E-book details

Oswajając bałkańskie demony. Rzecz o Serbii. Dyskursywne konstruowanie serbskiej tożsamości narodowej

Oswajając bałkańskie demony. Rzecz o Serbii. Dyskursywne konstruowanie serbskiej tożsamości narodowej

Joanna Wygnańska

Ebook

Monografia dotyczy konstruowania serbskiej tożsamości narodowej w perspektywie współczesności. Zawarte w niej wnioski wywodzą się z analizy wywiadów przeprowadzonych z przedstawicielami serbskich elit symbolicznych: dziennikarzami, reprezentantami organizacji pozarządowych, działaczami politycznymi oraz członkami środowiska akademickiego. Studium badawcze opiera się też na ukazaniu przemian serbskiego dyskursu polityki. Publikacja jest napisana z perspektywy socjologicznej, ale łączy w sobie również antropologiczne i historyczne spojrzenie na badaną problematykę. Może być inspirującą lekturą dla czytelników zainteresowanych tematyką przemian tożsamości narodowej, w tym tożsamości postjugosłowiańskiej, a także specyfiką społeczno-kulturowych zmian zachodzących na Bałkanach.

*

Książka jest przykładem wartościowej analizy dyskursywnego konstruowania tożsamości narodowej. Wzbogaca ona naukową wiedzę o takich procesach oraz pokazuje ich potencjalne następstwa. Temat zasługuje również na uznanie jako studium przypadku. Autorka niewątpliwie wykazała się nie tylko umiejętnością prowadzenia badań terenowych i analizy zebranego materiału, lecz także zawarła w pracy interesujące wnioski o charakterze teoretycznym i metodologicznym.

Z recenzji dr. hab. Dariusza Niedźwiedzkiego, prof. UJ

Wykaz skrótów                7

 

Wstęp 9

 

1. Serbska tożsamość narodowa – zarys historyczny problemu        19

1.1. Wprowadzenie    19

    1. Wiek XIX – uwikłanie w mit kosowski i ideę „Wielkiej Serbii”  33
      1. Serbska tradycja ludowa i „najważniejszy” z mitów   33
      2. Początki serbskiego nacjonalizmu i „Mit o narodzie serbskim”            51
    2. Jugosławia – o tym jak ideologia tworzy rzeczywistość         80
      1. Upadek Królestwa Jugosławii i zwrot w stronę antyfaszyzmu            82
      2. Jugosłowiańskie uniwersum symboliczne    90
      3. O upadku Jugosławii – elity a nacjonalizm  103
    3. Federacyjna Republika Jugosławii – pomiędzy ideą „Wielkiej Serbii” a unikaniem „niewygodnej” przeszłości   117
    4. Postjugosłowiańska serbska tożsamość narodowa – pomiędzy mitem narodowym a ideą demokracji   137

 

2. Dyskursywne konstruowanie tożsamości narodowej       157

    1. Modele tożsamości narodowej, relacja „swój–obcy” i różne ujęcia nacjonalizmu          158
    2. Pamięć – wywołując klisze wspomnień niepamięci 191
      1. Zarys problemu w naukach społecznych        191
      2. Pamięć jugosłowiańska a pamięć wschodnioniemiecka – kilka słów o (nie)pamięci       200
    3. Tożsamość narodowa konstruowana dyskursywnie. Perspektywa krytycznej analizy dyskursu (KAD)     211
      1. Teoretyczne rozpoznanie perspektywy badawczej – czym jest KAD?    211
      2. Kształtowanie tożsamości narodowej poprzez dyskurs – założenia   220

 

3. Analiza empiryczna  233

    1. Metodologia        233
      1. Gromadzenie materiału badawczego – przemyślenia o procesie w procesie    233
      2. Metoda badawcza                237
      3. Dyskurs serbskich elit symbolicznych – wyjaśnienie perspektywy badawczej    245
    2. Analiza procesu dyskursywnego konstruowania serbskiej tożsamości narodowej       251
      1. Narracja wspólnej przeszłości politycznej    253
      2. Konstrukcja wspólnej teraźniejszości i przyszłości politycznej           290
      3. Konstrukcja językowa „Innego” i „Obcego”    318
    3. Serbskość – sposoby interpretacji serbskiej tożsamości narodowej   350
      1. Tożsamość serbska i tożsamość jugosłowiańska – próba integracji obu analitycznych perspektyw       350
      2. Wyniki analiz – podsumowanie     378

 

Zakończenie      387

Bibliografia      399

Spis tabel, rysunków, map i fotografii      425

Załącznik 1  427

Załącznik 2  429

  • Title: Oswajając bałkańskie demony. Rzecz o Serbii. Dyskursywne konstruowanie serbskiej tożsamości narodowej
  • Author: Joanna Wygnańska
  • ISBN: 978-83-8220-007-2, 9788382200072
  • Date of issue: 2020-11-18
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1vdv
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego