Czarne Indie

Juliusz Verne

“Czarne Indie” to powieść Juliusza Verne’a,  uznanego za jednego z pionierów gatunku science fiction.   "Czarnymi Indiami" w XIX wieku nazywano tereny w Szkocji, na których wydobywano węgiel kamienny. Kopalnie te świetnie prosperowały, przynosząc ogromne zyski. Pewnego dnia zasoby węgla jednak się wyczerpują, z czym nie może pogodzić się stary nadsztygar - Simon Ford, który mieszka z rodziną pod ziemią w kopalnianej grocie. Przez kilka lat, wraz z synem Harrym przemierza opuszczone korytarze kopalni i opukuje każdą skałę wierząc, że w końcu odnajdzie nowe złoża węgla.  

Czarne kwiaty

Cyprian Kamil Norwid

“Czarne kwiaty” to utwór Cypriana Kamila Norwida, polskiego poety, prozaika i dramatopisarza. Często jest on uznawany za ostatniego z czterech najważniejszych polskich poetów romantycznych.   “Czarne kwiaty” to część cyklu prozy którego drugim fragmentem są “Białe kwiaty”. W obydwu autor nie starał się narzucać sobie jakiegokolwiek stylu literackiego – zależało mu na wierności faktom. Uważane są one często, za arcydzieło polskiej prozy. “Czarne kwiaty” opisują spotkania i rozmowy z poetą Stefanem Witwickim, Chopinem, Słowackim, Mickiewiczem i malarzem Delaroche'em.  

Czarne kwiaty

Cyprian Kamil Norwid

Czar­ne kwia­ty ...Moż­na by cie­ka­we w tym wzglę­dzie rze­czy tu za­pi­sać, ale za­raz wstręt co­fa pió­ro i przy­cho­dzi na myśl za­py­ta­nie: ,,czy war­to!..." Przy po­ję­ciach al­bo­wiem współ­cze­snych o czy­tel­nic­twie i o twór­czo­ści pi­śmien­nej za­tra­co­ne jest pra­wie uczu­cie, kie­dy pi­sarz sta­ra się unik­nąć sty­lu przez usza­no­wa­nie dla rze­czy opi­sy­wa­nej a z sie­bie sa­mej zu­peł­nej i zaj­mu­ją­cej, kie­dy zaś, prze­ciw­nie, nie do­pra­co­waw­szy for­my, styl za­nie­dbu­je... Kie­dy cho­dzi po zie­mi, oka­zu­jąc, jak ni­sko zstą­pić po­tra­fił? -- kie­dy zaś rów­nież ni­sko stą­pa, prze­to iż wznieść się wy­żej nie mógł? [...]Cyprian Kamil NorwidUr. 24 września 1821 w Laskowie-Głuchach Zm. 23 maja 1883 w Paryżu Najważniejsze dzieła: Vade-mecum (1858-1866), Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem (1851), Bema pamięci żałobny rapsod (1851), Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie (styczeń 1856), Do obywatela Johna Brown (1859), Wanda (1851), Krakus. Książę nieznany (1851), Czarne kwiaty (1856), Białe kwiaty (1856), Quidam. Przypowieść (1855-1857), Cywilizacja. Legenda (1861), Archeologia (1866), Rzecz o wolności słowa (1869), Pierścień Wielkiej Damy, czyli Ex-machina Durejko (1872), Ad leones! (1883) Polski poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, tworzył także prace plastyczne. Jego edukacja miała charakter niesystematyczny, można więc powiedzieć, że we wszystkich uprawianych dziedzinach sztuki był samoukiem. Będąc żarliwym miłośnikiem piękna, służył mu nie tylko jako poeta, ale także jako rysownik, akwarelista, medalier i rzeźbiarz. Zaliczany jest do grona największych polskich romantycznych poetów emigracyjnych: utrzymywał nie tylko osobiste kontakty, ale również literacką wymianę zdań z najwybitniejszymi postaciami z tego kręgu - Z. Krasińskim, A. Mickiewiczem, J. Słowackim, F. Chopinem. Jednakże charakter twórczości Norwida każe historykom literatury łączyć go z nurtem klasycyzmu i parnasizmu. W swojej twórczości stworzył i ukształtował na nowo takie środki stylistycznie jak: przemilczenie, przybliżenie, zamierzona wieloznaczność, swoiste wykorzystanie aluzji, alegorii i symbolu. Teksty Norwida nasycone są refleksją filozoficzną. Jeśli chodzi o postawę ideową, Norwid był tradycjonalistą, ale zarazem wrogiem wszystkiego, co nazywano nieoświeconym konserwatyzmem. Początkowo związany z warszawskim środowiskiem literackim (m. in. z Cyganerią Warszawską), większość swego życia spędził poza krajem. Przebywał w wielu miastach europejskich: Dreźnie, Wenecji, Florencji, Rzymie (podczas Wiosny Ludów), Berlinie, Paryżu, a w 1853 r. udał się do Stanów Zjednoczonych. Zza oceanu wrócił jednak na wieść o wojnie krymskiej (później jeszcze wielkie ożywienie poety wywołał wybuch powstania 1863r.), by zamieszkać w Londynie, a następnie ponownie w Paryżu. Tu też zmarł w nędzy, w przytułku, w Domu św. Kazimierza i został pochowany na cmentarzu w Montmorency. Żył nader skromnie, cierpiał z powodu nasilającej się stopniowo głuchoty i ślepoty, chorował na gruźlicę. Za życia zdołał niewiele ze swych utworów wydać, był twórcą niezrozumianym i niedocenianym, stał się wielkim odkryciem dopiero w okresie Młodej Polski za sprawą obszernej publikacji pism poety przygotowanej przez Z. Przesmyckiego (pseud. Miriam), redaktora Chimery w latach 1901-1907. Wielkie zasługi dla przywrócenia Norwida literaturze polskiej uczynił autor wydania krytycznego Pism wszystkich (1971-1976) J. W. Gomulicki. autor: Marta KwiatekKupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czarne kwiaty dla wszystkich

Paweł Kozioł

Paweł Kozioł Czarne kwiaty dla wszystkich ISBN 978-83-288-5792-6 Drzwi ja niby wiem żem drzwiami w których stanął gandalf języka i że trzeba go prosić dyktuj na oko na rękę na koniec nawet dukt pisma nawet podpis i ja niby wiem że spór i że wziąć stronę dla siebie choćby czasem otwartą że kiedy wiersz to mnie nie ma tylko wyniesienie głosu na koniec wersu inne żadne pozwólcie jednak żegnać niczym arią arian mylne drogi i progi jak emigrant zbigniew morsztyn najb... Paweł Kozioł Ur. 18 grudnia 1979 r. w Jarosławiu Zm. Najważniejsze dzieła: Czarne kwiaty dla wszystkich (2003), Wpław (2005), Uwaga nie ma takiej fali (2008), Metale ciężkie (2010), Pogańskie morze (2018), Przerwane procesy. Szkice o poezji najnowszej (2011) Poeta, krytyk literacki, badacz literatury średniowiecznej, szachista, grafik i programista. Przez wiele lat związany ze Staromiejskim Domem Kultury w Warszawie; w 2008 uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego na podstawie dysertacji pt. Dwaj kronikarze. Alegoria i typologia w kompozycji dzieł Galla Anonima i Mistrza Wincentego. Jest autorem nie tylko klasycznych tomików poezji, lecz również projektów eksplorujących współczesne granice literackości i interakcji autora z czytelnikiem, czego przykładem są Byliny (https://pkoziol.cal24.pl/byliny/index.htm) zbiór tekstów poetyckich posiadających właściwości roślinne, rozwijających się na oczach użytkownika. Tworzy programy i aplikacje szachowe (program Rodent), a także dzięki swoim unikalnym kompetencjom: głębokiej wiedzy na temat tradycji oraz rozwoju języka połączonej ze świadomością potrzeb nowoczesnego edytorstwa i umiejętnościami z zakresu informatyki programu ułatwiającego automatyzację procesu korekty i uwspółcześniania tekstu (Idyota z kodem udostępnionym na wolnych licencjach GNU GPL 3.0). Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czarne lato. Australia płonie

Szymon Drobniak

Trzydzieści trzy ofiary śmiertelne, ponad dwa i pół tysiąca spalonych domów, ponad miliard martwych i trzy miliardy poszkodowanych zwierząt. Ponad osiemnaście milionów hektarów buszu i obszarów rolniczych strawionych przez ogień. Straty oszacowano na co najmniej sto miliardów dolarów. Liczby budzą przerażenie, a przecież to, co nadejdzie a nadejdzie na pewno będzie jeszcze bardziej dramatyczne. Tak wygląda katastrofa klimatyczna. Szymon Drobniak na własne oczy obserwował tragiczne skutki czarnego lata w Australii. Jako naukowiec widzi to, czego laicy jeszcze nie dostrzegają. Jako poeta z wielką wrażliwością opowiada o tym, jak ginie świat, który znamy. I ostrzega, że gwałtowne przemiany po tragicznym sezonie pożarów, które dotknęły ludzi i wyjątkowy świat australijskiej fauny i flory, wkrótce będą codziennością w wielu miejscach na świecie.

Czarne Miasto

Marta Knopik

Losy śląskiej rodziny splecione niczym warkocz z tego, co realne, i z tego, co magiczne, prowadzą do odkrycia tajemnicy sięgającej wiele lat wstecz… Wanda mieszka samotnie w Czarnym Mieście w ogromnym mieszkaniu pełnym mebli i wspomnień. Jej mąż Zdzisiek zginął w kopalni w Roku Zaćmienia, kiedy to zapadały się kolejne podziemne chodniki, a ludzie szukali schronienia w budowanych naprędce tunelach. W umierającym mieście, wśród duchów przeszłości, zaczyna się toczyć codzienne życie. Wanda nadal nie otrząsnęła się z żałoby, a jej córki, zwane siostrami Bebe, wyemigrowały do Białego Miasta. Jednak wspomnienia i sny nie pozwalają im uwolnić się od tragicznych wydarzeń… Czarne Miasto jest niczym jeden z bohaterów powieści, którego losy, od narodzin do śmierci, utkane są z legend, fragmentów starych kronik i chaosu sprzętów pozostawionych przez kolejne pokolenia. „Czarne Miasto wciąga i ugniata bohaterów, pożera ich metaforycznie... To może być debiut literacki sezonu!” Wojciech Dutka, pisarz. Marta Knopik jest absolwentką filologii polskiej, autorką scenariuszy dla Teatroteki Szkolnej prowadzonej przez Instytut Teatralny w Warszawie. Pasjonatka wypraw wysokogórskich, wycieczek rowerowych i nurkowania „Czarne Miasto” jest jej debiutem powieściowym, a zarazem początkiem cyklu opowieści z Czarnego Miasta.

Czarne oceany

Jacek Dukaj

WOJNY EKONOMICZNE I WOJNY MEMETYCZNE NOWA ETYKIETA I NOWA INTYMNOŚĆ INŻYNIERIA GENÓW, UMYSŁÓW I CYWILIZACJI A NICHOLAS HUNT ZUPGRADEOWAŁ SOBIE MÓZG Rzecz dzieje się w Stanach w kręgach kompleksu wojskowo-przemysłowego. Trzonem armii są wojska ekonomiczne, chroniące gospodarkę przed wrogimi wpływami. Establishment oddzielił się biologicznie i społecznie od nieprzekształconego genetycznie plebsu. Większość funkcji państwa podległa prywatyzacji. W tym świecie jak ryba w wodzie czuje się Nicholas Hunt, polityk i lobbysta. Jacek Dukaj pokazuje - z sukcesem - świat nieliniowy, świat gdzie ważna nie jest zmiana, ale ma-tematyczna pochodna zmiany: przyspieszenie zmian. Świat, w którym wpływają na siebie częstości pojawiania się morderczych millenarystycznych sekt i przemiany technologiczne w telekomunikacji. Janusz A. Urbanowicz, Esensja Świat Czarnych oceanów jest światem, w którym nikt z nas nie chciałby się chyba znaleźć, ale jednocześnie do niego szybko zdążamy. Wojciech Orliński, Gazeta Wyborcza Czarne oceany ukazują cywilizację w ślepym zaułku, miotającą się w spazmach boleści, które sama sobie sprokurowała. Marek Oramus, Nowa Fantastyka Jacek Dukaj (ur. 1974) - jeden z najciekawszych współczesnych prozaików polskich. Premiery jego książek to każdorazowo wydarzenia literackie. Autor Xavrasa Wyżryna, Czarnych oceanów, Extensy, Córki łupieżcy, Innych pieśni, Perfekcyjnej niedoskonałości, Lodu oraz licznych opowiadań w tym zekranizowanej przez Tomasza Bagińskiego Katedry - zgromadzonych . w tomie W kraju niewiernych. Pomysłodawca antologii pt. PL+50. Historie przyszłości. Wielokrotny laureat nagród im. Janusza A. Zajdla (również za Lód), trzykrotnie nominowany do Paszportu Polityki, a w tym roku także do nagrody literackiej Nike, Nagrody Mediów Publicznych Cogito i Angelusa; laureat nagrody Kościelskich, laureat Europejskiej Nagrody Literackiej 2009.

Czarne okna

Tadeusz Gajcy

Czar­ne okna W kan­ty­le­nie ma­cie­rzan­ki za­pach  uśmiech­nię­tych no­cą wo­dził chłop­ców,  jak w le­gen­dzie cho­dzi­li w za­świa­tach  pod okna­mi czar­ny­mi dla oczu.    Nad gło­wa­mi no­cy zło­ty jeż,  księ­życ w wło­sy się wto­pił jak wia­nek,  nie wie­dzie­li -- czy noc to czy wiersz --  gu­biąc gło­sy jak trzci­ny roz­chwia­ne.    A w la­tar­niach z tru­dem się cho­dzi  w ja­kimś in­nym roz­ło­ży­stym świe­cie,  pod okna­mi czar­ny­mi mło­dzi  w za­słu­cha­nia je­dwa­bi­stej sie­ci.    Wę­zły po­wiek tak bo­lą za­ci­śnię­te moc­no,  na­wet nie wiem -- czy sen jest czy próż­nia pod ni­mi  i wy­ra­stał na no­wo wę­dru­ją­cym chłop­com  za­pach kwia­tów na oczach pod okna­mi czar­ny­mi.    Uśmie­chów rzew­nych sze­lest  za­pa­dał w nich jak w ot­chłań,  jesz­cze śpie­wu by­ło za wie­le,  by się mil­cze­niem spo­tkać.    Za­wi­kła­ny po­wie­trza de­seń  roz­dzie­ra­li rę­ko­ma ślep­ców,  jak­że mo­gli ina­czej prze­zeń,  jak­że mo­gli go nie czuć? [...]Tadeusz GajcyUr. 8 lutego 1922 r. w Warszawie Zm. 16 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Wczorajszemu, Kolęda, Widma, Do potomnego, Homer i orchidea pseud. Karol Topornicki, Roman Oścień Poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki. Ukończył gimnazjum i liceum księży marianów na Bielanach. Od 1941 r. studiował filologię polską na podziemnym UW. Członek organizacji Konfederacja Narodu; współzałożyciel (1942), a od 1943 r. redaktor konspiracyjnego czasopisma tej organizacji ?Sztuka i Naród?. Żołnierz AK; brał udział w akcji składania wieńca pod pomnikiem Kopernika (25 maja 1943 r.). Zginął w powstaniu warszawskim wraz z Zdzisławem Stroińskim na Starym Mieście. Otrzymał nagrodę na podziemnym konkursie czasopisma ?Sztuka i Naród? za wiersz Wczorajszemu (1942), włączony później do antologii Słowo prawdziwe (1942). Nagrodzony także przez czasopismo ?Kultura i Jutro? (1943) za wiersz Rapsod o Warszawie. Wyraziciel ideowego i artystycznego grupy ?Sztuka i Naród?; w artykule Już nie potrzebujemy (?SiN? nr 11, 12 z 1943 r.) i O wawrzyn (wyd. ?Kierunki? 1967, nr 19) polemizował z literackimi poprzednikami, zarzucając poetom ?Skamandra? bezideowość i koniunkturalizm, a Awangardzie Krakowskiej ? ?ekwilibrystykę intelektualną?; poetów swojej generacji uważał za kontynuatorów katastrofizmu. Sam rolę poety widział w byciu odkrywcą tajemnicy bytu i wychowawcą narodu. W poematach Z dna nawiązującym do przeżyć z wojny obronnej 1939 r. oraz Widma wyd. w debiutanckim tomie z 1943 r. (będącym poetycką odpowiedzią na cykl poetycki Borowskiego pt. Gdziekolwiek ziemia...) zawarł wizję apokaliptycznej zagłady. W śpiewogrze Misterium niedzielne (1943) podjął próbę przezwyciężenia własnego katastrofizmu, przedstawiając świat czasu wojny jako groteskę i nawiązując do folkloru warszawskich przedmieść. W ostatnim tomie zwraca uwagę jego testament poetycki Do potomnego. Często posługiwał się konwencją snu, wizji, sięgał po formy ballady, kolędy, piosenki.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czarne owce. Opowieść o kobietach wiernych sobie

Natasza Socha

Czarne owce są wśród nas. Buntują się, łamią stereotypy, znoszą oceniające spojrzenia. Wszystko po to, by być w zgodzie ze sobą. Znasz jakąś? A może ta historia jest właśnie o tobie? Dziewiętnastowieczna Warszawa. Emilia nie może się doczekać, kiedy zostanie żoną. Jednak rzeczywistość weryfikuje jej wyobrażenia o idealnym małżeństwie. Czy odważy się na rozwód w czasach, gdy taki krok niesie ze sobą olbrzymie piętno? Połowa lat siedemdziesiątych. Iwona ucieka sprzed ołtarza. Wie, że nie będzie umiała żyć w małżeństwie, bo jej serce należy do kogoś innego. Cena miłości do drugiej kobiety w czasach PRL będzie jednak bardzo wysoka. Czasy współczesne. Sandra również musi zmierzyć się z oczekiwaniami rodziny. Bliskim trudno zrozumieć, że nie planuje zostać matką. Czy znajdzie w sobie wystarczająco dużo siły, by pokierować własnym życiem? Trzy kobiety, trzy historie, trzy rozczarowania i jedno pragnienie: wziąć los w swoje ręce. Spotykamy je każdego dnia, przyjaźnimy się z nimi, razem pracujemy i często tak samo jak one nie chcemy podporządkowywać się innym. Natasza Socha po wielu rozmowach dołącza też autentyczne wyznania kobiet idących pod prąd. Historie czarnych owiec pokazują, ile może dać nam zburzenie skostniałych zasad. Choć miejscami zaboli, zapewni jedno prawdę.

Czarne sekundy

Karin Fossum

Ida Joner jest pełną uroku dziewczynką. Niedawno otrzymała nowy rower. Teraz beztrosko pędzi na nim, by jak najszybciej kupić słodycze. Wygląda na to, że nic złego nie może się stać. Ida nie wraca jednak do domu. Jej matka wpada w panikę i wydzwania po znajomych. Niestety – córka przepadła bez śladu. Nikt niczego nie widział, nikt niczego nie słyszał. Policja rozpoczyna skomplikowane śledztwo. Także wolontariusze angażują się w poszukiwanie dziewczynki, ale ich starania nie przynoszą oczekiwanego skutku. Media nagłaśniają sprawę, a rodzina Idy nie potrafi zapanować nad strachem. Tylko inspektor Sejer wydaje się spokojny, choć od zaginięcia dziecka minęło czterdzieści osiem godzin. Czy Sejerowi uda się rozwiązać zagadkę?

Czarne serce

Janusz Anderman

Rozliczenie z ostatnim 30-leciem naszej historii. Janusz Anderman powraca! Dzień po katastrofie smoleńskiej przed Pałacem Prezydenckim zbierają się tłumy. Dziennikarz francuskiego tygodnika, z pochodzenia Polak, przyjeżdża do Warszawy, by opisać protesty, które ogarnęły miasto. W przeszłości był dziennikarzem radiowym. Za przynależność do antysocjalistycznej organizacji studenckiej został internowany i trafił na Białołękę. Teraz, po latach, z okna hotelu obserwuje wydarzenia i przeżywa déj vu. Demony z przeszłości powróciły. Nowa powieść Andermana to mieszanka wybuchowa, a jej najważniejsze składniki to świetny słuch i rytm, wyczulenie na wszelkie fałsze obecne w społecznym dyskursie i ostrze ironii. W Czarnym sercuceniony prozaik bezwzględnie i szczerze opowiada o swoim pokoleniu, uwikłanym w traumatyczną , zagmatwaną historię i jak zwykle nie pozwala zapomnieć o czarnej stronie naszej rzeczywistości.

Czarne sezony

Michał Głowiński

O spisaniu swych doświadczeń z czasów okupacyjnego dzieciństwa myślałem już od wczesnej młodości, nie zabierałem się jednak do pracy, nie byłem ani psychicznie, ani pisarsko do niej gotowy. Bym mógł ją podjąć, musiało minąć półwiecze. Zdałem sobie w pewnym momencie sprawę, że nie zrealizuję projektu, gdybym zamierzał napisać ciągłą opowieść. Pamiętam epizody - i na nich się koncentruję. Musiałem też przezwyciężyć wewnętrzne opory i strachy, od których trudno było się uwolnić. Pomogło mi to, że o swych losach z tamtych lat wielokrotnie opowiadałem różnym osobom. Nie chcę naśladować wielkiego Białoszewskiego ani tym bardziej zarozumiale z nim się równać, nie mogę jednak nie wyznać, że książkę tę najpierw wygadałem, a dopiero potem - napisałem. Tym, którzy chcieli słuchać, dziękuję. Michał Głowiński

Czarne skrzydła 1 - Lenora

Juliusz Kaden-Bandrowski

Pierwsza część powieści nawiązującej do katastrofy w kopalni Reden w Dąbrowie Górniczej w 1923 roku. Głównym bohaterem jest Tadeusz, syn socjalisty i były legionista, który zakochuje się w pracownicy kopalni, Leonorze. Tymczasem rośnie konflikt między górnikami a zarządcami kopalń. Niezadowoleni pracownicy grożą strajkiem. Tadeusz wraz z innymi związkowcami próbuje temu zapobiec. Autor nie opowiada się po żadej ze stron - krytukuje zarówno ideę agresywnego kapitalizmu, jak i ówczesną polską administrację i działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej. Ukazuje, że wszelkie spory polityczne czy zmiany ustrojowe uderzają najbardziej w zwykłych ludzi. Kaden-Bandrowski napisał tę książkę w oparciu o obserwacje, których dokonał podczas swojego kilkumiesięcznego pobytu na Śląsku, w Zagłębiu Dąbrowskim. Na podstawie powieści w 1962 roku powstał film pod tym samym tytułem.

Czarne skrzydła 2 - Tadeusz (#2)

Juliusz Kaden-Bandrowski

Tom drugi powieści nawiązującej do katastrofy w kopalni Reden w Dąbrowie Górniczej w 1923 roku. Głównym bohaterem jest Tadeusz, syn socjalisty i były legionista, który zakochuje się w pracownicy kopalni, Leonorze. Tymczasem rośnie konflikt między górnikami a zarządcami kopalń. Niezadowoleni pracownicy grożą strajkiem. Tadeusz wraz z innymi związkowcami próbuje temu zapobiec. Autor nie opowiada się po żadej ze stron - krytukuje zarówno ideę agresywnego kapitalizmu, jak i ówczesną polską administrację i działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej. Ukazuje, że wszelkie spory polityczne czy zmiany ustrojowe uderzają najbardziej w zwykłych ludzi. Kaden-Bandrowski napisał tę książkę w oparciu o obserwacje, których dokonał podczas swojego kilkumiesięcznego pobytu na Śląsku, w Zagłębiu Dąbrowskim. Na podstawie powieści w 1962 roku powstał film pod tym samym tytułem.

Czarne światło. Analiza zjawiska powojennej traumy społecznej w kulturze Stanów Zjednoczonych Ameryki

Aleksandra Gruszczyk

Wojna jest odrębną dziedziną znaczenia, wyrwaną z codzienności tak dalece, że każde doznanie wojny – i codzienności – stanowi dla poddanej mu jednostki szok poznawczy. Ta nieciągłość doświadczenia powoduje wyrwę w jednostkowej tożsamości, ranę, która zmienia się w traumę. Powojenne traumy jednostkowe – jak również traumy wynikające z powrotu do domu – najczęściej dotyczą całych pokoleń żołnierzy. Weterani połączeni wspólnym doświadczeniem tworzą wspólnoty braterskie, w których zapoczątkowany zostaje proces uspołecznienia traumy. W społeczeństwie stanowią oni szczególne grupy nosicielskie, rozprzestrzeniające narrację o doświadczeniu traumy m.in. za pomocą dzieł kulturowych takich jak filmy, literatura czy dzieła sztuki wizualnej. Uwspólnotowione doświadczenie traumy i winy wywołuje konflikt pamięci społecznej oraz rozbieżne wizje przeszłości. Czarne światło opisuje proces tworzenia się powojennych traum jednostkowych i zbiorowych na przykładzie najnowszej historii Stanów Zjednoczonych. Uważam, że książka P. Aleksandry Gruszczyk może być wydarzeniem wydawniczym. [...]  Czytanie Jej rozważań dostarcza dużo materiału faktograficznego, zmusza do refleksji na temat natury wojny, inspiruje w wielu miejscach. Jest to tekst naprawdę znaczący. Prof. dr hab. Tomasz Żyro

Czarne tango

Régine Deforges

Jaki wyrok czeka nazistowskich zbrodniarzy, których procesy ruszyły w Norymberdze 1945 r.? Czy zbyt wcześnie dojrzała Léa Delmas odnajdzie spokój i szczęście u boku charyzmatycznego przywódcy ruchu oporu, François Taverniera? Piękne marzenia tej pary o wspólnej przyszłości zrujnują działania byłych więźniów obozu w Ravensbrück, którzy tak jak Sara Mulstein - wrażliwa przyjaciółka Léi, pod wpływem cierpień i upokorzeń zmienili się w bestie zaślepione żądzą krwawej zemsty. Oto bowiem Panna Delmas zostaje uwikłana w misję sprzymierzeńców Sary, której jedynym celem jest odszukanie i zgładzenie pozostałych przy życiu nazistów. Na podstawie pierwszych czterech części cyklu w 2000 r. powstał francusko-włoski mini serial telewizyjny w reżyserii Thierryego Binisti. Przed wami czwarta część serii ,,Niebieski rower", można ją uznać za oddzielną historię lub czytać bez zachowania kolejności cyklu. Jeśli szukacie wzruszającej sagi o miłości w powojennych realiach i o kontrowersyjnych wyborach ofiar obozów koncentracyjnych, ta powieść historyczna zasłuży na wasze uznanie. Copyright (C) "Noir Tango" by Régine Deforges Librairie Artheme Fayard, 1993. This audiobook is published by arrangement with Librairie Artheme Fayard, France.

Czarne twarze butów

Mariusz Grzebalski

Mariusz Grzebalski Drugie dotknięcie Czarne twarze butów A jednak najważniejsza metafora przychodzi ostatnia, jak śmierć: dzień po dniu wytapiamy metal, który w końcu pociągnie nas na dno. ----- Ta lektura... Mariusz Grzebalski ur. 1969 Najważniejsze dzieła: Negatyw (1994), Ulica Gnostycka (1997), Drugie dotknięcie (2001), Człowiek, który biegnie przez las (2006), W innych okolicznościach (2013) Poeta i prozaik, autor ośmiu tomów poetyckich. Pracuje jako redaktor w Wydawnictwie WBPiCAK, zajmując się wydawaną tam serią poetycką. Wcześniej był redaktorem naczelnym Ogólnopolskiego Dwutygodnika Literackiego Nowy Nurt oraz redaktorem artzina Już Jest Jutro". W 2001 roku ukazał się wybór jego wierszy w przekładzie na język niemiecki w tomie pt. Graffiti. Za sprawą debiutu w 1994 roku zaliczany jest do pokolenia bruLionu, z którym dzieli niechęć do patosu, opieranie swojej twórczości na obserwacji zjawisk życia codziennego oraz zwrot ku detalowi. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czarne Xięstwo

Tadeusz Miciński

Tadeusz Miciński Strąceni z niebiosów Czarne Xięstwo Pną się we mnie czarne kwiaty złote kwiaty, krwawe kwiaty. Nim Adonai przeklął Kainowe plemię wirowały już te światy w ogniach Mocy i Tronów i z kryształowych dzwonów płynęły w rajskich melodyach na ziemię. Ach, moich szaleństw złowieszcze bachmaty wichrem spadających komet uniosły mię w zamek Chimery gdzie na krzyżach rozpięte ciała męczonych Andromed i niemych Sfingów twarze wniebowzięte. (fosfory... Tadeusz Miciński Ur. 9 listopada 1873 w Łodzi Zm. w lutym 1918 pod Czertykowem na Białorusi Najważniejsze dzieła: W mroku gwiazd, Kniaź Patiomkin, W mrokach złotego pałacu czyli Bazylissa Teofanu, Nietota. Księga tajemna Tatr, Xiądz Faust Prozaik, poeta, dramaturg, publicysta; zafascynowany gnozą, mistycyzmem, towianizmem, głosił idee panslawistyczne i mesjanistyczne. Urodził się w rodzinie inteligenckiej w Łodzi, ukończył szkołę średnią w Warszawie, następnie studiował w Krakowie (UJ, literatura polska, historia) oraz w Berlinie i Lipsku (filozofia i psychologia). Był członkiem radykalnych ugrupowań studenckich; pracował jako nauczyciel domowy. W 1896 r. debiutował poematem ,,Łazarze" i otrzymał drugą nagrodę krakowskiego ,,Czasu" za opowiadanie Nauczycielka (1896). Podczas studiów zagranicznych zaprzyjaźnił się ze Stanisławem Przybyszewskim i Wincentym Lutosławskim, filozofem i mesjanistą, propagatorem abstynencji, wówczas wykładającym w Hiszpanii; tam też ożenił się (1897) z Marią Dobrowolską, pochodzącą z zamożnego ziemiaństwa, co zabezpieczyło jego byt materialny i pozwoliło poświęcić się pracy intelektualnej i twórczej. Po powrocie do kraju osiadł w Krakowie, często przebywał też w Zakopanem, gdzie przyjaźnił się ze Stanisławem Witkiewiczem (ojcem), współpracował z krakowskim ,,Życiem". W 1902 r. wydał swój jedyny tom poezji W mroku gwiazd, później pisał jedynie poematy, często wplecione w większe całości. W 1906 r. opublikował tom artykułów Do źródeł duszy polskiej oraz dramat Kniaź Patiomkin, a w 1909 r. ukazał się kolejny dramat historyczny, tym razem z dziejów Cesarstwa Bizantyńskiego, W mrokach złotego pałacu (...). Następnie związał się z Warszawą. Wydał dwie ważne powieści Nietotę (1910) i Xiędza Fausta (1913), do których krytyka odniosła się z pełnym zastrzeżeń dystansem. Publikował m.in. w ,,Tygodniku Ilustrowanym", a w 1914 r., podczas wybuchu konfliktu bałkańskiego wyjechał do Sofii jako korespondent tygodnika "Świat". W latach 1915--1918 przebywał w Rosji, w Moskwie współpracował z czasopismami ("Gazeta Polska", "Russkoje słowo", "Russkije wiedomosti") oraz kołem literacko-artystycznym przy Domu Polskim, był oficerem oświatowym w korpusie polskim Józefa Dowbora-Muśnickiego. W drodze powrotnej korpusu do kraju, Miciński zginął w przypadkowym starciu czy napadzie, zabity przez chłopów lub żołnierzy Gwardii Czerwonej; dokładna data śmierci nie jest znana. Z pozostałych rękopisów wydano pośmiertnie m.in. dramat Termopile, powieści Wita, Mene-Mene-Thekel-Upharisim oraz poemat Niedokonany. Będąc twórcą Młodej Polski, Miciński kształtuje odrębny styl, oparty na odrębnym również światopoglądzie. Przedstawiał wizję świata jako pola walki dobra ze złem (manicheizm), opowiadając się zarazem za moralnym obowiązkiem doskonalenia siebie, własnego narodu i świata (realizacja idei wolności). Jego symbolizm przechyla się niekiedy w kierunku surrealizmu, jego twórczość dramatyczna, określana jako ekspresjonistyczna, wykracza w kierunku misteriów filozoficznych; operując poetyką snu, strumienia świadomości, Miciński nie wahał się przeplatać te wysokie tony mistyczne analizą społeczną i groteską. Zafascynowany nim Witkacy czerpał wiele inspiracji artystycznych z twórczości Micińskiego, ponadto zadedykował mu Nienasycenie oraz sportretował w jednej z postaci z młodzieńczej powieści 622 upadki Bunga. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czarne złoto. Wojny o węgiel z Donbasu

Karolina Baca-Pogorzelska, Michał Potocki

Donbas znaczy węgiel. To dzięki niemu zbudowano tam miasta i fabryki. Przez dekady przyciągał awanturników, uciekinierów i biznesmenów z całej Europy. Wojna i rosyjska agresja nic w tej kwestii nie zmieniły. Czarne złoto Donbasu wciąż idzie w świat. Dzisiaj handlu nim nie kontroluje jednak ani Ukraina, ani jej wielki biznes. Z błogosławieństwem Rosji przejęli go separatyści i związani z nimi przedsiębiorcy. Przemycają węgiel przez granicę, załatwiają mu lewe papiery i sprzedają dalej, mimo nałożonego przez Ukrainę zakazu, którego łamanie uznaje się tam za finansowanie terroryzmu. W niechlubnym procederze biorą również udział prywatne firmy z Polski. Śledztwo dziennikarskie w tej sprawie trwało dwa lata i objęło dwanaście państw. Jego rezultaty trzymają Państwo w rękach.

czarno

Agnieszka Wolny-Hamkało

Agnieszka Wolny-Hamkało Nikon i Leica czarno Noc wywiązuje się nagle, rozpycha w powietrzu jak hel, wymazując markerem przechodniów szczupłych jak ninja. Noc się zaczyna za kulisami, w perukami, w liście od J. do A., w przekleństwie pod... Agnieszka Wolny-Hamkało ur. 1979 Najważniejsze dzieła: Mocno poszukiwana (1999), Lonty (2001), Spamy miłosne (2007), Nikon i Leica (2010), Zaćmienie (2013), 41 utonięć (2015) Poetka, krytyczka literacka i publicystka. Współpracowała m.in. z Gazetą Wyborczą, Przekrojem, Przeglądem, Bluszczem i portalem Polskiego Radia. Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia, nagrody kulturalnej Gazety Wyborczej wARTo, nagrody mediów publicznych Cogito za tom Spamy miłosne. Laureatka konkursu im. Stowarzyszenia Pisarzy Polskich za tom Lonty. Autorka powieści 41 utonięć oraz Zaćmienie. Krytyczna Anna Kałuża porównywała jej wczesne wiersze do twórczości Marty Podgórnik, w późniejszych dostrzegała zaś tendencję do porządkowania świata i przekazu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czarno na białym. Gramatyka i sprawność pisania na B2

Dorota Prążyńska

Podręcznik Czarno na białym to dwadzieścia cztery lekcje skierowane do wszystkich, którzy chcą kontynuować naukę języka polskiego na poziomie B2. Zawiera obszerny zestaw różnorodnych ćwiczeń przygotowujących zarówno do używania języka, jak i do egzaminu certyfikatowego. Od podręczników dostępnych w bibliotekach, księgarniach i w Internecie różni go nauka poprawności gramatycznej poprzez formułowanie wypowiedzi pisemnych uzupełniona informacjami z zakresu historii Polski i jej kultury. Czarno na białym to podręcznik dobrze przemyślany, rzetelnie przygotowany i starannie opracowany. Pozycja ta pozwoli uczącym się na poznawanie języka z elementami kultury polskiej w sposób nowoczesny i efektywny. Gwarantuje szybki wzrost kompetencji językowych i kulturowych. To swoiste kompendium wiedzy, zawierające bogactwo pomysłów, tematów i typów ćwiczeń, będzie cenną pomocą dla osób ambitnych, które chcą przystąpić do egzaminu z solidną wiedzą językową i retoryczną, a dodatkowo pragną lepiej poznać polską historię i kulturę. dr hab. Anna Dunin-Dudkowska, prof. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Dorota Prążyńska - magister filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyplomowana nauczycielka języka polskiego i historii z doświadczeniem na wszystkich poziomach kształcenia, egzaminatorka w Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej, lektorka języka polskiego z długoletnim doświadczeniem w Szkole Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w Międzynarodowym Centrum Kształcenia Politechniki Krakowskiej, nauczycielka polonijna z doświadczeniem w polskich szkołach Łotwy, Ukrainy i Białorusi kierowana do pracy przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. W 2019 r. zajęła pierwsze miejsce w międzynarodowym konkursie "Być Polakiem" za konspekt lekcji Gramatyka jest ważna i ciekawa.

Czarno-biały kadr. Kreatywna fotografia

Harold Davis

Spójrz na świat przez pryzmat dwóch kolorów i odkryj jego poruszające piękno! Naucz się patrzeć oraz myśleć w czerni i bieli Używaj twórczo programów do obróbki zdjęć Korzystaj z niebanalnych inspiracji i niezwykłych technik Otaczający nas świat jest wręcz przesycony kolorami, oślepia ich intensywnością i wszechobecnością, nic więc dziwnego, że oko tęskni za stonowaną elegancją czarno-białej fotografii. Jej atutem jest to, że wykorzystuje siłę wyobraźni odbiorcy oraz sięga ku głębi estetycznych doznań, dlatego fotografowie coraz częściej wybierają ten klasyczny środek wyrazu, tworząc przy tym monochromatyczne arcydzieła. Jeden z najznamienitszych światowych fotografów zdradzi Ci sekrety swego warsztatu, ucząc Cię wszystkiego, co powinien wiedzieć artysta poszukujący nowych środków wyrazu. Wraz z nadejściem technologii cyfrowej dostałeś do ręki narzędzia, dzięki którym Twoje prace mogą zyskać zupełnie nowy wymiar. Ta książka może być dla Ciebie towarzyszem, przewodnikiem i inspiracją w procesie tworzenia czarno-białych obrazów. Poznasz najlepsze sposoby na wykonanie perfekcyjnej fotografii portretowej, świetnego krajobrazu czy znaczącego zbliżenia. Dowiesz się, jak pracować przy obróbce tego typu fotografii, jak przetwarzać pliki RAW na czerń i biel, dokonywać konwersji na podczerwień i stosować efekty specjalne w cyfrowej ciemni. Znajdziesz tu zarówno inspiracje, jak i porady techniczne, nauczysz się patrzeć na świat w sposób, który na zawsze zmieni jakość wykonywanych przez Ciebie zdjęć. Dobór idealnego oświetlenia oraz kompozycji Zastosowanie techniki HDR w czerni i bieli Tworzenie czarno-białych zdjęć w programach Lightroom i Photoshop Poszukiwanie tematów do zdjęć monochromatycznych Stosowanie barwienia, tonowania i innych efektów specjalnych Modyfikowanie aparatu z myślą o fotografowaniu w podczerwieni Naucz się tworzyć intensywne oraz wieloznaczne fotografie w czerni i bieli W książce tej znajdziesz zarówno inspirację, jak i porady techniczne. Na podstawie swoich własnych fotografii Harold Davis zapozna Cię z technikami, dzięki którym stworzysz wysokiej jakości obrazy monochromatyczne. Pokaże Ci, w jaki sposób możesz rozpoznać okazję do zrobienia zapierającego dech w piersiach, czarno-białego zdjęcia, a także opowie, czym różni się robienie zdjęć czarno-białych od tworzenia fotografii kolorowych. W książkach z serii "Kreatywna fotografia" autor proponuje wszechstronne i twórcze podejście nie tylko do samego obrazu, ale także całego procesu fotografowania - począwszy od wyboru obiektu i wizualizacji zdjęcia, poprzez zastosowanie odpowiedniego sprzętu, na obróbce skończywszy. Podręczniki z tej serii poprowadzą Cię przez wspaniały, barwny świat kreatywnej fotografii i sprawią, że z pasjonata zmienisz się w perfekcyjnego profesjonalistę, a każda sesja fotograficzna stanie się niezapomnianą przygodą. Połączenie pasji, kreatywności i doskonałej techniki, a także nastawienie na wzbudzenie konkretnych emocji u odbiorcy sprawi, że Twoje zdjęcia będą po prostu olśniewające. Książkę poleca redakcja Digital Foto Video:

Czarnobyl. Instrukcje przetrwania

Kate Brown

26 kwietnia 1986 roku w Czarnobylu miała miejsce największa w dziejach katastrofa elektrowni jądrowej. Natychmiast rozpoczęła się gigantyczna akcja ratunkowa, a przez kolejne miesiące lekarze i niektórzy działacze partyjni z ogromnym poświęceniem walczyli o to, by zminimalizować wpływ eksplozji na zdrowie ludności zamieszkującej skażone tereny. Jednak równocześnie trwała inna akcja propagandowa której stawką były nie tylko interesy Związku Radzieckiego, lecz także wszystkich państw wykorzystujących energię jądrową. Kate Brown spędziła lata, wertując dokumenty w archiwach, przeprowadziła setki wywiadów z mieszkańcami Strefy Wykluczenia, z politykami, radzieckimi i zagranicznymi specjalistami od atomu. W efekcie szczegółowo opisała wydarzenia, które nastąpiły po katastrofie, ale przede wszystkim przygotowała wstrząsającą relację z tego, jak (i dlaczego) rządzący, ludzie nauki i media całego świata wspólnie wykreowali tę opowieść o Czarnobylu, którą znamy do dziś. Każdy z bohaterów tej książki po awarii w Czarnobylu stara się przeżyć: partyjne kierownictwo, urzędnicy średniego szczebla, lekarze, członkowie międzynarodowych organizacji, eksperci i koniec końców zwykli mieszkańcy byłego ZSRR, których los zależy od poprzednio wymienionych. A ci myślą raczej o sobie niż o wspólnym dobru. Ta książka doskonale przedstawia strategie jednych i drugich. Piotr Pogorzelski, dziennikarz redakcji międzynarodowej Polskiego Radia Wybitna książka, owoc niezwykłych odkryć w archiwach, reporterskiej dociekliwości i talentu literackiego. Wciąga jak thriller, choć wszystko, o czym opowiada, wydarzyło się naprawdę. Dziesięć lat pracy pozwoliło ujawnić rzeczywiste ludzkie koszty Czarnobyla. Ale to książka o czymś więcej niż tylko o samej katastrofie to również opowieść o tym, jak politycy manipulowali informacjami na jej temat, o niewidzialnej spuściźnie atomu przyjaznego dla środowiska i o przyszłości gatunku ludzkiego walczącego o przetrwanie w epoce zagłady. Robert Macfarlane Kate Brown rzuca wyzwanie oficjalnej narracji o katastrofie w Czarnobylu i robi to przekonująco. Poparty gruntowną wiedzą, świetnie napisany reportaż mrozi krew w żyłach. Elizabeth Kolbert

Czarnobylska modlitwa. Kronika przyszłości

Swietłana Aleksijewicz

"26 kwietnia 1986 o godzinie pierwszej minut dwadzieścia trzy i pięćdziesiąt osiem sekund seria wybuchów obróciła w ruinę reaktor i czwarty blok energetyczny elektrowni atomowej w położonym niedaleko granicy białoruskiej Czarnobylu. Katastrofa czarnobylska była najpotężniejszą z katastrof technologicznych XX wieku." Dwadzieścia lat później Swietłana Aleksijewicz wróciła do Czarnobyla. Rozmawiała z ludźmi, dla których ten dzień był końcem świata, którzy żyć nie powinni, ale przeżyli i żyją, bo żyć trzeba. A oni opowiedzieli jej o tym, co wydarzyło się wtedy, i o tym, co jest tam dziś. O ponad dwóch milionach Białorusinów, których zapomniano przesiedlić poza strefę skażoną, o dzieciach bez włosów, o zwierzętach o smutnych oczach, które zamieszkały w porzuconych domach, o dziwnych stworach, które pojawiły się w rzekach i lasach. I o tym, że mimo wszystko ludzie chcą być szczęśliwi. Podobnie jak w książce o radzieckich żołnierkach wybitna białoruska dziennikarka stawia nas wobec bezlitosnej prawdy. To książka o apokalipsie, która nastąpiła pewnej kwietniowej nocy tuż za naszą wschodnią granicą. "Aleksijewicz jest mistrzynią w opisywaniu historii Związku Radzieckiego. Tym razem pisze nie tylko o Czarnobylu, ale także pasjonująco opowiada o ostatnich dekadach ZSRR. Historię układa z narracji ludzi, którzy w Czarnobylu toczyli śmiertelną walkę i mieli pozostać anonimowi. Aleksijewicz upomina się o nich i daje świadectwo o jednej z ostatnich wojen ZSRR: wojnie z atomem, nad którym radzieccy inżynierowie stracili kontrolę i który mógł zabić setki tysięcy ludzi w Europie". Małgorzata Nocuń, redaktorka dwumiesięcznika "Nowa Europa Wschodnia" "Przez kilkanaście lat znakomita reporterka Swietłana Aleksijewicz dokumentowała losy ludzi i zwierząt żyjących na ziemi skażonej po wybuchu elektrowni jądrowej w Czarnobylu. Stworzyła do głębi wstrząsający obraz nie tylko samej tragedii (która najbardziej dotknęła Białoruś), lecz także istoty zwanej homo sovieticus: bezgranicznie oddanej państwu i lekceważącej siebie, bardziej przerażonej możliwą reakcją zwierzchnika niż promieniowaniem jądrowym, bezlitośnie wykorzystywanej przez moloch władzy i bezgranicznie wobec niej bezradnej. Jest to też książka o ogromnej miłości: miłości mężów i żon, ale też miłości człowieka do ziemi, na której się urodził. Ta książka to mistrzowsko skonstruowany pomnik ofiarom Czarnobyla, pomnik, przed którym powinien pokłonić się każdy z nas". Krystyna Kurczab-Redlich