E-book details

Perspektywa praw ofiar w prawie międzynarodowym. Sprawiedliwość okresu przejściowego (transitional justice)

Perspektywa praw ofiar w prawie międzynarodowym. Sprawiedliwość okresu przejściowego (transitional justice)

Tomasz Lachowski

Ebook

Monografia dotyczy tematyki związanej z pojęciem sprawiedliwości okresu przejściowego (transitional justice ) w prawie międzynarodowym - niezwykle dynamicznie rozwijające j się dyscypliny wiedzy, ale i przede wszystkim działań praktycznych, czerpiących wprost z nauk prawnych oraz z bogactwa nauk historycznych, politycznych, społecznych, a nawet psychologicznych. To przestrzeń, w której można znaleźć rozwiązania problemów społeczeństw postautorytarnych lub postkonfliktowych, znajdujących się pomiędzy rządami władzy opresyjnej a demokracją lub pomiędzy wojną a pokojem, chcących jednocześnie rozliczyć trudną przeszłość.

Autor pochyla się w szczególności nad sytuacją prawną ofiar poważnych naruszeń praw człowieka lub prawa humanitarnego w czasie gwałtownych zmian polityczno-społecznych. W uzupełnieniu metodologii charakterystyczne j dla nauk prawnych odwołuje się także do swoich badań terenowych przeprowadzonych w państwach zmagających się z niełatwą przeszłością, takich jak: Bangladesz, Bośnia i Hercegowina, Mozambik oraz Ukraina.

Ważniejsze skróty 11

Wstęp 15

 

Część 1. Sprawiedliwość okresu przejściowego: geneza – definicja – instytucje 23

Wprowadzenie 25

Społeczeństwa przekształcające się 33

 

Rozdział 1. Sprawiedliwość okresu przejściowego – analiza fenomenu 37

    1. Definicja sprawiedliwości okresu przejściowego 37
    2. Geneza i etapy rozwoju sprawiedliwości okresu przejściowego 43
    3. „Zbrodnie przeszłości” – typologia naruszeń praw ujętych w strategiach sprawiedliwości okresu przejściowego 46
    4. Zbiór podmiotów wdrażających mechanizmy transitional justice 48
    5. Sprawiedliwość okresu przejściowego: od „oceny przeszłości” do instrumentu budowania pokoju po konflikcie zbrojnym 51
    6. Wnioski 55

 

Rozdział 2. Sprawiedliwość retrybutywna. Procesy karne – sądowa odpłata za popełnione zbrodnie 57

    1. „Sprawiedliwość zwycięzców” czy „sprawiedliwość przegranych”? 58
    2. Procesy karne a transitional justice – rys historyczny 62
    3. Międzynarodowy Trybunał Karny – centralny ośrodek sprawiedliwości okresu przejściowego? 73
    4. Międzynarodowe i umiędzynarodowione sądy karne ad hoc 80
    5. Specjalne sądy karne krajowe zorientowane na osądzenie zbrodni przeszłości 82
    6. Wnioski 90

 

Rozdział 3. Pozasądowe mechanizmy sprawiedliwości okresu przejściowego. Metody poszukiwania i opowiadania prawdy 93

    1. Komisje prawdy 93
    2. Komisje śledczo-badawcze typu fact-finding 112
    3. Wnioski 123

 

Rozdział 4. Programy reparacyjne 125

    1. Reparacje powojenne na podstawie traktatów pokojowych 130
    2. Reparacje za „historyczne krzywdy” – wymiar międzynarodowy 136
    3. Reparacje za „historyczne krzywdy” – wymiar krajowy 145
    4. Wnioski 153

 

Część 2. Sprawiedliwość okresu przejściowego dla ofiar – charakterystyka pojęcia ofiary oraz przysługujących jej fundamentalnych praw: do sprawiedliwości, do prawdy i do naprawy 155

Wprowadzenie 157

 

Rozdział 5. Pojęcie ofiary naruszeń w optyce mechanizmów sprawiedliwości okresu przejściowego 159

    1. Pojęcie ofiary naruszeń praw człowieka i prawa humanitarnego – uwagi ogólne 161
    2. Pojęcie ofiary w systemach ochrony praw człowieka 163
    3. Pojęcie ofiary a międzynarodowe sądownictwo karne 167
    4. Pojęcie ofiary w ujęciu pozasądowym – przykład komisji prawdy 175
    5. Wnioski 180

 

Rozdział 6. Prawo do sprawiedliwości 183

    1. Źródła i charakter zobowiązania państwa w przedmiocie ścigania i karania sprawców naruszeń 185
    2. Problem amnestii w prawie międzynarodowym 209
    3. Obowiązek ścigania a powołanie komisji prawdy 237
    4. Wnioski 259

 

Rozdział 7. Prawo do prawdy 261

    1. Charakterystyka pojęcia 265
    2. Źródła prawa do prawdy 268
    3. Natura, charakter i zakres (indywidualnego) prawa do prawdy 272
    4. Konceptualizacja fenomenu prawa do prawdy 283
    5. Prawo do prawdy – wymiar zbiorowy 298
    6. Wnioski 304

 

Rozdział 8. Prawo do naprawy 307

    1. Źródła reparacji w prawie międzynarodowym 309
    2. Formy reparacji 312
    3. Prawo do naprawy – charakter i zakres 318
    4. Wnioski 328

 

Zakończenie 331

Bibliografia 337

Orzeczenia sądowe 361

  • Title: Perspektywa praw ofiar w prawie międzynarodowym. Sprawiedliwość okresu przejściowego (transitional justice)
  • Author: Tomasz Lachowski
  • ISBN: 978-83-8088-965-1, 9788380889651
  • Date of issue: 2018-07-30
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0x20
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego