E-book details

Między poezją a polityką. Rozgrywki polityczne w Skandynawii XI wieku w świetle poezji ówczesnych skaldów

Między poezją a polityką. Rozgrywki polityczne w Skandynawii XI wieku w świetle poezji ówczesnych skaldów

Jakub Morawiec

Ebook
Prezentowana książka dotyczy wydarzeń politycznych, jakie rozegrały się w XI-wiecznej Skandynawii, widzianych przez pryzmat poezji ówczesnych skaldów. Okres ten stanowił kulminację wielu istotnych procesów gospodarczych, kulturowych i politycznych (m.in. chrystianizacja, centralizacja władzy królewskiej). Znajdowały one swoje odbicie w działaniach propagandowych i ideowych, których głównym nośnikiem była poezja skaldów. Podjęte w książce rozważania stanowią próbę całościowego ujęcia przemian politycznych w Skandynawii XI wieku przez pryzmat twórczości ówcześnie komponujących skaldów. Takie spojrzenie na temat pozwala na lepsze zrozumienie warunków, w jakich funkcjonowali i tworzyli pozostający na służbie władców poeci. Jednocześnie sprzyja określeniu, na ile dworska poezja skaldów umożliwia nam dziś lepsze poznanie meandrów ówcześnie kształtowanej i uprawianej polityki.

Spis treści

 

Wstęp / 9

 

 Część I  Teoria sztuki skaldycznej

 

1  Charakterystyka poezji skaldów / 31

Metra / 37

Kenningar i heiti / 42

Drápur i flokkar / 51

Prosimetrum / 55

Edda Snorriego Sturlusona / 60

Skáldatal / 72

Historyczna wiarygodność poezji skaldów / 79

 

2  Ideowe tło poezji skaldów. Między miodem Odyna a błogosławieństwem Chrystusa / 93

Mit o miodzie poezji / 95

Odyn patronem skaldów / 116

Wymiar chrześcijański / 127

 

3  Hieros gamos / 137

Koncept hieros gamos i sakralizacja władzy królewskiej / 139

W wymiarze chrześcijańskim / 157

 

4  Erfikvæði / 165

Konteksty żałobnej poezji skaldów / 167

Charakterystyka poezji żałobnej / 174

 

5  Skaldowie XI wieku / 207

 

 Część II  Skandynawia XI wieku w ujęciu poetyckim

 

1  Bitwa w Øresundzie / 265

Poetycki dwugłos na temat bitwy / 270

Pamięć o bitwie w dobie rządów Knuta Wielkiego / 297

 

2  Olaf Haraldsson królem Norwegii / 307

Olaf Haraldsson w tradycji sag / 314

Prawo do władzy / 318

Konflikt z jarlem Erlingiem Skjalgsonem / 349

Wobec skandynawskich sąsiadów / 358

Lata 1028–1030 / 381

Obraz władcy / 400

 

3  Podbój Anglii przez Knuta Wielkiego / 407

Król Anglii i Danii / 409

Pamięć o podboju Anglii w poezji dedykowanej Knutowi Wielkiemu / 413

 

4  Rex perpetuus Norwegiae. Polityczne aspekty rozwoju kultu św. Olafa / 447

Narodziny kultu / 449

Świadkowie świętości / 458

Syn świętego / 471

Brat świętego / 478

Magnus versus Harald / 486

 

5  O dominację na Północy. Rywalizacja Haralda Srogiego ze Swenem Ulfssonem / 525

Zerwany sojusz? / 527

Rywalizacja / 536

Bitwa nad rzeką Nissan / 544

Zawarcie pokoju / 560

 

6  Wyprawa Haralda Srogiego do Anglii w 1066 roku / 571

Tło wyprawy / 573

Skaldowie o wyprawie Haralda / 583

 

7  Landrǫð konungs. Rządy Magnusa Bosego w Norwegii (1093–1103) / 597

Między Götaälv a Ulster / 599

Śladami słynnego dziada / 604

 

Zakończenie / 631

 

Bibliografia / 637

Wykaz skrótów / 653

Indeks osobowy / 657

 

Summary / 663

Zusammenfassung / 667

  • Title: Między poezją a polityką. Rozgrywki polityczne w Skandynawii XI wieku w świetle poezji ówczesnych skaldów
  • Author: Jakub Morawiec
  • ISBN: 978-8-3801-2815-6, 9788380128156
  • Date of issue: 2016-04-28
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_04pj
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego