Akademickie nauczanie zdalne. Czego nauczyła nas pandemia?

Tomasz Grzyb, Anna M. Ziółkowska

Nauczanie zdalne, które z powodu pandemii stało się rzeczywistością zarówno uczniów i studentów, jak też nauczycieli i wykładowców akademickich, ma swoją specyfikę. Jednym odpowiada, innym zupełnie nie. Jednak po doświadczeniach pandemicznych wydaje się niemal pewne, że kształcenie na odległość będzie coraz powszechniejsze, a nawet stanie się integralną częścią nowej normalności". Pojawiają się również głosy, że z czasem może całkowicie zastąpić nauczanie stacjonarne. Mimo że nie znamy jeszcze długofalowych skutków edukacji zdalnej, warto przyjrzeć się jej podstawowym zaletom oraz ograniczeniom, wskazywanym przez psychologów. Autorzy książki pod redakcją Tomasza Grzyba i Anny Ziółkowskiej analizują zdalne nauczanie z perspektywy psychologicznej, technicznej i społecznej. Książka jest pokłosiem rozważań, czy edukacja zdalna jest pandemicznym złem koniecznym, z którym wypada się pogodzić i go przeczekiwać (albo szukać sposobów jej optymalizacji), czy może raczej jest szansą na rozwój, a więc szansą na wyjście poza (nawet te najlepsze) schematy edukacji tradycyjnej. Autorzy upatrują w edukacji zdalnej szansę rozwoju, choć nie lekceważą też jej ciemnych stron. Książka zawiera szeroki wachlarz zagadnień i oferuje (choć w niejednakowym stopniu) sporo praktycznych rekomendacji przydatnych w edukacji zdalnej. Może być wykorzystana z pożytkiem nie tylko przez wykładowców akademickich, ale także przez wszystkich nauczycieli pracujących online. Byłoby dobrze, aby poznali ją również uczniowie i studenci, bo daje ona wyobrażenie o złożoności problemów, jakie stają przed każdym, kto z konieczności lub z wyboru angażuje się w edukację zdalną i kto rozumie, że edukacja różni się od tankowania na stacjach benzynowych. Wiesław Łukaszewski Partnerem merytorycznym wydania książki jest Uniwersytet SWPS

Posłuszni do bólu. O uległości wobec autorytetu w 50 lat po eksperymencie Milgrama

Dariusz Doliński, Tomasz Grzyb

Eksperyment, który wystawił na próbę naturę ludzką. Jeśli zapytać psychologów, jakie badania w historii rozwoju tej dyscypliny wydają im się najważniejsze, 90% z nich wskaże na przeprowadzone na początku lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku badania Stanleya Milgrama nad posłuszeństwem wobec autorytetu. Milgram w ramach prowadzonego przez siebie eksperymentu wyznaczał osobie badanej role nauczyciela. Jej zadaniem było karanie innego uczestnika eksperymentu za popełniane przez niego błędy. Do wymierzania kar służył generator prądu elektrycznego, wyposażony w 30 klawiszy, oznaczonych symbolami od 15 do 450 volt. Każdy kolejny błąd miał być karany coraz mocniejszym uderzeniem prądem. W trakcie eksperymentu znacząca część badanych deklarowała dyskomfort, mniej lub bardziej wyraźnie protestowała, ale ciągle spełniała kolejne polecenia. W rzeczywistości naturalnie nikogo nie uderzano prądem, rolę drugiego badanego grał aktor, a krzyki odtwarzane były z taśmy. Wyniki osiągnięte przez Milgrama (ponad 60% badanych raziło prądem do końca) były przełomem w myśleniu o roli sytuacyjnego posłuszeństwa w psychologii. Pół wieku później polscy psychologowie ponownie podejmują wątek posłuszeństwa wobec autorytetów. Wykorzystując paradygmat Milgrama, realizują najbardziej rozbudowany od czasu jego eksperymentów program badawczy nastawiony na zrozumienie mechanizmów odpowiadających za wciąż nas szokujące zachowania ludzi. Co o książce mówią autorzy: "Fenomen, który pokazaliśmy ma charakter uniwersalny. Po prostu pokazaliśmy, w pięćdziesiąt lat po oryginalnych badaniach Stanleya Milgrama, że nadal, jako ludzie, jesteśmy niebywale posłuszni, jeśli ktoś tylko wie, jak to posłuszeństwo w nas wywołać. Zweryfikowaliśmy kilka naukowych hipotez, do tej pory jeszcze nie zbadanych w żadnych innych eksperymentach. Ale także pokazaliśmy po raz kolejny i to, jak uważamy, dość dobitnie jak ważne jest by o wynikach badań nad posłuszeństwem, badań prowadzonych przez psychologów na całym świecie, pamiętać." Koniecznie przeczytaj te książkę. Dowiesz się z niej, jak łatwo każdy z nas może stać się pionkiem w ręku sprawnego autorytetu, na przykład lidera politycznego czy charyzmatycznego kapłana. Wbrew uparcie powtarzanym zaklęciom o wartościach, o charakterach, które decydują o naszym postępowaniu, książka ta dowodzi, jak wielkie znaczenie ma sytuacja. Dariusz Doliński i Tomasz Grzyb pokazali to po mistrzowsku." - profesor Wiesław Łukaszewski

Sto technik wpływu społecznego. Kiedy i dlaczego wywieranie wpływu na innych jest skuteczne

Dariusz Doliński, Tomasz Grzyb

Wchodzisz do sklepu, żeby kupić chleb, makaron i owoce. Po chwili wychodzisz, a w siatce z zakupami, poza tym, co pierwotnie zamierzałeś kupić, masz jeszcze paczkę chipsów, dwie gazety i los na loterię. Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego zdecydowałeś się na zakup tych rzeczy? Któregoś dnia do twoich drzwi puka mężczyzna oferujący nowy rodzaj łącza internetowego. W zasadzie jesteś zadowolony z jakości usług oferowanych przez twojego obecnego dostawcę, ale po kilku minutach rozmowy postanawiasz przyjąć nową ofertę. Zamykasz drzwi i dopiero wtedy zadajesz sobie pytanie: DLACZEGO? Czy te przykłady brzmią znajomo? A może chciałbyś raczej wywierać wpływ na innych ludzi niż im ulegać? Jeżeli tak, to bez wątpienia zainteresuje cię książka napisana przez dwóch psychologów społecznych, którzy badają najczęściej stosowane techniki wpływu społecznego. Dariusz Doliński i Tomasz Grzyb analizują skuteczność tych technik, a kiedy je opisują, za każdym razem odpowiadają na trzy pytania: (1) Jaka idea przyświeca danej technice wpływu społecznego? (2) Co na ten temat mówią badania? (3) Jaki mechanizm psychologiczny decyduje o skuteczności danej techniki? Rekomendacje wydawnicze: Ta książka przedstawia aż 100 takich technik, obejmujących prawie wszystkie obszary życia codziennego nie tylko zakupy, lecz także bliskie relacje oraz nasze zachowania, zarówno w sferze publicznej, jak i prywatnej. Każda z opisywanych technik została naukowo zbadana i udokumentowana, autorzy jednak, zamiast skupiać się na analizie statystycznej, koncentrują się na rzeczywistym wpływie tych technik na nasze życie. O autorach: Dariusz Doliński profesor psychologii, ceniony psycholog społeczny i renomowany badacz wpływu społecznego. Autor licznych artykułów naukowych publikowanych w czołowych czasopismach psychologicznych oraz 21 książek. Tomasz Grzyb dr hab. psychologii, profesor Uniwersytetu SWPS, psycholog społeczny, prezes Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej, autor licznych artykułów i książek. Od 2013 roku kształci oficerów NATO i krajów stowarzyszonych w zakresie technik wpływu społecznego. Rekomendacje wydawnicze: Nigdy wcześniej nie widziałem książki opisującej tak wiele technik wpływu społecznego. Autorzy to obecnie największe autorytety w tej dziedzinie, więc jeśli mówią, że te sposoby działają, to możesz im zaufać. A jeśli nadal będziesz mieć jakieś wątpliwości, to przy każdej z technik znajdziesz omówienie badań potwierdzających jej skuteczność. - profesor Christopher J. Carpenter, Western Illinois University Dariusz Doliński i Tomasz Grzyb dokonali nadzwyczaj przejrzystego, a przy tym fascynującego przeglądu wielu (tak, aż 100!) technik wpływu społecznego i dokładnie wyjaśnili działanie każdej z nich. Przytoczyli również przykłady eksperymentów, które dowiodły skuteczności tych technik. Czytelnicy, którzy poszukują intrygującego wprowadzenia do sztuki wywierania wpływu społecznego, na pewno nie będą rozczarowani. - profesor Daniel J. OKeefe, Northwestern University Dariusz Doliński i Tomasz Grzyb swoją książką wyświadczyli nam wszystkim wielką przysługę. Nie tylko opisali 100 efektywnych technik wpływu społecznego, lecz także zbadali mechanizmy psychologiczne, które sprawiają, że owe techniki działają. Nie ma bardziej użytecznej książki dla kogoś, kto chciałby osiągnąć mistrzostwo w dziedzinie perswazji. - profesor Robert Cialdini, Arizona State University, autor książek Wywieranie wpływu na ludzi i Pre-swazja