Details zum E-Book

Leśmian międzynarodowy - relacje kontekstowe. Studia komparatystyczne

Leśmian międzynarodowy - relacje kontekstowe. Studia komparatystyczne

Żaneta Nalewajk-Turecka

E-book

Rozprawa dr Żanety Nalewajk poświęcona jest komparatystycznej lekturze dzieła Bolesława Leśmiana, co bez wątpienia stanowi bardzo istotne dopełnienie dotychczasowych rozpoznań, ponieważ zarysowuje ona zarówno obszerny kontekst tej twórczości, jak i przyczynia się do usytuowania tego pisarstwa nie tylko w przestrzeni literatury rodzimej, lecz także w obszarze dwudziestowiecznego piśmiennictwa europejskiego. Przy okazji rozprawa ta ukazuje znaczenie analizy kontekstowej jako metody badawczej pozwalającej ignorować a nawet unieważniać utrwalone przeświadczenia dzielące literatury narodowe na te, które rozwijają się w „głównym nurcie” i te, które uznaje się za „peryferyjne”. Już choćby z tego względu pracę tę uznać należy za dzieło o wybitnych walorach innowacyjnych. (…) Rzecz dotyczy, oczywiście, nie tylko kwestii „umiędzynarodowienia” Leśmiana – ma także olbrzymie znaczenie dla badań podejmujących zagadnienia związane z wielokulturowością i wielojęzycznością całej przestrzeni literatury światowej. Zarazem jest to praca stawiająca przed badaczem wyjątkowo wysokie wymagania, którym autorka potrafiła sprostać w sposób imponujący, dokumentując swą godną podziwu erudycję oraz swobodę poruszania się w wielojęzycznej przestrzeni literackiej.

prof. dr hab. Aleksander Wirpsza
Wydział Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego


W przypadku książki Żanety Nalewajk mamy do czynienia z prawdziwą monografią komparatystyczną, z cennym, starannie przygotowanym opracowaniem, które do stale rozwijających się badań nad Leśmianem wnosi nowe, istotne elementy. Świetnie napisana, w sposób konsekwentny i zdyscyplinowany prezentuje wybrane problemy komparatystyczne związane z twórczością Leśmiana. Wstępne rozważania w sposób jasny ukazują założenia metodologiczne rozprawy i mogą stanowić wzór czytelnego zaprezentowania wybranej metody badań oraz struktury książki. W kolejnych rozdziałach badaczka śledzi poszczególne przykłady międzynarodowych powiązań, na przykład filiacje literackie Poe – Baudelaire – Balmont – Leśmian. To jeden z najbardziej erudycyjnych fragmentów książki, wymagający kompetencji związanych z literaturą amerykańską, francuską, rosyjską i oczywiście polską. Kunszt interpretacyjny autorki i jej możliwości jako komparatystki ujawniają się szczególnie tam, gdzie bada ona równocześnie rozmaite wątki nie tracąc z oczu głównego bohatera rozprawy. Osobny krąg porównań tworzy literatura rosyjska, ukazany zostaje więc Leśmian wobec Puszkina i Gogola, Jesienina i Gorodieckiego. (…). Rozprawa będzie stanowiła ważną i trudną do pominięcia pozycję zarówno dla badaczy Leśmiana, jak i dla zainteresowanych komparatystyką literacką.

prof. dr hab. Anna Czabanowska-Wróbel

 

Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

 

Żaneta Nalewajk-Turecka, adiunkt w Zakładzie Komparatystyki na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Współzałożycielka i redaktor naczelny (od 2005 roku) kwartalnika „Tekstualia”. Od 2009 zajmuje się koordynacją wymiany przekładów literackich i naukowych w ramach projektu „Review within Review” („Czasopismo w czasopiśmie”). Jest autorką monografii W stronę perspektywizmu. Problematyka cielesności w prozie Brunona Schulza i Witolda Gombrowicza (Gdańsk 2010). Współredagowała (razem z Edwardem Kasperskim) monografie Edgar Allan Poe. Klasyk grozy i perwersji (i nie tylko) (2009), Edgar Allan Poe – niedoceniony nowator (2010). Jest redaktorką naukową tomów Podmiot w literaturze polskiej po 1989 roku. Antropologiczne aspekty konstrukcji (2011), Romantyzm Drugiej Wielkiej Emigracji (2012, przy współpracy Magdy Nabiałek, Magdaleny Mips i Joanny Jastrzębskiej), Sekundy (i) epoki. Czas w literaturze polskiej po 1989 roku (przy współpracy Magdaleny Mips, Warszawa 2013), a także współredaktorką i edytorką książki Rytm twórczego życia. Jubileuszowe rozmowy o literaturze (wspólnie z Iwoną Smolką i zespołem redakcyjnym kwartalnika „Tekstualia”, Gdańsk 2013). Publikowała liczne artykuły w tomach zbiorowych oraz w czasopismach. Jej teksty tłumaczone były na języki angielski, ukraiński, bułgarski, czeski, słoweński i serbski. Od 2013 roku jest członkiem Stowarrzyszenia Pisarzy Polskich oraz Polskiego Stowarzyszenia Komparatystyki Literackiej.

 

I. WPROWADZENIE

 

II. KONTEKST I METODA
Problematyka kontekstów i metod badań w komparatystyce

 

III. RELACJE KONTEKSTOWE. LEŚMIAN WOBEC POPRZEDNIKÓW
LITERACKICH I TRADYCJI KULTUROWYCH
1) FILIACJE INTERLITERACKIE
Zapośredniczenia literackie (Poe – Baudelaire – Balmont – Leśmian)
Repliki przekładowe (Poe – Baudelaire – Leśmian)
Transformacje estetyczne (estetyka śmierci: Poe – Baudelaire – Balmont – Leśmian)
Wpływy stylistyczne i konstrukcyjne (styl symbolistyczny – tradycja bylinna – wczesna twórczość prozatorska Leśmiana)
2) HOMOLOGIE INTERKULTUROWE
Reminiscencje konstrukcyjne (demoniczne postaci kobiece: Puszkin – Gogol – Leśmian)
Transformacje metaforyczne i parodystyczno-apokryficzne (postaci kalik pierechożych: Jesienin – – Lśmian)
Modyfikacje gatunkowe i konstrukcyjne, nawiązania tematyczne, repetycje leksykalne (utwory Leśmiana a kultura i folklor Ukrainy)

 

IV. KONTYNUACJE LITERACKIE POETYKI LEŚMIANA
Od aluzji do stylizacji. Interteksty i konteksty Leśmianowskie we współczesnej i najnowszej poezji polskiej

 

V. ZAKOŃCZENIE

 

NOTA BIBLIOGRAFICZNA
BIBLIOGRAFIA
INDEKS OSÓB
SUMMARY
РЕЗЮМЕ
РЕЗЮМЕ (УКР.)
RÉSUMÉ

  • Titel: Leśmian międzynarodowy - relacje kontekstowe. Studia komparatystyczne
  • Autor: Żaneta Nalewajk-Turecka
  • ISBN: 978-83-242-2578-1, 9788324225781
  • Veröffentlichungsdatum: 2020-11-12
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_1uqo
  • Verleger: Wydawnictwo UNIVERSITAS