E-book details

Higiena szkolna w szkolnictwie ogólnokształcącym w Drugiej Rzeczypospolitej

Higiena szkolna w szkolnictwie ogólnokształcącym w Drugiej Rzeczypospolitej

Beata Szczepańska

Ebook

Reformowanie wychowania i nauczania, jakie dokonało się w drugiej połowie XIX i początkach wieku XX, zawdzięcza rozwojowi higieny szkolnej, która inspirowała do rozleglejszego i wnikliwszego spojrzenia na praktykę szkolną oraz pobudzała do poszukiwań bardziej optymalnych rozwiązań organizacyjnych, programowych i metodycznych w dziedzinie szeroko pojętej edukacji. Narastająca świadomość ważności zdrowia jako podstawy wychowania i kształcenia zyskała intensywniejsze uzasadnienie ze strony higieny szkolnej, wyodrębniającej się z higieny ogólnej, jako nauki zajmującej się zachowaniem zdrowia, stanowiącej jedną z najstarszych dyscyplin medycznych. Postęp w pedagogice, wiążący się pod koniec XIX w. z rozwojem psychologii eksperymentalnej, współgrał z osiągnięciami nauk medycznych. Szczególnie bakteriologia, okulistyka i pediatria odegrały w procesie formowania się higieny szkolnej ważną rolę. Można łączyć rozwój higieny szkolnej ze stopniowym wprowadzaniem obowiązku szkolnego i upowszechnianiem nauczania, jakie dokonywały się w drugiej połowie wieku XIX, mając jednakże świadomość daleko głębiej sięgających w przeszłość związków pedagogiki i medycyny. Problematyka zawarta w książce ma charakter interdyscyplinarny, ale jest mocno osadzona w nurcie rozważań pedagogiki i historii wychowania. Praca jest wartościowym przedsięwzięciem badawczym i może stanowić ważną lekturę nie tylko dla historyków wychowania, pedagogów, ale i dla osób zajmujących się zagadnieniami kultury fizycznej.  

Wstęp 9

Rozdział I. Kształtowanie się koncepcji higieny szkolnej w okresie międzywojennym i jej uwarunkowania 21
1. Geneza zainteresowania higieną szkolną w Europie 21
2. Formowanie się polskiego modelu higieny szkolnej do I wojny światowej 36
3. Założenia ideowo-organizacyjne i struktura władz w zakresie higieny szkolnej w II RP 60

Rozdział II. Higiena szkolna wobec materialnego środowiska szkoły 85
1. Budownictwo szkolne i wymagania higieniczne z nim związane a obowiązujące regulacje prawne 85
2. Stan sanitarno-higieniczny lokali szkolnych 108
3. Składniki materialnego środowiska szkoły jako przedmiot badań naukowych 117
4. Polska recepcja zagranicznych rozwiązań w dziedzinie higienizacji materialnej bazy szkół 126

Rozdział III. Opieka higieniczno-lekarska nad zdrowiem uczniów w szkołach powszechnych i średnich 135
1. Założenia i organizacja opieki medycznej w szkolnictwie ogólnokształcącym 135
2. Stan zdrowia dzieci i młodzieży w wieku szkolnym 147
3. Realizatorzy szkolnej opieki higieniczno-lekarskiej 154

Rozdział IV. Higieniczne aspekty edukacji szkolnej 173
1. Właściwości fizyczne i psychiczne dzieci i młodzieży polskiej jako podstawa kształcenia i wychowania 173
2. Higiena nauczania i wychowania oraz badania prowadzone w tym zakresie 182
3. Nauczyciel i jego zdrowie w procesie nauczania i wychowania 196
4. Środki dydaktyczne w aspekcie higienicznym 203
5. Zdrowie indywidualne i społeczne w dyskursie nad polskim systemem edukacji 207

Rozdział V. Propagowanie higieny w pracy dydaktyczno-wychowawczej szkół 211
1. Miejsce higieny/nauki o zdrowiu w programach nauczania szkół ogólnokształcących 211
2. Metodyka edukacji zdrowotnej 233
3. Edukatorzy zdrowotni 241
4. Prace na rzecz propagowania zdrowia w szkole 248

Podsumowanie 263
Wykaz skrótów 269
Bibliografia – najważniejsze źródła 273
The school hygiene in general education in the Second Republic of Poland (1918–1939) – Summary 289

Od redakcji 293

  • Title: Higiena szkolna w szkolnictwie ogólnokształcącym w Drugiej Rzeczypospolitej
  • Author: Beata Szczepańska
  • ISBN: 978-83-796-9707-6, 9788379697076
  • Date of issue: 2015-06-11
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0e5v
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego