E-book details

Opieka nad dzieckiem w Polsce międzywojennej. Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - Oddział Łódzki (1923-1939)

Opieka nad dzieckiem w Polsce międzywojennej. Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - Oddział Łódzki (1923-1939)

Joanna Sosnowska

Ebook

Publikacja dotyczy rozwoju opieki społecznej nad dzieckiem w Polsce międzywojennej na przykładzie działalności Łódzkiego Oddziału Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. Rozważania na temat pracy Towarzystwa, mającej na celu poprawę życia dziecka i tworzenie szans jego rozwoju, poprzedza prezentacja problemów społeczno-ekonomicznych łódzkich rodzin robotniczych w latach Drugiej Rzeczypospolitej, związanych przede wszystkim z warunkami życia, opieką zdrowotną, wychowaniem dziecka i jego edukacją. Autorka przedstawia pionierskie działania Łódzkiego Oddziału Towarzystwa na tle funkcjonowania oddziałów w całej Polsce; zajmuje się takimi formami opieki instytucjonalnej, jak: ogniska, przedszkola, świetlice, kolonie i półkolonie oraz specjalistyczne przychodnie lekarskie, dzięki którym skutecznie rozwiązywano problemy zdrowotne dzieci i ich rodzin. Przywołuje nazwiska wielkich polskich społeczników i innowatorów w zakresie zabezpieczania bytu i praw dziecka. Ukazuje również aktywność ugrupowań politycznych, w tym Polskiej Partii Socjalistycznej, na polu opieki społecznej.

*

Książka w dużej mierze uzupełnia wiedzę na temat sytuacji dziecka robotniczego i funkcjonowania różnych form wspierania osób potrzebujących opieki w Polsce międzywojennej. […] Zapoznanie się z historią bardzo zróżnicowanych działań, obejmujących przede wszystkim najuboższą grupę najmłodszych, może skłaniać do refleksji nad aktualnymi problemami i sposobami ich rozwiązywania.

Z recenzji prof. dr hab. Stefanii Walasek

Wykaz skrótów  11

 

Wykaz dawnych i obecnych nazw ulic wymienionych w pracy               13

 

Wstęp  15

 

Rozdział I. Warunki życia rodzin robotniczych międzywojennej Łodzi   27

    1. Robotnicy w strukturze etniczno-wyznaniowej i społeczno-zawodowej ludności miasta               27
    2. Sytuacja socjalno-zdrowotna łódzkiego proletariatu, dostęp do edukacji        43
    3. Opieka i wychowanie dziecka w rodzinie robotniczej          70
    4. Wsparcie najmłodszych przez samorząd, organizacje społeczne i partie polityczne     91

 

Rozdział II. Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci w latach 1919–1939          133

    1. Geneza, cele i działalność Robotniczego Wydziału Wychowania Dziecka i Opieki nad Nim w latach 1919–1925  134
    2. Powołanie Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w 1926 roku i jego struktur terenowych                148
    3. Założenia statutowo-programowe, struktura wewnętrzna i władze Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci     158
    4. Przedsięwzięcia opiekuńczo-wychowawcze RTPD realizowane w latach 1926–1939      168

 

Rozdział III. Powstanie i rozwój Oddziału Łódzkiego Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci (1923–1939)      185

    1. Wokół genezy Oddziału Łódzkiego Robotniczego Wydziału Wychowania Dziecka i Opieki nad Nim         185
    2. Oddział Łódzki Robotniczego Wydziału Wychowania Dziecka i Opieki nad Nim w latach 1923–1925        197
    3. Kierunek prac organizacyjnych i opiekuńczo-wychowawczych Oddziału Łódzkiego Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w latach 1926–1939   206
    4. Zarząd i członkowie Oddziału Łódzkiego Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci                223
    5. Finanse Oddziału Łódzkiego Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci    231

 

Rozdział IV. Opieka, wychowanie i ochrona zdrowia najmłodszych w placówkach Oddziału Łódzkiego RTPD            247

    1. Ogniska      247
    2. Przedszkola                264
    3. Świetlice      279
    4. Kolonie letnie            289
    5. Półkolonie      304
    6. Przychodnia Przeciwgruźlicza                312

 

Uogólnienia i wnioski badawcze  331

 

Hymn dzieci robotniczych             341

 

Bibliografia       343

 

Spis tabel          367

 

Spis ilustracji    369

 

Załączniki          371

 

Załącznik 1. Statut Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci               371

Załącznik 2. Wnioski Stefanii Sempołowskiej w sprawie „Opieki nad dzieckiem” przedstawione na Sejmie Nauczycielskim (14–17 IV 1919)         381

Załącznik 3. Uchwały Zjazdu Kulturalno-Oświatowego Polskiej Partii Socjalistycznej (1–3 XI 1919)    383

Załącznik 4. Wnioski uchwalone na Konferencji Kobiet Polskiej Partii Socjalistycznej (7–8 XII 1919)  385

Załącznik 5. Program Polskiej Partii Socjalistycznej uchwalony na XVII Kongresie (21–25 V 1920)   387

Załącznik 6. Uchwały XIX Kongresu Polskiej Partii Socjalistycznej (30 XII 1923 – 1 I 1924)    389

Załącznik 7. Deklaracja Praw Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Ligi Narodów w 1924 roku (zwana „Deklaracją Genewską”)         391

Załącznik 8. Wnioski uchwalone na Ogólnopolskim Kongresie Dziecka w 1938 roku           393

Załącznik 9. Skład osobowy Zarządu Oddziału Łódzkiego Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w latach 1923–1939      397

 

Nota o autorce   399

  • Title: Opieka nad dzieckiem w Polsce międzywojennej. Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - Oddział Łódzki (1923-1939)
  • Author: Joanna Sosnowska
  • ISBN: 978-83-8220-258-8, 9788382202588
  • Date of issue: 2021-03-04
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1zd2
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego