E-book details

Moje zbrodnie są owocem miłości. Mit Medei w literaturze niemieckojęzycznej

Moje zbrodnie są owocem miłości. Mit Medei w literaturze niemieckojęzycznej

Anna Izabela Wilk

Ebook

Autorka dokonuje porównania i analizy wybranych utworów podejmujących problem mitu Medei w literaturze niemieckojęzycznej. W kulturze niemieckiej motyw Medei cieszy się szczególną popularnością od połowy lat 70. XX wieku, zostały mu poświęcone liczne inscenizacje teatralne, operowe, opowiadania i powieści. Autorka stawia tezę, że wielki potencjał mitu polega na jego wieloznaczności oraz aktualności. Twórcy umieszczali tragiczną postać dzieciobójczyni w różnych kontekstach, przedstawiając bohaterkę jako opuszczoną kochankę, cudzoziemkę pozbawioną ojczyzny, a nawet ofiarę prześladowań na tle politycznym czy rasowym.

*

Jaka jest prawdziwa twarz Medei? Czy prawdziwa Medea w ogóle istnieje? Czy ta, którą przedstawił Eurypides, odpowiada jednej mitycznej postaci? Nawet w przypadku mitu nie można mówić o homogenicznej koncepcji tej figury. A może rację ma Christa Wolf, twierdząc, że bohaterka stała się przedmiotem politycznej manipulacji? W prezentowanej publikacji pytania te pozostaną bez odpowiedzi, gdyż znacznie bardziej istotna wydaje się sama recepcja mitu i próba adaptacji mitologicznej materii we współczesnym świecie. Można tu zaobserwować dwie odmienne tendencje: próbę archaizacji i osadzenia w mitycznych realiach, a także akcentowanie boskiego pochodzenia bohaterki; druga to próba uwspółcześnienia przy pomocy umiejscowienia historii dzieciobójczyni we współczesności danego pisarza. Można ewentualnie wymienić jeszcze trzecią grupę lub raczej podgrupę: utwory, które mimo umiejscowienia akcji w czasach antycznych, cechują się zdecydowaną aktualizacją poruszanych problemów. Mit stanowi w nich pewien rodzaj kamuflażu. We wszystkich przypadkach mit traktowano zatem jako kompleks reguł i modeli ludzkich zachowań, które z upływem czasu nie uległy zmianie.

Z Podsumuwania

Wprowadzenie               7

Postać Medei w mitologii greckiej i w literaturze antycznej     7

Stan badań         19

Teoria mitu        23

 

Rozdział I. Friedrich Maximilian Klinger: Medea in Korinth       31

1. Mit Medei w literaturze niemieckojęzycznej XVIII wieku. Pomiędzy oświeceniowym humanizmem i erupcją uczuć 31

2. Wprowadzenie: Friedrich Maximilian Klinger Medea in Korinth           40

3. Medea: samotna półbogini   44

4. Dzieciobójstwo           61

5. Medea auf dem Kaukasos     69

 

Rozdział II. Franz Grillparzer: Das Goldene Vlies             79

1. Wprowadzenie: Franz Grillparzer Das Goldene Vlies  79

2. Medea: Charyta i Menada     83

3. Dzieciobójstwo           105

4. Kolonializm    110

5. XIX wiek: mit Medei w dobie kolonializmu     120

 

Rozdział III. Hans Henny Jahnn: Medea               127

1. Wprowadzenie: Hans Henny Jahnn Medea   127

2. Transformacja mitu   129

3. Stara Medea 144

4. Czarna Medea             152

5. XX wiek: rozwój mitu Medei 162

 

Rozdział IV. Heiner Müller: Verkommenes Ufer Medeamaterial Landschaft mit Argonauten  177

1. Wprowadzenie           177

2. Gnijący brzeg. Materiały do Medei. Krajobraz z Argonautami – chaos i zagłada         181

3. Funkcjonalizacja mitu               186

4. Wizja katastrofy          199

 

Rozdział V. Christa Wolf: Medea. Stimmen        207

1. Wprowadzenie           207

2. Medea: „Postać z pogranicza epok”  216

3. Struktury władzy        229

4. Niewinna Medea?     243

 

Ekskurs: Mit Medei w literaturze polskiej          251

 

Podsumowanie               271

 

Załącznik. Wykaz dzieł literatury niemieckojęzycznej na temat mitu Medei       273

 

Bibliografia        275

  • Title: Moje zbrodnie są owocem miłości. Mit Medei w literaturze niemieckojęzycznej
  • Author: Anna Izabela Wilk
  • ISBN: 978-83-8142-406-6, 9788381424066
  • Date of issue: 2019-08-02
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1778
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego