E-book details

Franco i Stalin. Związek Sowiecki w polityce Hiszpanii w okresie drugiej wojny światowej

Franco i Stalin. Związek Sowiecki w polityce Hiszpanii w okresie drugiej wojny światowej

Bartosz Kaczorowski

Ebook

Nieczęsto w historii stosunków międzynarodowych zdarzało się, by za swojego największego wroga dany rząd uznawał państwo oddalone odeń o kilka tysięcy kilometrów. Taka sytuacja wystąpiła jednak w przypadku Hiszpanii generała Francisco Franco, która w okresie drugiej wojny światowej prowadziła skrajnie antysowiecką politykę. Moskwa była konsekwentnie traktowana przez Madryt jako niebezpieczeństwo nie tylko dla jego niezależności i dla władzy obozu narodowego, ale także dla dalszych losów europejskiej cywilizacji. Stanowisko to wynikało zarówno z ideowego antyko¬munizmu najważniejszych postaci hiszpańskiej sceny politycznej, jak i z silnego poczucia zagrożenia ze strony państwa Józefa Stalina oraz inspirowanego przez nie ruchu komunistycznego. Hiszpański antykomunizm wyraźnie utrudniał relacje z zachodnimi sojusznikami ZSRR, doprowadzając do wielu sporów w kontaktach z Wielką Brytanią czy Stanami Zjednoczonymi i przyczyniając się w końcu do izolacji międzynarodowej kraju Franco. Autor odpowiada na pytanie, jakie motywy kierowały generałem Franco, aby w ogóle zajmować się problemem sowieckim i tym samym doprowadzać do pewnego ochłodzenia w stosunkach z Waszyngtonem i Londynem. Czy Franco w ekspansji komunizmu widział nie tyle zagrożenie dla własnego kraju, ile dla całej Europy? Czy nieprzejednany stosunek do Związku Sowieckiego wynikał jedynie z chłodnej politycznej analizy czy też zawierał w sobie pierwiastek irracjonalny, metafizyczny czy wręcz religijny? 

Wstęp 9

Rozdział I. Od wojny domowej do wybuchu drugiej wojny światowej 19
1.1. Związek Sowiecki i wojna domowa w Hiszpanii 19
1.2. Hiszpania wobec paktu Ribbentrop-Mołotow 29
1.3. Wybuch drugiej wojny światowej 39
1.4. Madryt wobec agresji 17 września 45
1.5. Hiszpańska propozycja mediacji 49
1.6. Wnioski 53

Rozdział II. Hiszpania wobec Moskwy w okresie funkcjonowania sojuszu niemiecko-sowieckiego (1939-1941) 57
2.1. Sytuacja polityczna Europy Środkowo-Wschodniej bezpośrednio po zakończeniu kampanii polskiej 57
2.2. Hiszpania i wojna zimowa 61
2.3. Business as usual? 72
2.4. Sowiecka ekspansja w czerwcu 1940 r. 74
2.5. Polityka zagraniczna Madrytu na przełomie 1940 i 1941 r. 82
2.6. Wnioski 92

Rozdział III. Hiszpania wobec wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej (do września 1942 r.) 95
3.1. Narodziny Błękitnej Dywizji 95
3.2. Międzynarodowe aspekty wysłania na front Błękitnej Dywizji 100
3.3. Motywy wysłania ochotników na front wschodni 106
3.4. Beligerancia moral 114
3.5. Pierwsze wątpliwości 120
3.6. Wywiad przeciwko Sowietom - działalność Pedro Prata y Soutzo 125
3.7. Upadek Ramóna Serrano Suñera 128
3.8. Wnioski 131

Rozdział IV. Epoka Francisco Gómeza Jordany (wrzesień 1942-sierpień 1944) 135
4.1. Hiszpania wobec zmian sytuacji międzynarodowej w 1942 r. 135
4.2. Założenia teoretyczne Planu D 139
4.3. Wizyta Myrona Taylora w Madrycie 144
4.4. Dyskretny antykomunizm Bloque Ibérico 148
4.5. Realizacja Planu D 158
4.5.1. Negocjacje z Wielką Brytanią 158
4.5.2. Negocjacje z państwami neutralnymi 166
4.5.3. Negocjacje z sojusznikami Niemiec 168
4.5.4. Negocjacje ze Stolicą Apostolską 170
4.5.5. Negocjacje z Trzecią Rzeszą 176
4.6. Wycofanie z frontu Błękitnej Dywizji 181
4.7. Od Teheranu do Normandii 189
4.8. Wnioski 195

Rozdział V. Hiszpania wobec sowieckich zwycięstw w II połowie 1944 r. 199
5.1. Memorandum Luisa Carrero Blanco 200
5.2. Sowiecka ofensywa na Bałkanach 209
5.3. List Franco do Churchilla 214
5.4. Odpowiedź Londynu 216
5.5. Wnioski 223

Rozdział VI. Siempre enemigas - Madryt versus Moskwa w ostatnich miesiącach wojny - kontynuacja wzajemnej wrogości 227
6.1. Jałta w oczach Madrytu 227
6.2. Związek Sowiecki wobec opozycji antyfrankistowskiej 234
6.3. Konferencja w San Francisco 249
6.4. Polityka zagraniczna Hiszpanii w ostatnich tygodniach wojny 252
6.5. Konferencja w Poczdamie 256
6.6. Wnioski 261

Zakończenie 265
Bibliografia 273
Franco and Stalin. The Soviet Union in Spain’s policy during World War II. Summary 285
Indeks 293

  • Title: Franco i Stalin. Związek Sowiecki w polityce Hiszpanii w okresie drugiej wojny światowej
  • Author: Bartosz Kaczorowski
  • ISBN: 978-8-3796-9860-8, 9788379698608
  • Date of issue: 2016-02-29
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0ean
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego