Grembach - etnograficzny przewodnik po łódzkim osiedlu

Grażyna Ewa Karpińska, Aleksandra Krupa-Ławrynowicz

Grembach – etnograficzny przewodnik po łódzkim osiedlu jest pierwszą, szczegółową prezentacją fragmentu Łodzi, który do tej pory nie doczekał się odrębnego opracowania.   Grembach to osiedle robotnicze, które powstało pod koniec XIX wieku w podłódzkiej wsi Widzew. Życie na Grembachu związane było przede wszystkim z wybudowaną tu Fabryką Nici, która dawała pracę, mieszkania w przyfabrycznych domach i organizowała robotnikom czas po pracy. W przewodniku prowadzimy czytelnika po przestrzeni osiedla, w którym robotnicy kiedyś zorganizowali „swój” świat. Jego obraz zrekonstruowałyśmy na podstawie wspomnień kilku pokoleń mieszkańców, fotografii i dokumentów archiwalnych. Podążamy śladami, które na Grembachu pozostawiła po sobie jego robotnicza przeszłość i które odsyłają nas do tego, co kiedyś „tu” było, idziemy za relacjami wspomnieniowymi odtwarzającymi życie robotników w okresie międzywojennym i w czasie PRL.

Miasto mozaika. Opis kulturowy

Aleksandra Krupa-Ławrynowicz, Katarzyna Orszulak-Dudkowska

Publikacja składa się z oryginalnych analiz różnych aspektów miasta oraz kategorii miejskości, które tworzą wielogłosową, patchworkową opowieść o współczesnych i minionych ścieżkach trasowania miast oraz perspektywach ich analizowania. Autorzy i autorki tekstów podejmują rozmaite wątki życia miejskiego, opisując je w odmiennych skalach i temporalnościach. Na różne sposoby konceptualizują tytułowe miasto, podejmując próby jego reinterpretacji i rekonfiguracji, pokazując je jako amalgamat, konstrukcję, metaforę. [...] Miasta, które wyłaniają się z recenzowanej pracy, są często bytami fragmentarycznymi, sprowadzonymi do dzielnic, kamienic, konkretnych mieszkań, konkretnych praktyk i przestrzeni pojawiających się w palimpsestowej opowieści mieszkanek i mieszkańców. [...] Dzięki tym mikroskalom miejskość nabiera barwnego konkretu, wypełnia się szczegółami, otwierając się na doświadczanie i przeżywanie. Tym samym wyjątkowość tej publikacji polega na wymykaniu się uogólnionym tezom i równie ogólnym wnioskom, w których miasta funkcjonują nierzadko jako kategorie wypreparowane ze strumienia codzienności. [...] To książka opowiadająca o różnych miastach nie tylko z perspektywy antropologii społeczno-kulturowej, lecz także z punktu widzenia socjologii, filmoznawstwa czy historii. Z recenzji dr hab. Katarzyny Majbrody, prof. UWr Recenzowany tom widzę jako bardzo wartościowy zbiór studiów, przekonujący, że miasto jest nie tylko tematem wdzięcznym dla badaczy wielu dyscyplin naukowych, lecz także obszarem badań niekończących się, wymagających powrotów w teren i ciągłych rewizji wcześniejszych twierdzeń własnych i innych naukowców. Badacze kultury miasta jawią się tutaj jako ogniwa wielkiego, międzynarodowego, wielopokoleniowego "łańcucha sprzymierzonych'; wspierając się interdyscyplinarnie w dokumentowaniu i interpretacji tego, co pozostaje nieuchwytne: miasta-procesu dziejącego się zarówno współcześnie, jak i sięgającego w przeszłość oraz wybiegającego (czytaj: wyprowadzającego nas) w przyszłość. Z recenzji dr hab. Katarzyny Smyk, prof. UMCS