E-book details

Naród i regiony. Tradycje regionalizmu literackiego w perspektywie nowoczesności (XIX-XXI wiek)

Naród i regiony. Tradycje regionalizmu literackiego w perspektywie nowoczesności (XIX-XXI wiek)

praca zbiorowa

Ebook

Literatura współtworzy zarówno narodowe, jak i regionalne „wspólnoty wyobrażone”. Autorzy zebranych w książce studiów ‒ idąc tym tropem ‒ pokazują związki twórczości literackiej z istnieniem każdej z tych wspólnot oraz znaczenie literatury dla poczucia tożsamości pisarzy i czytelników, także emigracyjnych. Odwołują się przy tym do realiów: podlaskich, warmińsko-mazurskich, kaszubskich, lubuskich, wielkopolskich, śląskich ‒ a zarazem polskich, niemieckich, białoruskich. Zadają pytania o relacje narodu i regionu oraz nacjonalizmu i regionalizmu, a także o rolę literatury w ich modelowaniu, kwestionowaniu czy utrwalaniu w określonym kształcie. Kontekst prezentowanych rozważań stanowią przemiany modernizacyjne i globalizacja, będące jednocześnie czynnikami, które komplikują związek człowieka z miejscem i ujawniają się w jego literackiej ekspresji.


Tom Naród i regiony z jednej strony daje rozległy wgląd w historię literatury ostatnich dwustu lat (…) w aspekcie tożsamości kolektywnej definiowanej poprzez miejsce zamieszkania/ siedzibę etnosu (region). Z drugiej (…) jest autoprezentacją istotnego, i dynamicznie manifestującego swą obecność, wycinka dawniejszej i współczesnej refleksji naukowej tudzież krytycznej związanej z ideą regionu i regionalizmu.
                                                                       dr hab. Dariusz Skórczewski, prof. KUL

Czynnikiem spajającym (…) nader zróżnicowane problemowo pole jest oczywiście tytułowa formuła relacji naród–region. Została ona zaprezentowana w sposób wszechstronny i wieloaspektowy, z uwzględnieniem jego historycznej dynamiki oraz lokalnych uwarunkowań. (…)
W stosunku do wcześniejszych tomów serii „Nowy regionalizm” książka Naród i regiony. Tradycje regionalizmu literackiego w perspektywie nowoczesności (XIX‒XXI wiek) poszerza geografię regionalną – obok od dawna obecnych Podlasia, Warmii i Mazur, Kaszub, Śląska, pojawiają się Galicja, Wielkopolska, Łużyce.
Co najważniejsze jednak, autorzy tomu otwierają nowe ścieżki metodologiczne (…).
                                                                                  dr hab. Elżbieta Rybicka, prof. UJ

Wstęp

I. Literatura – naród – region - nowoczesność. Teorie i relacje (przełom XIX/XX wieku)

1. Małgorzata Mikołajczak, Naród – region – literatura: miejsca wspólne 

2. Eugenia Prokop-Janiec, Pisarz - literatura narodowa – region. Koncepcje krytyki nacjonalistycznej

3. Aleksandra Kmak-Pamirska, Tworząc spójny naród. Dolne Łużyce i Podlasie w dyskursie społeczno-kulturowym w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku

4. Danuta Zawadzka, Literatura poczekalni. O podlaskości, pod-lackości i modernizacji

5. Elżbieta Dąbrowicz, Najeźdźcy i sąsiedzi. Drang nach Osten w optyce terytorialnej historii literatury 

 

 

II. XIX-wieczne tradycje i projekcje

6. Marta Ruszczyńska, Michał Grabowski – szkoła ukraińska. Dylematy pisarza i krytyka

7. Marcin Lul, Naród i regiony w polistopadowej krytyce literackiej. Wstępne rozpoznania

8. Daniel Kalinowski, Państwo kaszubskie w medium literatury. Mity przeszłości i utopie przyszłości

9. Zbigniew Chojnowski, Mazurzy pruscy, Polacy i Niemcy w piśmiennictwie tych pierwszych

 

 

III. Antynomie i przepływy. Regionalizacje, nacjonalizacje, uniwersalizacje

10. Arkadiusz Kalin, Naród, państwo, rasa, Drohobycz – Bruno Schulz w perspektywie regionalnej i narodowej

11. Elżbieta Dutka, Jak Ślązak z Bułgarem i  jak Czeczen ze Ślązakiem, 

czyli o topicznym i atopicznym doświadczeniu regionu

12. Ewa Bartos, Ślady z miejsca urodzenia. O poemacie Pod Akropolem Tadeusza Kijonki

13. Joanna Szydłowska, Co widać z mazurskiego ganku, czyli o separatyzmie narracji narodowych i regionalnych. Refleksje na marginesie prozy Kazimierza Orłosia

14. Joanna Chłosta-Zielonka, Kształtowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej przez czasopisma ukazujące się po 1945 roku na Warmii i Mazurach

15. Kamila Gieba, Tradycja literacka i historia regionalna w Mniejszej epopei Marka Jurgońskiego

 

IV. Świat – region. Emigranci, pisarze mniejszościowi, uchodźcy

16. Katarzyna Niesporek, Śląsk utracony. O poezji Floriana Śmiei 

17. Violetta Julkowska, Zapamiętany krajobraz kulturowy rodzinnych stron w świetle twórczości emigracyjnego pisarza Adama Tomaszewskiego (1918-2002)

18. Anna Sakowicz, Problem sacrum w prozie lirycznej poety pogranicza polsko-białoruskiego Jerzego Geniusza (Hienijusza)

19. Katarzyna Sawicka-Mierzyńska, O poetyckim zamieszkiwaniu miasta przez Mirę Łukszę

20. Aneta Prymaka-Oniszk, Bieżeństwo 1915. Doświadczenie „światowe”, opowieść regionalna

 

V. Nieoczywistości: wędrujące centrum, nie całkiem lokalność

21. Agnieszka Szurek, Poza stolicą czy w cieniu stolicy – tożsamość podwarszawska

22. Łukasz Żurek, Problematyzowanie centrum – przemycanie „ja”. O wybranych artykułach Stefana Szymutki z lat 1982-1992

  • Title: Naród i regiony. Tradycje regionalizmu literackiego w perspektywie nowoczesności (XIX-XXI wiek)
  • Author: praca zbiorowa
  • ISBN: 978-83-242-6466-7, 9788324264667
  • Date of issue: 2020-05-29
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1miw
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS