Arkana Kryminalistyki. Pigułka wiedzy: fałszowanie pisma

Tomasz Paweł Szewczyk, Donald Lowrie

Witamy w kolejnej odsłonie serii Arkana Kryminalistyki. Przed nami jak zwykle najciekawsze zagadnienia kryminalistyczne przedstawione przez wybitnego specjalistę w dziedzinie pismoznawstwa i ekspertyzy sądowej, biegłego Tomasza Pawła Szewczyka, uzupełnione niezwykłym, starannie wyselekcjonowanym materiałem historycznym, który posłuży nie tylko pogłębieniu refleksji i zainteresowaniu słuchacza przedstawianym tematem, ale także zwróci uwagę na aspekty konsekwencji przestępstwa oraz wielowymiarowe kwestie związane z działaniem wymiaru sprawiedliwości oraz etyką. Tomasz Paweł Szewczyk poruszy zagadnienia podrabiania pisma, znaczenia grafologii sądowej i grafologicznej oceny charakteru człowieka, materiału porównawczego w analizie pisma, pisma maskowanego oraz wpływu stanu zdrowia na pismo odręczne. Wszystko to przeplecione zostanie opowieścią człowieka, który napisał historię i ryzykując zdrowie i życie doprowadził do reformy więziennictwa w Stanach Zjednoczonych. W swojej książce Moje życie w więzieniu, ryzykując wszystko, jako pierwszy opisał on realia więziennego życia, tortury San Quentin i szereg więziennych historii. Nie jest to American Dream. Swoje zapiski wyniósł z więzienia ukradkiem, a ich publikacja stała się bestsellerem, który rozszedł się w nakładzie przekraczającym sto tysięcy sztuk. Jako matrycę dla treści przygotowanych przez Tomasza Pawła Szewczyka, wybitnego pismoznawcę i biegłego sądowego nie przez przypadek wybraliśmy książkę Donalda Lowriego z początku dwudziestego wieku. Przytoczone fragmenty przedstawiają bezprecedensową próbę wielopoziomowego fałszerstwa i oszustwa, dzięki któremu więźniowie planowali swoją ucieczkę, a które przyniosło absolutnie nieoczekiwany skutek. Jest to niebywały przykład tego, jak wielopoziomowo ludzki umysł jest w stanie, w celu uzyskania korzyści własnej, odzyskania wolności, poświęcić życie i losy innych. Historia jest o tyle szokująca, że wspomnienia Donalda Lowriego oraz Eda Morrella są niepodważalnie autentyczne. Obaj panowie są postaciami pozytywnymi i zasługują na zainteresowanie. Ed Morrell był bowiem więźniem, który osiągnął w San Quentin status legendy, a jego losy stały się podstawą filmów oraz książek. Tortury, którym został poddany, zapinany w ciasny kaftan, dużo gorszy niż zwykły kaftan bezpieczeństwa, i podwieszany w nim lub zostawiany w niewygodnej pozycji na podłodze ciemnej izolatki na całe dnie, a nieraz tygodnie oraz wypracowany przez niego sposób przetrwania tej męki poprzez zjednoczenie się w mistycznym uniesieniu z Bogiem zainspirowały jego przyjaciela Jacka Londona do napisania książki The Star Rover. Sam Ed Morell po ułaskawieniu napisał nadzwyczaj pasjonującą biografię a na kanwie jego losów powstały także sztuki teatralne oraz hollywoodzka produkcja "The Jacket" w reżyserii Johna Maybury'ego, z Adrienem Brodym i Keirą Knightley w rolach głównych. Donald Lowrie po wyjściu z więzienia opublikował dwie znakomite książki. Jedną o życiu w więzieniu, drugą zaś o życiu na wolności i zderzeniu więźnia z kapitalizmem Ameryki. Tworzył biura pomocy więźniom, którym pomagał znaleźć pracę i odnaleźć się w amerykańskiej rzeczywistości. Jego narracja pełna jest głębokich refleksji, niebanalnych spostrzeżeń i niezwykłej trafności krytycznego osądu. Aby słuchacz mógł lepiej zrozumieć przywołane treści, zdecydowaliśmy się przytoczyć pierwszy rozdział jego książki - by pokazać w jaki sposób trafił do więzienia. Następnie przeskakujemy kilkanaście rozdziałów, aby przedstawić historię wprost niewiarygodnej próby oszustwa, tym bardziej wstrząsającej i niezwykłej, że wręcz znakomicie korespondującej z treściami przedstawionymi przez Tomasza Pawła Szewczyka.

Moje Życie na Wolności

Donald Lowrie

Jego świadectwo stanowiło inspirację dla epoki Beaten Generation. Donald Lowrie to człowiek, który dzięki bestsellerowi Moje Życie w Więzieniu i swojej aktywnej postawie doprowadził do zaprzestania tortur i wielkiej reformy amerykańskiego więziennictwa. Jego książka to dzieło traktujące o iluzji wolności poza więziennymi murami, kreślone wrażliwością uzdolnionego człowieka, który opuścił więzienne mury zderzając się ze światem, który na złudzenia pozostawia mniej niż margines. Jego styl narracji można porównać ze stylem wybitnych przedstawicieli późniejszej Beaten Generation, zwłaszcza Jacka Kerouaca. W 1915 roku publikuje sequel: Moje Życie na Wolności, opisując życie swoje i byłych współwięźniów z nadzieją na zmianę w nieuleczalnie chorej cywilizacji amerykańskiego konsumpcjonizmu. Jego książka jest ciągle aktualna - zwłaszcza w kontekście refleksji o więziennictwie polskim i jego stanie obecnym. Pierwszy sierpnia 1911 roku! Dla ciebie ten dzień prawdopodobnie nic nie znaczy, ale dla mnie jest to dzień, którego nigdy nie zapomnę, moment wyznaczający nową epokę w moim życiu – życiu do tej pory pełnym tragicznych doświadczeń i mocnych wrażeń. Od tamtego czasu moja egzystencja jest równie barwna, o ile nie tragiczna, choć w nieco inny sposób. To właśnie tego dnia, po dziesięciu latach spędzonych za stalowymi kratami i kamiennymi murami, dziesięciu latach w pasiakach, pośród ludzkiej degradacji, zostałem warunkowo zwolniony z więzienia San Quentin. Dziś to więzienie jest domem załamanego byłego lidera politycznego z San Francisco, miejscem życia setek pogrążonych w beznadziei mężczyzn i kobiet, żywym grobem prawie dwóch tysięcy istot ludzkich, z których każda jest trybikiem w ponurym, mielącym kole ludzkiego postępu, ponieważ żaden człowiek cierpiący z powodu złamanego życia w więziennej celi nie jest mniej ważną jednostką w ewolucji ludzkości niż nadziany król życia, rolnik z motyką w ręku czy pastor. Jeszcze nigdy dotąd nie żyła, i także obecnie nie ma żadnej istoty ludzkiej, która kiedyś by nie służyła lub aktualnie nie służy swojemu ważnemu celowi w wielkim planie rzeczy. Fakt, że każda istota ludzka przychodzi na świat z ukrytymi skłonnościami, pewnymi cechami charakteru oraz dobrze zdefiniowanymi upodobaniami, zawsze był dla mnie przyczynkiem do refleksji. Wierzę, że wszelka myśl każdej istoty ludzkiej ma ogromną wartość. Żyłem z tymi wszystkimi istotami ludzkimi w San Quentin, i z dwustu tysiącami innych w więzieniach rozsianych po całym kraju, każdego dnia i o każdej godzinie od mojego uwolnienia, i prawdopodobnie będę tak już żył przez resztę mojego życia.