Szczegóły ebooka

Hans Jonas o etycznej odpowiedzialności nauki i techniki

Hans Jonas o etycznej odpowiedzialności nauki i techniki

Piotr Rosół

Ebook

Celem autora jest – jak sam to ujmuje – po pierwsze, umieszczenie Jonasa w ramach szeroko dyskutowanej problematyki krytyki postępu technicznego, a po drugie – zaprezentowanie zasady odpowiedzialności jako idei związanej z całą twórczością Jonasa (a nie tylko książką pod tym tytułem). (...) Ksiażka w sposób udany opisuje – postępując w ślad za różnymi pismami Jonasa – jak rozumie on „proces pozbawiania świata jego wymiaru etycznego”, a następnie, jaka jest jego reakcja. Mianowicie twierdzi, że powstrzymanie narastającego zagrożenia dla środowiska i istnienia ludzkości, wywołanego przez nieokiełznany rozwój nauki i techniki, wymaga przywrócenia owego wymiaru etycznego. Utworzenie nowożytnej nauki jest wedle Jonasa centralnym momentem w procesie neutralizacji bytu, najpierw przyrody, a potem w pewnym stopniu człowieka.

z recenzji profesora Stanisława Krajewskiego

 

Autor książki umiejętnie wydobywa walory przedstawianych koncepcji i propozycji, ale także odsłania ich słabsze strony. Na szczególnie aprobatywną uwagę zasługują te analizy, w których prezentuje on sposób pojmowania przez Jonasa odpowiedzialności, gdy ukazuje cechy ludzkich powinności i zobowiązań związanych z odpowiedzialnością, gdy zastanawia się nad totalnym i czasowym wymiarem odpowiedzialności. Z uznaniem również należy odnotować analizy porównawcze to, jak autor zestawia zasadę odpowiedzialności z innymi koncepcjami etycznymi, min. z kategorycznym imperatywem Kanta.

z recenzji profesora Włodzimierza Tyburskiego

 

Podziękowania 

Wstęp   

Stan badań  

Założenia metodologiczne 

Cel i struktura książki  

Część I

Kategoria życia i antropologia Hansa Jonasa, czyli o filozoficznych fundamentach zasady odpowiedzialności

Rozdział 1. Życie i metoda Hansa Jonasa  

1.1. Biografia Hansa Jonasa    

1.2. Metoda Hansa Jonasa 

Rozdział 2. Związki Jonasa z filozofią życia     

2.1. Artur Schopenhauer i Hans Jonas o popędzie płciowym   

2.2. Fryderyk Nietzsche i Hans Jonas o przetrwaniu gatunku   

2.3. Eros  

Rozdział 3. Rola pojęcia życia w koncepcji filozoficznej Jonasa  

3.1. Przemiany w stosunku człowieka do życia i śmierci, materii i ducha 

3.2. Krytyka idealizmu i materializmu 

3.3. Problem psychofizyczny i jego związek z zasadą odpowiedzialności  

3.4. Życie – poza dualizmem i dwoma monizmami    

Rozdział 4. Antropologia autora Zasady odpowiedzialności  

4.1. Ernst Bloch i Hans Jonas o człowieczeństwie    

4.2. Stosunek człowieka do natury   

4.3. Zdolność do wytwarzania obrazów wyznacznikiem człowieczeństwa  

4.4. Obrazowanie, prawda i fałsz   

4.5. Wnioski na temat koncepcji człowieka uznawanej przez Jonasa  

Część II

Hans Jonas o historycznych źródłach naukowej rezygnacji

z odpowiedzialności etycznej

Rozdział 5. Analiza pojęcia prawdy o przeszłości w ujęciu Hansa Jonasa  

5.1. Pojęcie prawdy   

5.2. Bóg jako kronikarz świata   

5.3. Postrzeganie przez Jonasa sposobu zachodzenia intelektualnych przemian   

Rozdział 6. Kształtowanie się idei neutralności aksjologicznej bytu w ujęciu Hansa Jonasa  

6.1. Klasyczny obraz świata – co zostaje odrzucone w wyniku neutralizacji aksjologicznej bytu  

6.2. Radykalny gnostycyzm    

6.3. Rewolucyjny charakter opisywanych przemian   

6.4. Przemiany w astronomii dokonane przez Mikołaja Kopernika   

6.5. Nieograniczony wszechświat   

Rozdział 7. Matematyzacja wszechświata  

7.1. Nauka między empirią a matematyką      

7.2. Johannes Kepler o eliptycznych orbitach ciał niebieskich i roli Słońca 

7.3. Matematyczna harmonia świata w teorii Johannesa Keplera  

7.4. Następstwa przyjęcia ilościowej koncepcji wiedzy    

Rozdział 8. Galileusz – empiryczne potwierdzenia kopernikańskiej kosmologii  

8.1. Nowa dynamika Galileusza    

8.2. Teoria prostoty natury i jej aksjomatyczny charakter   

8.3. Nowa metafizyka

Rozdział 9. Rola Francisa Bacona w kształtowaniu się nauk przyrodniczych  

9.1. Stosunek Francisa Bacona do tradycji      

9.2. Sposób zdobywania wiedzy według Francisa Bacona   

9.3. Teoria idoli Francisa Bacona   

9.4. Oddziaływania Francisa Bacona na metodologię nauk przyrodniczych   

9.5. Podział ludzkiego doświadczenia na naukowe i pozanaukowe   

Rozdział 10. René Descartes i świat aksjologicznie zneutralizowany  

10.1. Jasność i wyraźność jako kryterium racjonalności   

10.2. Świat aksjologicznie zneutralizowany 

Część III

Zasada odpowiedzialności Hansa Jonasa

Rozdział 11. Treść zasady odpowiedzialności     

11.1. Odpowiedzialność w ujęciu Hansa Jonasa 

11.2. Odpowiedzialność rodzicielska i odpowiedzialność polityczna  

11.3. Totalny i czasowy wymiar odpowiedzialności    

11.4. Wybiegający w przyszłość charakter odpowiedzialności   

11.5. Stanowisko etyczne Jonasa na tle poprzedzających je koncepcji etycznych   

11.6. Kant i Jonas – imperatyw kategoryczny a zasada odpowiedzialności 

Rozdział 12. Zmiany w sytuacji człowieka w świecie     

12.1. Zasada odpowiedzialności w kontekście przewidywania przyszłości  

12.2. Miejsce techniki w życiu człowieka     

12.3. Postęp techniczny 

12.4. Specyfika nowoczesnej utopii   

12.5. Wolność i konieczność a ludzka godność    

12.6. Potrzeba nowej etyki 

Rozdział 13. Metafizyka zasady odpowiedzialności – o wyprowadzaniu powinności z bytu  

13.1. Cele i wartości 

13.2. Celowościowy charakter rzeczywistości     

13.3. Kosmologia  

13.4. Bóg i odpowiedzialność w koncepcji Jonasa    

13.5. Konsekwencje zasady odpowiedzialności    

Zakończenie  

Bibliografia   

Indeks nazwisk  

Summary   

  • Tytuł: Hans Jonas o etycznej odpowiedzialności nauki i techniki
  • Autor: Piotr Rosół
  • ISBN: 97883-242-2865-2, 9788324228652
  • Data wydania: 2021-04-16
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_20sm
  • Wydawca: Wydawnictwo UNIVERSITAS