E-book details

Odcienie szarości. Architekci i polityka w PRL-u

Odcienie szarości. Architekci i polityka w PRL-u

Błażej Ciarkowski

Ebook

Publikacja dotyczy wzajemnych relacji architektów i polityki w latach 1944-1989. Autor przybliża losy wybranych jednostek, które uznać można za reprezentatywne dla całego środowiska. Projekty i realizacje, jakkolwiek niezwykle ważne, stanowią tło dla opisanych historii. Narrację budują osobiste wspomnienia architektów zawarte w pamiętnikach lub przekazane osobiście autorowi podczas kilkudziesięciu przeprowadzonych wywiadów. Książka jest kierowana nie tylko do historyków rodzimej architektury XX w., środowiska zawodowego oraz akademickiego, lecz także do miłośników powojennego budownictwa.

„Na szczególną uwagę zasługuje wydobycie warunków i uzależnień zachodzących między władzą a architektami [...]. Przyjęte przez autora w tytule określenie odcienie szarości doskonale oddaje złożoność tych czasów, na którą składają się różne rodzaje zadań, różne stopnie autorytaryzmu władzy oraz - jak zawsze - różne charaktery realizowanych poleceń. Prowadzenie toku rozważań opartych o wywiady z bezpośrednimi uczestnikami tego procesu nadaje pracy większą wiarygodność, pozostawiając czytelnikowi ostateczną ocenę faktów dokonanych na pozornie jednolitym tle”

[Witold Cęckiewicz]

Wykaz skrótów 7

Od Autora 9

O pamięci słów kilka 13

Wojna. Prolog 15

Część I 19

Życiorysy 21

Powroty 21

Przedwojenni komuniści… 23

…i żołnierze AK 25

„Będziemy się wam przyglądać” 26

Odbudowa 29

Spór o Warszawę 29

Cały naród buduje stolicę 31

Ocenzurowane zabytki? 34

Zmiany na Zachodzie 37

Ziemie trofiejnyje 37

Ziemie Odzyskane – Wrocław 38

Stare i nowe – Poznań 40

Niemiecka „jemioła” – Gdańsk 41

Nowa rzeczywistość 45

Architekci i inni 45

Mecenas 47

Na uczelni 48

Socjalistycznie w treści 51

Jak projektować 51

Neofici i dysydenci 53

Architektura czasów zimnej wojny 55

Kto tworzył soc? 58

Część II 61

Kult nowoczesności 63

Pudełka zapałek 63

„Bezideowa” nowoczesność 65

Sztuka i architektura 67

Modernizacja czy destrukcja? 69

Inwestor państwowy 71

W biurach projektów 71

Nakaz pracy 73

Na budowie 75

W którą stronę patrzą rycerze spod Grunwaldu 77

Presja 79

Architekci i politycy 83

Projektanci partyjni 83

Czerwona książeczka 84

W sejmowych ławach 86

Ministerstwo betonów 88

Mieszkać po ludzku 91

Oszczędności towarzysza Wiesława 91

Dla kogo projektujemy? 93

Bitwa o plac Grunwaldzki 94

Fabryki domów 96

Część III 99

Budować, budować, budować! 101

Przede wszystkim budować… 101

Marzenia o szklanych domach 103

Mieszkać na osiedlu 104

Osiedle na miarę czasów 107

Lokalni mecenasi 111

Poznańskie uczelnie 111

Zaufanie generała Ziętka 113

Szaleństwa władz 115

Niezrealizowane marzenia 116

Za granicą 119

Kto był pierwszy? 119

Bal kreślarzy 121

Konkursowe laury 123

Część IV 127

Karnawał i post 129

Zbudować kościół 129

Świątynia na osiedlu 132

Kryzys 134

Archiwa bezpieki 135

III RP. Epilog 139

Kalendarium 141

Biogramy architektów 147

Spis wywiadów 164

Bibliografia 165

Wykaz ilustracji 171

  • Title: Odcienie szarości. Architekci i polityka w PRL-u
  • Author: Błażej Ciarkowski
  • ISBN: 978-8-3808-8516-5, 9788380885165
  • Date of issue: 2017-05-31
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0jgs
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego