Bezpieczeństwo systemów informacyjnych. Praktyczny przewodnik zgodny z normami polskimi i międzynarodowymi

Franciszek Wołowski, Janusz Zawiła-Niedźwiecki

 Przewodnik pokazuje:   jak interpretować kwestie bezpieczeństwa systemów informacyjnych, od ryzyka począwszy, jakimi standardami (normami) i metodami się posługiwać, do jakich wzorców dobrych praktyk sięgać, jakie ośrodki doskonalące te praktyki obserwować, z jakim środowiskiem specjalistów się konsultować. Poradnik jest szczegółowy, w wielu fragmentach ma charakter list kontrolnych, które mają podpowiadać, jakie problemy i rozwiązania rozważać. Poradnik jest skierowany w pierwszej kolejności do administratorów bezpieczeństwa systemów informacyjnych, ale także do szeroko rozumianej kadry kierowniczej organizacji różnych branż, charakteru i wielkości, od której zależy faktyczne bezpieczeństwo. Także do specjalistów różnych profesji, którzy do zapewniania bezpieczeństwa mogą się w organizacjach przyczyniać. Rzecz bowiem w tym, że stan bezpieczeństwa budują stopniowo wszyscy, a zburzyć go może już jedna osoba.

Przewodnik opracowywania rozprawy doktorskiej w naukach o zarządzaniu

Janusz Zawiła-Niedźwiecki

Przewodnik ma być przydatny wszystkim kandydatom przygotowującym rozprawy doktorskie w dyscyplinie nauk o zarządzaniu oraz początkującym promotorom rozpraw. W Polsce wszystkie doktoraty mają taką samą naturę naukową, stawiane im są te same oczekiwania, zróżnicowanie polega tylko na dwóch różnych ścieżkach formalnego dochodzenia do uzyskania efektów uczenia się (tzn. wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych) oczekiwanych od doktora nauk: ścieżka szkoły doktorskiej lub ścieżka eksternistyczna. Jako że doktorat eksternistyczny w sensie naukowym nie różni się od doktoratów opracowywanych w ramach studiów w szkole doktorskiej, to książka ta może być wsparciem dla wszystkich kandydatów do stopnia doktora w naukach o zarządzaniu, a prawdopodobnie i w innych dyscyplinach dziedziny nauk społecznych. Autor przedstawia ten Przewodnik jako owoc swych doświadczeń z prowadzenia doktoratów przygotowywanych w trybie eksternistycznym oraz rezultat przemyśleń w konsekwencji licznych obserwacji i dyskusji prowadzonych w toku konferencji i seminariów poświęconych opiece promotorskiej i przygotowywaniu rozpraw doktorskich. Wywód nie ma charakteru wykładu z zakresu metodologii nauk, jest zbiorem porad jak opracować typową rozprawę z zakresu nauk o zarządzaniu. Dotyczą one tego: - jak sprawnie poradzić sobie z nadaniem prawidłowego kształtu rozprawie, - jak wykorzystać dorobek zawodowy kandydata, - jak prowadzić w tekście rozprawy dyskusję naukową, - co to są: metodologia, metodyka, metody, narzędzia i techniki badawcze, - dlaczego istotny jest tytuł i streszczenie rozprawy? - czemu tak ważne jest ustalenie luki naukowej, którą rozprawa ma wypełnić, - co to są i czemu służą cele, hipotezy, pytania badawcze, - jak uporać się z zakresem podmiotowym, przedmiotowym, czasowym i przestrzennym pola badawczego, - jak zaplanować proces badawczy, - jakie pułapki czyhają na doktoranta, - co ma zawierać podsumowanie, - jak przygotować bibliografię i jak cytować źródła.

Wprowadzenie do publicznego zarządzania kryzysowego

Janusz Zawiła-Niedźwiecki

Autorami artykułów są: M. Kisilowski, G. Kunikowski, W. Skomra, M. Wiśniewski, J. Zawiła-Niedźwiecki Treści podręcznika odnoszą się do zagadnień, które należą do zakresu (w kolejności hierarchicznego przypisania): zarządzania publicznego – logistyki społecznej – publicznego zarządzania kryzysowego. Zarządzanie publiczne jest bardzo dynamicznie rozwijającą się subdyscypliną nauk o zarządzaniu. Jej dynamika rozwoju jest z jednej strony oczywistą pochodną szybko rosnących oczekiwań społecznych wynikających z rozwoju cywilizacyjnego, ale z drugiej strony wynika z możliwości czerpania z dorobku nauk o zarządzaniu gromadzonego przez lata w subdyscyplinach zajmujących się zarządzaniem podmiotami gospodarczymi. Logistyka społeczna jest w zarządzaniu bardzo młodą koncepcją, wyodrębnioną przez podział logistyki ogólnej na militarną, biznesową i społeczną, z uwagi na odmienne spojrzenie w sferze zarządzania publicznego na kwestie relacji między postulatami skuteczności a efektywności usług publicznych. Z kolei publiczne zarządzanie kryzysowe, znane i rozwijane od dawna pod innymi nazwami (np. obrony cywilnej) w ramach zapewniania bezpieczeństwa publicznego, od niedawna jest kojarzone jako uzupełnienie logistyki społecznej, co wynika z rosnącego przenikania się zagadnień bezpieczeństwa i komfortu publicznego. Taki obraz, w ujęciu ogólnym, pokazany został w tym podręczniku, który jest pierwszym z serii podręczników przedstawiających kompleks zagadnień składających się na publiczne zarządzanie kryzysowe. Czytelników odsyła się do pozycji naukowych wskazanych w bibliografii oraz do pozostałych podręczników, którymi na dzień wydania są: • Anna Kosieradzka (red.), Urszula Kąkol, Grzegorz Kunikowski, Witold Skomra, Justyna Smagowicz, Janusz Zawiła-Niedźwiecki, Planowanie cywilne – budowa planów zarządzania kryzysowego i planów ratowniczych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. • Katarzyna Rostek (red.), Michał Wiśniewski, Radosław Zając, Zarządzanie komunikacją i wiedzą w planowaniu cywilnym oraz zarządzaniu kryzysowym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. • Michał Wiśniewski (red.), Justyna Smagowicz, Anna Uklańska, Repozytorium dobrych praktyk wykorzystywanych w planowaniu cywilnym i zarządzaniu kryzysowym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.

Zaawansowana metodyka oceny ryzyka w publicznym zarządzaniu kryzysowym

Janusz Zawiła-Niedźwiecki

W monografii przedstawiono zaawansowaną metodykę oceny ryzyka na potrzeby systemu zarządzania kryzysowego w Polsce. Jest realizacją obowiązku posiadania krajowej metodyki w tym zakresie, spoczywającego na Polsce jako członku Unii Europejskiej. W pełni respektuje regulacje prawne obowiązujące w Polsce, w szczególności Ustawę o zarządzaniu kryzysowym oraz Unijny Mechanizm Ochrony Ludności. Książka jest przeznaczona dla: • jednostek administracji publicznej wszystkich szczebli i ich komórek odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe; • podmiotów, które są operatorami systemów infrastruktury krytycznej w rozumieniu ustawy o zarządzaniu kryzysowym; • studentów kierunków: Bezpieczeństwo publiczne, Bezpieczeństwo narodowe, Administracja. Zaawansowana metodyka ma charakter otwarty, co oznacza, że zakreśla ramy i podaje wytyczne rekomendowanego postępowania, ale też i zakłada, że określony jej użytkownik, stosując się do nich, nada im charakter zgodny z lokalnymi uwarunkowaniami oraz będzie wzmacniać jej oddziaływanie przez wdrożenie procesów: • systematycznego rozwijania metodyki, • zarządzania pozyskiwaną wiedzą o zagrożeniach i ryzyku, • zarządzania wiedzą o społecznym, technicznym i organizacyjnym kontekście funkcjonowania systemów infrastruktury krytycznej państwa oraz usługach logistyki społecznej związanych z tą infrastrukturą.

Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w zapewnianiu ciągłości działania organizacji

Janusz Zawiła-Niedźwiecki

Przed ryzykiem warto się zabezpieczać nie tylko rezerwami finansowymi, ale także przemyślanym planem reagowania na symptomy i przejawy ryzyka. Książka została napisana przez praktyka i wiodącego specjalistę z zakresu zarządzania zapewnianiem ciągłości działania organizacji. Autor przedstawia wpierw od strony podstaw teoretycznych, a następnie w formie poradnikowej, jak zapewniać ciągłość działania organizacji, jak projektować rozwiązania zapobiegawcze wobec zidentyfikowanych i przeanalizowanych zagrożeń oraz jak przygotowywać rozwiązania przemyślanego reagowania na możliwe zakłócenia. W szczególności ostatni rozdział książki przedstawia rekomendowany proces projektowania takich rozwiązań. Szczególną konsekwencją współczesnego narastania konkurencji gospodarczej jest poszukiwanie i wdrażanie coraz bardziej wyrafinowanych rozwiązań organizacji pracy, wytwarzania oraz świadczenia usług. To naraża organizacje stosujące takie rozwiązania na specyficzny rodzaj ryzyka, bezpośrednio związanego z działaniem organizatorskim oraz dyspozycyjnością zasobów wewnętrznych. Ryzyko to nazywane jest operacyjnym. Jego znaczenie i wpływ na skuteczność działania organizacji będą z czasem rosnąć. Zarządzanie bezpieczeństwem organizacji jest w praktyce codziennego działania świadomym zarządzaniem takim ryzykiem, tj. zapewnianiem właściwej sprawności działania przez uwzględnianie potencjalnych zagrożeń wynikających z tego ryzyka. Zarządzanie takie opiera się na wprowadzaniu mechanizmów zapobiegania - prewencyjnego (ex-ante) oraz naprawczego (ex-post) - powstawaniu zakłóceń, czyli materializowaniu się tego ryzyka. Rozwiązania zapewniania bezpieczeństwa stanowią prewencję w stosunku do możliwych czynników ryzyka. Jeśli te rozwiązania okazują się nieskuteczne należy dysponować możliwością uruchomienia przygotowanych zawczasu rozwiązań utrzymania ciągłości działania. Projektowanie rozwiązań ciągłości działania jest więc ściśle powiązane z analizą ryzyka i projektowaniem rozwiązań bezpieczeństwa.