Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy

Monika Wiśniewska-Kin

 Autorka akcentuje potrzebę poszerzania przestrzeni semantycznej w dyskursie podręcznikowym oraz konieczność uprawnienia przez szkołę otwartości poznawczej, co daje dzieciom/uczniom prawo do: - wyrastania z egocentrycznego oglądu świata i poszerzania horyzontów własnej egzystencji o cele ogólne i wybiegające w przyszłość; - poznawania siebie, rozumnego pielęgnowania indywidualności sprzężonej z empatią, odpowiedzialnością i troską o dobro ogólne; - budowanie własnej tożsamości w dialogu z innymi, przy poszanowaniu inności w zróżnicowanej kulturowo wspólnocie oraz roztropnego spożytkowania czasu i przestrzeni oraz radzenia sobie z przeciwnościami losu. Książka zawiera wyniki wnikliwych analiz zrekonstruowanych przez autorkę dyskursów podręcznikowego i dziecięcego oraz ich dramatyczną konfrontację. Paradygmat kognitywistyczny, rozumiany jako nowy kontekst teoriopoznawczy w badaniach edukacyjnych, stworzył możliwość uchwycenia podręcznikowych i uczniowskich sposobów kategoryzacji, dominujących typów racjonalności (taksonomicznej lub potocznej), a także stereotypowego i aksjologicznego opisu rzeczywistości.

Świat w optyce dziecka. Reprezentacje obiektów przyrodniczych z dziecięcej perspektywy

Monika Wiśniewska-Kin, Eliza Rybska

Publikacja rzuca nowe światło nie tylko na sam niezwykły dziecięcy potencjał ujawniany w sytuacjach zadaniowych, lecz także na konieczność odmiennego od dotychczasowego sposobu edukowania dzieci, a zwłaszcza wspierania rozwoju ich umiejętności poznawczych. Dziecięce nadawanie i odkrywanie znaczeń umożliwia zarówno wniknięcie w sposób myślenia i rozumowania dzieci, jak i pozwala dostrzec wagę oraz wartość wsparcia tych procesów poprzez stawianie dziecka w sytuacjach wymagających twórczego i niestandardowego działania. Niedocenianie, umniejszanie, ignorowanie, a często i lekceważenie potencjału kognitywnego dzieci w procesie aranżowania środowiska edukacyjnego, konstruowania programów kształcenia czy budowania relacji edukacyjnej, prowadzą do nieadekwatnych osiągnięć rozwojowych, znacznie poniżej ich możliwości. Autorki udowodniły, że dzieci przedszkolne są w stanie rozwinąć wyższe formy myślenia, rozumowania, jeśli doceni się i dostrzeże ich możliwości oraz zapewni im wyzwalające i stymulujące środowisko do nauki. Z recenzji prof. dr hab. Renaty Michalak