E-book details

Literackie gramatyki ciągłości i nadmiaru. Próba filologiczna

Literackie gramatyki ciągłości i nadmiaru. Próba filologiczna

Jerzy Borowczyk , Krzysztof Skibski

Ebook

Lektura w dialogu literaturoznawczo-językoznawczym pozwoliła nam zaproponować określony sposób analizy tekstów. W dużej mierze jest to fascynacja wolnością języka literatury – od jego wirtuozerskiej kondensacji w wierszu wolnym po szerokie pasaże w przestrzeni prozy. Zarazem jest tu urzeczenie niezawisłością czytelniczych, nie tylko analityczno-interpretacyjnych, gestów, które pozwalały nam doświadczać swobody (i ograniczeń) odbiorczego powtórzenia. Dokonaliśmy wyboru utworów poetyckich i prozatorskich w sposób, w jaki wybiera się fotografie. Z koniecznością dopowiadania tego, co wydarzyło się pomiędzy jednym ujęciem a innym. Nie ma ciągłości następstw, ale jest konsekwencja w myśleniu. Nie ma też odliczania, choć dominuje świadomość zdarzania się określonych zjawisk. Są to zjawiska tekstowe. Nie dążyliśmy do skonstruowania całości. Chcieliśmy poddać się filologicznej próbie, by docenić raz jeszcze (inaczej, wspólnie) artystyczną wolność literatury. 

 

„Fascynujące jest w tej książce połączenie «eliptycznej nieciągłości», «urywkowości i fragmentaryzmu» z interpretacyjnym nadmiarem, przywracającym ciągłość opowieści. Czasowi nadaje się tutaj pozycję uprzywilejowaną w stosunku do przestrzeni, ale autorzy sugerują równowagę czy też równoważność obu”.

Prof. dr hab. Elżbieta Tabakowska

 

„Literaturoznawczo-językoznawczy dialog autorów jest inspirującą i udaną próbą przełamania obserwowanej od lat separacji obu dyscyplin. Uważność mikrolektury, dociekliwość analityczna spotykają się tu z umiejętnością syntezy, dzięki czemu dostajemy do rąk znakomitą pracę analityczną w rozpoznaniach i syntetyczną w swych wnioskach”. 

Prof. dr hab. Arkadiusz Bagłajewski

 

Jerzy Borowczyk – historyk literatury; pracuje na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; bada literaturę romantyzmu i współczesności; autor monografii: Rekonstrukcja procesu filomatów i filaretów 1823–1824 (2003), Zesłane pokolenie. Filomaci w Rosji 1824–1870 (2014), Po chwiejnym trapie (2016); współautor kilku książek; publikuje w „Czasie Kultury”, „Pamiętniku Literackim”, „Przeglądzie Humanistycznym”. 

Krzysztof Skibski – językoznawca; pracuje na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; zajmuje się badaniem języka literackiego, interesuje się również metodologicznymi problemami lingwistyki; jest autorem monografii Antropologia wierszem. Język poetycki Ewy Lipskiej (2008) i Poezja jako iteratura. Relacje między elementami języka poetyckiego w wierszu wolnym (2017); publikuje m.in. w czasopismach: „Język Polski”, „LingVaria”, „Przestrzenie Teorii”, „Forum Poetyki”. 

Wprowadzenie

▪ Liczenie się z podmiotem – strategia poetycka na mapie sonetu (Życie na manewrach Krzysztofa Siwczyka)

I

▪ „Lecz było zupełnie inaczej:”. O wierszu Leopolda Staffa Kręgi

▪ Na co jest czas w liryce Jerzego Ficowskiego? Wokół wiersza Moi spóźnieni goście

▪ „Kiedy ma się ochotę” – o sonecie Oczywiście Piotra Sommera

▪ „Wewnątrz nadmiaru” – wykładniki emocjonalności w wierszu wolnym Mariusza Grzebalskiego

II

▪ Złoty środek przewrócony. Figury dystansu w Powrocie z Warszawy na wieś Franciszka Karpińskiego

▪ Dwie lekcje przyrody. Poetyckie wykłady w „Drodze do Rosji” (III część Dziadów) i „Mateczniku” (Pan Tadeusz) Adama Mickiewicza

▪ „Pozwolił wejść i oczy oswoić z ciemnością”. Juliusz Słowacki czyta i pisze Matecznik

▪ Autotematyczne kadry Małgorzaty Lebdy

▪ „Po to jestem, żeby mówić też za nich, nimi, ale poprzez siebie”. Rozmowa z Małgorzatą Lebdą

III

▪ Magazyny modystów, czyli kilka notatek na marginesach Fantazego Juliusza Słowackiego i Paryskiego splinu Charles’a Baudelaire’a

▪ Puste miejsca w przestrzeni, puste miejsca w języku. Wokół Miejsca Andrzeja Stasiuka i dwóch opowiadań Zygmunta Haupta

▪ Brak wiary w istnienie świata? Opowieść Magdaleny Tulli o pewnej matce i córce z Peerelem w tle

IV

▪ „Mów szeroko – mów obszarem”. Nadmiar przestrzeni a widnokrąg wiersza w zbiorze W głąb las Juliana Przybosia

▪ Rachunek stratygraficzny – Joanny Mueller przygody z jedynką

▪ Ciągłe gruchotanie składni. Rozmowa z Joanną Mueller

▪ „Wzburzony nurt” – przygody z wolnością według Jakuba Kornhausera

▪ Pozbawić język utartych przebiegów. Rozmowa z Jakubem Kornhauserem

▪ Krótka historia niczego (sobie) – wyznaczanie odcinków u Dariusza Suski

▪ Postscriptum

Nota bibliograficzna

Bibliografia

Netografia

Summary

Indeks nazwisk

  • Title: Literackie gramatyki ciągłości i nadmiaru. Próba filologiczna
  • Author: Jerzy Borowczyk , Krzysztof Skibski
  • ISBN: 978-83-242-6550-3, 9788324265503
  • Date of issue: 2021-04-16
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_20sn
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS