Akcja powieści rozgrywająca się na przełomie XIX i XX wieku, przedstawia tragiczne dzieje miłości, której spełnieniu stają na przeszkodzie uprzedzenia członków arystokratycznych rodów.

Historia opisanego tu romansu to najsłynniejszy melodramat polskiej literatury zrealizowany w konwencji księcia i kopciuszka". Trędowata" po dziś dzień wzrusza, stanowiąc jednocześnie znakomity szkic polskiej obyczajowości w tamtych czasach.