Pałuba to awangardowa, wielowymiarowa proza Karola Irzykowskiego. Główny wątek opowiada historię życia Piotra Włoska, balansującego między rzeczywistością a idealistycznymi oczekiwaniami. Wątek powieściowy opleciony jest licznymi warstwami metaliterackimi, obejmującymi rozważania filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne. Irzykowski wyprzedził w Pałubie myśl Freuda i dzieło Prousta.