Pan Wołodyjowski to trzecia z trzech powieści historycznych będących częścią Trylogii Henryka Sienkiewicza. Akcja utworu rozgrywa się w latach 16681673 w okresie wojen z Turcją.

Po śmierci narzeczonej pułkownik Michał Wołodyjowski z rozpaczy wstępuje do zakonu. Pan Zagłoba znajduje jednak sposób, by mały żołnierz znów wrócił do służby. Przypadkowo na leśnej drodze rycerze spotykają siostrę pana Michała i jej dwie podopieczne Krzysię i Basię. Wołodyjowski zabiera panie do domu, który Ketling przed wyjazdem powierzył jego opiece. Powrót gospodarza burzy nadzieję Michała na szczęście u boku Krzysi. Jednak druga z panien nie będzie miała wątpliwości co do wyboru swego serca...