E-book details

Słowenia w walce o niepodległość (1980-1992). Wyjść z cienia Jugosławii

Słowenia w walce o niepodległość (1980-1992). Wyjść z cienia Jugosławii

Piotr Żurek

Ebook

Monografia ta jest kontynuacją książki Słowenia pod rządami Tity (1945–1980). W cieniu Jugosławii (Kraków 2017) i stanowi z nią spójną całość. Wszystkie prace naukowe autora dotyczące Słowenii powstały w ramach badań prowadzonych na Wydziale Humanistyczno-Społecznym Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej (ATH). Zasadniczym zamiarem niniejszej publikacji było przedstawienie dziejów Słowenii w okresie rozpadu Jugosławii. Tutaj początkową cezurę wyznacza data śmierci Josipa Broz Tity, a końcową moment secesji, wojny dziesięciodniowej i międzynarodowego uznania niepodległej Słowenii.

 

Książka została przede wszystkim oparta na opublikowanych słoweńskich materiałach naukowych. Nieodzowne było także sięgnięcie do zasobów historiografii dawnej Jugosławii, jak również państw współczesnych: Chorwacji, Serbii, Bośni i Hercegowiny oraz Czarnogóry. W dużym stopniu przywołano także publikacje rosyjskie, niemieckie i anglosaskie. To samo dotyczy dorobku polskiej nauki. 

 

Piotr Żurek – dr hab., profesor nadzwyczajny Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. Historyk i slawista, autor licznych publikacji i referatów konferencyjnych z zakresu dziejów Słowiańszczyzny i Bałkanów. Od szeregu lat współpracuje z wieloma zagranicznymi ośrodkami naukowymi, przede wszystkim w Chorwacji, Serbii oraz Słowenii. Ostatnio w pracy badawczej zajmuje się historią Jugosławii i stosunków polsko-jugosłowiańskich w XX wieku. 

Wstęp 

Rozdział I. Po śmierci prezydenta Tity 

1. Kryzys gospodarczy 

2. Stane Dolanc − pierwszy żandarm Jugosławii. Początki opozycji w Słowenii 

3. Słoweńcy u steru federacji. Próby wyjścia z kryzysu 

4. Słoweńska opozycja początku lat osiemdziesiątych 

5. Milan Kučan na czele ZKS. Postulat zmian systemowych 

 

Rozdział II. Słoweński Program Narodowy i Memorandum SANU 

1. Krytyka kardeljewskiego systemu 

2. Spotkanie w „Pri Mraku” i próba powołania ogólnojugosłowiańskiej opozycji 

3. Dolanc wobec słoweńskiego i serbskiego programu narodowego

4. „Przyczynek do słoweńskiego programu narodowego” 

5. Słoweńcy a dojście Miloševicia do władzy w Serbii 

 

Rozdział III. Słoweńcy kontra admirał Mamula 

1. Krytyka „świętości” JNA. Janez Janša 

2. Początek końca JNA jako „siódmej republiki” 

3. Groźby armii 

 

Rozdział IV. Słoweńska wiosna 1988–1990 

1. „Noc długich noży” 

2. Aresztowanie grupy Janšy 

3. Proces JBTZ 

4. Słowenia pod wpływem „antybiurokratycznej rewolucji” 

5. Wizyta Gorbaczowa 

6. Powołanie federalnego rządu Ante Markovicia

7. Początki wielopartyjności

8. Po stronie Albańczyków. Spór słoweńsko-serbski 

 

Rozdział V. Janez Drnovšek prezydentem Jugosławii 

1. Reformy Ante Markovicia 

2. Próba kompromisu 

3. Narodziny DEMOS-u 

4. Słoweńcy kontra serbski blok 

5. Dwa kongresy i rozpad partii komunistycznej 

6. „Na Boga! Będzie wojna!” 

 

Rozdział VI. Ku niepodległości

1. Wolne wybory i stare-nowe władze. Rząd Peterlego 

2. Decyzja o secesji 

3. Polityczny poker 

4. Ucieczka przed nie swoją wojną 

5. Fundamenty słoweńskiej obronności 

 

Rozdział VII. Meandry porozumienia z Serbią 

1. Zbliżenie z Miloševiciem 

2. Plebiscyt niepodległościowy. Chwiejny sojusz z Chorwacją 

3. Pakt Kučan–Milošević

4. Kadijević kontra Milošević 

5. Szanse puczu wojskowego 

 

Rozdział VIII. Wyczekiwanie konfrontacji 

1. Słoweńska dyplomacja 

2. Wymuszony dialog 

3. Polityka gospodarcza rządu Peterlego 

4. Zaognienie sytuacji 

5. Plany obronne Słowenii

 

Rozdział IX. Spóźnione próby ratowania Jugosławii 

1. Presja Zachodu 

2. Ostatnie pertraktacje 

3. Plan utworzenia demokratycznej Jugosławii. Wizyta Bakera w Belgradzie 

 

Rozdział X. Proklamacja niepodległości

1. Secesja 

2. Reakcja władz federalnych 

3. Rozkaz interwencji 

 

Rozdział XI. Wojna o Słowenię 

1. Wojna dziesięciodniowa 

 

Rozdział XII. W oczekiwaniu na uznanie

międzynarodowe 

1. Deklaracja briońska 

2. Wycofanie JNA ze Słowenii 

3. Aktywność dyplomatyczna i komplikacje wewnętrzne 

4. Konferencja haska i uzyskanie niepodległości 

5. Rozpad koalicji DEMOS 

 

Zakończenie 

Bibliografia 

Wykaz skrótów 

Summary. Slovenia in the fi ght for independence (1980–1992). Getting out of the shadow of Yugoslavia 

Indeks nazwisk 

  • Title: Słowenia w walce o niepodległość (1980-1992). Wyjść z cienia Jugosławii
  • Author: Piotr Żurek
  • ISBN: 978-83-242-2948-2, 9788324229482
  • Date of issue: 2020-01-15
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1ezm
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS