E-book details

Wielkopolskie szkice regionalistyczne t. 5

Wielkopolskie szkice regionalistyczne t. 5

Ryszard Kowalczyk

Ebook

Seria „Wielkopolskich Szkiców Regionalistycznych” składa się z siedmiu tomów. Pierwszy tom tego opracowania zawiera rozważania nad Wielkopolską jako regionem historyczno-kulturowym. Drugi tom skupiony jest zarówno na regionalizmie wielkopolskim jako idei, jak i jej praktycznych przejawach społeczno-organizacyjnych oraz prekursorach regionalizmu wielkopolskiego. Tom trzeci natomiast stanowi kontynuację rozważań o regionalizmie wielkopolskim, widzianym jednak z innej perspektywy, a mianowicie z punktu widzenia jego przejawów społeczno-kulturalnych, politycznych i gospodarczych wraz z ich luminarzami. Na zawartość tomu czwartego składają się refleksje o etosie regionalnym Wielkopolan i towarzyszących jej ideach, a także o znaczeniu prasy w życiu regionu oraz charakterystycznych postawach i zachowaniu jego mieszkańców. Przedmiotem zainteresowania tomu piątego są wielkopolskie tradycje czasopiśmiennictwa regionalistycznego do 1939 roku. Rozwój tej kategorii prasowo-wydawniczej w Wielkopolsce po drugiej wojnie światowej scharakteryzowano w tomie szóstym. Tom siódmy zawiera próbę zdefiniowania pojęcia czasopisma regionalistycznego poprzez wprowadzenie formuły określającej pod nazwą „cecha” – rozważania te oparte są głównie na źródłach i tradycji wielkopolskiego czasopiśmiennictwa regionalistycznego XIX/XX wieku.

Spis treści
WSTĘP..............................................................................................................11
ROZDZIAŁ I....................................................................................................13
WIELKOPOLSKIE CZASOPIŚMIENNICTWO REGIONALISTYCZNE W OKRESIE ZABORU PRUSKIEGO......................................................13
1.1. Uwagi wstępne...........................................................................................13
1.2. Zadania czasopism regionalistycznych okresu zaboru pruskiego.............18
1.2.1. Ogólne zadania prasy w dziedzinie oświaty i wychowania narodowego..................................................................................................................18
1.2.2. Pielęgnowanie języka polskiego i oświata ludu .....................................21
1.2.3. Podtrzymanie ducha narodowego oraz idei jednej Polski i solidarności narodowej ...................................................................................................25
1.3. Niektóre wady czasopiśmiennictwa polskiego..........................................27
1.4. Istota i rola krytyki na łamach prasy..........................................................31
1.5. Przykładowe tytuły o pierwiastkach regionalistycznych okresu zaboru pruskiego...........................................................................................................33
1.5.1. „Pismo Miesięczne Prus-Południowych” (1802-1806)..........................35
1.5.2. „Dziennik Departamentu Kaliskiego” (1808-1815)...............................36
1.5.3. „Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego” (1815-1865)......................38
1.5.4. „Oeffentlicher Anzeiger – Publiczny Donosiciel” (1821-1876)...........40
1.5.5. „Weteran Poznański” (1825)...................................................................40
1.5.6. „Przyjaciel Ludu” (1834-1849)...............................................................42
1.5.7. „Archiwum Teologiczne” (1836-1837)..................................................47
1.5.8. „Przewodnik Rolniczo-Przemysłowy” (1836-1845)..............................49
1.5.9. „Gazeta Kościelna” (1843-1849)............................................................50
1.5.10. „Przegląd Poznański” (1845-1865, 1894-1896)...................................52
1.5.11. „Gazeta Polska” (1848-1850)...............................................................56

1.5.12. „Wiarus” (1849-1850)...........................................................................59
1.5.13. „Tygodnik Poznański. Pismo Naukowo-Literackie” (1862-1863).......61
1.5.14. „Przegląd Wielkopolski, Historyczny i Literacki” (1867-1868, 1869)................................................................................................................63
1.5.15. „Tygodnik Wielkopolski” (1871-1874)................................................66
1.5.16. „Wiarus” (1873-1875)...........................................................................68
1.5.17. „Kórniczanin” (1875)............................................................................69
1.5.18. „Dom Polski” (1888-1890)...................................................................72
1.5.19. „Przegląd Poznański” (1894-1896).......................................................73
1.5.20. „Bocian z nad Gopła, Wisły, Warty i Odry” (1901), „Komar”(1902-1906)............................................................................................76
1.5.21. „Śpiewak. Miesięcznik literacko-muzyczny” (1907-1914)..............78
1.5.22. „Unitas. Miesięcznik Kościelny” (1909-1914).....................................79
1.5.23. Czasopisma Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego...................82
ROZDZIAŁ II...................................................................................................86
WIELKOPOLSKIE CZASOPIŚMIENNICTWO REGIONALISTYCZNE W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM.......................................................86
2.1. Uwagi ogólne.............................................................................................86
2.2. Uwarunkowania prawne działalności prasowej.........................................88
2.3. Czasopisma społeczno-kulturalne..............................................................93
2.3.1. „Kronika Miasta Poznania” (1923-1939)............................................94
2.3.2. „Ziemia Gostyńska” (1926) i „Kronika Gostyńska” (1928-1939).........98
2.3.3. „Ziemia Kaliska” (1930-1932).............................................................103
2.3.4. „Wici Wielkopolskie” (1931-1937)......................................................104
2.3.5. „Ziemia Leszczyńska” (1932-1937).....................................................108
2.3.6. „Przegląd Wielkopolski” (1939)...........................................................110

ROZDZIAŁ III................................................................................................112
WIELKOPOLSKIE CZASOPIŚMIENNICTWO REGIONALISTYCZNE W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM O CHARAKTERZE ŚRODOWISKOWYM.................................................................................................112
3.1. Czasopisma środowiskowe o charakterze regionalistycznym XIX/XX wieku...............................................................................................................112
3.1.1. Środowisko leśników i myśliwych.......................................................113
3.1.2. Środowisko dzieci i młodzieży.............................................................115
3.1.3. Środowisko bartników (pszczelarzy)....................................................122
3.1.4. Środowisko nauczycieli, działaczy oświatowych i urzędników...........123
3.1.5. Środowisko powstańców wielkopolskich 1918-1919, inwalidów wojennych i żołnierzy.....................................................................................130
3.1.6. Środowisko organizacji harcerskich, młodzieżowych, sokolich
i strzeleckich...................................................................................................139
3.1.7. Środowisko organizacji kościelnych.....................................................147
3.1.8. Środowisko ziemian oraz rolników i organizacji rolniczych................152
3.1.9. Środowisko literacko-poetyckie............................................................154
3.1.10. Środowisko absolwentów szkół..........................................................156
3.1.11. Środowisko organizacji kobiecych.....................................................157
3.1.12. Środowisko organizacji sportowych...................................................159
3.2. Czasopisma wyspecjalizowane................................................................160
3.3. Wydawnictwa okolicznościowe (księgi pamiątkowe, sprawozdania, jednodniówki) i ich poprzednicy z przełomu XIX/XX wieku........................163
WYKAZ ŹRÓDEŁ I LITERATURY.............................................................168
A. ŹRÓDŁA....................................................................................................168
A1. Prawo.......................................................................................................168
A2. Albumy, analizy, dokumenty, druki i wystąpienia okolicznościowe, ekspertyzy, materiały, opracowania, prace doktorskie i magisterskie, raporty, rękopisy i maszynopisy, skorowidze, sprawozdania, starodruki, statuty, strategie...................................................................................................168

A3. Atlasy, archiwalia, badania opinii publicznej, bibliografie, encyklopedie, informatory, katalogi, leksykony, podręczniki, poradniki, prasa, regulaminy, roczniki statystyczne, słowniki, spisy treści......................................170
A4. Internet.....................................................................................................172
A5. Artykuły w czasopiśmiennictwie naukowym, popularnonaukowym
i popularnym...................................................................................................172
B. LITERATURA...........................................................................................200
INDEKS MIEJSCOWOŚCI...........................................................................221

  • Title: Wielkopolskie szkice regionalistyczne t. 5
  • Author: Ryszard Kowalczyk
  • ISBN: 978-83-65697-21-9, 9788365697219
  • Date of issue: 2017-12-18
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0pce
  • Publisher: Wydawnictwo Naukowe Silva RERUM