Anne Frank

Giancarlo Villa

Już od prawie wieku historia Anne Frank nadal ekscytuje i zaskakuje. Twarz tej dziewczynki stała się symbolem Shoah, Holokaustu, zbiorowej tragedii, którą umiejętnie udokumentowała w swoim słynnym dzienniku, czytanym przez miliony ludzi na całym świecie. Podczas II wojny światowej Anne musiała zmierzyć się z brutalnością Hitlera, przechodząc przez koszmar obozu koncentracyjnego Auschwitz. Jej krótkie życie, które zaczęło się we Frankfurcie nad Menem, zostało ostatecznie skrócone przez nazistów w obozie zagłady Bergen-Belsen, gdy miała zaledwie 16 lat. Mimo to Anne Frank opowiada nam o optymizmie, wytrzymałości oraz woli życia, i to dlatego jej historia nigdy nie przestała fascynować czytelników każdego pokolenia.

Arkana Kryminalistyki: O historii i fałszerstwach monet i banknotów

Tomasz Paweł Szewczyk

Fałszowanie pieniędzy to bardzo zyskowny proceder. Obecnie, w dobie wysoko rozwiniętej techniki fałszerze mają prawdziwe pole do popisu. Proces fałszowania pieniędzy przybrał niestety skalę masową. Wprowadzone do obiegu 1 stycznia 1995 roku w Polsce nowe banknoty miały być - teoretycznie - zupełnie nie do podrobienia. Znaki wodne, ukryte zabezpieczenia, holograficzne techniki druku i specjalne metalowe nitki wtopione w papier miały stanowić stuprocentowe zabezpieczenie przed fałszerzami. Bezskutecznie. W całym kraju już kilka miesięcy później zaczęły pojawiać się doskonale podrobione banknoty. Na jaką skalę? To jedna z największych tajemnic Departamentu Emisyjno-Skarbowego Narodowego Banku Polskiego. Swego czasu telewizyjne Wiadomości podały informację, że co dwudziesty banknot znajdujący się w Polsce w obiegu jest sfałszowany! Obrót pieniędzmi to bardzo ważna sprawa, zarówno w makroskali ekonomicznej, jak też jeżeli patrzeć na to zjawisko przez pryzmat własnego portfela. Obracając codziennie różnymi banknotami często możemy zadać sobie pytanie: "czy są prawdziwe?". Rodzą się pytania, wątpliwości, obawa przed odpowiedzialnością. Najlepszym na to antidotum jest umiejętność rozpoznawania banknotów prawdziwych i fałszywych. Kompozycja pracy zamyka się w czterech rozdziałach. Rozdział pierwszy jest rodzajem wprowadzenia do meritum. Przedstawiony jest w nim rys historyczny pieniądza jako środka płatniczego na świecie, a w szczególności na ziemiach polskich. Idąc tropem historii poprzez wymianę barterową, pojawienie się pierwszych MONET, aż do pieniędzy papierowych dowiadujemy się jak płacili nasi przodkowie i jak ścisły związek to miało z różnymi wydarzeniami historycznymi. Rozdział drugi informuje nas jak przebiega proces powstawania pieniądza. Dowiadujemy się w nim jak bito monety dawniej, a jak wygląda to w dzisiejszych czasach. Jeżeli chodzi o banknoty, przedstawione w tym rozdziale informacje ukazują jak wielu procesom chemicznym i etapom obróbki poddawany jest papier banknotowy, aby pieniądz był skutecznie zabezpieczony przed podrobieniem. W rozdziale trzecim jest mowa o elementach pieniądza, czyli zabezpieczeniach, poprzez które banki emisyjne wszystkich państw starają się chronić interesy gospodarcze kraju i majątek obywateli. W rozdziale czwartym sporo dowiemy się o samych fałszerstwach, zaczynając od genezy tego czynu, tak starej, jak sam pieniądz i zbadamy historię najsłynniejszych fałszerstw. Dowiemy się także jak kodeks karny traktuje fałszerstwo pieniądza, jakie konsekwencje czekają fałszerzy. Do przygotowania tej publikacji wykorzystano literaturę specjalistyczną.

Arkana Kryminalistyki. Pigułka wiedzy: fałszowanie pisma

Tomasz Paweł Szewczyk, Donald Lowrie

Witamy w kolejnej odsłonie serii Arkana Kryminalistyki. Przed nami jak zwykle najciekawsze zagadnienia kryminalistyczne przedstawione przez wybitnego specjalistę w dziedzinie pismoznawstwa i ekspertyzy sądowej, biegłego Tomasza Pawła Szewczyka, uzupełnione niezwykłym, starannie wyselekcjonowanym materiałem historycznym, który posłuży nie tylko pogłębieniu refleksji i zainteresowaniu słuchacza przedstawianym tematem, ale także zwróci uwagę na aspekty konsekwencji przestępstwa oraz wielowymiarowe kwestie związane z działaniem wymiaru sprawiedliwości oraz etyką. Tomasz Paweł Szewczyk poruszy zagadnienia podrabiania pisma, znaczenia grafologii sądowej i grafologicznej oceny charakteru człowieka, materiału porównawczego w analizie pisma, pisma maskowanego oraz wpływu stanu zdrowia na pismo odręczne. Wszystko to przeplecione zostanie opowieścią człowieka, który napisał historię i ryzykując zdrowie i życie doprowadził do reformy więziennictwa w Stanach Zjednoczonych. W swojej książce Moje życie w więzieniu, ryzykując wszystko, jako pierwszy opisał on realia więziennego życia, tortury San Quentin i szereg więziennych historii. Nie jest to American Dream. Swoje zapiski wyniósł z więzienia ukradkiem, a ich publikacja stała się bestsellerem, który rozszedł się w nakładzie przekraczającym sto tysięcy sztuk. Jako matrycę dla treści przygotowanych przez Tomasza Pawła Szewczyka, wybitnego pismoznawcę i biegłego sądowego nie przez przypadek wybraliśmy książkę Donalda Lowriego z początku dwudziestego wieku. Przytoczone fragmenty przedstawiają bezprecedensową próbę wielopoziomowego fałszerstwa i oszustwa, dzięki któremu więźniowie planowali swoją ucieczkę, a które przyniosło absolutnie nieoczekiwany skutek. Jest to niebywały przykład tego, jak wielopoziomowo ludzki umysł jest w stanie, w celu uzyskania korzyści własnej, odzyskania wolności, poświęcić życie i losy innych. Historia jest o tyle szokująca, że wspomnienia Donalda Lowriego oraz Eda Morrella są niepodważalnie autentyczne. Obaj panowie są postaciami pozytywnymi i zasługują na zainteresowanie. Ed Morrell był bowiem więźniem, który osiągnął w San Quentin status legendy, a jego losy stały się podstawą filmów oraz książek. Tortury, którym został poddany, zapinany w ciasny kaftan, dużo gorszy niż zwykły kaftan bezpieczeństwa, i podwieszany w nim lub zostawiany w niewygodnej pozycji na podłodze ciemnej izolatki na całe dnie, a nieraz tygodnie oraz wypracowany przez niego sposób przetrwania tej męki poprzez zjednoczenie się w mistycznym uniesieniu z Bogiem zainspirowały jego przyjaciela Jacka Londona do napisania książki The Star Rover. Sam Ed Morell po ułaskawieniu napisał nadzwyczaj pasjonującą biografię a na kanwie jego losów powstały także sztuki teatralne oraz hollywoodzka produkcja "The Jacket" w reżyserii Johna Maybury'ego, z Adrienem Brodym i Keirą Knightley w rolach głównych. Donald Lowrie po wyjściu z więzienia opublikował dwie znakomite książki. Jedną o życiu w więzieniu, drugą zaś o życiu na wolności i zderzeniu więźnia z kapitalizmem Ameryki. Tworzył biura pomocy więźniom, którym pomagał znaleźć pracę i odnaleźć się w amerykańskiej rzeczywistości. Jego narracja pełna jest głębokich refleksji, niebanalnych spostrzeżeń i niezwykłej trafności krytycznego osądu. Aby słuchacz mógł lepiej zrozumieć przywołane treści, zdecydowaliśmy się przytoczyć pierwszy rozdział jego książki - by pokazać w jaki sposób trafił do więzienia. Następnie przeskakujemy kilkanaście rozdziałów, aby przedstawić historię wprost niewiarygodnej próby oszustwa, tym bardziej wstrząsającej i niezwykłej, że wręcz znakomicie korespondującej z treściami przedstawionymi przez Tomasza Pawła Szewczyka.

Aum Shinrikyō. Najwyższa Prawda

Kristoffer Lind

20 marca 1995 roku doszło do najbardziej śmiercionośnego zamachu w Japonii od czasów drugiej wojny światowej. Przeprowadzono go z wykorzystaniem sarinu, gazu bojowego atakującego system nerwowy. Terroryści należeli do sekty Najwyższa Prawda, której przewodził niewidomy, samozwańczy zbawiciel Shōkō Asahara. W wyniku ataku zginęło dwanaście osób, a ponad pięć tysięcy zostało rannych. Z czasem okazało się, że sekta odpowiadała także za inne zbrodnie…  Seria „Potęga kultu” przybliża historię najosobliwszych i najbrutalniejszych sekt w historii. W poszczególnych odcinkach dowiecie się między innymi o religijnych wspólnotach wierzących w UFO czy dziwnych rytuałach okultystycznych. Niemniej, jedna rzecz pozostaje niezmienna: na czele każdego kultu stoi charyzmatyczny przewodnik, który potrafi przyciągać do siebie rzeszę wyznawców.  Kim byli ci przywódcy? Czym się kierowali? Jak to możliwe, że zawładnęli umysłami zwykłych ludzi?   

BeMy

Elie Rosinski, Gabriela Gargaś

Historia jak sos vinaigrette, czyli wykwintna mieszanka szaleństwa, emocji, humoru, niezwykłych zwrotów akcji i francuskiego temperamentu. Wychowywałem się w dworku na francuskiej prowincji, strzelając do kur sąsiada i szwendając się z ukochanym, niesfornym psem. Kilka lat później mieszkałem z Edem Sheeranem i na wielkich stadionach supportowałem jego koncerty. Brzmi jak niesamowity zbieg okoliczności? Moje życie jest ich pełne. Nazywam się Elie Rosinski i razem z moim bratem Mattią tworzę zespół BeMy. Chcę cię zabrać w podróż do dzieciństwa straconego w szkole katolickiej, trudnego i pełnego kompleksów czasu dorastania, szalonego życia początkującego muzyka, a także do brudnego i pełnego hipokryzji świata show-biznesu. I jeszcze zapomniałem o miłości, a przecież jest ważna. Bardzo ważna. Tę opowieść tworzyła ze mną Gabriela Gargaś, której udało się ubrać w słowa długo skrywane przeze mnie emocje i tajemnice.

Bez skrupułów

Wilhelmina Skulska

Książka poświęcona sprawie porwania i zabójstwa lekarki, Stefanii Kamińskiej, które miało miejsce w latach 70. XX wieku. Reportaż został przedstawiony wyczerpująco i rzetelnie, z odniesiem do wszystkich istotnych faktów. Wyjątkowo dużo uwagi poświęcono sprawcy, analizując w tym celu . ekspertyzy biegłych, akta sprawy i korespondencję. Opis przebiegu śledztwa oraz procesu sądowego przynosi także refleksję nad ówczesną rzeczywistością, brutalnością oraz tendencją do lekceważenia prawdy.

Białe. Zimna wyspa Spitsbergen

Ilona Wiśniewska

Spitsbergen to największa wyspa norweskiego archipelagu Svalbard w Arktyce i najbardziej na północ wysunięte siedlisko ludzkie na świecie. Mieszkają tu obywatele prawie pięćdziesięciu krajów, którzy przyjechali żyć i pracować w ciągłym zimnie, śniegu, ciemnościach nocy polarnej albo wiecznym słońcu dnia polarnego. Jedną z takich osób jest Polka Ilona Wiśniewska, która z pasją odkrywcy i znajomością realiów pełnokrwistego mieszkańca opowiada historię niezwykłych miejsc Spitsbergenu. Opisuje opuszczone osady, kopalnie węgla, hotele, ale też międzynarodowy bank nasion czy Polską Stację Polarną w Hornsundzie. Białe to swoista kronika dalekiej Północy i zapis losów współczesnych osadników, a nade wszystko galeria barwnych postaci zamieszkujących lodowaty archipelag, których języki, tradycje i temperamenty tworzą niepowtarzalny tygiel kulturowy. Trzeba mieć w sobie dużo odwagi, by zamierzyć książkę reporterską z miejsca, gdzie jak zauważa sama autorka latem jest jasno i zimno, a zimą ciemno i bardzo zimno, ludzi dwa i pół tysiąca, a niedźwiedzi polarnych pół tysiąca więcej, dróg raptem ze czterdzieści kilometrów i ani jednego drzewka, ani jednego kota. Czy w takiej przestrzeni może dziać się coś interesującego? Sięgnijcie po tę książkę, by się przekonać jak wiele i jak bardzo! Bo tu wszyscy są skądś, przywieźli kawałki swoich światów, a ich splątane losy tworzą odrębny mikrokosmos i dużo mówią o świecie w ogóle. W tej z pozoru statycznej przestrzeni odkrywamy ślady wielkiej historii, ludzkich miłości i dramatów. Leszek Będkowski, Polityka

Brudna Ameryka

Dorota Krzowska-Ważna

Czy to amerykański sen? Nie, to amerykański bałagan. Wielkie domy, designerskie meble, urządzone z przepychem sypialnie i łazienki brzmi jak spełnienie amerykańskiego snu. Tylko kto to wszystko posprząta? Dorota przyjeżdża na wakacje do USA i pracuje w firmie sprzątającej, której klientami są ludzie stanowiący elitę tego kraju. Bohaterka książki w trakcie swojego pobytu odwiedzi wiele amerykańskich domów opływających w luksusy i tonących w śmieciach. Opowieści o wizytach w kolejnych posiadłościach na przemian szokują, fascynują i rozbawiają. Dowiecie się z nich . co robi chicagowski policjant po powrocie ze służby do domu, co można znaleźć w mieszkaniu naczelniczki więzienia i jak wygląda dzień trudnej nastolatki. Brudna Ameryka udowadnia, że dom nie zawsze świadczy o charakterze jego właściciela. Książka jest również intrygującym portretem zbiorowym amerykańskiej Polonii i opisem panującego w USA kultu pracy. Dorota Krzowska-Ważna autorka książki pod tytułem Brudna Ameryka opublikowanej po raz pierwszy w 2022 roku.