Słowo wstępne               11

 

Część I. Èthos przywódcy politycznego według Platona               17

Wprowadzenie               19

1. Polis 20

2. Polityka ateńskiej polis            22

3. Obywatel       25

4. Struktury władzy w ateńskiej polis     28

 

PLATON               31

1. Myśl Sokratesa jako źródło Platońskich koncepcji politycznych            31

1.1. Sokratejska koncepcja przywódcy politycznego                31

1.2. Przywódca polityczny a religia urzędowa              36

1.3. Własne doświadczenia oraz wpływ Sokratesa punktem wyjścia do Platońskich rozważań na temat èthosu przywódcy politycznego              38

2. Struktura duszy ludzkiej jako odpowiednik struktury politycznej        41

3. Warunki, które powinien spełniać przywódca polityczny        43

3.1. Wrodzone dyspozycje jako czynnik kształtujący pożądane cechy osobowe        43

3.2. Rola ustroju politycznego w kształtowaniu cech osobowych przywódcy               44

3.3. Wychowanie zgodne z predyspozycjami              46

3.4. Typ królewski ucieleśnieniem èthosu przywódcy politycznego 49

4. Sprawiedliwość podstawową zasadą działania przywódcy politycznego          52

4.1. Zasada sprawiedliwości fundamentem polis       52

4.2. Sprawiedliwość warunkiem szczęścia wiecznego przywódcy i polis, którą kieruje             55

4.3. Retoryka w służbie sprawiedliwości        57

5. Rola przywódcy politycznego               60

5.1. Wychowawca    60

5.2. Filozof i mistagog             63

5.3. Arcykapłan          67

5.4. Prawodawca i sędzia      71

Podsumowanie               77

 

Część II. Èthos przywódcy politycznego według Cycerona          79

Wprowadzenie               81

1. Res publica    83

2. Polityka republiki rzymskiej   87

3. Obywatel       89

4. Struktury władzy w republice rzymskiej          92

 

CYCERON            95

1. Myśl Platona jako źródło Cycerońskich koncepcji politycznych             95

2. Warunki, które powinien spełniać przywódca polityczny        101

2.1. Wrodzone cechy charakteru       101

2.1.1. Sapientia                101

2.1.2. Iustitia     105

2.1.3. Eloquentia             107

2.1.4. Virtus       110

2.2. Wychowanie      112

2.2.1. Copiose loquens sapientia, czyli przygotowanie retoryczne           112

2.2.2. Legibus parere et amicitiam colere, czyli sposoby wyrabiania poczucia sprawiedliwości    116

2.2.3. Prudentia, czyli mądrość w działaniu         120

3. Etyka obywatelska podstawową zasadą działania przywódcy politycznego    122

3.1. Postawa etyczna rządzących fundamentem państwa     122

3.2. Oparcie obywatelskiej etyki rządzących na przesłaniu eschatologicznym              126

3.3. Sen Scypiona a Platońska wizja pośmiertnej wędrówki Era          130

4. Obowiązki przywódcy politycznego względem tradycji rzymskiej       134

5. Rola przywódcy politycznego               137

5.1. Zarządca               137

5.2. Kapłan   140

Podsumowanie               145

 

Część III. Èthos przywódcy politycznego według Machiavellego i Guicciardiniego         147

Wprowadzenie                               149

1. Państwo-miasto         158

2. Polityka renesansowej Florencji         161

3. Obywatel       163

4. Struktury władzy w państwie regionalnym    166

 

MACHIAVELLI i GUICCIARDINI 171

1. Koncepcje polityczne Machiavellego i Guicciardiniego a poglądy Platona i Cycerona 171

2. Warunki, które powinien spełniać przywódca polityczny        176

2.1. Wrodzone cechy charakteru       176

2.1.1. Aspetto fisico        176

2.1.2. Virtù         178

2.1.3. Eloquenza              183

2.2. Wychowanie      185

2.2.1. Wiedza historyczna            186

2.2.2. Wiedza prawnicza              190

2.2.3. Wiedza wojskowa              193

2.2.4. Wiedza na temat postępowania z ludźmi                195

3. Lojalność wobec współrządzących i doradców podstawową zasadą działania przywódcy politycznego            200

4. Porozumienie między władzą świecką i Kościołem warunkiem skuteczności działań przywódcy politycznego              203

5. Rola przywódcy politycznego               206

5.1. Wychowawca    206

5.2. Opiekun               210

Podsumowanie               213

 

Wnioski końcowe          217

1. Èthos przywódcy politycznego             218

2. Przywódca polityczny a obywatel       222

3. Èthos przywódcy państwa a rzeczywistość polityczna               228

 

Wykaz skrótów                233

 

Bibliografia        237

 

Summary            245

 

Indeks nazwisk                247

• Title: Èthos przywódcy politycznego w myśli starożytnej i renesansowej. Platon. Cyceron. Machiavelli. Guicciardini
• Author: Marta Czapińska-Bambara
• ISBN: 978-83-8142-343-4, 9788381423434
• Date of issue: 2019-09-04
• Format: Ebook
• Item ID: e_17mn
• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego