół i osób, które miały szczęście napotkać na swojej życiowej drodze Pawła Jasienicę. Próbują oni odpowiedzieć na pytanie – kim był Jasienica jako człowiek i twórca. dr hab. Małgorzata Strzelecka, Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Historia twojego życia

Ted Chiang

A co, gdybyśmy odkryli, że fundamenty matematyki są arbitralne i niespójne? Co, gdyby umiejętność nadawania rzeczom właściwych nazw budziła do życia nieożywione obiekty? Co, gdyby zetknięcie z językiem kosmitów nieodwołalnie zmieniało naszą percepcję czasu? Co, gdyby wierzenia chrześcijańskich fundamentalistów były dosłownie prawdziwe i na ulicach miast codziennie oglądało się grzeszników pochłanianych przez ogniste czeluście? Gdy obce formy życia przybywają na Ziemię, to aby pomóc przy komunikacji i rozszyfrować ich intencje, wojsko sprowadza uniwersytecką lingwistkę. Nowo nabyta przez nią wiedza na temat języka obcych i jego nielinearnej struktury paradoksalnie pomaga jej poradzić sobie ze smutkiem związanym z rodzinną tragedią W każdej z opowiedzianych w książce historii autor przygląda się życiu w świecie pełnym niepewności i kruchości, wykorzystując do tego swoją niesamowitą inteligencję i humor. Na podstawie Historii twojego życia powstała superprodukcja filmowa Nowy początek. Ted Chiang, zdobywca wielu prestiżowych nagród literackich (m.in. Nebuli, Hugo i Locusa), jest uważany za jednego z najważniejszych współczesnych pisarzy science fiction. Historia twojego życia w 2003 roku otrzymała polską nagrodę literacką Sfinks, a jej hollywoodzka ekranizacja pod tytułem Nowy początek (2016) została uznana za jeden z najlepszych filmów dekady.

Historia ustroju i prawa w Polsce

Lech Krzyżanowski

Osoby pragnące poznać dzieje polskiego ustroju i prawa napotykają niemałe kłopoty z właściwym powiązaniem informacji o poszczególnych instytucjach prawnych z okolicznościami historycznymi,w jakich się rodziły i funkcjonowały. Tymczasem brak znajomości politycznej, gospodarczej czy społecznej genezy różnorakich rozwiązań prawnych nie pozwala w należyty sposób ocenić ich znaczenia. W niniejszym tomie zatem sporo miejsca poświęcono właśnie tej, czysto historycznej warstwie narracji jako ważnemu uzupełnieniu podstawowych treści historycznoprawnych. Nie znaczy to oczywiście, że marginalizacji uległa część merytoryczna, odnosząca się do źródeł i ewolucji instytucji prawa w Polsce. Repetytorium pozostało obszernym kompendium wiedzy z tego zakresu, tyle że umieszczono ją w jej historycznym kontekście. Nacisk położony na poznanie i zrozumienie okoliczności historycznych towarzyszących zmianom prawnym to niejedyny element wyróżniający Repetytorium na tle piśmiennictwa z tego zakresu. Czytelnik z pewnością odkryje niezbyt często stosowany układ treści wspomagający paralelne prowadzenie dwu wykładów: z historii ustroju oraz dziejów prawa. W górnej (czerwonej) części strony zawsze znajdzie rozważania na temat ustroju, w dolnej(czarnej) zaś odnoszące się do tego samego okresu historycznegoinformacje o prawie sądowym. Nowa metoda wymaga co prawda przystosowania się do nietypowej lektury (tylko górne lub tylko dolnej części strony, jeśli chcemy zachować ciągłość narracji), ale jednocześnie gwarantuje skoncentrowanie całości materiału poświęconego danej epoce w jednym miejscu. Trudno precyzyjnie rozdzielić zakres ustrojowy od prawnosądowego(związki między nimi zostały zresztą zaznaczone kolorowymi odsyłaczami), a skoro związków przyczynowo-skutkowych między nimi jest niemało, autor uznał za celowe ułatwić przemieszczanie się między obu warstwami narracji

Historia w kulturze ponowoczesnej. Koncepcje - metody - perspektywy badawcze

praca zbiorowa

Człowiek ponowoczesny żyje w ciągłej teraźniejszości, a imperatyw elastyczności wymaga dostosowywania planów na przyszłość do kapitalistycznej gospodarki rynkowej. To jednak odbija się na przeszłości, gdyż historię można sprzedać jak każdy inny produkt. W jaki sposób ów hedonistyczny konsumeryzm odbija się na reprezentacjach przeszłości w przestrzeni publicznej? Zakres tematyczny książki, w której publikują badacze z czternastu wiodących ośrodków akademickich w Europie, wykracza poza dotychczasowe metody analizy przeszłości w  teraźniejszości, prowadzone pod hasłami polityki historycznej czy pamięci zbiorowej. Tematy tu podejmowane obejmują związki historii z mediami i gospodarką, są również zadawane pytania o skutki ekonomizacji przeszłości dla współczesnego rozumienia historii.  Miloš Řezník, Magdalena Saryusz-Wolska, Sabine Stach i Katrin Stoll współpracują w zespole badawczym „Funkcjonalność historii w późnej nowoczesności” w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie (Deutsches Historisches Institut Warschau). Instytut istnieje od 1993 roku. Do jego zadań należy prowadzenie badań naukowych nad historią Polski i stosunków polsko-niemieckich w kontekście europejskim i międzynarodowym. Ponadto Instytut wspiera naukową debatę historyczną na płaszczyźnie międzynarodowej.  

Historia warszawskich hoteli

Piotr Wierzbicki

Fascynująca podróż w czasie, podczas której razem z Piotrem Wierzbickim czytelnik zatrzymuje się w niemal każdym zajeździe lub hotelu, który kiedykolwiek pojawił się na planie Warszawy czy w przewodnikach dla podróżnych. Autor – varsavianista od lat publikujący w „Skarpie Warszawskiej” i oprowadzający wycieczki po stolicy – drobiazgowo analizuje każdą wzmiankę o obiektach bazy noclegowej, a przy tym barwnie opowiada o atmosferze dawnych czasów. Część I to solidne kompendium na temat warszawskiego hotelarstwa w zamierzchłych czasach.

Historia Włoch

Christopher Duggan

E-book – "Historia Włoch". Seria: cywilizacje, historia Książka Historia Włoch Christophera Duggana uzupełniona aneksem o współczesność przez doktor Małgorzatę Jaszczuk-Surmę jest znakomitym, zwięzłym kompendium wiedzy o wydarzeniach jakie miały miejsce na obszarze półwyspu, poczynając od czasów rzymskich do dzisiejszych. Przedmiotem największego zainteresowania autora nie była tylko historia, ale i zagadnienia polityczne. Zaczynając od krótkiej charakterystyki położenia Włoch w Europie, warunków glebowych i klimatycznych, surowców mineralnych i czynników geograficznych, które miały wpływ na losy kraju, Autor wplata tu również analizę kwestii gospodarczych, społecznych i kulturalnych. Motywem, który w książce służy jako wątek spajający historię tego kraju jest problem budowania jedności narodowej. Wyłonienie się państwa włoskiego w latach 1859-1860 traktować można zarówno jako dzieło przypadku, jak i wynik świadomego planowania. W następstwie tego po zjednoczeniu kolejne rządy Włoch zmuszone były zmierzyć się z problemem zbudowania poczucia wspólnej tożsamości narodowej oraz przywiązania ludności półwyspu do nowego porządku instytucjonalnego, w tym otwarcie na przyjęcie nowych członków wspólnej Europy. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w maju 2004 r. rozpoczął się nowy rozdział w stosunkach polsko-włoskich. Wyraźnie spotęgował się ruch turystyczny i otworzył się nowy rynek pracy dla Polaków, którzy powoli stają się częścią tej wielokulturowej społeczności i w sposób naturalny przenikają do struktur gospodarczych i kultury włoskiej. Tak więc związki między oboma państwami stają się coraz bardziej dynamiczne, co z kolei podkreśla, że historia Polaków we Włoszech wpisuje się w historię Włoch. Książkę tę czytelnik interesujący się zagadnieniami polityki międzynarodowej i gospodarczej, jak również wyrobiony turysta powinien mieć w swojej bibliotece.

Historia współczesnej Afryki

Meredith Martin

Martin Meredith jest znany jako doskonały reportażysta, biograf, a także historyk (z akademickim epizodem w życiorysie), który od wielu lat poznaje Afrykę od środka. Ta książka stanowi największe jego wyzwanie. Zawiera barwnie zarysowaną panoramę krajów od Kairu po Kapsztad i od Dakaru po Dżibuti, a także osób od Nkrumaha po Mugabe i od Bourgiby po Mandelę i wydarzeń od pełnych nadziei i euforii chwil towarzyszących podniesieniu czerwono-zielono-złotej flagi Ghany oraz przejęcia władzy przez Nasera po przepełniające rozpaczą ludobójstwa w Rwandzie i doprowadzające do ruiny spichlerza Afryki ekscesy Mugabe. Trzeźwe, pozbawione ideologicznej otoczki spojrzenie Mereditha na Afrykę i jej współczesne problemy różni się od tak popularnego wśród profesjonalnych historyków ujęcia, zdominowanego przez nawoływanie do wyznawania europejskich grzechów. Autor ukazuje zarówno tragiczne dziedzictwo kolonializmu, jak i fatalną jakość i zgubną dla Afryki rolę rodzimych elit. Prof. Ryszard Vorbrich Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Historia współczesnej Afryki

Martin Meredith

Wydanie II poprawione i uzupełnione Martin Meredith jest znany jako doskonały reportażysta, biograf, a także historyk (z akademickim epizodem w życiorysie), który od wielu lat poznaje Afrykę od środka. Ta książka stanowi największe jego wyzwanie. Zawiera barwnie zarysowaną panoramę krajów – od Kairu po Kapsztad i od Dakaru po Dżibuti, a także osób – od Nkrumaha po Mugabe i od Burgiby po Mandelę i wydarzeń – od pełnych nadziei i euforii chwil towarzyszących podniesieniu czerwono-zielono-złotej flagi Ghany oraz przejęcia władzy przez Nasera po przepełniające rozpaczą ludobójstwa w Rwandzie i doprowadzające do ruiny spichlerza Afryki ekscesy Mugabe. Trzeźwe, pozbawione ideologicznej otoczki spojrzenie Mereditha na Afrykę i jej współczesne problemy różni się od tak popularnego wśród profesjonalnych historyków ujęcia, zdominowanego przez nawoływanie do wyznawania europejskich grzechów. Autor ukazuje zarówno tragiczne dziedzictwo kolonializmu, jak i fatalną jakość i zgubną dla Afryki rolę rodzimych elit. Prof. Ryszard Vorbrich Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu   Historia współczesnej Afryki to książka obszerna, ale stanowi bardzo lekką lekturę – napisana jest bowiem tak niemodnym już prostym językiem. Martin Meredith stworzył opowieść o najnowszej historii Afryki, pozbawioną pseudointelektualnych ozdobników, dyskursu opartego na gender czy postkolonialnego gniewu. Bierze na warsztat każdy z większych krajów afrykańskich i opowiada, co się tam wydarzyło po uzyskaniu niepodległości. […] Afrykańscy przywódcy znienawidzą tę książkę! […] Wall Street Journal

"Historia zamącana autobiografią". Zagadnienie tożsamości narracyjnej w odniesieniu do powojennej liryki Aleksandra Wata

Przemysław Rojek

Niniejsza książka to nade wszystko interpretacyjna opowieść o powojennej liryce Aleksandra Wata, aczkolwiek liryka ta potraktowana tu została jako fragmentaryczny przyczynek do wielkiej i zgoła niepoetyckiej całości, której Wat tak pragnął, a po którą nie dane mu było sięgnąć – księgi (czy raczej Xięgi) – w niej to opowiedziana byłaby cała prawda historii i cała prawda autobiografii. W ten bowiem sposób autor Mojego wieku chciał odpokutować grzech komunizmu, poradzić sobie z fenomenem własnego cierpienia, zmierzyć się z Bogiem, a więc – nadać całościowy sens swojemu, tak bardzo porozrywanemu, doświadczeniu egzystencjalnemu. Ażeby ów sens mógł się w pełni objawić, musiał on zostać opowiedziany – stąd też w zamieszczonych w tej książce obszernych interpretacjach rozmaitych zawikłań tego niezwykle złożonego projektu bio- i bibliograficznego Wata autor wychodzi zarówno od koncepcji tożsamości narracyjnej (zwłaszcza w ujęciu Paula Ricoeura), jak i od słynnego pojęcia wielkiej narracji, znanego z myśli Jeana-François Lyotarda. Pomieszczony tu wywód prowadzi nas przez dwa fundamentalne projekty narracyjnego odzyskiwania przez Aleksandra Wata tożsamości – przez wielokształtną próbę identyfikacji z tym, co żydowskie, i przez hermeneutyczne z ducha wykorzystanie retorycznej figuracji – aż po psychoanalityczną sensu largo próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, dlaczego efektem wszystkich wysiłków Wata było (i być musiało) fiasko, najbardziej może dotkliwe, jakie zna powojenna literatura polska.

Historia Zimbabwe

Zins Henryk

Opracowanie to - pierwsze w polskiej literaturze historycznej - nie tylko dostarcza rzetelnych informacji, ale stanowi poważny przyczynek do dyskusji na temat wkładu Afrykanów do dziedzictwa ludzkości i jest dobrym przykładem dialogu międzykulturowego.