E-book details

Antropologia wyobraźni twórczej w badaniach literackich. Świat wyobraźni Brunona Schulza

Antropologia wyobraźni twórczej w badaniach literackich. Świat wyobraźni Brunona Schulza

Marzena Karwowska

Ebook

Książka poświęcona antropologii wyobraźni twórczej w badaniach literackich na przykładzie twórczości Brunona Schulza i jego twórczej wyobraźni jest błyskotliwym, z erudycją i znajomością przedmiotu napisanym studium. Składa się z dwu części: pierwszej, poświęconej antropologii wyobraźni twórczej w kontekście metodologii oraz drugiej, przybliżającej czytelnikowi świat wyobrażony Schulza z punktu widzenia antropologii literatury. Jej autorka dokonuje przeglądu pism antropologicznych Gastona Bachelarda i prezentuje założenia teoretyczne antropologii wyobraźni twórczej Gilberta Duranda. Kreśli ponadto współczesne tendencje w postdurandowskim nurcie badań literackich.
Analizując twórczość Schulza, wyodrębnia pola tematyczne i odpowiadające im konstrukcje. Są to: mitologia nieba (obrazy wznoszenia, upadku, poetyka skrzydeł, schemat katamorficzny); deformacja wyobrażeniowa (imaginacyjny schemat gigantyzacji, liliputyzacja, hiperboliczne wzmocnienie obrazu); „Przesmyki sprzeczności”. „Uszczęśliwiające antynomie”; pomiędzy „orgią światła” i „gilotyną nocy”; wyobrażeniowe oblicza czasu; homo patiens; transpozycja mityczna; „spacery sceptyka przez rumowiska kultury”; wyobraźnia uskrzydlona. Znamienny jest tytuł zakończenia: Pomiędzy schizomorfią wyobraźni a „światem zamkniętym na klucz”.
 

Wprowadzenie 9

CZĘŚĆ I. ANTROPOLOGIA WYOBRAŹNI TWÓRCZEJ Z ZAGADNIEŃ METODOLOGII 13

Rozdział I. Świadomość Rodząca Obrazy. Pisma antropologiczne Gastona Bachelarda 15
Doświadczenie infantylne 15
Epistemologia szczęśliwa 19
Filozofia obrazu 23
Imperializm żywiołów 26

Rozdział II. Postbachelardyzm – antropologia wyobraźni twórczej Gilberta Duranda 37
Chreod wyobrażeniowy 38
Teoria obrazu poetyckiego 41
Ścieżka antropologiczna 46
Antropologiczne struktury wyobraźni. Izotopiczna klasyfikacja obrazów 47
Sermo mythicus 50

Rozdział III. Współczesne tendencje w postdurandowskim nurcie badań literackich 55
Mit etno-religijny a mit literacki 55
Szkoła z Grenoble 57
Szkoła paryska 59
Interdyscyplinarne badania nad wyobrażeniem 61
Szkoła polska 71

Rozdział IV. Mit w postdurandowskim nurcie badań literackich 83
Teoria mitu André Jolles’a. Literacki proces aktualizowania się mitów 83
Mit w badaniach literaturoznawczych – konfuzja terminologiczna. Mit jako engram narracyjny 85
Mit wobec struktury tekstu literackiego 90
Mit jako kreacja ciągła w koncepcji Jean-Jacques’a Wunenburgera 93
Typologia mitu według Jean-Pierre’a Girauda. Zjawisko mitopoetyzacji 100
Synergia mitobiograficzna 102
Hermeneutyka mitokrytyczna. Transmisja literacka mitemów 103
Epistemologiczne aspekty mitu 111

CZĘŚĆ II. ŚWIAT WYOBRAŻONY BRUNONA SCHULZA STUDIA Z ANTROPOLOGII LITERATURY 115
„Taniec interpretatorów” 117

Rozdział V. Mitologia nieba 123
Obrazy wznoszenia 123
Obrazy upadku 127
Poetyka skrzydeł 131
Schemat katamorficzny 138

Rozdział VI. Deformacja wyobrażeniowa 149
Imaginacyjny schemat gigantyzacji 149
Liliputyzacja 155
Hiperboliczne wzmocnienie obrazu 158

Rozdział VII. „Przesmyki sprzeczności”. „Uszczęśliwiające antynomie” 165
Obrazowanie antytetyczne 165
Przedstawienia heterogenizujące 175
Świat wyobrażeń wobec aksjologii płci. Konteksty 177

Rozdział VIII. Pomiędzy „orgią światła” i „gilotyną nocy” 185
Symbolizm nyktomorficzny 185
Uraniczny schemat wyobrażeniowy 199

Rozdział IX. Wyobrażeniowe oblicza czasu 213
Paradygmaty czasu mitycznego 213
Czas zbiegły z kieratu zdarzeń 215
Hierofanizacja czasu 224
Teriomorficzny schemat temporalny 228

Rozdział X. Homo patiens 237
Wyobrażeniowe figury cierpienia 239
Obrazowanie morbudyczne 243

Rozdział XI. Transpozycja mityczna 249
Palingeneza mitycznej figury matki 250
Intymność udomowiona 255
Reinterpretacja mitematyczna 258

Rozdział XII. „Spacery sceptyka przez rumowiska kultury”. O przechodzeniu do potomności – niepatetycznie 263
Od parenezy do hedonizmu estetycznego 263
Brunona Schulza filozofia kultury 266

Rozdział XIII. Wyobraźnia uskrzydlona 275
W kręgu estetyki żywiołów 275
Powietrze i Cogito Marzyciela 282
„Oddech szerokiej przestrzeni” 287

Rozdział XIV. Ens amans. Brunona Schulza filozofia Drugiego 301
„Bruno mnie wielbił…” 301
„To co nagromadziłem z zachwytu, wyegzaltowałem w atakach podziwu…” 309
Ordo amoris jako indywidualne przeznaczenie człowieka 313

Zakończenie. Pomiędzy schizomorfią wyobraźni a „światem zamkniętym na klucz” 317

Bibliografia 325
Indeks osób 343
Aneks. Ośrodki badań nad wyobrażeniem (wyobraźnią twórczą) 349
Od Redakcji 351

  • Title: Antropologia wyobraźni twórczej w badaniach literackich. Świat wyobraźni Brunona Schulza
  • Author: Marzena Karwowska
  • ISBN: 978-83-796-9547-8, 9788379695478
  • Date of issue: 2015-08-27
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0e7h
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego