E-book details

Praktyka wnioskowania statystycznego

Praktyka wnioskowania statystycznego

Wiesław Szymczak

Ebook

Książka ta nie jest typowym podręcznikiem metod statystycznych, w którym omawia się podstawowe albo zaawansowane metody statystyczne wykorzystywane do opracowywania wyników badań ilościowych w naukach społecznych, medycznych itp. Zwracam w niej uwagę przede wszystkim na problemy wynikające z niespełniania przez materiał empiryczny teoretycznych założeń leżących u podstaw używanych metod, na pewnego typu "uzależnienie" - w sensie skazania się na zaimplementowane tam testy statystyczne - od używanego oprogramowania. Obszerny rozdział poświęcam też krytycznej ocenie zagadnienia wielkości efektu i obserwowalnej mocy testu. Te dwie ostatnie kwestie są o tyle niebezpieczne, że bywają instytucjonalnie wymuszane na autorach artykułów. Publikacja ta będzie więc mniej przydatna dla studentów rozpoczynających naukę statystyki, natomiast powinna być czytana przez badaczy stosujących metody statystyczne do opracowywania wyników swoich badań. Chciałbym mieć nadzieję, że moje rozważania uświadomią im, jak łatwo można zastosować nieprawidłowe rozwiązanie, budując na nim cały gmach interpretacji merytorycznych w oczywisty sposób nieprawdziwych.

Przedmowa       7

Wstęp  9

 

Rozdział 1. Wnioskowanie statystyczne               15

1.1. Wprowadzenie    15

1.2. Wnioskowanie statystyczne (statistical inference) i dowód statystyczny (statistical evidence, statistical proof)   17

1.3. Paradygmaty statystyki   18

1.3.1. Paradygmat w nauce          22

1.3.2. Paradygmaty w statystyce               23

1.4. Teoria Fishera      24

1.5. Teoria Neymana-Pearsona            25

      1. Nieco szczegółów wynikających z teorii Neymana-Pearsona             25
      2. Argumenty przeciw teorii Neymana-Pearsona i za nią          28

1.6. Podejście bayesowskie   29

1.7. Kontrowersje wokół testowania hipotezy zerowej           30

1.8. „Kult istotności statystycznej”      33

1.9. Podsumowanie   36

 

Rozdział 2. „Uzależnienie” od oprogramowania               39

2.1. Wprowadzenie    39

2.2. „Założenie normalności” 40

2.3. Założenie jednorodności wariancji             46

2.4. Testy porównań wielokrotnych   51

2.5. Normalność a testy porównań wielokrotnych      54

2.6. Efekty nieodrzucenia hipotezy zerowej   55

2.7. Podsumowanie   55

 

Rozdział 3. Moc testu statystycznego    59

3.1. Wprowadzenie    59

3.2. Empiryczna (obserwowana) moc testu    62

3.3. Szacowanie wielkości próby          74

 

Rozdział 4. Ocena wielkości efektu         77

4.1. Wprowadzenie    77

4.2. Ocena wielkości efektu   78

4.3. Mierniki oceny wielkości efektu   81

4.3.1. Dwie najprostsze sytuacje analizy danych 81

        1. Porównywanie dwóch wartości oczekiwanych           81
        2. Ocena niezależności dwóch zmiennych dyskretnych               86

4.3.1.3. Dokładny test Fishera (Woolson, 1987          87

4.3.1.4. Przykłady    89

4.3.2. Wielkość efektu w modelach regresji liniowej        99

4.3.3. Wielkość efektu w modelach analizy wariancji        107

4.3.4. Wielkość efektu w modelach regresji logistycznej 130

4.4. Merytoryczne znaczenie obserwowanych różnic i wielkość efektu          143

4.5. Wielkość efektu dla metod nieparametrycznych 144

4.6. Krótkie podsumowanie rozdziału o ocenie wielkości efektu       146

 

Rozdział 5. O innych podejściach do wnioskowania statystycznego        149

5.1. Wprowadzenie    149

5.2. Metody bayesowskie (paradygmat bayesowski) 150

5.3. Metody wiarygodnościowe (paradygmat wiarygodnościowy)       159

5.3.1. Zagadnienie estymacji        159

5.3.2. Zagadnienie testowania (Magiera, 2007; Lindgren, 1962)   161

Podsumowanie               167

 

Bibliografia         169

Załączniki            181

Słowniczek         203

Indeks stosowanych terminów                205

Spis tabel i rycin               207

  • Title: Praktyka wnioskowania statystycznego
  • Author: Wiesław Szymczak
  • ISBN: 978-83-8142-212-3, 9788381422123
  • Date of issue: 2019-04-02
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_12ks
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego