E-book details

Mapowanie bólu. Lektura - Spojrzenie - Afekt

Mapowanie bólu. Lektura - Spojrzenie - Afekt

Sebastian Porzuczek

Ebook

"Sebastian Porzuczek podjął się w swej książce rozpatrzenia jednego z najtrudniejszych, a także najważniejszych, problemów, jakie przed człowiekiem (i innymi istotami) stawia życie, a przed literaturą i sztuką – ludzkie doświadczenie. Jednym z powodów tej trudności – który w pracy zajmuje istotne miejsce – jest to, że fenomen i wydarzenie bólu nie dają do siebie dostępu – tyleż ludzkiej świadomości, co dyskursywnemu czy obrazowemu opracowaniu. Sposoby transmitowania tego dotkliwego doświadczenia, a w porządku egzystencji refleksja filozoficzna oraz literacka (jak też filmowa) także jego artykulacji czy reprezentacji, możliwości jego świadczenia i przekazu, status, jaki mu przyznaje sztuka wypowiadania tego doświadczenia – to główne wątki poddane w pracy Porzuczka uważnej, wnikliwej, a przy tym (co chyba najtrudniejsze) celowo zdystansowanej – acz zarazem empatycznej – analizie”. 

prof. dr hab. Ryszard Nycz

 

 

„Imponuje równowaga, jaką zachowuje autor między aparatem teoretycznym skonstruowanym z elementów rozmaitych koncepcji filozoficznych, kulturoznawczych i literaturoznawczych – koncepcji przywoływanych swobodnie i ze znawstwem – a partiami analitycznymi, w których autor wykazuje się olbrzymim wyczuleniem na literacki i filmowy szczegół, na pracę języka i obrazu. 

Pod względem wyboru samego problemu głównego książka lokuje się w jednym z najżywszych obszarów współczesnej humanistyki. Co więcej, zarówno gdy idzie o wymiar teoretyczno-metodologiczny, jak i gdy idzie o analizy konkretnych twórców, autor wykazuje się arcysolidną znajomością współczesnych dyskusji i rozpoznań, zarówno polskich, jak i międzynarodowych. Zarazem świadomie i w skupieniu wytycza swoje ścieżki i kreśli własną mapę. Nie ulega wątpliwości, że rozprawa wzbudzi zaciekawienie wśród literaturoznawców, kulturoznawców i filozofów zainteresowanych problematyką afektu i reprezentacji artystycznej”. 

dr hab. Adam Lipszyc, prof. PAN

 

Sebastian Porzuczek – absolwent filologii polskiej, doktorant w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego; redaktor czasopisma naukowego antropologów literatury „Polisemia”; jego teksty, podejmujące refleksję nad literackimi i filmowymi reprezentacjami bólu, choroby i cielesności, publikowane były na łamach m.in. „Tekstów Drugich”, „Wielogłosu”, „Kontekstów Kultury” i pisma kulturalnego „Fragile”.

Spis treści

I. NAD MAPĄ 

1. Rys(a) nowoczesności 

2. Znieczulony świat ponowoczesny 

3. Mapowanie bólu 

II. PRZESTRZEŃ NIEWYPOWIADALNEGO: METASTAZY BÓLU I PALIATYWNY ASPEKT LITERATURY, CZYLI O PIOTRUSIU LEO LIPSKIEGO 

1. „Świat dygocze jak w malarii” 

2. Powolne zwijanie się-w-sobie 

3. Od symptomu do syntomu. W poszukiwaniu autentyczności 

4. Metastazy bólu i pasożytniczość języka. Interioryzacja autentycznego doznania 

5. Ku apokryficzności istnienia. Przewartościowanie autentyczności

III. TRAJEKTORIE CHOROBY I PERWERSYJNE PRAGNIENIE PRZYNALEŻNOŚCI. O POŻYTKACH Z GNIEWNYCH EKSPRESJI BÓLU W OPOWIADANIACH THOMASA BERNHARDA 

1. Wystąpienie paroksyzmu i nieuchronny ruch trajektorii 

2. Rys heterotopijny – wykluczenie a perwersyjna logika przynależności 

3. Widok bólu: ciało–sarkos oraz przemoc i anestetyki 

4. Chory mówiony dyskursem medycznym – teatralizacja choroby 

5. Odzyskiwanie podmiotowości i logika konfrontacji 

6. Sine ira et studio? Obecność bólu i ekspresje gniewu („Ten najbardziej niesamowity i najbardziej ludzki z afektów”) 

IV. URBANIZACJA GOMBROWICZOWSKIEJ PROWINCJI: IMPAS I FENOMEN BÓLU 

1. Dyskursywne konfrontacje 

2. Eksces (nie)ludzkiego – rozpoznanie impasu 

3. Eksces spojrzenia: historie bolesnych dystorsji 

4. Przełamywanie impasu: identyfikacja dotkliwego oddziaływania bólu 

V. (NIE)CHRONOLOGIE CHOROBY. PUNKTOWA OBECNOŚĆ OBRAZU – BÓLU W MIŁOŚCI MICHAELA HANEKEGO 

1. Topografia choroby: przestrzeń i znaki 

2. Uporczywa repetycja, wzbudzająca niepokój cisza 

3. Niemożność współ-czucia/współ-odczuwania 

4. Miłość/Cierpienie 

5. Interwały choroby – punctum bólu 

6. Temporis punctum w tkance obrazu–czasu 

7. Obraz–ból a afekt 

8. Ekspansywny potencjał bólu jako afektu w ramach medium kina 

VI. WYTYCZANIE TOPOGRAFII DOLOROPOETYKI. REKONESANS 

1. Status bólu 

2. (Non)sens bólu 

3. Ból a dyskursy dominacji 

4. Obrazy bólu – ramowanie 

5. Ból w polu afektywnym 

6. Dwie impresje w kontekście poetyki narracji dolorycznej 

7. Skądinąd (nie)dopowiedzenie 

BIBLIOGRAFIA 

INDEKS NAZWISK 

SUMMARY

  • Title: Mapowanie bólu. Lektura - Spojrzenie - Afekt
  • Author: Sebastian Porzuczek
  • ISBN: 978-83-242-6436-0, 9788324264360
  • Date of issue: 2020-03-16
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1gq8
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS