Szczegóły ebooka

Motywy fauny i flory w literaturze i kulturze

Motywy fauny i flory w literaturze i kulturze

Michał Kuran

Ebook

Z naukowego punktu widzenia publikację należy oceniać jako udany i wartościowy cykl literaturoznawczych i kulturoznawczych refleksji nad zjawiskiem najszerzej rozumianego mimetyzmu w literaturze i innych obszarach sztuki (z licznymi odwołaniami do zoologii, botaniki, geografii, etnologii, antropologii).

Fauna i flora potraktowane tu zostały z jednej strony jako zjawiska naturalne, a z drugiej jako punkt odniesienia do określenia kondycji człowieczej poprzez wykorzystanie sprawdzonego instrumentarium (exempla, heraldyka, bestiariusze, wirydarze etc.). Prace dowodzą, że wnikliwa obserwacja świata zwierząt i świata roślin może z powodzeniem mieć charakter kulturotwórczy. W takim ujęciu materiał literacki staje się wykładnikiem niekonwencjonalnego oglądu przyrody (zarówno rodzimej, jak i egzotycznej), interesującą próbą wyjścia poza stereotypowe postrzeganie zwierząt i roślin w różnych kręgach kulturowych.

Metodologiczne założenia określiłbym jako hermeneutyczne dociekania w obrębie humanistyki ekologicznej. Sprowadzają się one do poszukiwania różnorodnych znaczeń nadawanych faunie i florze w utworach literackich (czy szerzej: w odniesieniach kulturowych). [...] Królestwo zwierząt i roślin w większości ujęć uznane zostało za kategorię fenomenologiczną, co pozwoliło badaczom skoncentrować uwagę nie tylko na oglądzie i opisie, lecz także na dociekaniu znaczeń ukrytych.

W czasie coraz większego przywiązywania znaczenia do roli ekologii w życiu społeczeństw, naglącej konieczności respektowania jej zasad, wzrasta również potrzeba uprawiania humanistyki ekologicznej. Tom wychodzi więc naprzeciw społecznemu zapotrzebowaniu.

Z recenzji prof. dr hab. Tadeusza Błażejewskiego

Michał Kuran, Motywy fauny i flory w literaturze i kulturze — wprowadzenie do monografii     7

 

W kręgu mitologii     39

Adam Jegorow, Lupus in fabula. Owidiańska metamorfoza w średniowieczu na przykładzie pseudoowidianum De lupo 41

Magdalena Garnczarska, „Ty potworze dzikszy niż Cerber w Hadesie... Psie wstrętnie cuchnący, żmijowa naturo...”, czyli o odniesieniach do zwierząt w inwektywie Michała Psellosa na mnicha Sabbaitę 55

Monika Sagało, Świat słowiańskich bóstw i ich wpływ na dziecięcego czytelnika (na przykładzie wybranych utworów ze zbioru Priče iz davnine Ivany Brlić Mažuranić)             73

Dawid Wesołowski, Geneza i rola drzew w mitologii japońskiej w świetle Kojiki i Nihongi          83

 

Symbolika      99

Kamila Korabik, Motywy zwierzęce w Apokalipsie św. Jana            101

Paulina Anna Mielnik, Symbolika laski marszałkowskiej w świetle zachowanej ikonografii i literatury   111

Estera Głuszko-Boczoń, Symbolika „zwierzęca” w twórczości Güntera Grassa      125

 

Kurioza i fantasy       135

Aleksandra Goszczyńska, Zwierzęta — niezwierzęta. Ludzie — nieludzie. Komiczni herosi w Spitamegeranomachii Jana Achacego Kmity          137

Aleksandra Deskur, Fauna, flora i cudowność – zagadki Wojciecha Tylkowskiego            153

Patrycja Katarzyna Głuszak, Fauna w Tygodniu stworzenia świata Wacława Potockiego 159

Beata Zielonka, Fauna i flora w Igrzyskach śmierci Suzanne Collins          169

 

Perspektywa filozoficzna     177

Patrycja Pietrasik, Wobec tajemnicy istnienia: o sposobach doświadczania świata w utworze Józefa Weyssenhoffa Soból i panna           179

Bartłomiej Borek, Kanibalistyczna uczta. O wszechcierpieniu fauny i flory w Niedokonanym Tadeusza Micińskiego          187

Dariusz Piechota, Ukryte życie roślin w literaturze fantastycznej przełomu XIX i XX wieku          197

Anna Fiedeń-Kułak, „przyjęliśmy się na gałęzi” – motyw(y) flory(styczne) w twórczości poetyckiej Anny Frajlich          207

Eryk Weber, Świat ożywiony w filmie Avatar Jamesa Camerona – podmiotowy charakter fauny i flory             225

 

Moralistyka i wartościowanie         233

Małgorzata Penińska, „Konie też leciały jak ptaki [...]”. Analogie animalistyczne w twórczości literackiej J.I. Kraszewskiego         235

Monika Wdowińska, Postaci zwierzęce w artystycznej kreacji świata powiastek Beatrix Potter  245

Barbara Szymczak-Maciejczyk, Ludzie w otoczeniu przyrody. O Dwóch księżycach Marii Kuncewiczowej          253

Michał Głuszak, Czesława Miłosza zmagania z naturą        267

 

Deskrypcje     283

Katarzyna Ossowska, Opisy fauny i flory Ziemi Świętej pochodzące z XVI-wiecznych relacji polskich pielgrzymów          285

Michał Kuran, Fauna i flora w staropolskich opisach Orientu (wybrane przykłady)          303

Ewelina Lechocka, Znaczenie i funkcja motywu ruty w warmińsko-mazurskich pieśniach ludowych       347

Jolanta Machowska-Goc, Rośliny mówią — rozmowy kulturowe w literaturze i tekstach uczniów klas III w edukacji wczesnoszkolnej       359

 

Indeks osób     371

Indeks postaci             385

  • Tytuł: Motywy fauny i flory w literaturze i kulturze
  • Autor: Michał Kuran
  • ISBN: 978-83-8142-193-5, 9788381421935
  • Data wydania: 2019-04-02
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_12kp
  • Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego