Marta

Eliza Orzeszkowa

Marta Świcka po utracie męża oraz całego majątku pozostaje samotną matką czteroletniej córeczki Janci. Aby utrzymać siebie i córkę, chce podjąć pracę. Mierzy się jednak z ogromną dyskryminacją pracodawcy chcą zatrudniać tylko mężczyzn albo cudzoziemki. Marta nie ma wystarczająco dobrego wykształcenia ani talentu, aby dostać dobrze płatną pracę nauczycielki lub ilustratorki. Po kolejnych uwłaczających próbach uczciwego zarobku zdesperowana kobieta postanawia dopuścić się przestępstwa.

Marta

Eliza Orzeszkowa

"Życie kobiety to wiecznie gorejący płomień miłości – powiadają jedni.   Życie kobiety to zaparcie się – twierdzą inni. Życie kobiety to macierzyństwo – wołają tamci. Życie kobiety to igraszka – żartują inni jeszcze. Cnota kobiety to ślepa wiara – chórem zgadzają się wszyscy. Kobiety wierzą ślepo; kochają, poświęcają się, hodują dzieci, bawią się... spełniają zatem wszystko, co świat spełniać im nakazuje, a jednak świat krzywo jakoś na nie spogląda i od czasu do czasu odzywa się w kształcie wyrzutu lub napomnienia. – Źle dzieje się z wami! Spomiędzy kobiet samych przenikliwsze, rozumniejsze lub nieszczęśliwsze, wglądając w siebie lub rozglądając się dokoła, powtarzają: – Źle dzieje się z nami! Na wszelkie złe niezbędnym jest środek zaradczy; ci i owi upatrują go w tym lub w owym, ale choroba nie ustępuje przed receptą."  

Meir Ezofowicz

Eliza Orzeszkowa

Powieść opisująca dzieje rodziny Ezofowiczów. Główny bohater tytułowy Meir Ezofowicz jest prawym i uczciwym chłopcem o dobrym sercu. Sprzeciwia się zacofaniu i niesprawiedliwości, jakie na co dzień spotyka w rodzinnym Szybowie. Podważa opinie uznanych autorytetów i broni słusznych poglądów mieszkańców, co doprowadza do tragedii. Opowieść o moralnym zwycięstwie okupionym utratą miłości.

Meir Ezofowicz

Eliza Orzeszkowa

Wilgotne mgły podnosiły się z błotnistych ulic miasteczka i ciemnym czyniły przezroczysty gdzie indziej zmierzch gwiaździstego wieczora. Marcowe powiewy wraz z wonią świeżo zoranych gruntów leciały nad niskimi dachami, lecz nie mogły rozegnać mętnych i dusznych par kłębiących się u drzwi i okien domostw. (Fragment)

Meir Ezofowicz

Eliza Orzeszkowa

„Meir Ezofowicz” to powieść autorstwa Elizy Orzeszkowej, jednej z najważniejszych pisarek polskich, epoki pozytywizmu. Utwór ukazuje socjologiczny obraz małego żydowskiego miasteczka w Polsce. Powieść posiada cechy sagi – opowieść skonstruowana jest wokół rodzinnej legendy. Co parę pokoleń w rodzinie Ezofowiczów rodzi się człowiek sprawiedliwy, o sercu przepełnionym miłością do rodzaju ludzkiego. Akcja utworu dzieje się w fikcyjnym żydowskim miasteczku – Szybowie. Mieszkają tam dwie wpływowe rodziny: ród Ezofowiczów i ród Todrosów. Ród Todrosów od wieków kojarzony był z głęboką religijnością i tradycją, natomiast ród Ezofowiczów słynął z wybitnych jednostek, próbujących zreformować społeczność żydowską. Powieść koncentruje się na losach młodego Meira Ezofowicza (reprezentanta stanu kupieckiego), który pragnie kontynuować szlachetne tradycje rodu. Drażni go zacofanie otaczającego go środowiska oraz fanatyzm religijny. Meir poprzez swoje zachowanie i poglądy, nieustannie naraża się społeczności żydowskiej.  

Meir Ezofowicz

Eliza Orzeszkowa

Me­ir Ezo­fo­wicz Tom pierw­szy Wszyst­kim ziom­kom mo­im z do­brą wia­rą i wo­lą pra­gną­cym świa­tła i po­ko­ju, bez wzglę­du na to, gdzie i jak od­da­ją oni cześć Bo­gu -- po­wieść tę po­świę­cam. AU­TOR­KA Wstęp U szczy­tów cy­wi­li­za­cji zbie­ga­ją się i zgod­nie łą­czą się ze so­bą róż­no­rod­ne ga­łę­zie wiel­kie­go drze­wa ludz­ko­ści. Oświa­ta naj­lep­szym jest apo­sto­łem po­wszech­ne­go bra­ter­stwa. Wy­gła­dza ona chro­po­wa­to­ści ze­wnętrz­ne i ści­na we­wnętrz­ne wy­bu­ja­ło­ści, do­zwa­la przy­ro­dzo­nym ce­chom ple­mion róż­nych roz­wi­jać się obok sie­bie we wza­jem­nym po­sza­no­wa­niu, sa­me na­wet re­li­gij­ne wie­rze­nia oczysz­cza z na­ro­śli wy­two­rzo­nych przez zmien­ne cza­sy, a spro­wa­dza­jąc je do naj­prost­sze­go ich wy­ra­zu, spra­wia, iż spo­ty­ka­ją się one ze so­bą bez wstrę­tów i szkód. [...]Eliza OrzeszkowaUr. 6 czerwca 1841 r. w Miłkowszczyźnie Zm. 18 maja 1910 r. w Grodnie Najważniejsze dzieła: Nad Niemnem (1888), Cham (1888), Meir Ezofowicz (1878), Gloria victis (1910), Dobra pani (1873), A...B...C... (1873), Niziny (1885), Dziurdziowie (1885) Polska pisarka nurtu pozytywizmu znana pod nazwiskiem męża, Piotra Orzeszko, nazwisko rodowe: Korwin-Pawłowska. Publikowała pod pseudonimami: E.O., Bąk, Wa-Lit-No, Li...ka, Gabriela, Litwinka. Pierwszymi jej tekstami były powieści tendencyjne (Marta 1873); cele swojej wczesnej twórczości przedstawiła w rozprawach: Kilka uwag nad powieścią (1866) i Listy o literaturze (1873). Drugim etapem pisarskim Orzeszkowej był realizm (Nad Niemnem), oscylujący niekiedy w kierunku naturalizmu (Dziurdziowie). Teoretycznoliterackie opracowanie założeń powieści realistycznej znalazło się w rozprawie O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle (1879). Późne utwory noszą cechy prozy modernistycznej (tom Gloria victis). Najsłynniejsza powieść Orzeszkowej, Nad Niemnem, dotyczy tematu tożsamości narodowej, będąc jednocześnie uczczeniem powstania styczniowego, w którym autorka czynnie brała udział. Samo powstanie było bardzo ważną częścią jej życia - w swoim domu ukrywała ostatniego dyktatora tego zrywu narodowego, Romualda Traugutta, osobiście też organizowała zaopatrzenie i pomoc lekarską dla powstańców. Pisarka utrzymywała ścisłe kontakty ze środowiskiem literackim: M. Konopnicka była jej bliską przyjaciółką jeszcze z pensji; ożywiona korespondencja łączyła Orzeszkową z L. Méyetem i Z. Miłkowskim; była związana z tygodnikiem Bluszcz. Nominowana do Nagrody Nobla w 1905 r., przegrała jednak z H. Sienkiewiczem. Twierdziła, że literatura powinna odpowiadać za los społeczeństwa. autor: Bartłomiej SandomierskiKupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Melancholicy

Eliza Orzeszkowa

"Melancholicy" to zbiór nowel jednej z najwybitniejszych polskich powieściopisarek Elizy Orzeszkowej. Nominowana do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1905 roku, kiedy to członkowie Komitetu Noblowskiego uznali iż: "O ile w tekstach Sienkiewicza bije szlachetne polskie serce, to w twórczości Elizy Orzeszkowej bije serce człowieka". "Melancholicy" to zbiór prawie dziesięciu nowel autorstwa Elizy Orzeszkowej. W skład tego zbioru wchodzą takie utwory jak: "Bracia"; "Ascetka"; "Zrozpaczony".

Melancholicy. Nowele

Eliza Orzeszkowa

Melancholicy to dwa tomy opowiadań, w których Eliza Orzeszkowa potępia dekadentyzm Młodej Polski. Jako jego wady wskazuje między innymi pesymizm i amoralność. Lektura ciekawa i godna polecenia.